SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
17 janvier 2013 17 januari 2013
________________
Question écrite n° 5-7791 Schriftelijke vraag nr. 5-7791

de Patrick De Groote (N-VA)

van Patrick De Groote (N-VA)

à la vice-première ministre et ministre de l'Intérieur et de l'Égalité des Chances

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen
________________
Accidents avec des armes à feu de service - Smith & Wesson - GP35 - Glock Vuurwapenongelukken met dienstwapens - Smith & Wesson - GP35 - Glock 
________________
arme à feu et munitions
police
police locale
accident du travail
statistique officielle
arme personnelle
arme de petit calibre
vuurwapen
politie
gemeentepolitie
arbeidsongeval
officiële statistiek
persoonlijk wapen
handvuurwapens
________ ________
17/1/2013Verzending vraag
10/10/2013Antwoord
17/1/2013Verzending vraag
10/10/2013Antwoord
________ ________
Question n° 5-7791 du 17 janvier 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-7791 d.d. 17 januari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

En 2010 et 2011, 8.361 armes de poing destinées à la police fédérale ont été achetées à Smith & Wesson. Le cahier de charges prévoyait un système de sécurité supplémentaire sur la détente, impliquant une « double-action », ce qui accroîtrait la sécurité.

1) Combien d'accidents du travail ayant causé des lésions physiques ont-ils déjà eu lieu dans la police fédérale lors du maniement d'un M & P 9 de Smith & Wesson en raison d'un défaut de l'arme ? Je souhaite une ventilation par année et, si possible, selon la nature de l'accident (déclenchement dans la gaine, blocage et/ou explosion dans la chambre, etc.).

2) Combien d'accidents du travail sans lésion physique se sont-ils déjà produits dans la police fédérale lors du maniement d'un M &P 9 de Smith & Wesson en raison d'un défaut de l'arme ? Je souhaite une ventilation par année et, si possible, selon la nature de l'accident (déclenchement dans la gaine, blocage et/ou explosion dans la chambre, etc.).

3) Les fabricants d'armes rejettent souvent les réclamations de dommages et intérêts en invoquant l'utilisation de munitions non adaptées. Que stipulent les clauses du contrat de livraison d'armes avec Smith & Wesson concernant une arme devenant prématurément impropre à l'utilisation ? Le contrat prévoit-il une garantie pour ce qui concerne la période d'utilisation ou le nombre de balles tirées ?

Afin de comparer les chiffres, je souhaite obtenir aussi des chiffres analogues pour les prédécesseurs de cette arme, à savoir le GP35 et le Glock.

4) Combien d'accidents de travail entraînant des lésions physiques se sont-ils déjà produits dans la police fédérale lors du maniement respectivement d'un GP35 de Browning et d'un Glock, en raison d'un défaut de l'arme ? Je souhaite une ventilation par année et, si possible, selon la nature de l'accident (déclenchement dans la gaine, blocage ou explosion de la chambre, etc.).

5) Combien d'accidents du travail sans lésion physique se sont-ils déjà produits dans la police fédérale lors du maniement respectivement d'un GP35 de Browning et d'un Glock en raison d'un défaut de l'arme ? Je souhaite une ventilation par année et, si possible, selon la nature de l'accident (déclenchement dans la gaine, blocage ou explosion de la chambre, etc.).

Actuellement, la police locale est principalement équipée de Glocks.

6) Combien d'accidents du travail ayant causé des lésions physiques se sont-il déjà produits dans la police locale lors du maniement d'un Glock en raison d'un défaut de l'arme ? Je souhaite, si possible, une ventilation selon la nature de l'accident (déclenchement dans la gaine, blocage et/ou explosion de la chambre, etc.).

Combien d'accidents du travail sans lésion physique se sont-ils déjà produits dans la police locale lors du maniement d'un Glock en raison d'un défaut de l'arme ? Je souhaite, si possible, une ventilation selon la nature de l'accident (déclenchement dans la gaine, blocage et/ou explosion de la chambre, etc.).

Enfin :

8) Outre le GP35, le Glock ou le M & P 9, d'autres armes de poing sont-elles utilisées dans la police locale ? Quelles sont les conclusions concernant la sécurité ?

9) À la suite de la commande de 8.361 armes de poing à Smith & Wesson, il avait été question de faire bénéficier aussi la police locale de l'accord cadre entre Smith & Wesson et la police fédérale ? Des armes supplémentaires ont-elles été commandés à cet effet ? Quelle est la situation ?

 

In 2010 en 2011 zijn er 8.361 handvuurwapens gekocht van Smith & Wesson voor de federale politie. Er werd in het lastenboek gekozen voor een cloquetsysteem omdat dit de veiligheid zou ten goede komen, aangezien dit een “double-action” impliceert.

1) Hoeveel arbeidsongevalllen met lichamelijk letsel zijn er bij de federale politie reeds gebeurd bij het hanteren van een M & P 9 van Smith & Wesson door een defect aan het wapen (respectievelijk volgens jaar)? Indien mogelijk volgens de aard van het ongeluk (afgaan in de holster, blokkeren en/of ontploffen van de kamer, enzovoort).

2) Hoeveel arbeidsongevallen zonder lichamelijk letsel zijn er bij de federale politie reeds gebeurd bij het hanteren van een M & P 9 van Smith & Wesson door een defect aan het wapen (respectievelijk volgens jaar)? Indien mogelijk volgens de aard van ongeluk (afgaan in de holster, blokkeren en/of ontploffen van de kamer, enzovoort).

3) Wapenproducenten verwerpen vaak schadeclaims door te verwijzen naar onaangepast gebruik van munitie. Wat zijn de clausules in het wapencontract met Smith & Wesson met betrekking tot een vuurwapen dat vroegtijdig ongeschikt geraakt voor gebruik? Is er een garantie in het wapencontract voor wat de gebruiksperiode betreft of wat het aantal afgevuurde kogels betreft?

Om deze cijfers te vergelijken, had ik ook graag vergelijkbare cijfers gekregen voor de voorgangers van dit wapen, met name de GP35 en de Glock.

4) Hoeveel arbeidsongevallen met lichamelijk letsel zijn er bij de federale politie reeds gebeurd bij het hanteren van een GP35 van Browning, respectievelijk een Glock, door een defect aan het wapen (respectievelijk volgens jaar)? Indien mogelijk volgens de aard van ongeluk (afgaan in de holster, blokkeren en/of ontploffen van de kamer, enzovoort).

5) Hoeveel arbeidsongevallen zonder lichamelijk letsel zijn er bij de federale politie reeds gebeurd bij het hanteren van een GP35 van Browning, respectievelijk een Glock, door een defect aan het wapen (respectievelijk volgens jaar)? Indien mogelijk volgens de aard van ongeluk (afgaan in de holster, blokkeren en/of ontploffen van de kamer, enzovoort).

De lokale politie is op dit moment voornamelijk uitgerust met Glocks.

6) Hoeveel arbeidsongevallen met lichamelijk letsel zijn er bij de lokale politie reeds gebeurd bij het hanteren van een Glock door een defect aan het wapen? Indien mogelijk volgens de aard van ongeluk (afgaan in de holster, blokkeren en/of ontploffen van de kamer, enzovoort).

7) Hoeveel arbeidsongevallen zonder lichamelijk letsel zijn er bij de lokale politie reeds gebeurd bij het hanteren van een Glock door een defect aan het wapen? Indien mogelijk volgens de aard van ongeluk (afgaan in de holster, blokkeren en/of ontploffen van de kamer, enzovoort).

En tot slot:

8) Zijn er nog andere handvuurwapens, naast de GP35, Glock of M&P 9, bij de lokale politie in omloop en wat zijn bevindingen met betrekking tot de veiligheid?

9) Naar aanleiding van de bestelling van de 8.361 handvuurwapens bij Smith & Wesson was er sprake van dat ook de lokale politie zou kunnen genieten van het raamakkoord tussen Smith & Wesson en de federale politie? Werden hiervoor bijkomende wapens besteld? Wat is de stand van zaken?

 
Réponse reçue le 10 octobre 2013 : Antwoord ontvangen op 10 oktober 2013 :

La section safety-AT de la Direction du Service Interne de Prévention et de Protection au Travail de la police fédérale investit beaucoup de temps dans la problématique des accidents de travail. Elle collecte l’ensemble des données y relatives pour la police fédérale et rédige annuellement un rapport chiffré sur l’accidentabilité au travail dans l’entreprise. Sur cette base et afin d’exploiter les données issues des dossiers d’accident transmis, elle rédige mensuellement un document d’information et de sensibilisation (PREV-info) à destination des conseillers en prévention et de toutes les personnes de contact « bien-être au travail » de la police fédérale avec des conseils, des analyses de cas d’accidents ou d’incidents concrets et des propositions de mesures de prévention. Par ailleurs cette problématique est inscrite au Plan Global de Prévention. Les conseillers en prévention effectuent régulièrement des visites sur les lieux de travail et rédigent de nombreux avis en vue d’améliorer les situations de travail.  

La section rédige aussi chaque mois des fiches de prévention des accidents afin de tirer les leçons d’accidents qui ont touché les collègues de la police fédérale. Ces fiches sont établies sur le modèle BeSWIC (Belgian Safe Work Information Center) qui encourage les services de prévention à tirer les leçons des accidents (service public fédéral emploi, travail et concertation sociale – bien-être au travail) 

Plus récemment, afin de tirer les leçons d’incidents de sécurité interpellants même s’ils n’ont pas engendré de lésion, la section publie aussi des fiches de prévention incidents de sécurité par voie électronique. Ces fiches sont réalisées également sur le modèle Beswic – leçons à tirer.

Même s’il n’y a pas eu lésion -  une fiche d’incident très concrète est rédigée : description, causes, mesures de prévention, leçons à tirer etc.

La base de données DSW se subdivise comme suit : 

1.  La base de données « ACCIDENTS » qui contient les données COMMUNIQUEES par les entités de la police fédérale concernant les accidents des membres du personnel de la police fédérale (opérationnels / calog - avec lésions / avec et sans jour d’arrêt de travail) survenus sur les lieux du travail et sur le chemin du travail. 

2. La base de données « INCIDENTS DE SECURITE ET DE VIOLENCE » qui contient les données COMMUNIQUEES par les entités de la police intégrée concernant les incidents de sécurité et violence (usage d’arme accidentel, usage de spray, menottes, …) avec ou sans lésion survenus sur les lieux du travail. 

Le tableau ci-après reprend,  pour les années 2006 à 2011, le nombre d’incidents avec arme à feu de service (tout type d’arme confondu) lors de tirs involontaires / accidentels - communiqués pour la police intégrée. 

2006

2007

2008

2009

2010

2011

21

21

18

19

26

19

Questions 1 et 4 : le tableau reprend, pour les année 2010 et 2011, un aperçu du Nombre d’accidents du travail AVEC lésions physiques – police fédérale avec utilisation Glock- GP ou MP9.  

Accidents de travail 2010

Accidents de travail 2011

GLOCK

GP

MP9

GLOCK

GP

MP9

1

1

 

 

1

 

Tir accidentel dans la jambe d’un collègue suite poursuite (en replaçant l’arme dans sa gaine)

Plaie jambe

Exercice stand de tir – suite plusieurs blocages – tir involontaire – balle a traversé le mollet (lésion jambe)

 

 

Dans le cadre du cours de maîtrise de la violence avec arme à feu. Lors d’un dernier tir, n'a pas bien maîtrisé l'effet de recul de son arme après avoir tiré. L’arme lui échappant des mains a été projetée vers l'arrière touchant son visage à hauteur du front. Suite au choc, elle a perdu connaissance et ne se souvient de rien.

 

Questions 2 et 5 : Accidents du travail SANS lésions physiques  

Ne sont reconnus comme ‘accidents de travail’ que les accidents ayant provoqué des lésions.

La lésion est un des éléments constitutifs de la reconnaissance d’un accident comme ‘accident de travail’. 

Lorsqu’il n’y a pas de lésion, les erreurs (ou problèmes) de manipulation avec arme de service sont répertoriés dans la base de données « incidents de sécurité ». 

Incidents communiqués POLICE FEDERALE (où il est spécifiquement fait mention du type d’arme) 

Incidents de sécurité  2010

Incidents de sécurité 2011

GLOCK

GP

MP9

GLOCK

GP

MP9

0

0

0

2

1

0

Question 3 

Actuellement, le marché Nr DGS/DSA 2010 R3 112 relatif à l’achat d’armes Smith et Wesson au profit de la police intégrée, des écoles de police, de l’Inspection Générale (AIG) et du Comité P est au stade de l’exécution. 

L’adjudicataire a mentionné dans son offre une garantie « à vie » pour l’arme. Au moment de l’attribution, une demande de précision a été demandée à l’adjudicataire quant à cette garantie. Ce dernier a répondu de la manière suivante :

« La garantie commerciale «  à vie » est basée sur la durée moyenne de vie du produit garanti. Ici, dans le cadre d’une utilisation par une « Force de police » et dans le respect des différentes prescriptions du fabricant (entretien, stockage, etc.) la garantie octroyée est de trente (30) ans ».

La garantie ne porte pas sur un nombre de cartouches tirées. 

Le pistolet FN GP 35 date de 1933 et est en service à la police fédérale depuis plus de cinquante ans. Ces pistolets GP 35 avaient été fournis par l’armée du temps où la gendarmerie faisait partie de l’armée belge. La garantie de l’époque est inconnue. 

Question 6  

Je ne dispose pas d’informations concernant les accidents des policiers locaux avec une arme de service. 

Question 7 : Incidents communiqués POLICES LOCALES SANS lésions physiques (où il est spécifiquement fait mention du type d’arme) 

Incidents de sécurité  2010

Incidents de sécurité 2011

GLOCK

GP

MP9

GLOCK

GP

MP9

7

2

/

3

4

1

Question 8 

Ces données ne sont pas disponibles. 

Question 9 

Le marché des armes de poing est ouvert à la police locale, aux écoles de police, à l’Inspection Générale (AIG) et au Comité P. La direction des achats de la police fédérale fonctionne comme centrale de marché. La police fédérale a commandé et réceptionné, à l’heure actuelle, 7902 pistolets Smith & Wesson MP9. Les zones de police peuvent commander directement les pistolets chez l’adjudicataire du marché. D’après ce dernier, le nombre commandé et réceptionné de pistolets Smith& Wesson par les zones de police est, à ce jour, de 1300 pièces.

De sectie safety-AO (arbeidsongevallen) van de Directie Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk van de federale politie, investeert veel tijd in de problematiek van de arbeidsongevallen. Zij verzamelt het geheel van de relatieve gegevens voor de federale politie en stelt elk jaar een rapport op met de berekende cijfers voor de arbeidsongevallen binnen het bedrijf. Op deze basis en ten einde de uit de overgemaakte arbeidsongevallen afgeleide gegevens te exploiteren, stelt zij maandelijks een informatie- en sensibiliseringsdocument op (PREV Info) dat bestemd is voor de preventieadviseurs en alle contactpersonen “welzijn op het werk” van de federale politie. Dit document bevat raadgevingen, analyses van ongevallen of concrete incidenten alsook voorstellen van preventiemaatregelen. Anderzijds werd deze problematiek ook opgenomen in het Globaal Preventie Plan. De preventieadviseurs leggen regelmatig bezoeken af op de werkplaats en stellen vele adviezen op ten einde de arbeidsomstandigheden te verbeteren. 

De sectie stelt ook maandelijks fiches ter voorkoming van ongevallen op met de bedoeling lessen te trekken uit ongevallen waarvan collega’s van de federale politie, het slachtoffer zijn geworden. De fiches zijn opgesteld volgens het BeSWIC-model (Belgian Safe Work Information Center) die de preventiediensten aanmoedigt lessen te trekken uit ongevallen (federale dienst tewerkstelling, arbeid en sociaal overleg – welzijn op het werk). 

Meer recent en dit met het oog op het trekken van lessen uit veiligheidsincidenten, zelfs zo deze geen kwetsuren hebben veroorzaakt, publiceert de sectie via elektronische weg ook preventiefiches veiligheidsincidenten. Ook deze fiches worden opgesteld volgens het BeSwic-model – te trekken lessen. Zelfs als er geen kwetsuren zijn, wordt een zeer concrete incidentenfiche opgesteld: omschrijving, oorzaken, preventiemaatregelen, te trekken lessen, enz. 

De Gegevensbank DSW is als volgt opgedeeld : 

1. De gegevensbank “ONGEVALLEN” die de gegevens bevat die door de entiteiten van de federale politie worden MEEGEDEELD met betrekking tot de ongevallen van personeelsleden van de federale politie (operationele / calog – met letsel / met of zonder arbeidsverlet) die hen overkomen zijn op de werkplaats en op de weg naar of van het werk.

2. De gegevensbank “VEILIGHEIDSINCIDENTEN EN GEWELD” die de gegevens bevat die worden MEEGEDEELD door de entiteiten van de geïntegreerde politie met betrekking tot veiligheidsincidenten en geweld (accidenteel vuurwapengebruik, gebruik van de sprays, handboeien, enz.) met of zonder letsel die hen overkomen zijn op de werkplaats. 

De onderstaande tabel geeft, voor de periode 2006 – 2011, het aantal incidenten met gebruik van het dienstvuurwapen (alle types samen) naar aanleiding van een onvrijwillig / accidenteel schot – dat werd gemeld voor de geïntegreerde politie. 

2006

2007

2008

2009

2010

2011

21

21

18

19

26

19

Vragen 1 en 4. 

De navolgende tabel geeft een overzicht, voor de jaren 2010 en 2011, van het aantal arbeidsongevallen MET fysieke letsels – federale politie, waarbij een vuurwapen Glock, GP of MP9 werd gebruikt. 

Arbeidsongevallen 2010

Arbeidsongevallen 2011

GLOCK

GP

MP9

GLOCK

GP

MP9

1

1

 

 

1

 

Accidenteel schot in het been van een collega bij een achtervolging (bij het plaatsen van het wapen in de holster).

Vleeswonde aan het been

 

Oefening in de schietstand – naar aanleiding van verschillende haperingen – onvrijwillig schot – kogel door de kuit (beenletsel)

 

 

In het kader van de cursus geweldbeheersing met vuurwapen. Naar aanleiding van een laatste schot, werd de terugslag van het wapen niet goed opgevangen. Het wapen ontsnapte uit de handen, werd naar achter geprojecteerd en raakte het gezicht ter hoogte van het voorhoofd. Als gevolg van de schok, verlies van het bewustzijn en kan zich hiervan niets meer herinneren.

 

Vragen 2 en 5: Arbeidsongeval ZONDER fysiek letsel.  

Enkel de ongevallen die een letsel hebben veroorzaakt, worden als arbeidsongeval erkend. Het letsel is immers een bestanddeel voor de erkenning van een ongeval als arbeidsongeval 

Indien er geen letsel is, worden de fouten (of problemen) bij de manipulatie van dienstwapens opgenomen in de gegevensbank als “veiligheidsincident”. 

Gemelde incidenten FEDERALE POLITIE (waar specifiek melding werd gemaakt van het soort wapen) 

Veiligheidsincidenten 2010

Veiligheidsincidenten 2011

GLOCK

GP

MP9

GLOCK

GP

MP9

0

0

0

2

1

0

Vraag 3 

Momenteel wordt het dossier betreffende de aankoop van wapens Smith en Wesson voor de geïntegreerde politie, de politiescholen, de Algemene Inspectie (AIG) en het Comité P uitgevoerd. 

De begunstigde heeft in zijn offerte een ‘levenslange’ waarborg op het wapen geboden. Op het tijdstip van de gunning is er een vraag tot verduidelijking gestuurd aan de begunstigde omtrent deze waarborg. De begunstigde heeft op volgende manier geantwoord :

De ‘levenslange’ commerciële waarborg is gebaseerd op de gemiddelde levensduur van het gewaarborgde product. Hier, in het kader van een gebruik door een ‘politiemacht’ en met respect voor de verschillende voorschriften van de fabrikant (onderhoud, opslag, enz.) bedraagt de toegekende waarborg dertig (30) jaar.”

De waarborg heeft geen betrekking op een aantal afgeschoten kogels. 

Het pistool FN GP 35 uit 1933 is sinds meer dan vijftig jaar in gebruik bij de federale politie. Deze GP 35 pistolen waren geleverd door het Belgische leger waarvan de Rijkswacht toen deel. De waarborg van destijds is onbekend. 

Vraag 6 :  

Ik beschik niet over gegevens betreffende de ongevallen met dienstwapen(s) bij de lokale politie. 

Vraag 7 : Gemelde incidenten LOKALE POLITIE ZONDER fysiek letsel (waar specifiek melding werd gemaakt van het soort wapen) 

Veiligheidsincidenten 2010

Veiligheidsincidenten 2011

GLOCK

GP

MP9

GLOCK

GP

MP9

7

2

/

3

4

1

Vraag 8 

Deze gegevens zijn niet beschikbaar. 

Vraag 9 

De overheidsopdracht voor de handwapens staat open voor de lokale politie, de politiescholen, de Algemene Inspectie (AIG) en het Comité P. De directie van de aankopen van de federale politie treedt op als opdrachtencentrale. De federale politie heeft, tot nu toe, 7902 Smith & Wesson MP9 pistolen besteld en opgeleverd. De politiezones kunnen rechtstreeks pistolen bestellen bij de begunstigde van de opdracht. Volgens de begunstigde bedraagt het aantal door de politiezones bestelde en opgeleverde Smith & Wesson pistolen tot heden 1300 stuks.