SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
10 décembre 2010 10 december 2010
________________
Question écrite n° 5-506 Schriftelijke vraag nr. 5-506

de Nele Lijnen (Open Vld)

van Nele Lijnen (Open Vld)

à la ministre des PME, des Indépendants, de l'Agriculture et de la Politique scientifique

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid
________________
Indépendants - Congé de paternité - Aide à la paternité - Octroi de titres-services Zelfstandigen - Vaderschapsverlof - Vaderschapshulp - Toekenning van dienstencheques 
________________
profession indépendante
congé de paternité
avantage accessoire
zelfstandig beroep
vaderschapsverlof
bijkomend voordeel
________ ________
10/12/2010Verzending vraag
3/2/2011Antwoord
10/12/2010Verzending vraag
3/2/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-506 du 10 décembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-506 d.d. 10 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Dans le régime du congé de paternité, tout travailleur salarié, quel que soit le régime dans lequel il est occupé (temps plein ou temps partiel), a le droit de s'absenter durant dix jours de son lieu de travail à l'occasion de la naissance d'un enfant dont la filiation est établie à son égard. Ces dix jours peuvent être choisis librement par le salarié dans une période de quatre mois à compter du jour de l'accouchement. Le salarié peut les prendre en une seule fois ou en plusieurs fois. Durant les trois premiers jours, le père conserve son salaire, lequel est à charge de l'employeur. Les sept jours suivants, il bénéficie d'une allocation qui lui est versée par la mutualité.

Il en va autrement pour les indépendants masculins. Le salarié bénéficie d'un congé de paternité tandis que l'indépendant ne reçoit aucune aide ni indemnité de congé. L'indépendant qui devient père éprouve souvent des difficultés à concilier sa vie professionnelle, d'éventuelles tâches ménagères et sa paternité toute récente.

Le problème des hommes et des soins est tout sauf évident. Il faudrait offrir une alternative aux indépendants qui deviennent pères. C'est pourquoi j'aimerais savoir si la ministre conçoit une solution pour les pères indépendants qui ne peuvent bénéficier du congé de paternité.

Les femmes indépendantes et les conjointes aidantes qui accouchent peuvent demander des titres-services gratuits pendant et après leur repos d'accouchement. Peut-être le système des titres-services offre-t-il une possibilité pour l'octroi d'une aide à la paternité aux indépendants ?

 

In de regeling voor het vaderschapsverlof heeft elke werknemer, ongeacht het arbeidsstelsel waarin hij werkt (voltijds of deeltijds), het recht om tien dagen van het werk afwezig te zijn bij de geboorte van een kind waarvan de afstamming langs zijn zijde vaststaat. Die tien dagen mogen door de werknemer vrij worden opgenomen binnen vier maanden, te rekenen vanaf de dag van de bevalling. Hierbij wordt de keuze gelaten ze in een keer of gespreid op te nemen. De eerste drie dagen behoudt de vader zijn loon dat ten laste is van zijn werkgever en voor de volgende zeven dagen wordt hem een uitkering toegekend via het ziekenfonds.

Voor de mannelijke zelfstandige liggen de zaken enigszins anders: een mannelijke werknemer krijgt vaderschapsverlof, maar een mannelijke zelfstandige ontvangt geen enkele hulp of verlofvergoeding. Het is voor een mannelijke zelfstandige die pas vader is geworden vaak bijzonder moeilijk om zijn beroepsleven, eventuele huishoudelijke taken en het prille vaderschap te combineren.

De problematiek van mannen en zorg is alles behalve vanzelfsprekend. Er zou een alternatief moeten komen voor zelfstandigen die vader worden. Daarom had ik van de minister graag vernomen of zij een oplossing ziet voor de zelfstandige vaders die geen vaderschapsverlof kunnen nemen.

Vrouwelijke zelfstandigen en meewerkende echtgenotes die bevallen zijn, kunnen tijdens en na de bevallingsrust gratis dienstencheques aanvragen. Misschien biedt het systeem van dienstencheques een mogelijkheid voor het toekennen van vaderschapshulp aan mannelijke zelfstandigen?

 
Réponse reçue le 3 février 2011 : Antwoord ontvangen op 3 februari 2011 :

J’ai l’honneur de répondre à l’honorable membre, que la problématique de la conciliation entre vie privée et vie professionnelle me tient très à cœur et que c’est d’ailleurs dans ce cadre que j’ai mis sur pied en 2009 un Plan famille pour les travailleurs indépendants.

Ce Plan famille est déjà en partie mis en œuvre. Il s’adresse tant aux hommes qu’aux femmes indépendantes. C’est ainsi par exemple que les congés pour soins palliatifs et pour accompagnement d’un enfant atteint d’une maladie grave, tous deux entrés en vigueur au 1er janvier 2010, peuvent être octroyés à la mère et au père indépendant.

En ce qui concerne le congé de paternité, sa mise en œuvre a également fait l’objet d’une des mesures du Plan famille. Cette mesure n’a effectivement pas encore été concrétisée. Le Plan famille a en effet été soumis au Comité général de Gestion pour le Statut social des Travailleurs indépendants. Dans son avis 2009/05 du 25 juin 2009, le Comité a établi la liste des mesures à mettre en œuvre prioritairement. Le congé de paternité n’y constituait clairement pas une priorité. Il n’a donc pas encore été mis en œuvre.

En ce qui concerne l’aide à la maternité, cette mesure prévoit l’octroi de 105 titres-services aux travailleuses indépendantes et aux conjointes aidantes ayant accouché, si elles reprennent leur activité indépendante après cet accouchement. Il s’agit là d’une mesure visant à compléter le congé de maternité sans obliger la maman indépendante à prolonger encore davantage la durée de son congé.

Cette aide à la maternité est basée sur l’article 18, paragraphe 5, de l’arrêté royal n° 38 organisant le statut social des travailleurs indépendants qui prévoit que le Roi détermine par arrêté délibéré en Conseil des ministres, les prestations favorisant la conciliation entre la vie professionnelle et la vie privée des travailleurs indépendants et qu’Il fixe par le même arrêté délibéré en Conseil des ministres, les modalités d’octroi de ces prestations.

Cet article peut servir de base légale pour une mesure en faveur du jeune père indépendant, tant en ce qui concerne la mise en place d’un congé de paternité qu’éventuellement pour la mise en œuvre d’une mesure similaire à l’aide à la maternité par l’octroi de titres-services.

Ik heb de eer het geachte lid te antwoorden dat de problematiek van de verzoening van het privé-leven en het professionele leven me na aan het hart ligt. Ik heb in dat kader dan ook in 2009 een Familieplan voor Zelfstandigen uitgewerkt.

Dit Familieplan is al gedeeltelijk ingevoerd. Het is zowel op vrouwelijke als mannelijke zelfstandigen gericht. Zo kunnen bijvoorbeeld het palliatief verlof en het verlof voor de zorg van een zwaar ziek kind, allebei op 1 januari 2010 in werking getreden, worden toegekend aan de zelfstandige moeder en vader.

Wat het vaderschapsverlof betreft, de invoering ervan heeft eveneens het voorwerp uitgemaakt van een van de maatregelen van het Familieplan. Deze maatregel werd inderdaad nog niet geconcretiseerd. Het Familieplan werd voorgelegd aan het Algemeen Beheerscomité voor het sociaal statuut der zelfstandigen. In zijn advies 2009/05 van 25 juni 2009 heeft het Comité de lijst gegeven van maatregelen die prioritair moeten worden ingevoerd. Het vaderschapsverlof vormde daarin duidelijk geen prioriteit. Het werd dus nog niet ingevoerd.

Wat de moederschapshulp betreft, deze maatregel voorziet in de toekenning van 105 dienstencheques aan de vrouwelijke zelfstandigen en aan de meewerkende echtgenotes die bevallen zijn van een kind, indien zij na de bevalling hun activiteit hernemen. Het gaat hier om een maatregel die erop gericht is het moederschapsverlof aan te vullen, zonder daarbij de zelfstandige moeder te verplichten de duur van haar verlof nog meer te verlengen.

Deze moederschapshulp is gebaseerd op het artikel 18, paragraaf 5, van het koninklijk besluit nr. 38 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen dat stelt dat de Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, de prestaties bepaalt die de verzoening van het professionele leven en het privé-leven van de zelfstandigen aanmoedigen en dat Hij, bij hetzelfde besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, eveneens de toekenningsmodaliteiten bepaalt van deze prestaties.

Dit artikel kan dus als wettelijke basis worden gebruikt voor een maatregel ten gunste van een jonge zelfstandige vader, zowel voor wat betreft de invoering van het vaderschapsverlof als eventueel voor de invoering van een maatregel gelijkaardig aan de moederschapshulp via de toekenning van dienstencheques.