SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
27 décembre 2010 27 december 2010
________________
Question écrite n° 5-356 Schriftelijke vraag nr. 5-356

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Secte brésilienne - Igreja Universal do Reino de Deus (IURD) - Activités en Belgique Braziliaanse sekte - Igrjea Universal do Reino de Deus (IURD) - Activiteiten in België 
________________
secte religieuse
Brésil
blanchiment d'argent
religieuze sekte
Brazilië
witwassen van geld
________ ________
27/12/2010Verzending vraag
21/2/2011Antwoord
27/12/2010Verzending vraag
21/2/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-356 du 27 décembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-356 d.d. 27 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

En 1996 déjà, j'avais posé une question au Sénat sur la secte brésilienne controversée Igreja Universal do Reino de Deus (IURD) ou Église universelle du Royaume de Dieu. À l'époque, cette organisation s'était établie en Belgique et la commission d'enquête parlementaire sur les sectes devait encore rédiger son rapport.

L'Église universelle du Royaume de Dieu, fondée en 1977 par Edir Macedo, est très proche du mouvement Pentecôtiste. Comme ce dernier, l'Église universelle du Royaume de Dieu se développe rapidement. Au niveau mondial, cette « église » compterait déjà plus de sept millions d'adeptes, aurait des implantations dans 162 pays, posséderait son propre parti politique et une chaîne de télévision au Brésil.

Les critiques concernant le mouvement ne cessent toutefois d'affluer. De nombreux pays surveillent étroitement son évolution. Dans certains cas, on est effectivement intervenu contre elle. Au Brésil, pays d'origine, une action en justice est actuellement en cours contre le fondateur, Edir Macedo, et neuf de ses collaborateurs pour fraude et blanchiment d'argent. Des fonds destinés à des actions de bienfaisance seraient utilisés à des fins d'enrichissement personnel et de développement du mouvement religieux. Des dossiers judiciaires antérieurs portaient également sur le blanchiment, la contrebande et la fraude à grande échelle. Compte tenu du caractère international de ces délits, Interpol a déjà mené plusieurs enquêtes sur le mouvement.

J'ai déjà posé, en 1996, la question de savoir comment cette organisation pouvait, si rapidement après sa création, débourser 200.000 francs belges pour la location de l'ancien cinéma Rubens. Cette question reste actuelle à moins qu'il ne s'agisse d'une « modeste » association sans but lucratif (asbl). À cet égard, on présume que la branche belge de la secte brésilienne bénéficie d'un sponsoring de l'étranger. On est en droit de se demander si les activités de l'Église universelle du Royaume de Dieu en Belgique ne sont pas financées par de l'argent criminel provenant de l'étranger ?

Le rapport de la commission d'enquête parlementaire sur les sectes parle d'une authentique organisation criminelle qui n'aspire qu'à son enrichissement personnel. Cela a été clairement qualifié de forme extrême de mercantilisme religieux. Bref, cette Église universelle du Royaume de Dieu prétend que le royaume de Dieu se développe sur terre et offre toutes sortes de solutions pour tous les maux imaginables, dépression, chômage, problèmes familiaux et financiers. Partant de la devise « qui donne reçoit », on promet aux fidèles que leurs voeux seront exaucés en contrepartie d'une généreuse donation.

L'IURD n'était pas très heureuse de la description figurant dans le rapport de la commission d'enquête. C'est pourquoi trois de ses administrateurs ont assigné l'État en justice. La Cour d'appel de Bruxelles a donné raison à l'IURD mais par la suite, cet arrêt a été cassé par la Cour de cassation (C.05.0494.N/1). L'affaire a de nouveau été renvoyée à la Cour d'appel de Gand et, selon mes informations, elle y est toujours en cours.

Enfin, je souhaite me référer au signal d'alarme donné en juin 2008, via la presse, par le Centre d'information et d'avis sur les organisations sectaires nuisibles (CIAOSN) et qui met clairement en lumière les dangers de ce nouveau mouvement Pentecôtiste. Selon ce centre notoire, cette organisation qui doit être carrément classée comme secte, porte surtout préjudice aux communautés africaines et sud-américaines de notre pays. Ces communautés sont également les groupes cibles de prédilection de l'IURD au niveau mondial.

Comme je me préoccupe au plus haut point de la présence de ce mouvement, je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes:

1) Le ministre peut-il me donner des précisions sur l'action en justice intentée par l'IURD ? Quelles conséquences un jugement rendu en faveur de l'IURD aurait-il ?

2) L'IURD est-elle encore surveillée par le CIAOSN et/ou la Sûreté de l'État ? Une enquête a-t-elle déjà été menée sur la situation financière du mouvement ? Des enquêtes sont-elles encore en cours sur le mouvement ?

3) Le ministre peut-il me décrire les activités en Belgique ? Peut-il me donner des informations sur la présence des membres dans notre pays, par exemple sur leur nombre et sur les lieux d'implantation ?

4) Est-il au courant des nombreuses enquêtes judiciaires à l'étranger ? Est-il au courant de l'enquête d'Interpol ? Existe-t-il une coopération internationale en la matière ?

 

Reeds in 1996, in illo tempore, tijdens mijn vorig mandaat als senator, stelde ik een vraag over de omstreden Braziliaanse sekte Igreja Universal do Reino de Deus (IURD) of de Universele Kerk van het Rijk Gods. Op dat moment nestelde die organisatie zich in België en moest de parlementaire onderzoekscommissie Sekten haar rapport nog opstellen.

De Universele Kerk van het Rijk Gods, opgericht in 1977 door Edir Macedo, leunt sterk aan bij de Pinksterbeweging. Net als die laatste groeit ook de Universele kerk van het rijk Gods in een hoog tempo. Wereldwijd zou die “kerk” al meer dan zeven miljoen aanhangers tellen, met vestigingen in honderdtweeënzestig landen en een eigen politieke partij en tv-netwerk in Brazilië.

Er komt echter almaar meer kritiek op de beweging. Heel wat landen volgen nauwlettend haar ontwikkeling. In sommige gevallen wordt er daadwerkelijk tegen opgetreden. In Brazilië, het moederland, loopt momenteel een zaak tegen de stichter, Edir Macedo, en negen van zijn medewerkers wegens fraude en het witwassen van zwart geld. Men zou geld, bedoeld voor liefdadigheid, gebruiken voor de eigen verrijking en de verdere uitbouw van de religieuze beweging. Ook eerdere rechtszaken behandelden witwasserij, smokkel en grootschalige fraude. Gelet op het internationale karakter van die misdaden heeft ook Interpol al enkele malen een onderzoek naar de beweging gevoerd.

Ik stelde in 1996 al de vraag hoe die organisatie, zo kort na haar oprichting, in staat was om maandelijks 200.000 oude Belgische franken neer te tellen voor de huur van de voormalige bioscoop Rubens. Die vraag blijft actueel vermits het toch zou gaan om een “bescheiden” vereniging zonder winstgevend oogmerk (vzw). Daarbij rijst het vermoeden dat de Belgische tak van de Braziliaanse sekte sponsoring uit het buitenland geniet. Mag ik me hierbij de vraag stellen of deze Universele Kerk van het Rijk Gods voor haar activiteiten in België niet wordt gefinancierd met misdaadgeld uit het buitenland?

Het rapport van de parlementaire onderzoekscommissie Sekten spreekt van “een authentieke misdaadorganisatie, die alleen de eigen verrijking nastreeft”. Dat wordt krachtig verwoord als “een extreme vorm van religieus mercantilisme”. Kortom, deze Universele Kerk van het Rijk Gods beweert dat het rijk van God zich hier op aarde ontwikkelt en volop oplossingen biedt voor alle mogelijke kwalen, depressie, werkloosheid en gezins- en financiële problemen. Onder het motto “wie geeft, ontvangt” belooft men de kerkbezoekers dat hun wensen, in ruil voor een gulle donatie, zullen uitkomen.

De IURD was niet zo blij met die omschrijving in het rapport van de onderzoekscommissie. Drie van haar bestuursleden dagvaardden daarom de staat. De IURD kreeg gelijk bij het Hof van beroep te Brussel, maar dit arrest werd later door het Hof van Cassatie vernietigd (C.05.0494.N/1). De zaak werd opnieuw doorverwezen naar het Hof van beroep te Gent en is er, naar ik verneem, nog steeds hangende.

Tot slot verwijs ik graag naar het alarmsignaal dat in juni 2008 via de pers is verspreid door het Informatie- en Adviescentrum inzake de schadelijke sektarische organisaties (Iassco), dat de gevaren van deze nieuwe Pinksterbeweging duidelijk in het licht stelde. Volgens dit notoire centrum brengt deze, toch onverbloemd als sekte te klasseren organisatie, vooral schade toe aan de Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse gemeenschappen in ons land. Die gemeenschappen zijn wereldwijd ook de uitverkoren doelgroepen van de IURD.

Omdat ik me over de aanwezigheid van die beweging ernstig zorgen maak, kreeg ik graag een antwoord op de volgende vragen:

1) Kan de minister mij een stand van zaken geven over de rechtszaak die door de IURD is aangespannen? Welke gevolgen zou een uitspraak in het voordeel de IURD hebben?

2) Wordt de IURD nog steeds gevolgd door het Iassco en / of de staatsveiligheid? Is er al een onderzoek gevoerd naar de financiële situatie van de beweging? Lopen er nog onderzoeken naar de beweging?

3) Kan de minister mij een stand van zaken geven over de activiteiten in België? Kan hij mij informatie geven over de aanwezigheid in ons land, bijvoorbeeld het aantal leden en de vestigingsplaatsen?

4) Is hij op de hoogte van de vele gerechtelijke onderzoeken in het buitenland? Is hij op de hoogte van het onderzoek van Interpol? Bestaat er hierover internationale samenwerking?

 
Réponse reçue le 21 février 2011 : Antwoord ontvangen op 21 februari 2011 :

1) En Belgique, la seule affaire judiciaire impliquant l’Église Universelle du Royaume de Dieu dont nous ayons connaissance est celle qui oppose depuis 1998 l'a.s.b.l. Universele Kerk van het Koninkrijk Gods et trois de ses administrateurs à l’État belge (par voie de citation de la Chambre des représentants en la personne de son Président).

le 24 juin 1998, l'a.s.b.l. Église Universelle du Royaume de Dieu et trois de ses administrateurs ont assigné en justice l’État belge par voie de citation de la Chambre des représentants en la personne de son Président.

L’a.s.b.l. estimait que les affirmations la concernant qui étaient incluses dans le rapport d’une commission d’enquête parlementaire sur les sectes donnaient d’elle une image erronée. Elle estimait en outre que la commission avait fait preuve de négligence en la matière.

Le 2 novembre 2000, le Tribunal de première instance de Bruxelles a déclaré ces demandes irrecevables.

Ce jugement sera annulé le 28 juin 2005 par la Cour d’appel de Bruxelles. Cette dernière évaluant le texte du rapport en fonction de l’autorité spécifique qui émane de l’auteur, de l’objectivité que le document s’est lui-même attribué et de l’objectif direct d’information du public, a estimé que celui-ci exposait les appelants au mépris public et les associait à des activités criminelles et à des comportements répréhensibles.

Pour la Cour d’appel, cette atteinte à l'image sociale d'une association, résultant de la négligence du rapport, constituait un dommage établi, certain et non patrimonial. Dès lors, elle a ordonné :

- la diffusion d’une communication publique, dans deux quotidiens, d’un extrait de l’arrêt constatant la faute commise dans le rapport ;

- l’indemnisation du dommage moral estimé à un euro pour chaque appelant.

Le 1er juin 2006, invoquant l’immunité absolue des parlementaires et du parlement en tant qu’institution, la Cour de cassation a cassé cet arrêt de la Cour d’appel « sauf en tant que les juges d’appel ont déclaré l’appel recevable » . La cause, ainsi limitée, a été renvoyée devant la cour d’appel de Gand qui statuera le 1er décembre 2011.

2) Depuis sa création en 1998, le Centre a porté un intérêt considérable au groupe Église Universelle du Royaume de Dieu – ne cessant d’enrichir sa documentation au sujet de ce groupe - non pas tant en raison du nombre de demandes qu’il suscite mais par suite de :

1 l’affaire judiciaire opposant depuis 1998 l'a.s.b.l. Église Universelle du Royaume de Dieu et trois de ses administrateurs à l’État belge (par voie de citation de la Chambre des représentants en la personne de son Président) ;

2 l’exemple ostensible qu’il offre du développement de la « théologie de la prospérité » au sein des mouvements pentecôtiste et néo-pentecôtiste.

À l’occasion du Xième anniversaire de la loi du 2 juin 1998 portant sa création, le CIAOSN a organisé le vendredi 6 juin 2008 au Parlement fédéral, un colloque dont le propos était de s’interroger sur la situation alors du paysage sectaire en Belgique - et partant les mutations intervenues depuis 1998 ; cela en s’appuyant sur des exemples de pratiques observables au sein d’une mouvance religieuse en plein essor ; ce qu’il est convenu d’appeler la religiosité néo-pentecôtiste africaine sur le territoire belge.

L’étude des demandes d’information et des interpellations enregistrées par le CIAOSN, si celles-ci ne peuvent en elles-mêmes prétendre être le baromètre du sectarisme en Belgique et -a priori- ne permettent en aucun cas de conclure à la nocivité des groupes qui en sont le sujet, laissaient apparaître depuis quelques années une nouvelle tendance dans le questionnement de la population. En témoignait l’accroissement constant et significatif des appels concernant la pratique du néo-pentecôtisme au sein de la population migrante du Sud qui représentent actuellement +/- 15 % des demandes totales.

Au cours de ce colloque, trois interventions ont été directement consacrées au thème de la « théologie de la prospérité » et l’une d’elle à l’Église Universelle du Royaume de Dieu (cf. programme en pièce jointe). Il s'agissait ici de débattre du pouvoir d’attraction et du degré de pénétration de la doctrine de la prospérité en tant qu’accès au salut ici et maintenant, en se focalisant sur le pouvoir miraculeux qui agirait sur l'individu sur les plans de la santé et des biens matériels.

D’une part voir en quoi les promesses de conservation ou de rétablissement de la santé par la prière, passant par l’organisation d’un ensemble de pratiques et de représentations autour des origines de la maladie et des conduites thérapeutiques, parce qu’elles peuvent déterminer l’attitude qui va être prise par les fidèles, peuvent, ou non, se révéler susceptibles d’entraîner des pratiques contraires au principe selon lequel un individu devrait ne pas s’interdire de suivre le traitement ayant le plus démontré son efficacité pour contrer la maladie ; d’engendrer une attitude méfiante ou peu coopérative avec le corps médical.

D’autre part considérer les difficultés (précarité économique notamment) qui pourraient résulter du conditionnement de l’accès à la « vie abondante » lorsqu’il s’agit pour le fidèle, afin d’obtenir les succès promis sur les plans physique, matériel ou spirituel, d’exécuter préalablement sa part du contrat et d’amener la preuve de sa confiance en Dieu en donnant.

Concernant la situation patrimoniale du groupe, les sources ouvertes nous apprennent que l’Église Universelle du Royaume de Dieu réunit un patrimoine considérable : 10 000 temples qui sont souvent des endroits prestigieux (comme le cinéma Rubens à Anvers), 62 stations radios, 16 chaîne de télévision (dont les deux plus connue sont TV-Record troisième chaîne nationale au Brésil et Mulher), plusieurs bimensuels ou hebdomadaires (comme La Folha Universal), deux imprimeries (Edito Grafica Universal et Ediminas S/A), une maison d'édition (Universal Produçoes), une compagnie d'assurance (Uni Corretora), une entreprise de construction (Unitec), un studio d'enregistrement (Frame), une banque (Banco do Credito Metropolitano), une fabrique de meuble, une agence de voyage (New Tour) ainsi que plusieurs holdings financiers, parfois établis dans des paradis fiscaux (Invest Holding, Cable Invest, LM Consultoria ltda). Ce patrimoine acquis grâce aux dons des fidèles a poussé certains à donner à l’Église Universelle du Royaume de Dieu le surnom de "multinationale de la foi" ou de "pieuvre" en référence à son expansion constante. Ces sources évaluent à un milliard de dollars le flux financier annuel.

3) En Belgique, la première implantation de l’Église Universelle du Royaume de Dieu reconnue publiquement date de 1995 quand elle est enregistrée en tant qu’a.s.b.l. (n° 2362295). Son siège social est installé au n°15 de la Carnotstraat à 2060 Anvers. Surtout présente dans cette ville, on trouve également deux autres lieux de réunion.

L’Église Universelle du Royaume de Dieu organise donc actuellement ses cultes aux trois adresses suivantes :

- Chaussée de Wavre 29 – 1050 Ixelles;

- Carnotstraat 15 – 2060 Antwerpen;

- Dendermondstesteenweg 57A – 9000 Gent.

Il semble cependant que la gestion journalière, et donc financière, de l'a.s.b.l. se fasse à partir d’Ettelbrück (Grand Duché du Luxembourg).

Le nombre de fidèles en Belgique n'est pas connu avec certitude, la seule information chiffrée précise dont nous disposons est que le premier office religieux à Anvers, dans le cinéma Rubens, a rassemblé 350 personnes (fidèles ou curieux).

Il est à noter que l’Église Universelle du Royaume de Dieu est affiliée à het Verbond van Vlaamse Pinkstergemeenten in België (VVP), et par conséquent se rattache au Conseil Administratif du Culte protestant-évangélique ( organe administratif du culte protestant reconnu par l’autorité civile belge) via l’Evangelische Alliantie Vlaanderen.

4) D’après les sources ouvertes dont nous disposons, l‘Église Universelle du Royaume de Dieu et ses représentants auraient fait l’objet de plusieurs enquêtes judiciaires, notamment au Brésil au cours des années 1990 et 2000.

À ce stade, deux enquêtes en particulier retiennent notre intérêt :

– l’inculpation, le 11 août 2009, par le parquet de l'État de Sao Paulo d’E. Macedo, ainsi que de neuf autres personnes liées au groupe pour association de malfaiteurs et de blanchiment d'argent ;

– le jugement annoncé pour le 12 janvier 2011 dans l’affaire opposant le ministère public de Sao Paulo à Edir Macedo, Ester Eunice Bezerra, senador Marcelo Crivella, Sylvia Crivella, TV Record de Rio Preto S/A, TV Record de Franca S/A e Rádio Record S/A (Canal 7 de São Paulo) et autres , affaire concernant l’achat de Rede Record.

Afin de pouvoir remplir au mieux ses missions, le CIAOSN se doit de maximiser son accès aux informations concernant ces affaires judiciaires. Il le fait par le biais des échanges réguliers qu’il entretient avec divers organismes belges et étrangers en charge de l’étude du phénomène sectaire. Ne disposant malheureusement pas d’un Centre homologue au notre au Brésil, nous avons pris l’initiative d’un contact avec l’ambassade de Belgique au Brésil afin d’accéder à des informations complémentaires fiables (copie pour le Service public fédéral (SPF) Affaires étrangères, Commerce extérieur et Coopération au développement – DG affaires bilatérales – B1.6 « Amérique Latine et caraïbes » - ATTN : M. K. Rouvroy, ministre plénipotentiaire – Rue des Petits Carmes 15 – 1000 Bruxelles).

De enige rechtszaak in België waarbij, bij ons weten de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods betrokken is, is de zaak die sedert 1998 bestaat tussen de vzw Universele Kerk van het Koninkrijk Gods en drie van haar bestuurders en de Belgische Staat (via dagvaarding van de Kamer van volksvertegenwoordigers in de persoon van de voorzitter).

Op 24 juni 1998 hebben de vzw Universele Kerk van het Koninkrijk Gods en drie van haar bestuurders de Belgische Staat voor de rechtbank gedaagd door de Kamer van volksvertegenwoordigers in de persoon van de voorzitter te dagvaarden.

De vzw was de mening toegedaan dat de stellingen die over haar waren opgenomen in het verslag van een parlementaire onderzoekscommissie over de sekten , een schadelijk beeld van haar schetsten. Ze meende daarenboven dat de commissie onachtzaam te werk was gegaan.

Op 2 november 2000 heeft de rechtbank van eerste aanleg te Brussel haar vordering onontvankelijk verklaard.

Het hof van beroep te Brussel heeft dit vonnis op 28 juni 2005 vernietigd. Het hof, het verslag beschouwend op grond van de bijzondere autoriteit van de steller ervan, van de objectieve invalshoek die het document zichzelf toebedeelde en van het rechtstreekse oogmerk het publiek voor te lichten, heeft geacht dat het de eisers aan openbaar misprijzen blootstelde en in verband bracht met criminele activiteiten en strafbare gedragingen.

Voor het hof van beroep is deze aantasting van het maatschappelijke imago van een vereniging, die volgt uit nalatigheid in het verslag, vastgestelde, vaststaande en niet vermogensrechtelijk schade. Daarom gelastte het hof:

- dat een publiekelijke mededeling moest gedaan worden, in twee dagbladen, van een uittreksel van het arrest met de in het verslag begane fout;

- dat iedere eiser een morele schadevergoeding geraamd op één euro moest ontvangen.

Het Hof van Cassatie heeft dit arrest van het hof van beroep op 1 juni 2006 verbroken, ‘behalve in zoverre de appelrechters het hoger beroep ontvankelijk verklaren ', en heeft daartoe de absolute immuniteit van de parlementsleden en het parlement als instelling aangevoerd. Het aldus beperkte geding is naar het hof van beroep te Gent verwezen, dat op 1 december 2011 uitspraak zal doen.

2) Het Centrum heeft, sinds de oprichting ervan in 1998, de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods nauwlettend in het oog gehouden, en heeft zijn documentatie over deze groep onafgebroken aangevuld, niet zozeer door het aantal vragen waartoe ze aanleiding geeft, maar wel door:

1 de rechtszaak die sinds 1998 bestaat tussen de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods en drie van haar bestuurders en de Belgische Staat (via dagvaarding van de Kamer van volksvertegenwoordigers in de persoon van de voorzitter);

2 het gegeven dat de 'welvaartstheologie' wordt ontwikkeld binnen de (neo-) pinksterbeweging.

Het IACCSO heeft op vrijdag 6 juni 2008 ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de wet van 2 juni 1998 houdende zijn oprichting in het federale parlement een colloquium georganiseerd over de toenmalige toestand van de sekten in België, en bijgevolg over de veranderingen die zich sedert 1998 ter zake hebben voorgedaan. Daartoe werd gebruik gemaakt van observeerbare handelwijzen binnen een religieuze beweging die een hoge vlucht kent, en die de Afrikaanse neo-pinksterbeweging op het Belgische grondgebied wordt genoemd.

De analyse van de vragen om informatie en om opheldering geregistreerd door het IACSSO, laten sinds enkele jaren een nieuwe tendens bij de vragen van de bevolking zien, hoewel ze op zich niet kunnen worden beschouwd als de barometer voor het sektarisme in België en a priori geenszins conclusies over de schadelijkheid van de groepen die het onderwerp ervan zijn, eruit kunnen worden getrokken. Er is een gestage en aanzienlijke toename van het aantal vragen over de neo-pinksterbeweging bij de migranten uit het Zuiden, die thans om en bij de 15 % van het totale aantal vragen uitmaken.

Tijdens dit colloquium waren drie tussenkomsten rechtstreeks gewijd aan het thema van de 'welvaartstheologie', en een ervan aan de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods (zie programma als bijlage). Er werd gedebatteerd over de wervende kracht en de penetratiegraad van de welvaartsdoctrine als toegang tot het heil ‘hier en nu', door zich te focussen op de wonderbaarlijke kracht die op het vlak van gezondheid en materieel bezit op het individu zou inwerken.

Enerzijds nagaan in welke mate de beloften inzake behoud of herstel van de gezondheid door gebed, via de organisatie van een aantal praktijken en voorstellingen rond de oorzaak van de ziekte en therapeutische gedragingen, omdat ze de houding die de gelovigen gaan aannemen kunnen beïnvloeden, al dan niet kunnen leiden tot handelwijzen die strijdig zijn met het principe dat het individu zich de meest doeltreffende behandeling ter genezing van zijn ziekte niet zou mogen ontzeggen, en een wantrouwige of weinig coöperatieve houding ten aanzien van het medisch personeel zou uitlokken.

Anderzijds rekening houden met de moeilijkheden (inzonderheid op economisch vlak) die zouden kunnen volgen uit de bewerking van de toegang tot het ‘overvloedige leven’ wanneer het er voor de gelovige om gaat vooraf zijn deel van de overeenkomst na te komen en het bewijs te leveren van zijn vertrouwen in God om de beloofde successen te boeken op lichamelijk, geestelijk of materieel vlak.

Met betrekking tot de vermogenstoestand van de groep blijkt uit open bronnen dat de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods over een aanzienlijk vermogen beschikt: 10 000 tempels , dikwijls plaatsen van aanzien (zoals Cinema Rubens te Antwerpen), 62 radiozenders, 16 televisiezenders (de twee bekendste zijn de derde nationale zender van Brazilië, TV Record, en Mulher), verschillende weekbladen of tweewekelijkse publicaties (La Folha Universal), twee drukkerijen (Edito Grafica Universal en Ediminas S/A), een uitgeverij (Universal Produçoes), een verzekeringsmaatschappij (Uni Correfora), een bouwonderneming (Unifec), een opnamestudio (Frame), een bank (Banco do Credito Metropolitano), een meubelfabriek, een reisbureau (New Tour), alsook verschillende financiële holdings, soms in belastingparadijzen gevestigd (Invest Holding, Cable Invest, LM Consultoria ltda). Dit vermogen verworven met de giften van de gelovigen, heeft sommigen ertoe gebracht om de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods met de bijnaam ‘multinational van het geloof’ of 'de octopus' te bedenken, verwijzend naar haar constante groei. Deze bronnen ramen de jaarlijkse omzet op één miljard dollar.

3) De eerste openbaar erkende vestiging van de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods in België dateert van 1995, en is geregistreerd als vzw (nr. 2362295). De zetel is gevestigd in de Carnotstraat 15 te 2060 Antwerpen. De kerk is voornamelijk in deze stad aanwezig, maar er zijn nog twee andere vergaderplaatsen.

De Universele Kerk van het Koninkrijk Gods organiseert op de volgende drie adressen erediensten:

- Waversesteenweg 29 1050 Brussel

- Carnotstraat 15 2060 Antwerpen

- Dendermondsesteenweg 57A 9000 Gent

Nochtans heeft het er alle schijn van dat het dagelijkse (en dus financiële) bestuur van de vzw in Ettelbrück gebeurt (Groothertogdom Luxemburg).

Over het aantal gelovigen in België bestaat geen uitsluitsel, de enige nauwkeurige cijfers waarover we beschikken zijn de cijfers van de eerste religieuze bijeenkomst in Antwerpen, in Cinema Rubens, waar 350 personen op af kwamen (gelovigen of nieuwsgierigen)

Er moet worden onderstreept dat de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods aangesloten is bij het Verbond van Vlaamse Pinkstergemeenten in België (VVP), en bijgevolg via de Evangelische Alliantie Vlaanderen afhangt van de Administratieve Raad van de Protestants-Evangelische Eredienst (bestuursorgaan van de Protestantse Eredienst erkend door de Belgische overheid).

4) Volgens onze open bronnen zouden er in de loop van de jaren 1990 en 2000 in Brazilië verschillende gerechtelijke onderzoeken naar de Universele Kerk van het Koninkrijk Gods en vertegenwoordigers ervan gevoerd zijn.

Op dit vlak trekken in het bijzonder twee onderzoeken onze aandacht:

- de beschuldiging op 11 augustus 2009 door het parket van de staat Sao Paulo van E. Macedo en negen anderen verbonden aan de groep wegens het witwassen van geld en vereniging van misdadigers ;

- het voor 12 januari 2011 aangekondigde vonnis in de zaak van het openbaar ministerie van Sao Paulo tegen Edir Macedo, Ester Eunice Bezerra, senador Marcelo Crivella, Sylvia Crivella, TV Record de Rio Preto S/A, TV Record de Franca S/A e Rádio Record S/A (Canal 7 de São Paulo) en anderen , betreffende de aankoop van Rede Record.

Opdat het IACSSO zijn taken zo goed mogelijk zou kunnen vervullen, moet het zo uitgebreid mogelijke toegang krijgen tot informatie over deze rechtszaken. Dit gebeurt via uitwisselingen op regelmatige tijdstippen met diverse Belgische en buitenlandse organen belast met het onderzoek naar het sektarische verschijnsel. Omdat er jammer genoeg geen gelijksoortig centrum bestaat in Brazilië is, werd contact opgenomen met de Belgische ambassade in Brazilië om betrouwbare bijkomende informatie te verkrijgen (kopie voor de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, DG Bilaterale Zaken, B1.6 ‘Latijns Amerika en Caraïben’ – ter attentie van de heer K. Rouvroy, gevolmachtigd minister – Karmelietenstraat 15 – 1000 Brussel).