SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
25 février 2013 25 februari 2013
________________
Question écrite n° 5-8300 Schriftelijke vraag nr. 5-8300

de Guido De Padt (Open Vld)

van Guido De Padt (Open Vld)

à la vice-première ministre et ministre de l'Intérieur et de l'Égalité des Chances

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen
________________
Conseil de police - Élections - Annulations - Interprétations - Situation - Simplification Politieraad - Verkiezingen - Ongeldigverklaringen - Interpretaties - Stand van zaken - Vereenvoudiging 
________________
police locale
répartition géographique
interprétation du droit
gemeentepolitie
geografische spreiding
interpretatie van het recht
________ ________
25/2/2013Verzending vraag
10/12/2013Antwoord
25/2/2013Verzending vraag
10/12/2013Antwoord
________ ________
Question n° 5-8300 du 25 février 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-8300 d.d. 25 februari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les élections des membres du conseil de police ont été partiellement annulées dans une dizaine de communes de Flandre occidentale. Une telle annulation avait déjà frappé les élections des membres des conseils d'action sociale de plusieurs communes de Flandre occidentale. En effet, la procédure est assez compliquée et formaliste.

Il est frappant de constater que cette annulation se fonde sur les mêmes irrégularités constatées pour les suppléants dans les actes de présentation. Dans la plupart des cas, le dossier de l'élection a été invalidé par le collège provincial en raison de l'absence de suppléants sur l'acte de présentation. Cette erreur a été commise non seulement par de nouveaux conseillers mais aussi par des conseillers expérimentés.

Dans un nombre limité de cas, le dossier de l'élection a été invalidé parce qu'un ou plusieurs suppléants n'avaient pas encore prêté le serment de conseiller communal. Dans d'autres provinces, la législation a cependant été interprétée différemment et les élections n'ont pas été annulées pour ces motifs.

Beaucoup de ces erreurs sont dues à la complexité de la réglementation qui prête à interprétation. Les candidats dont l'élection a été invalidée, avaient quinze jours pour aller en appel de cette décision au Conseil d'État. Faute de ce recours, il faudra organiser une nouvelle élection ou une élection complémentaire.

Aucune procédure légale ne fixe des directives précises pour l'organisation d'une élection complémentaire pour les conseils de police. Cela donne lieu à de nouvelles interprétations de la législation.

L'Open Vld estime qu'une évaluation approfondie de la dernière élection s'impose. Ses résultats permettront d'adapter la législation pour simplifier le système.

Je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes.

1) La ministre peut-elle, pour chaque province, me communiquer un relevé chiffré de toutes les irrégularités constatées lors des deux dernières élections des membres des conseils de police (2006 et 2012) et ayant entraîné l'invalidation des élections ?

2) La ministre confirme-t-elle que des constatations identiques ont fait l'objet d'interprétations et d'appréciations différentes dans certaines provinces ? Peut-elle illustrer sa réponse de quelques exemples ? Comment explique-t-on ces divergences ?

3) La ministre pense-t-elle comme moi que la réglementation actuelle soit trop compliquée, qu'une évaluation approfondie s'impose et que la législation puisse être simplifiée ? A-t-elle déjà une idée des simplifications qui pourraient être réalisées ?

 

De verkiezingen van de leden voor de politieraad werden in een tiental West-Vlaamse gemeenten gedeeltelijk ongeldig verklaard. Dat was eerder ook al het geval voor een aantal andere West-Vlaamse gemeenten bij de verkiezingen van de leden van de OCMW-raden. De procedure is namelijk vrij ingewikkeld en formalistisch.

Het valt op dat vaak dezelfde onregelmatigheden met opvolgers op de voordracht akten aan de basis liggen van deze ongeldigverklaring. In de meeste gevallen werd het verkiezingsdossier door de bestendige deputatie ongeldig verklaard bij gebrek aan opvolgers op de voordracht akte. Deze fout werd niet alleen door nieuwe raadsleden gemaakt. Ook ervaren raadsleden gingen daarbij in de fout.

In een beperkt aantal gevallen werd het verkiezingsdossier ongeldig verklaard omdat één of meer opvolgers nog niet de eed als gemeenteraadslid hadden afgelegd. In andere provincies werd de wetgeving echter op een andere manier geinterpreteerd en werden de verkiezingen om deze redenen niet ongeldig verklaard.

Veel van deze fouten zijn te wijten aan een te ingewikkelde regelgeving, die voor interpretatie vatbaar is. De kandidaten van wie de verkiezing ongeldig werd verklaard, hadden vijftien dagen tijd om tegen de beslissing bij de Raad van State in beroep te gaan. Indien dat niet gebeurt, moet er een aanvullende of nieuwe verkiezing plaatsvinden.

Ook voor de verkiezing van de politieraden voorziet geen enkele wettelijke procedure in duidelijke richtlijnen voor een aanvullende verkiezing. Dit leidt dan weer tot nieuwe interpretaties van de wetgeving.

Open Vld is van oordeel dat een grondige evaluatie van de voorbije verkiezingsperiode noodzakelijk is. Op basis daarvan kan de wetgeving worden aangepast om dit systeem te vereenvoudigen.

Graag kreeg ik een antwoord op volgende vragen:

1) Kan de minister, opgesplitst per provincie en met vermelding van het aantal, een overzicht geven van de onregelmatigheden die werden vastgesteld bij de laatste twee verkiezingen van de leden van de politieraad (2006 en 2012) waardoor deze ongeldig werden verklaard?

2) Bevestigt zij tevens dat sommige provincies andere interpretaties hanteerden bij dezelfde vaststellingen en anders oordeelden? Kan zij haar antwoord met enkele voorbeelden stofferen? Welke verklaringen liggen daar aan de basis van?

3) Deelt zij de visie dat de bestaande regelgeving te ingewikkeld is, dat een grondige evaluatie noodzakelijk is en dat een aantal vereenvoudigingen aan de wetgeving kunnen worden aangebracht? Heeft zij ook al een idee welke?

 
Réponse reçue le 10 décembre 2013 : Antwoord ontvangen op 10 december 2013 :

1) La Députation intervient en qualité de juridiction administrative de la validité des élections des conseillers de police. Elle exerce ce rôle de manière souveraine et n’a pas à rendre compte de l’exercice de cette compétence.

2) Par rapport à la principale cause d’invalidation des élections que vous évoquez, à savoir l’absence de suppléants dans l’acte de présentation, je ne puis qu’observer qu’une circulaire explicative sur l’élection et l’installation des conseillers de police a été spécifiquement publiée. Cette circulaire rappelait très clairement l’exigence légale voulant que chaque membre effectif du conseil de police dispose d’un ou au maximum de deux suppléants et que les actes de présentation des candidats devaient donc mentionner l’identité de celui-ci ou de ceux-ci. Un modèle d’acte de présentation des candidats a même été joint à la circulaire avec mention expresse des données à fournir pour chaque candidat membre effectifs et son(es) suppléant(s). Je ne perçois donc pas où se situait la marge d’interprétation en ce qui concerne la présentation des candidats suppléants. La prestation préalable nécessaire de serment en qualité de conseiller communal a été confirmée par le Conseil d'État qui a acté que le candidat conseiller de police doit faire effectivement partie du conseil communal de l’une des communes qui appartient à la zone pluricommunale le jour de l’élection (arrêt n°224.330 du 11 juillet 2013). Il n’y a donc ici pas davantage d’imprécision.

3) Je suis néanmoins ouverte à l’amélioration et donc disposée à remédier, si tel devait être le cas, aux éventuelles imperfections de la réglementation. Mais c’est l’ensemble de la procédure qui doit être examinée simultanément pour éviter de procéder, comme cela a été le cas dans le passé, à des « retouches » ponctuelles sans toujours tenir compte de leur impact sur l’ensemble du processus.

1) De Deputatie treedt op als administratief rechtscollege van de geldigheid van de verkiezingen van de politieraadsleden. Zij oefent die rol op soevereine wijze uit en heeft geen rekenschap te geven over de uitoefening van deze bevoegdheid.

2) Wat de voormelde voornaamste oorzaak van de nietigverklaring van de verkiezingen betreft, te weten het gebrek aan opvolgers op de voordrachtakte, kan ik maar vaststellen dat er specifiek een verklarende omzendbrief betreffende de verkiezing en de installatie van de politieraadsleden gepubliceerd werd. Deze omzendbrief wees zeer duidelijk op de wettelijke vereiste dat elk effectief lid van de politieraad over één of maximaal twee opvolgers moet beschikken en dat de voordrachtakten van de kandidaten dus de identiteit van die persoon (personen) moeten vermelden. Een model van voordrachtakte van de kandidaten werd zelfs als bijlage bij de omzendbrief bijgevoegd. De gegevens die voor elke kandidaat – effectief lid en opvolger – meegedeeld moeten worden, worden hierin uitdrukkelijk vermeld. Ik begrijp dus niet wat er onduidelijk zou kunnen zijn met betrekking tot de voordracht van de kandidaat-opvolgers. De vereiste voorafgaande eedaflegging als gemeenteraadslid werd bevestigd door de Raad van State die er akte van heeft genomen dat het kandidaat-politieraadslid op de dag van de verkiezing deel moet uitmaken van de gemeenteraad van één van de gemeenten die de meergemeentezone vormen (arrest nr. 224.330 van 11 juli 2013). Hier ook is er dus geen onduidelijkheid meer.

3) Ik sta immers open voor verbetering en ik ben dus bereid om de eventuele tekortkomingen van de reglementering, indien nodig, op te lossen. Maar het is de hele procedure die moet worden geëvalueerd om te vermijden, zoals dat in het verleden gebeurde, dat er wordt overgegaan tot punctuele correcties waarbij niet altijd rekening gehouden wordt met de impact ervan op de hele procedure.