SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
23 janvier 2013 23 januari 2013
________________
Question écrite n° 5-7930 Schriftelijke vraag nr. 5-7930

de Louis Ide (N-VA)

van Louis Ide (N-VA)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de Beliris et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen
________________
l'application Facebook permettant l'inscription en tant que donneur d'organes de Facebook-applicatie om zich te registreren als orgaandonor 
________________
statistique officielle
transplantation d'organes
officiële statistiek
orgaantransplantatie
________ ________
23/1/2013Verzending vraag
21/3/2013Antwoord
23/1/2013Verzending vraag
21/3/2013Antwoord
________ ________
Requalification de : demande d'explications 5-2579 Requalification de : demande d'explications 5-2579
________ ________
Question n° 5-7930 du 23 janvier 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-7930 d.d. 23 januari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Voici un certain temps (18/09/2012) a été lancée l'application Facebook qui permet de s'inscrire comme donneur d'organe. On s'attendait à ce que le nombre de donneurs augmente fortement parce que l'enregistrement s'effectue très facilement. Cependant, l'enregistrement n'est complet que quand le document signé est déposé à l'administration communale.

Voici mes questions à la ministre :

Combien de citoyens ont-ils utilisé l'application Facebook pour s'enregistrer comme donneurs d'organe ?

Combien de formulaires d'enregistrement signés ont-ils été déposés depuis lors dans les administrations communales ? En d'autres termes : quelle est l'augmentation effective du nombre de donneurs ?

 

Een tijd geleden (18/09/2012) werd de facebook-applicatie gelanceerd waarbij men zich kan registreren tot orgaandonor. Er werd verwacht dat het aantal donors enorm zou stijgen omdat de registratie heel gemakkelijk verloopt. De registratie is echter pas compleet als het ondertekende document bij het gemeentebestuur wordt ingediend.

Vandaar mijn vragen aan de minister:

Hoeveel mensen hebben inmiddels de facebook-applicatie gebruikt om zich als orgaandonor te registreren ?

Hoeveel gehandtekende registratieformulieren werden sindsdien bij de gemeentebesturen ingediend. Met andere woorden: wat is de effectieve toename van het aantal donors?

 
Réponse reçue le 21 mars 2013 : Antwoord ontvangen op 21 maart 2013 :

L’application « Je suis donneur d’organes » a été lancée officiellement le 18 septembre 2012. Grâce à celle-ci, les internautes peuvent mentionner sur leur timeline leur volonté d’être donneurs d’organes. La personne qui utilise l’application rend donc son engagement visible à ses amis Facebook. Bien qu’utile au niveau du partage de l’information, cette démarche n’a pas de valeur légale en Belgique. Afin d’encadrer cette démarche, un lien supplémentaire a été créé. Via ce dernier, l’internaute est - renvoyé vers le formulaire d’enregistrement officiel qu’il doit compléter et remettre au service "Population-Etat Civil" de son administration communale.  

L’application a été très bien relayée mais nous ne disposons pas d’un chiffre précis. Pour rappel, avoir téléchargé le formulaire ne signifie pas qu’il a été complété et remis auprès de l’administration communale. 

Attirons également l’attention sur le fait que l’action Facebook a précédé de quelques jours une grande action de sensibilisation : « Je vote pour la vie » - action menée dans le cadre des élections communales du 14 octobre dernier. A cet effet, de très nombreuses déclarations ont également été enregistrées. 

Quoi qu’il en soit, nous pouvons confirmer une augmentation de 33 359 déclarations de volonté de don depuis le 1er janvier 2012.   

Si l’on observe l’évolution de ces déclarations au regard des dates des évènements précités, on peut observer les données suivantes :  

  • 18 septembre 2012 (lancement de l’application) : accords : 144823 - oppositions : 186179

  • 12 octobre 2012 (veille des élections communales) : accords : 147671 - oppositions : 186348

  • 31 décembre 2012 (bilan annuel) : accords : 157197 - oppositions : 186749

  • 26 février 2013 : accords : 162178 - oppositions : 187048  

Rappelons également que déclarer sa volonté ne signifie pas nécessairement que la personne donnera un organe. Au-delà de cette déclaration, il doit être répondu à des critères médicaux spécifiques pour que la procédure aboutisse, le cas échéant, à un prélèvement d’organes.

De applicatie « Ik ben orgaandonor » werd op 18 september 2012 officieel gelanceerd. Dankzij die app kunnen internetgebruikers op hun tijdlijn aangeven dat zij orgaandonor willen zijn. Wie de app gebruikt, maakt zijn engagement dus zichtbaar voor zijn Facebookvrienden. Hoewel dit initiatief interessant is op het vlak van het delen van informatie, heeft het in België geen wettelijke waarde.

Om het initiatief te omkaderen, werd een bijkomende link gecreëerd. Via die link wordt de internetgebruiker automatisch doorverwezen naar het officiële registratieformulier dat hij moet invullen en terugbezorgen aan de dienst Bevolking / Burgerlijke Stand van de gemeente waar hij woont.  

De « Belgische » versie van de Facebookapplicatie kan dus in wezen als motor fungeren voor de sensibilisatie voor orgaandonatie, in het bijzonder bij het jongere publiek.

De applicatie werd heel goed verspreid maar helaas beschikken wij niet over precieze cijfers. Ter herinnering: het downloaden van het formulier betekent niet dat de persoon in kwestie het ook heeft ingevuld en afgegeven aan het gemeentebestuur van zijn woonplaats. 

Wij willen er ook op wijzen dat de Facebookactie een smaakmaker was voor een andere grote sensibiliseringsactie: « Ik kies voor het leven », een actie die gevoerd werd ten tijde van de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober laatstleden. In het kader daarvan werden ook heel wat verklaringen geregistreerd. 

In elk geval kunnen wij bevestigen dat het aantal wilsverklaringen voor orgaandonatie sinds 1 januari 2012 met 33 359 gestegen is.   

Als we dat grondiger bekijken, geven de twee evenementen samen de volgende resultaten:  

  • 18 september 2012 à Lancering van de applicatie  (instemmingen: 144823 - weigeringen: 186179)

  • 12 oktober 2012 à Vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen (instemmingen: 147671 - weigeringen: 186348)

  • 31 december 2012 à Jaaroverzicht (instemmingen: 157197 - weigeringen: 186749)

  • 26 februari 2013 à (instemmingen: 162178 - weigeringen: 187048)  

Niettemin moeten we voor ogen houden dat de registratie van een wilsverklaring in geen geval kan betekenen dat er automatisch meer donoren zijn. Naast die verklaring moet worden voldaan aan welbepaalde medische criteria om te kunnen komen tot de procedure voor het wegnemen van organen.