SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
16 janvier 2012 16 januari 2012
________________
Question écrite n° 5-5218 Schriftelijke vraag nr. 5-5218

de Sabine de Bethune (CD&V)

van Sabine de Bethune (CD&V)

à la ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Personnes handicapées - Administrations fédérales - Emploi - Quota - Situation fin 2010 - Conséquences Personen met een handicap - Federale overheidsdiensten - Tewerkstelling - Quotum - Situatie einde 2010 - Gevolgen 
________________
ministère
travailleur handicapé
intégration des handicapés
emploi réservé
ministerie
werknemer met een beperking
integratie van gehandicapten
gereserveerde arbeidsplaats
________ ________
16/1/2012Verzending vraag
30/3/2012Antwoord
16/1/2012Verzending vraag
30/3/2012Antwoord
________ ________
Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3169 Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3169
________ ________
Question n° 5-5218 du 16 janvier 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5218 d.d. 16 januari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Depuis quelques années, la Belgique est engagée dans des actions visant à permettre à des personnes handicapées d'accéder à un emploi et également à les maintenir au travail. En 2006, il s'est cependant avéré que notre pays se situait toujours au-dessous de la moyenne européenne en matière de taux d'emploi des personnes handicapées. Il n'atteignait en effet que 42 % alors que la moyenne européenne était de 49 %.

Par conséquent, le gouvernement a décidé en mai 2006 d'augmenter le nombre de places pour les personnes handicapées dans les administrations publiques fédérales. Cette décision a été concrétisée par l'arrêté royal du 5 mars 2007 organisant le recrutement des personnes handicapées dans la fonction publique administrative fédérale. Cet arrêté royal stipule que dans chaque administration publique fédérale, 3 % (au lieu de 2 % antérieurement) des emplois sont réservés à des personnes handicapées. L'arrêté royal instaure aussi un blocage des recrutements empêchant une administration qui n'aurait pas atteint son quota spécifique au 1er  janvier 2010 d'encore engager.

En outre, l'arrêté royal prévoit une commission d'accompagnement chargée notamment de remettre au gouvernement un rapport portant sur la situation de l'emploi des personnes handicapées dans la fonction publique fédérale. Dans son rapport d'évaluation pour l'année 2010, cette commission observe que les handicapés ne représentent que 1,28 % de l'emploi.

Je souhaiterais poser les questions suivantes à cet égard :

1) Combien de personnes travaillent-elles dans chacun de vos services et chacune de vos institutions ?

2) Combien de personnes handicapées travaillent-elles dans chacun de vos services et chacune de vos institutions ?

3) Quel pourcentage du nombre de travailleurs celles-ci représentent-elles ?

4) Avez-vous atteint le quota de 3 % au 1er janvier 2010 ?

5) Si vous n'avez pas atteint le quota, de quelles sanctions avez-vous été frappé ? A-t-on bloqué le recrutement ? Quelles en ont été les conséquences ?

6) Quelles mesures prend-on pour arriver enfin au quota ? Avez-vous une idée de leur efficacité ?

 

België engageert zich sinds enkele jaren in acties om personen met een handicap toegang te bieden tot werkgelegenheid en hen ook aan het werk te houden. In 2006 bleek echter dat België nog steeds onder het Europese gemiddelde zat wat betreft de tewerkstellingsgraad van personen met een handicap. Ons land kwam toen immers slechts aan een percentage van 42 %, terwijl het Europese gemiddelde 49 % was.

Als gevolg daarvan besliste de regering in mei 2006 een verhoging in te voeren van het aantal plaatsen in de federale openbare besturen voor personen met een handicap. Deze beslissing kreeg mee vorm in het koninklijk besluit van 5 maart 2007 tot organisatie van de werving van personen met een handicap in het federaal administratief openbaar ambt. Dit koninklijk besluit bepaalt dat in elk federaal openbaar bestuur 3 % (in plaats van 2 % voordien) van de betrekkingen wordt voorbehouden voor personen met een handicap. Het koninklijk besluit voorziet ook een wervingsstop waardoor de betreffende administratie haar personeelsbestand niet zou kunnen aanvullen voor de functies die dat specifieke quotum niet halen tegen 1 januari 2010.

Tevens voorziet het koninklijk besluit in een begeleidingscommissie die onder meer als doel heeft verslag uit te brengen aan de regering over de toestand van de tewerkstelling van personen met een handicap in het federaal openbaar ambt. In haar evaluatieverslag voor het jaar 2010 stelt de commissie vast dat de tewerkstellingsgraad voor personen met een handicap slechts 1,28 % bedraagt.

Graag had ik hieromtrent de volgende vragen gesteld:

1) Hoeveel mensen zijn in elk van uw diensten en instellingen tewerkgesteld?

2) Hoeveel personen met een handicap zijn in elk van uw diensten en instellingen tewerkgesteld?

3) Hoeveel procent van het aantal werknemers betreft dit?

4) Hebt u het quotum van 3 % gehaald op 1 januari 2010?

5) Indien u het quotum niet gehaald hebt, door welke sancties werd u getroffen? Werd er een wervingsstop doorgevoerd? Welke gevolgen heeft u daardoor ondervonden?

6) Welke maatregelen worden genomen om alsnog het quotum te behalen? Hebt u zicht op de effectiviteit van deze maatregelen?

 
Réponse reçue le 30 mars 2012 : Antwoord ontvangen op 30 maart 2012 :

1. Au 30 novembre 2010, 25 063 personnes travaillaient au sein du Service public fédéral (SPF) Justice. Ces chiffres concernent les services centraux, les commissions, les établissements pénitentiaires, les maisons de justice, l'ordre judiciaire, l'institut national de criminalistique et de criminologie ainsi que la sûreté de l'État.

L'arrêté royal du 5 mars 2007 fait pourtant abstraction de l'ordre judiciaire, des services opérationnels ainsi que des collaborateurs disposant d'un mandat judiciaire de la police. Si l'on examine le nombre de personnes qui s'inscrivent dans le cadre du quota instauré par l' arrêté royal du 5 mars 2007, 5 254 personnes étaient employées au sein du SPF Justice au 31 décembre 2011.

2. Aucune statistique n'est tenue à jour par service ou institution concernant le nombre de personnes handicapées.

3+4. Les chiffres dont nous disposons sont basés sur l'enquête qui a été ordonnée en 2009 par la commission d'accompagnement pour le recrutement de personnes avec un handicap. Cette enquête a fait office de 'photo' de la situation en 2010. Au total, 1 812 des 6 834 personnes interrogées ont répondu à l'enquête.

Dans son rapport d’évaluation de 2010, la commission d'accompagnement arrive à un taux d'occupation de 0,25 % pour le SPF Justice. Il est toutefois important de se rendre compte que la législation sur la protection de la vie privée ne permet pas d'obliger un collaborateur handicapé à signaler son handicap à son administration. Actuellement, nous examinons comment nous pouvons tenir les statistiques à jour compte tenu des exigences légales.

Au 1er janvier 2010, le quota de 3 % n' était pas atteint.

5. Aucune sanction n'a été prise.

6. Ces dernières années, le SPF Justice a déjà fourni de nombreux efforts pour satisfaire à l’obligation imposée et il s’engage à poursuivre ses efforts en faveur des personnes handicapées. Quelques exemples d'actions qui ont été prises illustrent cet engagement :

En 2010, des formations sur le thème des « personnes handicapées » ont été proposées à plusieurs groupes cibles au sein du SPF Justice. L'objectif était de sensibiliser ces groupes cibles et de les responsabiliser, si nécessaire, en matière d'emploi de collaborateurs handicapés.

En outre, le SPF Justice a demandé à diverses organisations qui collaborent très étroitement avec des personnes handicapées de placer un avis sur leur site Internet. Cet avis encourage les chercheurs d'emploi à se porter candidat auprès du SPF Justice ou de Selor. Dans le même temps, un réseau s'est développé entre les organisations et le SPF Justice par le biais de ce message.

Une importante campagne de communication a été lancée en interne le 28 septembre 2010. L'objectif de celle-ci était de sensibiliser les collaborateurs à différents thèmes de la diversité parmi lesquels le handicap. Ensuite, la procédure de sélection a été modifiée de sorte que désormais, la réserve de recrutement (double liste) de personnes handicapées mise à disposition par Selor est toujours consultée en premier lieu.

Un lien informel a été établi avec les responsables de la diversité de Selor afin de pouvoir s'adresser à eux plus facilement en tant qu'intermédiaires auprès de nouveaux candidats.

De même, une procédure a été entamée entre le service du personnel, le médecin du travail, le SIPP (service interne pour la prévention et la protection au travail), la logistique et le service Politique de diversité en vue d'une approche univoque des aménagements raisonnables pour personnes handicapées.

Malheureusement, les efforts précités ne se sont pas encore reflétés dans le nombre de recrutements.

1. Op 30 november 2010 waren er 25 063 personen werkzaam binnen de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie. Dit omvat de Centrale Diensten, Commissies, Penitentiaire Instellingen, Justitiehuizen, Rechterlijke Orde, Nationale Instituut voor Criminalistiek en Criminologie en de Veiligheid van de Staat.

Het koninklijk besluit van 5 maart 2007 laat echter buiten beschouwing de Rechterlijke Orde, operationele diensten en de medewerkers met een gerechtelijk mandaat van de politie. Bekijkt men het aantal personen dat binnen de quota valt van het koninklijk besluit van 5 maart 2007, dan waren er binnen de FOD Justitie op 31 december 2011, 5 254 personen werkzaam.

2. Er worden geen statistieken bijgehouden per dienst en instelling van het aantal personen met een handicap.

3+4. De cijfers waarover wij beschikken zijn gebaseerd op de enquête die in 2009 opgelegd werd door de begeleidingscommissie voor de werving van personen met een handicap. Deze enquête heeft gediend als ‘foto’ voor de situatie in 2010. In totaal antwoordde 1 812 van de 6 834 geadresseerde personen op de enquête.

De begeleidingscommissie komt in haar evaluatieverslag van 2010 tot een tewerkstellingspercentage van 0,25 % voor de FOD Justitie. Belangrijk is echter te realiseren dat de wetgeving betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer niet toe laat dat een medewerker met een handicap dit verplicht moet aangeven aan zijn administratie. Op dit ogenblik gaan we na hoe we rekening houdend met de wettelijke vereisten, de statistieken kunnen bijhouden.

Op 1 januari 2010 werd het quotum van 3 % niet gehaald.

5. Er zijn geen sancties getroffen.

6. De FOD Justitie heeft de afgelopen jaren al heel wat inspanningen geleverd om te voldoen aan de opgelegde verplichting, en engageert zich om een blijvende inspanning te leveren naar personen met een handicap. Enkele voorbeelden van acties die werden genomen illustreren deze inzet :

In 2010 werden opleidingen aangeboden rond het thema “personen met een handicap” aan verschillende doelgroepen binnen de FOD Justitie. Het doel hierbij was deze doelgroepen te sensibiliseren en, waar nodig, te responsabiliseren voor de tewerkstelling van medewerkers met een handicap.

Daarnaast heeft de FOD Justitie aan verschillende organisaties die heel nauw samenwerken met personen met een handicap gevraagd om een bericht te plaatsen op hun website. In het bericht worden werkzoekende aangemoedigd om zich kandidaat te stellen bij de FOD Justitie of Selor. Door de boodschap werd tegelijkertijd een netwerk opgebouwd tussen de organisaties en de FOD Justitie.

Intern werd op 28 september 2010 een grote communicatiecampagne gelanceerd waarbij het de bedoeling was om medewerkers te sensibiliseren over verschillende diversiteitsthema’s waaronder het thema handicap. Daarnaast werd de selectieprocedure gewijzigd waardoor er nu altijd eerst wordt gekeken in de wervingsreserve (dubbele lijst) van personen met een handicap die Selor ter beschikking stelt.

Er werd een informele band gelegd met de diversiteitsverantwoordelijken van Selor, om hen makkelijker te kunnen aanspreken als tussenpersoon bij nieuwe kandidaten.

Tevens werd er gestart aan een procedure tussen de personeelsdienst, de arbeidsgeneesheer, IDPB (Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk), logistiek en de dienst diversiteitsbeleid, zodat de redelijke aanpassingen voor personen met een handicap op een éénduidige manier worden aangepakt.

Jammer genoeg kwamen bovenstaande inspanningen nog niet tot uiting in het aantal aanwervingen.