SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2017-2018 Zitting 2017-2018
________________
3 novembre 2017 3 november 2017
________________
Question écrite n° 6-1622 Schriftelijke vraag nr. 6-1622

de Christophe Lacroix (PS)

van Christophe Lacroix (PS)

à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
________________
Glyphosate - Traces dans l'alimentation Glyfosaat - Sporen in de voeding 
________________
herbicide
pesticide
substance cancérigène
produit chimique
contrôle phytosanitaire
substance toxique
risque sanitaire
produit phytosanitaire
produit alimentaire
autorisation de vente
onkruidverdelger
verdelgingsmiddel
kankerverwekkende stof
chemisch product
fytosanitaire controle
giftige stof
gevaren voor de gezondheid
fytosanitair product
voedingsproduct
verkoopvergunning
________ ________
3/11/2017Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 7/12/2017)
28/1/2019Rappel
23/5/2019Einde zittingsperiode
3/11/2017Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 7/12/2017)
28/1/2019Rappel
23/5/2019Einde zittingsperiode
________ ________
Question n° 6-1622 du 3 novembre 2017 : (Question posée en français) Vraag nr. 6-1622 d.d. 3 november 2017 : (Vraag gesteld in het Frans)

Selon certaines sources d'information, dont une organisation non gouvernementale (ONG) spécialisée dans les questions de santé environnementale, les céréales poseraient un problème de santé publique car elles seraient sont aussi saturées de glyphosate.

Cette question est transversale car la Santé publique est une matière fédérale mais les aspects liés aux mesures de prévention relèvent notablement des compétences des entités fédérées.

Le glyphosate est le désherbant chimique le plus utilisé au monde, un pesticide donc, que le public connaît surtout sous sa marque Roundup, produite par Monsanto.

On savait déjà que le Centre international de recherche sur le cancer (CIRC) l'a déclaré " cancérogène probable chez l'homme " en mars 2015. Au point en effet que le gouvernement français avait demandé l'interdiction d'usage aux particuliers sur le sol français.

Même si l'Agence nationale de sécurité sanitaire de l'alimentation, de l'environnement et du travail (Anses) a établi en 2016, après un examen du rapport du CIRC, que les risques cancérogènes du glyphosate étaient " relativement limités ", on peut se demander si le principe de précaution ne devrait pas être de mise.

En effet, l'enquête de l'ONG précitée révèle que, sur un panel de huit paquets de céréales trouvées en supermarché, sept contiennent des résidus de glyphosate, de six marques : Nestlé, Kellog's, Jordans, Alpen, Leader Price, Weetabix. Soit 87 % de produits contaminés.

Du reste, l'ONG a inclu dans son panel quelques denrées alimentaires un peu moins farcies de désherbants, mais qui le restent à un niveau préoccupant : 58 % des douze légumineuses (pois secs, lentilles) examinées, et 28 % des sept pâtes alimentaires.

En plus d'être un probable cancérogène, le glyphosate serait suspecté d'être tératogène (de provoquer des malformations chez les enfants) - d'après notamment les recherches du professeur Andres Carrasco de l'université de Buenos Aires - et un hépatotoxique (il détruit les cellules du foie).

Même si, jusqu'ici, rien n'établit scientifiquement que les résidus présents dans notre alimentation sont assez nombreux pour avoir des conséquences sanitaires avérées, je souhaiterais savoir si votre cabinet est attentif à la problématique évoquée. Quel est l'état de la question ?

 

Volgens sommige informatiebronnen, waaronder een niet gouvernementele organisatie (ngo) gespecialiseerd in milieu en gezondheid, zijn granen een probleem voor de volksgezondheid want ze zouden vol zitten met glyfosaat.

Het betreft een transversale aangelegenheid, want volksgezondheid is een federale aangelegenheid, maar de aspecten verbonden met preventiemaatregelen vallen grotendeels onder de bevoegdheid van de deelstaten.

Glyfosaat is het meest gebruikte chemisch ontkruidverdelgingsmiddel ter wereld, voornamelijk gekend onder de merknaam Roundup, geproduceerd door Monsanto.

Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) verklaarde het in maart 2015 als waarschijnlijk kankerverwekkend bij de mens. De Franse regering heeft een verbod uitgevaardigd op het gebruik van het product door particulieren op Franse bodem.

Het Franse Agence nationale de sécurité sanitaire de l'alimentation, de l'environnement et du travail (Anses) publiceerde in 2016, na een onderzoek van het verslag van het IARC, dat de kankerrisico's van glyfosaat “relatief beperkt” waren, maar men kan zich afvragen of het voorzorgsprincipe niet moet gehanteerd worden.

Het onderzoek van de voornoemde ngo toont aan dat zeven van de acht ontbijtgranen van zes merken die in de supermarkt worden verkocht glyfosaatresten bevatten. De zes merken zijn: Nestlé, Kellogg's, Jordans, Alpen, Leader Price, Weetabix. 87 % van de producten zijn verontreinigd.

De ngo heeft overigens nog enkele voedingsmiddelen ter discussie gesteld die minder onkruidverdelgers bevatten, maar toch nog onrustwekkend zijn: 58% van de twaalf onderzochte peulvruchten (droge erwten, linzen) en 28% van de pasta's.

Volgens professor Andres Carrasco van de universiteit van Buenos Aires zou glyfosaat, behalve het feit dat de stof kankerverwekkend zou zijn, bovendien ook teratogeen zijn (misvormingen bij kinderen veroorzaken) en toxisch zijn voor de lever (de stof vernietigt levercellen).

Al is tot hier toe nog niet wetenschappelijk bewezen dat de residuen in onze voeding van die aard zijn dat ze gevolgen hebben voor de gezondheid, zou ik toch willen weten of uw kabinet aandacht heeft voor deze problematiek. Wat is de stand van zaken?