SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2018-2019 Zitting 2018-2019
________________
29 novembre 2018 29 november 2018
________________
Question écrite n° 6-2030 Schriftelijke vraag nr. 6-2030

de Rik Daems (Open Vld)

van Rik Daems (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères et européennes, chargé de Beliris et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, belast met Beliris en Federale Culturele Instellingen
________________
Yémen - Conférence interministérielle de politique étrangère - Coordination et concertation avec les entités fédérées - Crise humanitaire - Comité de concertation Jemen - Interministeriële Conferentie voor Buitenlands Beleid - Coördinatie en overleg met de deelstaten - Humanitaire crisis - Overlegcomité 
________________
Yémen
guerre civile
Arabie saoudite
Conférence interministérielle
sanction internationale
commerce des armes
Comité de concertation
aide humanitaire
droit humanitaire international
Jemen
burgeroorlog
Saoedi-Arabië
Interministeriële Conferentie
internationale sanctie
wapenhandel
Overlegcomité
humanitaire hulp
internationaal humanitair recht
________ ________
29/11/2018Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 3/1/2019)
10/1/2019Rappel
23/5/2019Einde zittingsperiode
29/11/2018Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 3/1/2019)
10/1/2019Rappel
23/5/2019Einde zittingsperiode
________ ________
Aussi posée à : question écrite 6-2029 Aussi posée à : question écrite 6-2029
________ ________
Question n° 6-2030 du 29 novembre 2018 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-2030 d.d. 29 november 2018 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le Yémen connaît la plus grave crise humanitaire du monde en raison de la guerre et du blocus qui lui est imposé par l'Arabie saoudite. Des millions de personnes risquent de mourir de faim. Les Nations Unies (ONU) ont déjà sonné l'alarme à plusieurs reprises au cours des dernières semaines et des derniers mois mais les combats se poursuivent.

Depuis l'explosion de la guerre civile au Yémen, on évalue à 85 000 le nombre d'enfants de moins de cinq ans morts de faim ou de maladie. Je suis déjà intervenu à ce sujet au Parlement flamand et, face à la menace d'une crise humanitaire, je voulais également insister, par le biais de cette question, sur l'imposition d'un embargo sur l'exportation d'armes vers l'Arabie saoudite au niveau européen.

Je sais que le gouvernement fédéral se préoccupe du sort des Yéménites. Sur proposition du vice-premier ministre et ministre de la Coopération au développement, il a précédemment dégagé 5,5 millions d'euros supplémentaires, faisant suite à la requête du coordinateur de l'aide d'urgence de l'ONU, Mark Lowcock.

Il reste beaucoup à faire en ce qui concerne le gel du commerce des armes. Si l'assassinat du journaliste saoudien Jamal Khashoggi a augmenté la pression sur les États membres de l'Union européenne, des mesures effectives se font toujours attendre. Seules l'Allemagne et la Norvège ont décidé de " suspendre " leur commerce d'armes jusqu'à ce qu'une explication acceptable soit fournie sur cet assassinat. Pour leur part, la Grande-Bretagne, la France et l'Espagne ont fait l'inverse : elles indiquent simplement qu'elles poursuivront le commerce des armes.

Cette question concerne une matière transversale régionale. La détermination des points de vue du gouvernement flamand et la défense de ceux-ci auprès des Nations Unies se font systématiquement en coordination avec le pouvoir fédéral. Les Régions ont un rôle moteur en matière de politique commerciale.

Les autorités fédérées contribuent à forger la position de l'État fédéral dans ces matières qui relèvent de leurs compétences internes.

La politique étrangère de la Belgique est coordonnée au sein de la Conférence interministérielle de politique étrangère où les différents niveaux de pouvoir sont représentés. Cet organe se réunit à nouveau depuis le 6 juillet 2015.

Je renvoie également à l'accord de gouvernement fédéral : " Le gouvernement s'efforcera particulièrement d'accorder la politique et les positions des gouvernements des différents niveaux de pouvoir concernés de notre pays. "

J'aimerais dès lors vous poser les questions suivantes :

1) Que pensez-vous de l'appel du ministre-président de la Flandre à adopter une position commune au niveau européen en ce qui concerne le gel du commerce des armes avec l'Arabie saoudite et pouvez-vous indiquer quand ce point sera mis à l'ordre du jour du Comité de concertation ? Pouvez-vous préciser votre position concrète et le futur calendrier ?

2) Ce point aurait été mis à l'ordre du jour du Comité de concertation du 7 novembre dernier. Pouvez-vous indiquer si cette information est exacte ? Quelles démarches ont été défendues et quel calendrier a été fixé ? A-t-on enregistré des progrès ?

3) Pouvez-vous indiquer concrètement quelles démarches vous entreprendrez, étant donné qu'à partir de 2019, la Belgique siégera au Conseil de sécurité des Nations Unies pour essayer d'obtenir un cessez-le-feu au Yémen et plaider pour un embargo sur les armes contre l'Arabie saoudite ?

4) Pouvez-vous indiquer si vous avez déjà interpelé les représentants de l'Arabie saoudite dans notre pays sur l'assassinat du journaliste Jamal Khashoggi et pouvez-vous fournir des explications concrètes ?

 

Door de oorlog en de blokkade van Jemen onder leiding van Saudi-Arabië heerst in het land de zwaarste humanitaire crisis ter wereld. Miljoenen mensen lopen het risico om de hongerdood te sterven. De Verenigde Naties (VN) sloegen de voorbije weken en maanden al meerdere keren alarm, maar de gevechten blijven duren.

Sinds de uitbraak van de burgeroorlog in Jemen zijn naar schatting 85.000 kinderen jonger dan vijf jaar gestorven door honger of ziekte. Ik ben hieromtrent reeds eerder tussengekomen in het Vlaams Parlement en gezien de dreigende humanitaire crisis had ik graag langs deze weg eveneens aangedrongen op het opleggen van een embargo inzake de uitvoer van wapens naar Saudi-Arabië op Europees niveau.

Ik weet dat de federale regering begaan is met het lot van de Jemenieten. De federale regering heeft eerder op voorstel van de vice-eerste minister en minister van Ontwikkelingssamenwerking bijkomend 5,5 miljoen euro uitgetrokken waarbij gevolg werd gegeven aan de smeekbede vanwege VN-noodhulpcoördinator Mark Lowcock.

Wat betreft het bevriezen van de wapenhandel is de weg nog lang. De moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi heeft de druk op de EU-lidstaten weliswaar verhoogd, maar effectieve maatregelen laten nog steeds op zich wachten. Alleen Duitsland en Noorwegen hebben beslist hun wapenhandel "op te schorten" tot er over die moord een aanvaardbare uitleg komt. Groot Brittannië, Frankrijk en Spanje hebben zelfs het omgekeerde gedaan: zij geven aan gewoon verder te gaan met hun handel.

Deze vraag betreft een transversale aangelegenheid met de Gewesten. Het bepalen van de standpunten van de Vlaamse regering en de verdediging hiervan bij de Verenigde Naties geschiedt systematisch in coördinatie met de federale overheid. De Gewesten zijn de drijvende kracht voor het handelsbeleid.

De deelstaatoverheden geven mede het inhoudelijke standpunt van de federale staat vorm voor die materies waarvoor zij intern bevoegd zijn.

Binnen de Interministeriële Conferentie voor Buitenlands Beleid waarin de verschillende beleidsniveaus zijn vertegenwoordigd, wordt het Belgisch buitenlands beleid gecoördineerd. Sinds 6 juli 2015 komt dit orgaan terug samen.

Ik verwijs tevens naar het federale Regeerakkoord: "De regering zal bijzondere inspanningen doen om het beleid en de standpunten van de betrokken regeringen op de verschillende beleidsniveaus in ons land af te stemmen."

Ik heb dan ook volgende vragen:

1) Hoe reageert u op de oproep vanwege de minister president van Vlaanderen om een gezamenlijk standpunt op Europees niveau te bereiken wat betreft het bevriezen van de wapenhandel met Saudi Arabië en kan u aangeven wanneer dit punt wordt geagendeerd op het Overlegcomité? Kan u uw concreet standpunt en de verdere timing toelichten?

2) Op 7 november jongstleden zou dit punt op de agenda van het Overlegcomité hebben gestaan. Kan u aangeven of dit klopt en kan u aangeven welke stappen alsook welke timing wordt gehandhaafd? Werd er vooruitgang geboekt?

3) Kan u concreet toelichten welke stappen u gaat nemen, gezien we vanaf 2019 in de VN veiligheidsraad zullen zetelen om een staakt het vuren in Jemen na te streven en een wapenembargo tegen Saudi Arabië te bepleiten?

4) Kan u aangeven of u de vertegenwoordigers van Saudi Arabië in ons land reeds heeft aangesproken over de moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi en kan u dit concreet toelichten?