SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
24 novembre 2010 24 november 2010
________________
Question écrite n° 5-379 Schriftelijke vraag nr. 5-379

de Guido De Padt (Open Vld)

van Guido De Padt (Open Vld)

au secrétaire d'État à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale

aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie
________________
Droit à l'intégration sociale - Revenu d'intégration - Suspension pour travail au noir - Échange d'informations entre centres publics d'aide sociale Recht op maatschappelijke integratie - Leefloon - Schorsing door zwartwerk - Uitwisselen van informatie tussen openbare centra voor maatschappelijk welzijn 
________________
CPAS
revenu minimal d'existence
travail au noir
Banque-Carrefour de la sécurité sociale
intégration sociale
OCMW
minimumbestaansinkomen
zwartwerk
Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid
sociale integratie
________ ________
24/11/2010Verzending vraag
20/4/2011Antwoord
24/11/2010Verzending vraag
20/4/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-379 du 24 novembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-379 d.d. 24 november 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

En vertu de l'article 22, § 1er, de la loi du 26 mai 2002 concernant le droit à l'intégration sociale (loi sur le RMI), un centre public d'aide sociale (CPAS) peut revoir une décision en cas « d'omission, de déclarations incomplètes et inexactes de la personne ».

À cet égard, on nous a rapporté le cas d'un bénéficiaire du revenu d'intégration qui cohabitait avec son épouse et quelques enfants et qui s'était vu infliger une suspension de douze mois pour travail au noir. Après s'être vu notifier cette décision, l'intéressé a quitté sa famille pour aller s'établir (avec l'un des enfants) dans une autre commune, où il a de nouveau obtenu le revenu d'intégration et ce, malgré la suspension toujours en cours (prononcée par le premier CPAS compétent). Entre-temps, son ancienne partenaire cohabitante avait également sollicité le revenu d'intégration, alors qu'elle était vraisemblablement au courant de l'existence de ce travail au noir.

Il est révoltant que certains puissent se livrer à de telles formes de shopping qui transgressent le principe d'égalité de traitement. D'autre part, il n'existerait pas de guichet central permettant la transmission structurelle de l'historique du revenu d'intégration. Si tel était le cas, lors de l'examen d'un dossier, les CPAS seraient en mesure de prendre connaissance de l'historique du revenu d'intégration d'un citoyen qui sollicite une aide et ce, sans autres formalités. De plus, il semble qu'il n'y ait pas de système permettant un échange d'informations structurel entre services publics (par exemple la police, l'Office national de l'Emploi, l'inspection du travail, les auditorats du travail, …), lorsque des irrégularités sont constatées chez des bénéficiaires du revenu d'intégration. Peut-être pourrions-nous examiner s'il serait possible que la Banque carrefour de la sécurité sociale mette au point un système de transmission de ces informations (ou d'une partie de celles-ci).

1) Dans combien de dossiers des décisions de révision ont-elles été prises en 2007, 2008, 2009 et 2010, en application de l'article 22, §1er, de la loi sur le RMI?

2) Dans combien de ces cas l'intéressé a-t-il omis de déclarer les revenus (qu'ils proviennent ou non d'un circuit de travail régulier) dont il bénéficiait en plus du revenu d'intégration, de préférence avec cette ventilation?

3) Avez-vous déjà examiné, ou êtes-vous prêt à le faire, si la Banque carrefour de la sécurité sociale ne pourrait pas mettre au point un système de communication d'informations afin de permettre l'échange de données structurelles sur l'historique des revenus d'intégration?

4) Dans quelle mesure le CPAS peut-il tenir compte du défaut de déclaration d'un cohabitant majeur pour communiquer des informations pouvant avoir une répercussion sur la situation de l'ancien bénéficiaire du revenu d'intégration, entre-temps suspendu, s'il sollicite ensuite une aide financière?

5) Le secrétaire d'État n'estime-t-il pas opportun de donner la consigne selon laquelle, en cas de suspension du revenu d'intégration pour acquisition de revenus par le biais de travail au noir, tout autre CPAS compétent serait tenu d'exécuter cette mesure?

 

Overeenkomstig artikel 22, § 1, van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie (RMI-wet) kan een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW) een beslissing herzien in geval van "verzuim, onvolledige en onjuiste verklaringen van de persoon".

In dat verband is ons het geval bekend van een persoon die samenwoonde met een echtgenote en enkele kinderen en als leefloongerechtigde een schorsing van twaalf maanden opgelegd kreeg wegens het uitvoeren van zwartwerk. Na de betekening van die beslissing verliet betrokkene het gezin en ging hij zich (samen met een van de kinderen) in een andere gemeente vestigen, waar hij opnieuw een leefloon verkreeg, ondanks zijn nog steeds lopende schorsing (uitgesproken door het OCMW dat oorspronkelijk bevoegd was). Ondertussen vroeg ook zijn vroegere samenwonende partner een leefloon aan, waarbij het overigens meer dan waarschijnlijk is dat ze op de hoogte was van het illegale werk.

Het stoot tegen de borst dat dergelijke vormen van shopping mogelijk zijn omdat dit de gelijkheid van behandeling doorkruist. Anderzijds blijkt er geen structurele gegevensdoorstroom te bestaan over het “leefloontrajectregister", omdat er desbetreffende geen centraal consultatieloket bestaat. Mocht dat wel het geval zijn, zouden de OCMW's in staat zijn om bij het onderzoek van een dossier, zonder verdere plichtplegingen, kennis te nemen van de "leefloonhistoriek" van een steunzoekende burger. Tevens blijkt er geen systeem te bestaan waarbij een structurele gegevensuitwisseling mogelijk is tussen en met. andere overheden (bijvoorbeeld de politie, de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, de arbeidsinspectie, arbeidsauditoraten, ...), wanneer er in hoofde van leefloongerechtigden onregelmatigheden worden vastgesteld. Wellicht kan worden onderzocht of de Kruispuntbank voor de Sociale Zekerheid met betrekking tot deze informatie (of een deel ervan) geen informatieverstrekkend instrumentarium kan ontwikkelen.

1) In hoeveel dossiers werden herzieningsbeslissingen genomen in 2007, 2008, 2009 en 2010, in toepassing van artikel 22, § 1, van de RMI-wet?

2) In hoeveel van die gevallen ging het om het verzuim de inkomsten (al dan niet binnen het regulier arbeidscircuit en zo mogelijk met deze uitsplitsing) aan te geven die men samen met het leefloon genoot?

3) Werd al onderzocht, of is de staatssecretaris bereid dit te doen, of de Kruispuntbank voor de Sociale Zekerheid geen informatieverstrekkend instrumentarium kan ontwikkelen om een structurele gegevensuitwisseling over de leefloontrajecten mogelijk te maken?

4) In welke mate kan het OCMW rekening houden met het verzuim van een meerderjarige samenwonende persoon, om inlichtingen mee te delen die een weerslag konden hebben op de situatie van de aanvankelijke, maar inmiddels geschorste, titularis van het leefloon, als die nadien financiële steun aanvraagt?

5) Acht de staatssecretaris het niet nuttig de instructie te geven dat, wanneer het leefloon wordt geschorst op grond van de vaststelling dat inmiddels inkomsten werden verworven uit zwartwerk, elk ander bevoegd OCMW die maatregel moet uitvoeren?

 
Réponse reçue le 20 avril 2011 : Antwoord ontvangen op 20 april 2011 :

En réponse à vos questions, je peux vous communiquer les informations suivantes.

1.et 2. Mes services ne disposent pas de telles statistiques. La procédure de remboursement que le Centre public d'action sociale (CPAS) doivent respecter ne doit en effet pas préciser la raison pour laquelle une décision a été revue, suspendue, retirée ou arrêtée, ni la raison pour laquelle une somme remboursée à l’État a été recouvrée chez la personne concernée. Bien entendu, un contrôle est prévu, mais il a lieu sur place, aux CPAS. Lorsque les rapports des enquêtes sociales menées sont contrôlées, le service d’inspection du Service public de programmation (SPP) Intégration sociale peut ainsi constater quels travaux de recherche ont été effectué et savoir pourquoi un dossier déterminé a été revu, mais les chiffres y relatifs ne sont pas systématiquement mis à jour.

3. Le plan de gestion 2010-2012 du SPP Intégration sociale prévoit un projet centré sur le « rapport social électronique ». L’objectif est de définir, pour tous les CPAS, un lot commun de données transférables et relatives à l’enquête sociale. Cela devrait aider les CPAS à mener leur propre enquête sociale et à prendre la décision qui en découle sans devoir systématiquement tout reprendre de zéro. Le projet est encore en phase de « pré-analyse ».

4. Alors qu’une série de conditions doivent être réunies simultanément pour pouvoir profiter ou non du revenu d’intégration, les services sociaux ont pour objet de garantir que chacun puisse mener une vie conforme à la dignité humaine.

Si la dignité humaine est menacée, il est du devoir du CPAS d’intervenir. Le CPAS a toutefois pour mission de décider – pour chaque demande individuelle autonome – basée sur une enquête sociale – quelle est la forme de secours la plus adaptée à cet indigent. Ce secours peut être de différentes natures : financier, matériel, psychologique,…

5. L’article 30, §3, de la loi du 26 mai 2002 relative au droit à l’intégration sociale mentionnait déjà explicitement le fait que les sanctions administratives exprimées par le centre compétent peuvent continuer d’être mises en œuvre par le centre qui, par la suite, sera compétent.

In antwoord op uw vragen, kan ik u het volgende meedelen.

1.en 2. Mijn diensten beschikken niet over dergelijke statistieken. In de terugbetalingsprocedure die het Openbaar Centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW)’s moeten volgen, moet immers niet worden meegedeeld waarop een bepaalde beslissing werd herzien, geschorst, ingetrokken of stopgezet, noch waarom een aan de Staat terugbetaalde som bij de betrokkene werd teruggevorderd. Natuurlijk is er hier wel een controle op voorzien, maar deze gebeurt ter plekke bij de OCMW’s. Bij de controle van de verslagen van de gevoerde sociale onderzoeken kan door de inspectiedienst van de Programmatorische Overheidsdienst (POD) Maatschappelijke Integratie dan wel worden vastgesteld welke onderzoeksdaden werden verricht en waarom een bepaald dossier werd herzien, maar cijfers daaromtrent worden niet systematisch bijgehouden.

3. In het managementplan 2010-2012 van de POD Maatschappelijke Integratie wordt een project rond het “elektronisch sociaal rapport” voorzien. Bedoeling is om te komen tot een gemeenschappelijke set van gegevens voor alle OCMW’s met betrekking tot het sociaal onderzoek, dat transfereerbaar is. Dit zou de OCMW’s moeten helpen bij het voeren van het eigen sociaal onderzoek en de daaruit vloeiende beslissing, zonder steeds van nul te moeten beginnen. Het project bevindt zich nog in de “pre-analyse-fase”.

4. Daar waar bij het leefloon een aantal voorwaarden tegelijk moeten vervuld zijn om al dan niet ervan te kunnen genieten, beoogt de maatschappelijke dienstverlening te verzekeren dat éénieder in de mogelijkheid wordt gesteld een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid.

Indien de menselijke waardigheid in het gedrang is, is het de plicht van het OCMW om op te treden. Het is echter aan het OCMW om bij iedere individuele aanvraag op autonome wijze - op basis van een sociaal onderzoek - te beslissen welke de meest aangewezen vorm van hulp voor die behoeftige is. Deze hulp kan evenwel verschillende van aard zijn : financieel, materieel, psychologisch;…

5. In de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie werd in artikel 30,§3, al uitdrukkelijk de mogelijkheid vermeld dat de door het bevoegde centrum uitgesproken administratieve sancties verder kunnen uitgevoerd worden door het centrum dat naderhand bevoegd wordt.