SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
24 mai 2013 24 mei 2013
________________
Question écrite n° 5-9142 Schriftelijke vraag nr. 5-9142

de Patrick De Groote (N-VA)

van Patrick De Groote (N-VA)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères, du Commerce extérieur et des Affaires européennes

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________________
Les divisions politiques de l'opposition syrienne De politieke verdeeldheid van de Syrische oppositie 
________________
Syrie
opposition politique
Syrië
politieke oppositie
________ ________
24/5/2013Verzending vraag
15/10/2013Antwoord
24/5/2013Verzending vraag
15/10/2013Antwoord
________ ________
Requalification de : demande d'explications 5-3368 Requalification de : demande d'explications 5-3368
________ ________
Question n° 5-9142 du 24 mai 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-9142 d.d. 24 mei 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le mardi 19 mars, la Coalition nationale syrienne (CNS) a désigné un premier ministre intérimaire, Ghassan Hitto, ce qui a provoqué la dislocation de la coalition et un flot de démissions. La vice-présidente, Souhair Atassi, suivie le 23 mars par le président, Ahmed Moaz al-Khatib, élu à la tête de la Coalition nationale syrienne en novembre 2012, entre autres ont quitté leurs fonctions « pour pouvoir travailler en toute liberté ». L'Armée syrienne libre, dirigée par le général Salim Idris, a elle aussi annoncé le dimanche 24 mars qu'elle ne faisait pas confiance au premier ministre Ghassan Hitto.

Mes questions sont les suivantes.

1) Le ministre a-t-il une idée des raisons de la démission d'Ahmed Moaz al-Khatib ?

La représentation lacunaire de la Coalition nationale syrienne dans l'ensemble de l'opposition syrienne - en particulier, les groupes modérés de l'opposition, les Alaouites et les Kurdes - pose-t-elle problème pour la reconnaissance de ce mouvement d'opposition par l'Union européenne et les Amis du peuple syrien ?

2) La Coalition nationale syrienne, Ghassan Hitto, le général Salim Idris de l'Armée syrienne libre et Ahmed Moaz al-Khatib restent-ils des interlocuteurs à part entière ?

3) La Belgique proposera-t-elle à l'Union européenne, en la personne de Mme Ashton, de prendre une initiative de réconciliation et de rassemblement de l'opposition ?

 

Op dinsdag 19 maart heeft de Syrische Nationale Coalitie (SNC) een interim-premier Ghassan Hitto aangesteld, waarop die coalitie uiteenviel en het ontslagen regende. Onder meer de vice-voorzitster Saheir Atassi en later, op zaterdag 23 maart, ook de voorzitter Ahmed Moaz al-Khatib, die in november 2012 tot de leider van het Syrische Nationale Coalitie werd verkozen, zijn vertrokken "om in alle vrijheid te kunnen werken." Ook het Vrije Syrische Leger (FSA), onder leiding van generaal Salim Idris stelde op zondag 24 maart geen vertrouwen te hebben in premier Ghassan Hitto.

Vandaar mijn vragen:

1) Heeft de minister inzichten in de motivatie van het ontslag van Ahmed Moaz al-Khatib?

Stelt de gebrekkige vertegenwoordiging van de Syrische Nationale Coalitie ten aanzien van de voltallige Syrische oppositie - in het bijzonder ook gematigde fracties van de oppositie, Alawieten en Koerden - een probleem in de erkenning van die oppositiebeweging in de ogen van de EU en de Vrienden van het Syrische Volk?

2) Blijven de Syrische Nationale Coalitie, Ghassan Hitto, generaal Salim Idris van het Vrije Syrische Leger en Ahmed Moaz al-Khatib volwaardige gesprekspartners?

3) Zal België aan Europa in de figuur van Ashton een initiatief tot verzoening en vereniging van de oppositie voorstellen?

 
Réponse reçue le 15 octobre 2013 : Antwoord ontvangen op 15 oktober 2013 :

La proposition américano-russe d’organiser une conférence à Genève mérite le soutien de l’ensemble de la communauté internationale. Il s’agit d’une opportunité importante de faire un pas en avant vers une solution politique au conflit en Syrie. J’appelle toutes les parties, y compris l’opposition syrienne, à participer à cette conférence et se montrer prêt à trouver une solution. Il est évident que des compromis devront être trouvés.

L’opposition politique syrienne essaye de progresser afin de s’unir davantage et ainsi former un bloc commun contre le régime du Président Assad. Même si des avancées ont été faites, il est clair qu’il reste beaucoup de travail. La démission du Président Al-Khattib est regrettable. La Coalition se réunit cette semaine à Istanbul afin de désigner un remplaçant. Il est également question d’un élargissement de la Coalition. La Coalition s’entendra également au sujet de sa participation à la conférence à Genève. Je continue à appeler l’opposition syrienne à élargir ses cadres et tenter de représenter toutes les minorités. Les liens avec l’opposition armée sur le terrain doivent également être resserrés.

La question de l’embargo des armes contre la Syrie a été maintes fois discutée au niveau européen. Cet embargo a été prolongé de 3 mois en février et ceci implique pour la fin du mois, qu’une décision devra être prise concernant une éventuelle prolongation. Il me semble essentiel que l’Union européenne adopte une position commune dans ce débat et qu’un compromis soit trouvé entre les différents points de vue.

Vous avez également appris que principalement le Royaume-Uni et la France sont partisans d’une levée de l’embargo. En cela, ils sont soutenus entre autres par l’Italie. De l’autre côté se trouve un groupe de pays scandinaves, et surtout l’Autriche, ainsi qu’un groupe de pays de l’Europe de l’Est qui se posent nombres de questions quant à la livraison d’armes à l’opposition syrienne. Mais la plupart des Etats membres insistent sur une solution de compromis. Je discuterai de cette question avec mes collègues lors du Conseil Affaires Étrangères du 27 mai.

En ce qui concerne le soutien belge à l’opposition syrienne, la Belgique ne fournit pas de soutien financier ou matériel direct, mais nous sommes prêts à accueillir sur notre territoire un représentant de l’opposition non seulement pour se charger des relations bilatérales (et des contacts avec le Benelux), mais aussi des relations avec l’Union européenne. Jusqu’à présent, la Coalition n’a pas pu désigner de représentant.

La position de la Belgique en ce qui concerne l’embargo sur les armes reste inchangée. Un compromis européen devra être trouvé pour la fin mai afin d’éviter que le régime de sanctions ne s’interrompe. Un consensus est néanmoins requis pour que ce régime de sanctions soit prolongé.

C’est pourquoi, j’ai toujours été ouvert au débat et que j’ai surtout plaidé pour le maintien d’une position commune de l’UE sur le sujet. Ceci dit, la Belgique reste, dans les débats, très prudente et demande des précisions et surtout des garanties sur les destinataires éventuels de ce matériel létal.

Comme je l’ai déjà souligné, il faut à tout prix éviter que des armes ne tombent dans les mains de groupes que nous combattons ailleurs. C’est pourquoi, je reste toujours opposé à ces livraisons.

J’espère qu’un consensus pourra être dégagé afin de maintenir l’unité de l’UE dans ce dossier. En tout état de cause, quelle que soit la décision que l’UE prendra, je veux être très clair : la Belgique ne fournira pas ce genre de matériel à quelque groupe que ce soit. Nous y serons particulièrement attentifs.

Pour le bon ordre, je confirme qu’il n’y a pas eu de livraison de matériel militaire, ni d’assistance technique de la part de la Belgique, ceci en conformité avec l’embargo sur les armes.

Het Amerikaans-Russische voorstel om een conferentie te organiseren in Genève verdient de steun van de ganse internationale gemeenschap. Het is een belangrijke mogelijkheid om een stap vooruit te zetten naar een politieke oplossing van het conflict in Syrië. Ik roep alle partijen, inclusief de Syrische oppositie, op om deel te nemen aan deze conferentie en bereidheid te tonen om een oplossing te vinden. Het is evident dat daarbij compromissen zullen moeten gesloten worden.

De Syrische politieke oppositie tracht vooruitgang te boeken om zich verder te verenigen en een gezamenlijk blok te vormen tegen het regime van President Assad. Ook al zijn er vorderingen gemaakt, het is duidelijk dat er nog veel werk moet verricht worden. Het ontslag van Voorzitter Al-Khattib is daarbij een spijtige zaak. De Coalitie vergadert deze week in Istanbul om een vervanger aan te duiden. Er is ook sprake van een verdere uitbreiding van de Coalitie. De Coalitie zal ook zich beraden over haar deelname aan de conferentie in Genève. Daarnaast blijf ik de Syrische oppositie oproepen om haar geledingen te verruimen en te trachten alle minderheden te vertegenwoordigen. Ook de banden met de gewapende oppositie op het terrein moeten aangehaald worden.

De kwestie van het wapenembargo tegen Syrië is al meermaals besproken op Europees niveau. Dit embargo is in februari met drie maanden verlengd en dit betekent dat voor het einde van deze maand een beslissing moet genomen worden over de eventuele verlenging. Ik meen dat het essentieel is dat de Europese Unie in dit debat een gezamenlijk standpunt inneemt en dat er een compromis gevonden wordt tussen de verschillende standpunten.

U heeft ook kunnen vernemen dat vooral het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk voorstander zijn van een opheffing van het embargo. Zij worden hierin gesteund door onder meer Italië. Aan de andere kant staan een groep Scandinavische landen en vooral Oostenrijk en een groep Oost-Europese landen die nog veel vraagtekens plaatsen bij wapenleveringen aan de Syrische oppositie. Maar de meeste lidstaten benadrukken dat er een compromisoplossing moet komen. Ik zal de zaak bespreken met mijn collega’s op de Raad Buitenlandse Zaken van 27 mei.

Wat de Belgische steun aan de Syrische oppositie betreft, levert België géén rechtstreekse financiële of materiële steun maar wij zijn bereid om op ons grondgebied een vertegenwoordiger van de oppositie te verwelkomen, niet enkel voor de bilaterale relaties (en de contacten met de Benelux) maar ook voor de relaties met de Europese Unie. Tot nu toe heeft de Coalitie géén vertegenwoordiger kunnen aanduiden.

Het standpunt van België wat de wapenembargo betreft blijft onveranderd. Een Europees compromis zal echter gevonden moeten worden tegen eind mei om te vermijden dat het sanctieregime onderbroken wordt. Een consensus is evenwel nodig om het sanctieregime te verlengen.

Dat is de reden waarom ik altijd open ben geweest voor het debat en dat ik vooral gepleit heb voor het behouden van een gemeenschappelijk standpunt van de EU over dit onderwerp. Dit gezegd zijnde, blijft België zeer voorzichtig in haar debatten en vraagt zij om verduidelijkingen en vooral om garanties over de eventuele bestemmelingen van dit dodelijk materiaal.

Zoals ik het al heb onderstreept, moet men vooral vermijden dat de wapens in de handen vallen van groepen die wij bestrijden. Daarom blijf ik tegen deze leveringen.

Ik hoop dat een consensus bereikt zal kunnen worden om de eenheid binnen de EU in dit dossier te vrijwaren. In elk geval, wat het besluit van de EU ook mag zijn, wens ik heel duidelijk te zijn: België zal dit soort materiaal niet leveren aan welke groep dan ook. Wij zullen hiervoor bijzonder aandachtig zijn.

Voor de goede orde bevestig ik u dat er, conform het wapenembargo, géén levering van militair materiaal, noch technische assistentie is geweest vanwege België.