SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
1 février 2012 1 februari 2012
________________
Question écrite n° 5-5418 Schriftelijke vraag nr. 5-5418

de Nele Lijnen (Open Vld)

van Nele Lijnen (Open Vld)

à la ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Grève - Référé - Huissiers - Coût Staking - Kortgedingen - Deurwaarders - Kostprijs 
________________
grève
droit de grève
référé
huissier
staking
stakingsrecht
kort geding
gerechtsdeurwaarder
________ ________
1/2/2012Verzending vraag
18/2/2013Antwoord
1/2/2012Verzending vraag
18/2/2013Antwoord
________ ________
Question n° 5-5418 du 1 février 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5418 d.d. 1 februari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

La grève du 30 janvier 2012 a plus que jamais ravivé le débat sur le droit de grève face au droit de travailler. Il est évident que bloquer les routes ou mettre en place des barrages filtrants empêche de façon injuste ceux qui veulent travailler d'exercer leur métier. En outre, il s'agit souvent de travailleurs qui ne sont pas affiliés à un syndicat que l'on empêche non seulement de travailler mais qui n'ont pas non plus recours à une indemnité de grève. Des employeurs ont cependant annoncé qu'ils s'en prendraient aux militants qui empêchent les gens d'aller travailler en déléguant des huissiers sur place et en intentant des actions en référé.

Mes questions sont les suivantes :

1) Combien de fois une action en référé a-t-elle été intentée afin de lever le piquet bloquant l'accès à une entreprise ?

2) Dans combien de cas l'employeur a-t-il obtenu gain de cause ?

3) Combien d'huissiers ont-ils été appelés pour lever l'occupation de sites ou d'entreprises ?

4) Combien ces actions en justice ont-elles coûté aux employeurs ?

 

De staking van 30 januari 2012 heeft meer dan ooit het debat aangewakkerd van het recht van staken versus. het recht op werken. Het is nu eenmaal een feit dat acties als wegversperringen of filterblokkades werkwilligen onterecht hinderen in de uitoefening van hun job. Bovendien gaat het vaak om niet-gesyndiceerde werknemers die niet alleen worden verhinderd om te werken, maar ook geen beroep kunnen doen op een stakingsvergoeding. Werkgevers hebben echter aangekondigd om actievoerders die mensen belemmerden om te gaan werken aan te pakken door gerechtsdeurwaarders te sturen en kort gedingen aan te spannen.

Ik kreeg van de geachte minister graag een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel kort gedingen werden ingesteld door werkgevers met de bedoeling om de versperde toegang tot hun bedrijf op te heffen?

2) In hoeveel van deze kortgedingen kregen de werkgevers gelijk?

3) Hoeveel gerechtsdeurwaarders werden ingeschakeld om bedrijfs- of bedrijfsterreinenbezettingen of versperringen ervan op te heffen?

4) Hoeveel hebben deze juridische ingrepen aan de werkgevers gekost?

 
Réponse reçue le 18 février 2013 : Antwoord ontvangen op 18 februari 2013 :

1 et 2) Les piquets de grève qui accompagnent les conflits collectifs de travail et qui empêchent l’entrée et la sortie du site concerné sont susceptibles de porter atteinte à certains droits subjectifs tels que le droit au travail, le droit de propriété, le droit d’entreprise, le droit de circuler. 

À ce titre, les litiges qu’ils entraînent relèvent de la compétence des tribunaux civils. 

Lorsqu’ils statuent sur de tels litiges, les tribunaux ne se prononcent pas sur le conflit collectif en tant que tel, mais sur des incidents qui surviennent à l’occasion de ce conflit collectif. 

Le plus souvent, la partie demanderesse justifie, sur base de l’urgence, la saisine du président du tribunal de 1ère instance siégeant en référés. 

Il est habituel que l’exploitant de l’entreprise, ou du site dont question, agisse par requête unilatérale, en se fondant sur l’absolue nécessité de débloquer l’accès au site ou à l’entreprise. 

Il est exact d’une part, que ces litiges ne sont pas obligatoirement communicables au ministère public et d’autre part, que le ministère public, qui en a cependant la compétence légale (art. 764 in fine CJ), n’est pas en mesure de siéger d’initiative en ces affaires, dans la mesure où le ministère public n’est informé ni de leur existence, ni de leur fixation, ni de leur examen.  

Il en découle que le ministère public n’est pas non plus informé de la teneur des décisions rendues, une copie de celles-ci ne lui étant pas transmise, de telle sorte que le ministère public se trouve dans l’ignorance tant du nombre, que du contenu, des décisions rendues et, a fortiori, du nombre d’action en référé qui ont été intentée afin d’obtenir la levée d’un piquet bloquant l’accès à une entreprise.   

Ces procédures civiles ne font l’objet d’aucun enregistrement dans les systèmes informatiques dont dispose le ministère public et, par conséquent, le Collège des procureurs généraux ne dispose pas de statistiques chiffrées relatives à ce type de procédure civile. 

En effet, s’agissant de statistiques d’activité des tribunaux en matière civile, seul le Bureau permanent Statistiques et mesure de la charge de travail aurait peut-être pu fournir des éléments de réponse. Malheureusement, celui-ci ne dispose pas de telles statistiques. 

Toute autre démarche impliquerait une recherche non-informatique (et donc, une recherche manuelle) mais qui devrait néanmoins être systématique et devrait s’exécuter, non au sein des parquets, mais au sein des greffes des juridictions concernées. 

Outre la lourdeur des opérations à entamer, cette pratique entraînerait également un traitement différencié des données récoltées selon les arrondissements et un biais d’uniformité dans la procédure de récolte des informations, ce qui vicierait l’exactitude des réponses apportées à la question parlementaire. 

3 et 4) La Chambre nationale des Huissiers de justice m’informe qu’elle ne dispose actuellement d’aucune statistique relative au nombre de levées de piquets de grèves à l’intervention d’un huissier de justice, aucune enquête nationale n’ayant été, à ce jour, réalisée par leurs soins sur cette problématique précise.

1) en 2) De stakingsposten die gepaard gaan met collectieve arbeidsconflicten en beletten dat de betrokken site wordt betreden of verlaten, kunnen een aantasting betekenen van bepaalde subjectieve rechten, onder meer het recht op arbeid, het eigendomsrecht, het recht op ondernemen en het recht van verplaatsing. 

In dat opzicht ressorteren de geschillen die eruit volgen onder de bevoegdheid van de burgerlijke rechtscolleges. 

Als de rechtscolleges kennis nemen van dergelijke geschillen spreken zij zich niet uit over het collectief conflict als dusdanig, maar over de incidenten die ontstaan naar aanleiding van dat conflict. 

De eisende partij voert vaak de dringende noodzakelijkheid aan om de zaak aanhangig te maken bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg die zitting houdt in kort geding. 

Het is gebruikelijk dat de exploitant van de onderneming of van de site optreedt bij eenzijdig verzoekschrift, en de absolute noodzaak aanvoert om de toegang tot de site of de onderneming mogelijk te maken.  

Het is juist dat het niet verplicht is van dergelijke geschillen mededeling te doen aan het openbaar ministerie, en aan de andere kant dat het openbaar ministerie, dat daartoe weliswaar over de wettelijke bevoegdheid beschikt (artikel 764 in fine GW), niet ambtshalve zitting kan houden in dergelijke zaken, aangezien het openbaar ministerie niet op de hoogte is gebracht van het bestaan, de bepaling van de rechtsdag en het onderzoek ervan.  

Daaruit volgt dat het openbaar ministerie evenmin op de hoogte wordt gebracht van de inhoud van de gewezen beslissingen, aangezien het geen afschrift ervan ontvangt, zodat het openbaar ministerie geen weet heeft van het aantal gewezen beslissingen en van de inhoud ervan, en a fortiori, van het aantal vorderingen ingesteld in kort geding teneinde de opheffing te verkrijgen van een stakingspost die de ingang tot een onderneming blokkeert.    

Deze burgerlijke procedures worden op geen enkele wijze geregistreerd in de computersystemen van het openbaar ministerie. Bijgevolg beschikt het College van procureurs-generaal niet over statistieken betreffende dit soort burgerlijke procedure. 

Enkel het Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting zou elementen van antwoord hebben kunnen verstrekken aangezien het gaat over statistieken over de werkzaamheden van de rechtbanken in burgerlijke zaken,  maar het beschikt jammer genoeg niet over dergelijke statistieken. 

Enige andere aanpak zou niet-computergestuurde (dus manuele) opzoekingen onderstellen, die evenwel stelselmatig zouden moeten worden doorgevoerd en zouden moeten gebeuren binnen de griffie van bedoelde rechtscolleges, en niet in het kader van de parketten. 

Deze handelwijze onderstelt niet enkel logge verrichtingen, maar zou tevens leiden tot een uiteenlopende behandeling van de verzamelde gegevens naargelang van de arrondissementen en tot een gebrekkige eenvormigheid bij de verzameling van de gegevens, wat de nauwkeurigheid van de antwoorden op de parlementaire vraag in het gedrang brengt. 

3) en 4) De Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders heeft mij laten weten dat zij thans niet over statistieken beschikt over het opheffen van stakingsposten naar aanleiding van het optreden van een deurwaarder, aangezien thans nog geen enkel nationaal onderzoek is gevoerd naar deze specifieke problematiek.