SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
10 février 2012 10 februari 2012
________________
Question écrite n° 5-5601 Schriftelijke vraag nr. 5-5601

de Louis Ide (N-VA)

van Louis Ide (N-VA)

au secrétaire d'État aux Affaires sociales, aux Familles et aux Personnes handicapées, chargé des Risques professionnels, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

aan de staatssecretaris voor Sociale Zaken, Gezinnen en Personen met een handicap, belast met Beroepsrisico's, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
________________
Le processus décisionnel au sein de la Direction générale personnes handicapées De beslissingscyclus binnen de Directie-generaal personen met een handicap 
________________
personne âgée
assurance d'invalidité
handicapé
soins aux personnes âgées
prise de décision
statistique officielle
répartition géographique
bejaarde
invaliditeitsverzekering
gehandicapte
zorg voor ouderen
besluitvorming
officiële statistiek
geografische spreiding
________ ________
10/2/2012Verzending vraag
23/4/2012Antwoord
10/2/2012Verzending vraag
23/4/2012Antwoord
________ ________
Requalification de : demande d'explications 5-1604 Requalification de : demande d'explications 5-1604
________ ________
Question n° 5-5601 du 10 février 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5601 d.d. 10 februari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

À partir de l'âge de 65 ans, une personne handicapée peut bénéficier de l’allocation pour l’aide aux personnes âgées. L'allocation est accordée sur la base de critères bien définis tels que l'âge, la nationalité, le domicile, les revenus et le degré d'autonomie.

Le degré d'autonomie est généralement déterminé au moyen d'un examen médical.

Plusieurs personnes âgées qui souhaitaient faire appel à ce système ont attiré mon attention sur la procédure curieuse appliquée au sein de la Direction générale Personnes handicapées (DGPH) : le demandeur est d'abord informé par lettre de la décision établissant la perte d'autonomie puis, dans une autre lettre, de la décision relative à l'octroi du droit.

Dans les cas qui m'ont été relatés, le demandeur a reçu au départ une lettre de la DGPH l'informant que sa perte d'autonomie est suffisamment sérieuse pour lui donner droit à une allocation. Quelques jours ou semaines plus tard, il a reçu un nouveau courrier lui annonçant que le droit lui était refusé parce que ses revenus étaient trop élevés.

1) Existe-t-il une explication à cette procédure spécifique de la DGPH qui scinde la décision d'octroi d'une allocation pour l'aide aux personnes âgées en différentes étapes ?

2) Pouvez-vous me communiquer le nombre de décisions prises par la DGPH (allocation pour l'aide aux personnes âgées) en 2008, 2009, 2010 et durant les trois premiers trimestres de 2011 ? Pouvez-vous me donner une ventilation par région ?

3) Pouvez-vous me dire dans combien de cas, en 2008, 2009, 2010 et durant les trois premiers trimestres de 2011, l'allocation n'a finalement pas été versée (parce qu'un refus d'allocation a été signifié au demandeur) alors que l'on avait au départ annoncé au demandeur que sa perte d'autonomie atteignait un degré suffisant ? Pouvez-vous ventiler ces décisions négatives en fonction du motif de refus et de la région ?

Le secrétaire d'État reconnaît-il qu'il serait plus simple pour les demandeurs de recevoir une évaluation globale de leur demande et non pas, comme dans les cas décrits ci-dessus, une décision pour chacun des critères évalués ?

 

Vanaf de leeftijd van 65 jaar kan een persoon met een handicap een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden krijgen. De tegemoetkoming wordt toegekend op grond van welomschreven criteria, zoals leeftijd, nationaliteit, woonplaats, inkomsten en de mate van zelfredzaamheid.

De mate van zelfredzaamheid wordt doorgaans vastgesteld in een medisch onderzoek.

Verschillende senioren die een beroep wensten te doen op deze regeling maakten mij attent op een bizarre procesgang bij het directoraat-generaal voor personen met een handicap (DGHP): de aanvrager wordt eerst per brief op de hoogte gebracht van de beslissing houdende vermindering van zelfredzaamheid en pas nadien met een afzonderlijk schrijven over de beslissing betreffende de toekenning van het recht.

In de gevallen die mij werden voorgelegd, ontving de aanvrager aanvankelijk een brief van het DGPH waarin hem meegedeeld wordt dat zijn vermindering van zelfredzaamheid voldoende ernstig is om recht te hebben op een tegemoetkoming. Enkele dagen of weken nadien ontving dezelfde aanvrager dan een nieuwe brief waarin hem/haar meegedeeld werd dat het recht geweigerd wordt wegens te hoge inkomsten.

1) Is er een verklaring voor dit specifieke proces van de DGPH waarbij de beslissing tot toekenning van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden uiteenvalt in verschillende beslissingsmomenten ?

2) Kan u voor 2008, 2009, 2010 en de eerste drie kwartalen van 2011 het aantal beslissingen genomen door het DGPH (tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden) meedelen? Kan u deze cijfers opsplitsen per gewest?

3) Kan u voor 2008, 2009, 2010 en de eerste drie kwartalen van 2011 meedelen in hoeveel gevallen er - ondanks het feit dat aan de aanvrager in eerste instantie werd meegedeeld dat er een voldoende graad van redzaamheid bestond - er toch geen uitbetaling van de tegemoetkoming gebeurde (omdat er alsnog een weigering van de tegemoetkoming aan de aanvrager werd betekend.)? Kan u deze uiteindelijke weigeringen uitsplitsen per weigeringsgrond en een opsplitsing maken per gewest?

4) Gaat de geachte minister akkoord dat het voor de aanvragers eenvoudiger zou zijn een globale beoordeling van hun aanvraag te krijgen en niet zoals in bovenvermelde gevallen een beslissing te ontvangen per beoordeeld criterium?

 
Réponse reçue le 23 avril 2012 : Antwoord ontvangen op 23 april 2012 :

En réponse à votre question, j’ai l’honneur de vous informer que

1-) le résultat de l’évaluation du handicap que réalise la Direction générale Personnes handicapées n’est pas seulement utilisé pour calculer le droit aux allocations aux personnes handicapées (que celles-ci aient plus ou moins de 65 ans), mais est aussi et souvent utilisé par la personne handicapée pour établir la preuve qu’elle satisfait aux conditions requises pour bénéficier de compensations sociales, fiscales ou tarifaires.

Ces compensations peuvent être fédérales (réduction à l’impôt des personnes physiques par exemple), régionales ou communautaires (accès au logement social, réduction sur les transports en commun régionaux par exemple), voire même communales (tarif réduit ou gratuité pour l’accès à la piscine, réduction du droit d’inscription auprès des académies …).

La personne handicapée peut demander uniquement l’évaluation de son handicap sans demander d’allocation, dans une procédure plus courte puisque n’exigeant pas d’enquête sur les revenus du ménage de la personne handicapée.

Dans le cadre d’une demande d’allocations, l’examen du dossier ne se limite pas à la seule évaluation du handicap, mais exige également une enquête sur la situation familiale de la personne handicapée et les revenus de son ménage.

Dissocier la communication du résultat de l’évaluation du handicap de la communication du droit aux allocations permet à la personne handicapée de faire valoir plus rapidement ses droits aux compensations sociales, fiscales ou tarifaires.

Les efforts de modernisation de la Direction générale personnes handicapées et la multiplication des échanges électroniques avec d’autres institutions ont permis de réduire sensiblement le délai de récolte des informations « administratives »

C’est pourquoi la Direction générale Personnes handicapées a pour projet de dorénavant coupler la décision fixant le résultat de l’évaluation du handicap et le droit aux allocations.

2 et 3-) Je vous communique en annexe un document reprenant les chiffres demandés.

4-) Je ne peux que marquer mon accord avec votre réflexion.

2008






Bruxelles

Flandre

Wallonie

Total

Décision positive

1.343

24.307

7.249

32.899

Décision négative

 

 

 

 

Informations complémentaires font défaut

193

1.496

851

2.540

Attestation médicale complémentaire fait défaut

4

3

11

18

Rejet d'office

17

12

23

52

Revenus

339

8.217

2.814

11.370

Renseignement fait défaut et maintien du droit

9

129

21

159

Attestation médicale pas renvoyée / Décès

19

260

154

433

Rejet médical

289

2.031

1.365

3.685

Renonciation médicale

6

151

40

197

Renonciation médicale et maintien du droit

2

17

3

22

Pas présent à l'examen médical

28

231

84

343

Décédé au moment de la situation

270

4.016

1.380

5.666

Ne réside pas en Belgique

3

13

3

19

Renonciation (administrative)

37

822

214

1.073

Renonciation et maintien de l'allocation

19

292

73

384

Refus de communication de renseignements

 

23

 

23

Total

2.578

42.020

14.285

58.883



2009






Bruxelles

Flandre

Wallonie

Total

Décision positive

1.608

31.000

9.395

42.003

Décision négative

 

 

 

 

Informations complémentaires font défaut

342

3.483

1.654

5.479

Attestation médicale complémentaire fait défaut

 

 

1

1

Rejet d'office

11

20

11

42

Revenus

516

10.151

4.306

14.973

Renseignement fait défaut et maintien du droit

24

289

117

430

Attestation médicale pas renvoyée / Décès

56

445

355

856

Rejet médical

270

1.812

994

3.076

Renonciation médicale

7

222

40

269

Renonciation médicale et maintien du droit

 

17

3

20

Pas présent à l'examen médical

 

6

 

6

Décédé au moment de la situation

360

5.470

2.357

8.187

Ne réside pas en Belgique

2

14

 

16

Renonciation (administrative)

88

1.804

533

2.425

Renonciation et maintien de l'allocation

24

597

145

766

Refus de communication de renseignements

1

13

3

17

Rejet conditions de nationalité

27

37

24

88

Total

3.336

55.380

19.938

78.654



2010






Bruxelles

Flandre

Wallonie

Total

Décision positive

1.886

29.484

10.916

42.286

Décision négative

 

 

 

 

Informations complémentaires font défaut

601

6.003

3.077

9.681

Attestation médicale complémentaire fait défaut

5

9

15

29

Rejet d'office

13

18

28

59

Revenus

577

10.386

5.131

16.094

Renseignement fait défaut et maintien du droit

43

609

273

925

Attestation médicale pas renvoyée / Décès

16

94

147

257

Rejet médical

205

1.881

1.094

3.180

Renonciation médicale

9

242

40

291

Renonciation médicale et maintien du droit

 

10

8

18

Pas présent à l'examen médical

25

274

95

394

Décédé au moment de la situation

264

3.384

1.926

5.574

Ne réside pas en Belgique

2

17

5

24

Renonciation (administrative)

92

1.637

488

2.217

Renonciation et maintien de l'allocation

23

531

136

690

Rejet conditions de nationalité

28

39

16

83

Total

3.789

54.618

23.395

81.802



2011






Bruxelles

Flandre

Wallonie

Total

Décision positive

1.381

22.606

6.599

30.586

Décision négative

 

 

 

 

Informations complémentaires font défaut

297

2.993

1.198

4.488

Attestation médicale complémentaire fait défaut

18

7

20

45

Rejet d'office

 

12

8

20

Revenus

460

8.953

2.887

12.300

Renseignement fait défaut et maintien du droit

45

387

167

599

Attestation médicale pas renvoyée / Décès

14

44

71

129

Rejet médical

208

1.353

780

2.341

Renonciation médicale

4

193

36

233

Renonciation médicale et maintien du droit

 

7

1

8

Pas présent à l'examen médical

30

231

77

338

Décédé au moment de la situation

130

2.323

868

3.321

Ne réside pas en Belgique

4

8

4

16

Renonciation (administrative)

51

997

228

1.276

Renonciation et maintien de l'allocation

16

367

76

459

Rejet conditions de nationalité

17

31

12

60

Total

2.675

40.512

13.032

56.219



In antwoord op uw vraag heb ik de eer u het volgende mee te delen:

1-) De beoordeling van de handicap door de Directie-generaal Personen met een handicap vormt de basis voor de berekening van het recht op tegemoetkomingen voor personen met een handicap (ouder of jonger dan 65 jaar), maar wordt eveneens vaak gebruikt door personen met een handicap om aan te tonen dat zij aanspraak kunnen maken op sociale en fiscale compensaties of compenserende tarieven.

Deze compensaties kunnen uitgaan van de federale overheid (bijvoorbeeld vermindering van de personenbelasting), de Gewesten, de Gemeenschappen (bijvoorbeeld toegang tot sociale huisvesting, vermindering voor het regionale openbaar vervoer), of zelfs de gemeenten (gratis toegang of verminderde toegangsprijs voor zwembaden, vermindering van het inschrijvingsgeld voor academiën …).

Beperkt de aanvraag van personen met een handicap zich tot de beoordeling van hun handicap, zonder tegemoetkoming, dan kan dit sneller afgehandeld worden omdat het gezinsinkomen van de personen met een handicap niet onderzocht hoeft te worden.

Wordt een tegemoetkoming aangevraagd, dan beperkt het onderzoek van het dossier zich niet tot de beoordeling van de handicap: ook de gezinssituatie van de personen met een handicap en de inkomens van hun gezin moeten onderzocht worden.

Door het resultaat van de beoordeling van de handicap op een ander ogenblik mee te delen dan het recht op tegemoetkomingen, kunnen personen met een handicap hun rechten op sociale en fiscale compensaties of compenserende tarieven sneller doen gelden.

Dankzij de moderniseringsinspanningen van de Directie-generaal Personen met een handicap en de toename van de elektronische uitwisselingen met andere instellingen kunnen de “administratieve” gegevens aanzienlijk sneller verzameld worden.

Daarom wil de Directie-generaal Personen met een handicap voortaan op hetzelfde ogenblik beslissen over het resultaat van de beoordeling van de handicap en het recht op de tegemoetkomingen.

2 en 3-) In bijlage kunt u een document vinden met de gevraagde cijfers.

4-) Ik kan alleen maar akkoord gaan met uw zienswijze.

2008






Brussel

Vlaanderen

Wallonië

Sum:

Positieve beslissing

1.343

24.307

7.249

32.899

Negatieve beslissing

 

 

 

 

Aanvullende Informatie ontbreekt

193

1.496

851

2.540

Aanvullend Med. Getuigschr. ontbreekt

4

3

11

18

Afvoering van ambtswege

17

12

23

52

Inkomsten

339

8.217

2.814

11.370

Inlichting ontbreekt en behoud het recht

9

129

21

159

Med. Getuigsch. niet terug /Overlijden

19

260

154

433

Medische Verwerping

289

2.031

1.365

3.685

Medische Verzaking

6

151

40

197

Medische Verzaking en behoud het recht

2

17

3

22

Niet aanwezig op medisch onderzoek

28

231

84

343

Overleden op moment van de situatie

270

4.016

1.380

5.666

Verblijft niet in België

3

13

3

19

Verzaking (administratief)

37

822

214

1.073

Verzaking en behoud van tegemoetkoming

19

292

73

384

Weigering inlichtingen door te geven

 

23

 

23

Sum:

2.578

42.020

14.285

58.883



2009






Brussel

Vlaanderen

Wallonië

Sum:

Positieve beslissing

1.608

31.000

9.395

42.003

Negatieve beslissing

 

 

 

 

Aanvullende Informatie ontbreekt

342

3.483

1.654

5.479

Aanvullend Med. Getuigschr. ontbreekt

 

 

1

1

Afvoering van ambtswege

11

20

11

42

Inkomsten

516

10.151

4.306

14.973

Inlichting ontbreekt en behoud het recht

24

289

117

430

Med. Getuigsch. niet terug /Overlijden

56

445

355

856

Medische Verwerping

270

1.812

994

3.076

Medische Verzaking

7

222

40

269

Medische Verzaking en behoud het recht

 

17

3

20

Niet aanwezig op medisch onderzoek

 

6

 

6

Overleden op moment van de situatie

360

5.470

2.357

8.187

Verblijft niet in  België

2

14

 

16

Verzaking (administratief)

88

1.804

533

2.425

Verzaking en behoud van tegemoetkoming

24

597

145

766

Weigering inlichtingen door te geven

1

13

3

17

Verwerping nationaliteitsvoorwaarden

27

37

24

88

Sum:

3.336

55.380

19.938

78.654



2010






Brussel

Vlaanderen

Wallonië

Sum:

Positieve beslissing

1.886

29.484

10.916

42.286

Negatieve beslissing

 

 

 

 

Aanvullende Informatie ontbreekt

601

6.003

3.077

9.681

Aanvullend Med. Getuigschr. ontbreekt

5

9

15

29

Afvoering van ambtswege

13

18

28

59

Inkomsten

577

10.386

5.131

16.094

Inlichting ontbreekt en behoud het recht

43

609

273

925

Med. Getuigsch. niet terug /Overlijden

16

94

147

257

Medische Verwerping

205

1.881

1.094

3.180

Medische Verzaking

9

242

40

291

Medische Verzaking en behoud het recht

 

10

8

18

Niet aanwezig op medisch onderzoek

25

274

95

394

Overleden op moment van de situatie

264

3.384

1.926

5.574

Verblijft niet in  België

2

17

5

24

Verzaking (administratief)

92

1.637

488

2.217

Verzaking en behoud van tegemoetkoming

23

531

136

690

Verwerping nationaliteitsvoorwaarden

28

39

16

83

Sum:

3.789

54.618

23.395

81.802



2011






Brussel

Vlaanderen

Wallonië

Sum:

Positieve beslissing

1.381

22.606

6.599

30.586

Negatieve beslissing

 

 

 

 

Aanvullende Informatie ontbreekt

297

2.993

1.198

4.488

Aanvullend Med. Getuigschr. ontbreekt

18

7

20

45

Afvoering van ambtswege

 

12

8

20

Inkomsten

460

8.953

2.887

12.300

Inlichting ontbreekt en behoud het recht

45

387

167

599

Med. Getuigsch. niet terug /Overlijden

14

44

71

129

Medische Verwerping

208

1.353

780

2.341

Medische Verzaking

4

193

36

233

Medische Verzaking en behoud het recht

 

7

1

8

Niet aanwezig op medisch onderzoek

30

231

77

338

Overleden op moment van de situatie

130

2.323

868

3.321

Verblijft niet in  België

4

8

4

16

Verzaking (administratief)

51

997

228

1.276

Verzaking en behoud van tegemoetkoming

16

367

76

459

Verwerping nationaliteitsvoorwaarden

17

31

12

60

Sum:

2.675

40.512

13.032

56.219