SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
5 novembre 2010 5 november 2010
________________
Question écrite n° 5-330 Schriftelijke vraag nr. 5-330

de Guido De Padt (Open Vld)

van Guido De Padt (Open Vld)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie
________________
Hôpitaux - Rémunération du personnel - Différences entre les hôpitaux publics et les autres structures hospitalières Ziekenhuizen - Verloning van het personeel - Verschillen tussen openbare ziekenhuizen en andere ziekenhuisstructuren 
________________
établissement hospitalier
personnel
avantage accessoire
rémunération du travail
prime de salaire
personnel infirmier
ziekenhuis
personeel
bijkomend voordeel
arbeidsbezoldiging
loonpremie
verplegend personeel
________ ________
5/11/2010Verzending vraag
19/1/2011Antwoord
5/11/2010Verzending vraag
19/1/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-330 du 5 novembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-330 d.d. 5 november 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les administrations publiques ont parfois des difficultés à mener une politique du personnel et du management conforme au marché et concurrentielle. L'hôpital public a ainsi beaucoup moins de possibilités d'offrir à son personnel et son management un salaire intéressant et des avantages extralégaux qu'un hôpital ayant le statut d'association sans but lucratif (ASBL) ou qu'un hôpital privé. Cela résulte du manque de personnel soignant, lequel donne lieu à des phénomènes de « shopping » et de débauchage. Cela hypothèque en partie le dynamisme et la compétitivité des hôpitaux publics.

Je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes.

1) Dans quelle mesure les possibilités des hôpitaux-ASBL ou des hôpitaux privés de mieux rémunérer leur personnel et de lui octroyer des avantages extralégaux diffèrent-elles de celles des hôpitaux publics ?

2) La ministre connaît-elle les différences observées dans ce domaine (je souhaiterais une liste de celles-ci avec ventilation régionale) ? Reconnaît-elle que cela crée un problème de concurrence entre les hôpitaux publics et les autres ?

3) Sait-elle que les membres de la direction des hôpitaux non publics sont nettement mieux rémunérés (salaire, voiture de société, assurance groupe, ...) ? Dans l'affirmative, peut-elle commenter cette réalité ? Des prescriptions légales empêchent-elles l'octroi d'une voiture de société et d'autres avantages extralégaux aux membres de la direction des hôpitaux publics ? La réglementation permet-elle aux hôpitaux publics de fonctionner au moyen de primes managériales ?

4) La ministre a-t-elle connaissance des tensions salariales dans le secteur hospitalier, à savoir de la différence entre le salaire perçu au niveau de rémunération inférieur et celui du niveau de rémunération le plus élevé à ancienneté égale et l'écart entre le salaire de début de carrière du barème inférieur et celui auquel donne droit l'ancienneté la plus grande au barème le plus élevé ? Dans l'affirmative, peut-elle les énumérer en les ventilant selon qu'il s'agit d'un hôpital public ou non public et en fonction de la région ?

 

Openbare besturen hebben het niet altijd gemakkelijk om op een marktconforme en concurrentiële wijze aan personeels- en managementbeleid te doen. Zo hebben de openbare ziekenhuizen veel minder mogelijkheden om het personeel en het management een aantrekkelijk salaris en dito extralegale voordelen te bieden dan een ziekenhuis met het statuut van vereniging zonder winstoogmerk (vzw) of een privéziekenhuis. Een en ander is het gevolg van de schaarste aan verplegend personeel, waardoor er shopping- en wegkoopverschijnselen optreden. Dat hypothekeert voor een deel de slagkracht en het concurrentievermogen van de openbare ziekenhuizen.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) In welke mate bestaan er verschillen in de mogelijkheid om het personeel van vzw-ziekenhuizen of private ziekenhuizen beter te verlonen en extralegale voordelen toe te kennen, dan het personeel van openbare ziekenhuizen?

2) Heeft de minister een zicht op de verschillen die er ter zake bestaan (graag een oplijsting met een onderverdeling per gewest)? Erkent zij dat dit een concurrentieprobleem creëert tussen openbare en andere ziekenhuizen?

3) Is het haar bekend dat directieleden van niet-openbare ziekenhuizen beduidend beter worden verloond (wedde, bedrijfswagen, groepsverzekering, …)? Zo ja, kan zij dit toelichten? Staan er wettelijke voorschriften in de weg om directieleden van openbare ziekenhuizen een bedrijfswagen en andere extralegale voordelen toe te kennen? Staat de reglementering toe dat openbare ziekenhuizen via managementtoelagen werken?

4) Heeft zij een zicht op de loonspanningen, namelijk het verschil tussen de wedde op het laagste verdienniveau en die van het hoogste bij gelijke anciënniteit en de beginwedde van het laagste barema en dit van de hoogste anciënniteit in het hoogste barema, die in de ziekenhuissector van toepassing zijn? Zo ja, wil zij die oplijsten naargelang het gaat om een openbaar dan wel een niet-openbaar ziekenhuis, met een uitsplitsing per gewest?

 
Réponse reçue le 19 janvier 2011 : Antwoord ontvangen op 19 januari 2011 :

Parmi les différentes sources de recettes de l’hôpital, le Service public fédéral (SPF) Santé publique, sécurité de la Chaîne alimentaire et Environnement fixe essentiellement le budget des moyens financiers dont question à l’article 95 de la loi relative aux hôpitaux et à d’autres établissements de soins.

Dans ce cadre et de manière générale, les modalités de fixation dudit budget des moyens financiers, concrétisées dans l’arrêté royal du 25 avril 2002 (relatif à la fixation et à la liquidation du budget des moyens financiers des hôpitaux) ne font pas de différence selon le statut, public ou privé, de l’hôpital, sinon quelques mesures particulières peu significatives décidées lors des derniers accords sociaux conclus pour le secteur des soins de santé.

Je vous rappelle ensuite que, pour l’essentiel, les différentes sous-parties constitutives dudit budget sont fixées forfaitairement c’est-à-dire sans lien direct avec les coûts réels locaux que chacune de ces sous-parties couvre. Et ce principe du financement forfaitaire s’applique également aux charges de personnel, quels que soient le type et la catégorie de personnel concerné (en ce y compris le personnel d’encadrement infirmier, scientifique,…). En outre, les éventuels avantages extra-légaux ou avantages « en nature » accordés au personnel hospitalier ne sont pas couverts par le financement, forfaitaire, fédéral des hôpitaux.

Les échelles barémiques sont définies en Commission paritaire pour les institutions privées, en Comité C régional et en Comité local pour ce qui est des institutions publiques.

Cependant, quel que soit le statut de l’hôpital, et nonobstant ce financement forfaitaire, le ministre fédéral de la Santé publique ne dispose pas des moyens légaux pour contraindre un gestionnaire hospitalier à accorder ou non à son personnel, ou à une partie de celui-ci, certains avantages extra-légaux, qu’ils soient importants ou pas, ou tout simplement à appliquer les échelles barémiques servant de référence à la fixation de ce financement forfaitaire.

Je ne dispose pas d’un inventaire actualisé des différences de rémunération entre secteur privé et secteur public. Même si l’uniformisation du statut pécuniaire (et administratif) du personnel hospitalier me semble de nature à éviter des concurrences peu souhaitables dans le secteur hospitalier, je me dois de respecter les compétences dévolues aux Régions et aux pouvoirs locaux d’une part, et aux partenaires sociaux de manière générale. Cependant, je ne peux nier qu’une rémunération attrayante, ou des avantages extra-légaux constituent autant d’arguments qui permettent, comme dans tout autre secteur d’activité, d’attirer le meilleur personnel ou le personnel le mieux qualifié. Le secteur hospitalier est devenu, qu’on le veuille ou non, depuis la mise en œuvre des enveloppes budgétaires fermées, un secteur concurrentiel. Il s’agit là d’une réalité dont on ne peut se départir ; ce qui ne doit pas nous empêcher, nous responsables politiques, de rester attentifs à l’utilisation et au contrôle adéquats et efficaces des deniers publics au travers de règles de financement strictes et actualisées périodiquement.

Enfin, en ce qui concerne les tensions salariales, je ne dispose pas des données nécessaires pour vous fournir les informations concernant, l’écart, à ancienneté égale, entre le salaire le plus bas et le salaire le plus haut.

Het budget van financiële middelen waarvan sprake in artikel 95 van de wet betreffende de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen, is een van de inkomstenbronnen van een ziekenhuis dat in essentie bepaald wordt door de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.

In dit kader en globaal genomen maken de nadere regels voor het bepalen van dit budget van financiële middelen, concreet vastgelegd in het koninklijk besluit van 25 april 2002 (betreffende de vaststelling en de vereffening van het budget van financiële middelen van de ziekenhuizen) geen onderscheid tussen openbare of privéziekenhuizen, behalve voor wat betreft een aantal weinig relevante bijzondere maatregelen waartoe werd beslist tijdens de laatste sociale akkoorden die werden afgesloten voor de gezondheidszorgsector.

Vervolgens wil ik u eraan herinneren dat de verschillende onderdelen van bovenvermeld budget hoofdzakelijk forfaitair worden vastgelegd, met andere woorden zonder rechtstreekse link met de reële lokale kosten die door elk van deze onderdelen zijn gedekt. En dit principe van een forfaitaire financiering wordt ook toegepast voor de personeelskosten, ongeacht om welke personeelscategorie het gaat (met inbegrip van het omkaderingspersoneel, het verpleegkundig personeel, het wetenschappelijk personeel, …). De eventuele extra-legale voordelen of voordelen « in natura » die worden toegekend aan het ziekenhuispersoneel zijn niet gedekt door de federale forfaitaire financiering van de ziekenhuizen.

Voor de privé-instellingen worden de loonschalen in het paritair comité bepaald, en in het gewestelijk comité C en plaatselijk comité voor wat de overheidsinstellingen betreft.

Ongeacht het statuut van het ziekenhuis en in weerwil van die forfaitaire financiering, beschikt de federale minister van Volksgezondheid echter niet over de wettelijke middelen om een ziekenhuisbeheerder ertoe te dwingen om bepaalde – al dan niet belangrijke - extralegale voordelen al of niet aan zijn personeel of aan een deel daarvan toe te kennen, of om eenvoudigweg de loonschalen die als referentie dienen voor het vastleggen van de bovenvermelde forfaitaire financiering toe te passen.

Ik beschik niet over een geüpdate inventaris van de verschillen qua bezoldiging tussen de privésector en de openbare sector. Al lijkt het mij dat de eenmaking van het geldelijk (en administratief) statuut van aard is om ongewenste concurrentie in de ziekenhuissector te vermijden, toch moet ik de enerzijds aan de Gewesten en lokale besturen en anderzijds aan de sociale partners in het algemeen toegekende bevoegdheden eerbiedigen. Ik kan echter niet ontkennen dat een aantrekkelijke bezoldiging of extra-legale voordelen argumenten zijn die het mogelijk maken om, net zoals in elke andere activiteitssector, het beste of het meest gekwalificeerde personeel aan te trekken. Of men dit nu wil of niet, maar de ziekenhuissector is sinds de invoering van de gesloten budgettaire enveloppen, een concurrerende sector geworden. Dit is een realiteit waarvan men zich niet kan ontdoen; wat niet wegneemt dat wij, als beleidsverantwoordelijken, aandacht moeten blijven schenken aan het gebruik van de staatsgelden en aan een adequate en efficiënte controle daarop aan de hand van strikte en regelmatig geüpdate financieringsregels.

Wat tot slot de loonspanningen betreft, beschik ik niet over de nodige gegevens om u de gepaste informatie te verstrekken in verband met het verschil, bij gelijke anciënniteit, tussen de laagste en de hoogste wedde.