SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
24 juin 2013 24 juni 2013
________________
Question écrite n° 5-9389 Schriftelijke vraag nr. 5-9389

de Guido De Padt (Open Vld)

van Guido De Padt (Open Vld)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de Beliris et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen
________________
Fibromyalgie - Diagnostic - Reconnaissance - Remboursement Fibromyalgie - Diagnose - Erkenning - Terugbetaling 
________________
maladie chronique
assurance maladie
diagnostic médical
statistique de la santé
chronische ziekte
ziekteverzekering
medische diagnose
gezondheidsstatistiek
________ ________
24/6/2013Verzending vraag
27/2/2014Antwoord
24/6/2013Verzending vraag
27/2/2014Antwoord
________ ________
Question n° 5-9389 du 24 juin 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-9389 d.d. 24 juni 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

La fibromyalgie n'est pas une affection articulaire et est caractérisée par des douleurs musculaires et des points sensibles répartis sur le corps. L'Organisation mondiale de la santé a reconnu la fibromyalgie comme maladie.

La fibromyalgie se caractérise par une absence de cause manifeste. Ainsi, on ne décèlerait aucune anomalie dans les radiographies ou examens sanguins et il ne serait pas question de déformations ou d'autres problèmes. Il s'agit d'un syndrome de douleur chronique.

Le statut de syndrome est controversé.

À l'heure actuelle, la fibromyalgie n'est pas reconnue comme maladie. Les maladies ont une cause connue permettant de comprendre le mécanisme qui engendre les symptômes. Un syndrome, par contre, est un ensemble de signes et symptômes qui se manifestent simultanément.

En kinésithérapie, la fibromyalgie est reprise sous la pathologie Fb qui englobe les pathologies chroniques fonctionnelles. Les patients ont droit à 60 prestations par pathologie par année civile si le diagnostic est confirmé par un rhumatologue ou un spécialiste en médecine physique et réadaptation fonctionnelle sur la base d'un examen clinique.

Je souhaiterais que la ministre réponde aux questions suivantes :

1) Combien de diagnostics de fibromyalgie ont-ils été posés au cours des cinq dernières années ? Comment la ministre explique-t-elle cette évolution ?

2) Est-il exact que certains médecins et organismes de santé éprouvent des réticences quant au statut de la fibromyalgie ? Est-il exact que certains médecins n'identifient pas et/ou ne reconnaissent pas la fibromyalgie et la ministre ne juge-t-elle pas nécessaire de sensibiliser davantage les médecins à la question ? Peut-elle détailler sa réponse ?

3) La ministre a-t-elle connaissance de problèmes rencontrés par les patients concernant le remboursement de leur médicaments et qu'en pense-t-elle ?

4) La ministre ne juge-t-elle pas souhaitable d'examiner plus avant le « statut » de la fibromyalgie, à savoir le fait que la fibromyalgie n'est actuellement pas reconnue comme maladie, et si nécessaire, de le revoir ?

 

Fibromyalgie is een niet-gewrichtsgebonden syndroom, gekarakteriseerd door spierpijn en drukpijnlijke punten verspreid over het lichaam. De wereldgezondheidsorganisatie heeft fibromyalgie als aandoening erkend.

Typisch aan fibromyalgie is het ontbreken van een aanwijsbare oorzaak. Zo zouden bij röntgenonderzoek of bloedonderzoek geen afwijkingen worden gevonden en blijkt er geen sprake te zijn van vergroeiingen of andere abnormaliteiten. Het gaat om een chronisch pijnsyndroom.

De status als ziektebeeld is omstreden.

Fibromyalgie is thans niet erkend als ziekte. Ziekten hebben een bekende oorzaak, waarbij men het mechanisme, dat de symptomen veroorzaakt, begrijpt. Een syndroom daarentegen is een specifieke verzameling van tekenen en symptomen die samen voorkomen.

Fibromyalgie is opgenomen onder de Fb pathologieën voor kinesitherapie, die de chronische functionele pathologieën omvatten. Patiënten hebben recht op 60 prestaties per pathologie gedurende een kalenderjaar, indien de diagnose bevestigd is door een reumatoloog of specialist in de fysische geneeskunde en revalidatie, op grond van een klinisch onderzoek.

Graag kreeg ik van de minister een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel diagnoses van fibromyalgie werden jaarlijks gesteld in de afgelopen vijf jaar? Hoe duidt de minister die ontwikkeling?

2) Is het juist dat bij sommige artsen en gezondheidsinstanties wantrouwen heerst omtrent de status van fibromyalgie? Klopt het dat bepaalde artsen fibromyalgie niet herkennen en/of erkennen en acht de minister het niet nodig om de artsen bijkomend te sensibiliseren? Kan ze haar antwoord uitvoerig toelichten?

3) Heeft de minister weet van de problemen die betrokken patiënten ervaren met betrekking tot de terugbetaling van hun medicatie en welke is haar reactie hierop?

4) Acht de minister het niet wenselijk om de "status" van fibromyalgie, namelijk het feit dat fibromyalgie thans niet wordt erkend als ziekte, nader te onderzoeken en zo nodig te herzien?

 
Réponse reçue le 27 février 2014 : Antwoord ontvangen op 27 februari 2014 :

1. Je n’ai pas de données sur le nombre de fois que le diagnostic de fibromyalgie est posé. L’Institut national d’assurance maladie-invalidité (INAMI) dispose seulement de données sur le nombre de prestations qui sont remboursées. L’INAMI n’a pas d’informations sur la pathologie précise des patients pour qui ces prestations ont été réalisées.   

2. Il est probable en effet que certains dispensateurs de soins éprouvent quelque méfiance au sujet de la fibromyalgie. Dans l’introduction à votre question, vous évoquez l’absence de cause manifeste de la fibromyalgie. Aussi n’est-il pas étrange que cela puisse semer le doute sur cette affection. Des mesures spécifiques prises dans le cadre de l’assurance maladie permettent aussi de signaler clairement aux dispensateurs de soins que la fibromyalgie peut être un problème de santé grave. Une de ces mesures spécifiques est l’inscription sous les pathologies Fb pour la kinésithérapie, que vous mentionnez dans votre question. Une autre mesure spécifique concerne le remboursement de certains médicaments antidouleur (certains analgésiques à base de paracétamol ou à base d’une association de paracétamol et de codéine). La fibromyalgie est une des quelques affections douloureuses spécifiques qui entrent en ligne de compte pour le remboursement de ces médicaments. De ce fait, les pouvoirs publics reconnaissent aussi que les patients souffrant de fibromyalgie peuvent se plaindre de douleurs graves.   

3. Le sujet précis sur lequel porte votre troisième question ne m’apparaît pas clair sur la base des informations communiquées. En principe, il n’existe pas de règles spécifiques sur le remboursement de médicaments pour les patients souffrant de fibromyalgie. Une exception est que certains antidouleurs sont donc bien remboursés pour la fibromyalgie, mais pas pour d’autres affections douloureuses.   

4. Il n’existe pas en Belgique un système dans lequel les pouvoirs publics établissent quelles maladies sont reconnues ou par exemple quelle pathologie peut être considérée comme une « maladie » et laquelle comme un « syndrome ». Le fait que la fibromyalgie soit considérée par les pouvoirs publics comme une affection grave possible ressort pourtant des mesures de remboursement spécifiques pour la fibromyalgie que j’ai évoquées plus haut. La réglementation de l’assurance maladie et invalidité ne discrimine pas les patients souffrant de fibromyalgie. Tout comme les patients ayant d’autres affections, ces patients peuvent bénéficier du remboursement notamment des consultations chez le médecin et des examens et traitements médicaux courants. Ils peuvent également prétendre à une allocation pour incapacité de travail lorsqu’ils satisfont aux conditions qui s’appliquent à tout le monde en la matière.

1. Ik beschik niet over gegevens aangaande het aantal keer dat de diagnose fibromyalgie gesteld werd. Het Rijksinstituut voor Ziekte-en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) heeft alleen gegevens over aantallen prestaties die terugbetaald worden. Het RIZIV heeft geen informatie over de precieze pathologie van de patiënten waarvoor deze prestaties gerealiseerd zijn. 

2. Bij bepaalde zorgverleners bestaat er waarschijnlijk wel enig wantrouwen omtrent fibromyalgie. In de inleiding van uw vraag vermeldt u dat een aanwijsbare oorzaak van fibromyalgie ontbreekt. Het is niet vreemd dat dit kan leiden tot twijfels omtrent deze aandoening. Door specifieke maatregelen in het kader van de ziekteverzekering wordt er ook aan de zorgverleners zeker een duidelijk signaal gegeven dat fibromyalgie een ernstig gezondheidsprobleem kan zijn. Eén van die specifieke maatregelen is de opname onder de Fb-pathologieën voor kinesitherapie, waarnaar u in uw vraag verwijst. Een andere specifieke maatregel betreft de terugbetaling van bepaalde pijnstillende medicatie (bepaalde analgetica op basis van paracetamol of op basis van een combinatie van paracetamol en codeïne). Fibromyalgie is één van de enkele specifieke pijnaandoeningen die hiervoor in aanmerking komen. Hiermee geeft de overheid ook aan dat patiënten met fibromyalgie ernstige pijnklachten kunnen hebben. 

3. Op basis van de gegeven informatie is het mij niet duidelijk waar de derde vraag juist over gaat . In principe zijn er geen specifieke regels omtrent de terugbetaling van medicatie voor patiënten met fibromyalgie. Een uitzondering is dat bepaalde pijnstillende medicatie dus wel wordt terugbetaald voor fibromyalgie, maar niet voor andere pijnaandoeningen.  

4. In België bestaat er geen systeem waarbij de overheid vastlegt welke ziektes erkend worden of bijvoorbeeld welk ziektebeeld beschouwd wordt als “ziekte” en welk ziektebeeld als “syndroom”. Dat fibromyalgie door de overheid beschouwd wordt als een mogelijk ernstige aandoening, blijkt nochtans uit de specifieke terugbetalingsmaatregelen voor fibromyalgie die ik hierboven vermeld heb. Patiënten met fibromyalgie worden niet gediscrimineerd volgens de reglementering van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Deze patiënten komen net zoals patiënten met andere aandoeningen in aanmerking voor terugbetaling van onder meer consultaties bij artsen en courante medische onderzoeken en behandelingen. Zij komen ook in aanmerking voor een  uitkering omwille van arbeidsongeschiktheid als ze beantwoorden aan de voorwaarden die daaromtrent voor iedereen gelden.