SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2007-2008 Zitting 2007-2008
________________
14 mai 2008 14 mei 2008
________________
Question écrite n° 4-959 Schriftelijke vraag nr. 4-959

de Sabine de Bethune (CD&V N-VA)

van Sabine de Bethune (CD&V N-VA)

au ministre de la Coopération au développement

aan de minister van Ontwikkelingssamenwerking
________________
Note Stratégique « Le Respect des Droits de l’Enfant dans la Coopération au Développement » -Implémentation Strategienota “Eerbied voor de rechten van het kind in ontwikkelingssamenwerking” - Implementatie 
________________
droits de l'enfant
aide au développement
coopération internationale
rechten van het kind
ontwikkelingshulp
internationale samenwerking
________ ________
14/5/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 12/6/2008)
14/5/2008Antwoord
14/5/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 12/6/2008)
14/5/2008Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-268 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-268
________ ________
Question n° 4-959 du 14 mai 2008 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-959 d.d. 14 mei 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Après que la loi du 25 mai 1999 concernant la coopération internationale belge eut été amendée en 2005 et que les droits de l’enfant eurentt été ajoutés comme quatrième thème transversal, la note stratégique « droits de l’enfant » a été transmise récemment au Parlement.

Concrètement, cela signifie que dorénavant, dans chaque politique et dans chaque programme relatif à la coopération au développement, une attention particulière doit être accordée aux enfants et à leurs droits.

Il reste impératif d’accorder une attention particulière aux droits de l’enfant. Chaque année, 10 millions d’enfants meurent avant leur cinquième anniversaire à la suite de maladies pouvant être évitées. On estime que 95 millions d’enfants ne vont toujours pas à l’école, que 1,2 million d’enfants par an font l’objet du trafic d’êtres humains et 3 millions de filles par an, de mutilations génitales…

La note stratégique a été élaborée par la DGCD, à la demande du ministre de la Coopération au développement, en collaboration avec la CTB, les universités et des ONG, dont plusieurs se sont entre-temps réunies au sein de la plate-forme Droits de l’enfant dans la Coopération au développement.

La note stratégique contient une série d’options politiques et de recommandations techniques. C’est un instrument pratique pour les attachés et les coopérants, tant en Belgique que dans les pays partenaires, de même que pour les ONG et les décideurs politiques. Elle constitue un guide visant à transformer le respect des droits de l’enfant en réalité, dans tous les projets et programmes (co)financés par la Belgique.

Vu cette nouvelle note, il importe d’informer clairement les différents intéressés et de les inciter à lire et à implémenter ladite note stratégique.

Il est bon de constater que la brochure vulgarisée concernant les droits de l’enfant dans la Coopération au développement est disponible sur le site web de la DGCD et est diffusée.

D’où les questions suivantes :

La loi précitée a été adaptée ; la note stratégique contenant des directives claires est terminée. Mais qu’a prévu le ministre en vue de l’implémentation concrète de cette note stratégique ?

En d’autres termes :

- Une diffusion spécifique de la note stratégique auprès des différents intéressés est-elle prévue ?

- Des formations sont-elles prévues pour les différents intéressés afin de promouvoir l’application effective de la note stratégique ?

- Comment pourra-t-on, à l’avenir, vérifier si la note stratégique est réellement implémentée ? En effet, force est actuellement de constater que le marqueur « droits de l’enfant » utilisé par l’administration ne fonctionne pas de façon optimale et ne donne qu’une idée partielle des efforts entrepris.

 

Na het amendereren in 2005 van wet betreffende de Belgische internationale samenwerking van 25 mei 1999 en het toevoegen van kinderrechten als vierde transversaal thema is recent de strategienota kinderrechten overgemaakt aan het Parlement.

Concreet wil dit zeggen dat vanaf nu in elk beleid en elk programma inzake ontwikkelingssamenwerking extra aandacht nodig is voor kinderen en hun rechten.

Extra aandacht voor de rechten van het kind is nog steeds hard nodig. Elk jaar sterven 10 miljoen kinderen voor hun vijfde verjaardag aan ziektes die kunnen vermeden worden. Naar schatting 95 miljoen kinderen gaan nog steeds niet naar school, 1,2 miljoen kinderen worden jaarlijks verhandeld, 3 miljoen meisjes worden elk jaar genitaal verminkt, …

De strategienota werd op vraag van de minister van Ontwikkelingssamenwerking opgesteld door DGOS, in samenwerking met het BTC, academici en NGO’s. Verschillende van deze NGO’s hebben zich ondertussen verenigd in het Platform kinderrechten in Ontwikkelingssamenwerking.

De strategienota bevat een hele reeks beleidsopties en technische aanbevelingen. Het is een handig instrument voor attachés en coöperanten in België en in de partnerlanden, alsook voor ngo’s en beleidsmakers. Ze vormt een leidraad om van respect voor kinderrechten een realiteit te maken in al de projecten en programma’s die (mede)gefinancierd worden door België.

Gezien deze nieuwe nota is het belangrijk de verschillende betrokkenen duidelijk te informeren en hen aan te sporen de betrokken strategienota te lezen én te implementeren.

Het is goed vast te stellen dat de gevulgariseerde brochure over kinderrechten in ontwikkelingssamenwerking op de website van DGOS beschikbaar is en verspreid wordt.

Daarom volgende vragen:

De bovenvermelde wet is aangepast, de strategienota met duidelijke richtlijnen is afgewerkt. Maar wat heeft de geachte minister voorzien voor de concrete implementatie van deze strategienota?

Met andere woorden:

- Is er een specifieke verspreiding voorzien van de strategienota naar de verschillende betrokkenen om ze bekend te maken?

- Worden er vormingen gepland voor de verschillende betrokkenen om het effectief toepassen van de strategienota te bevorderen?

- Hoe zal in de toekomst kunnen worden nagegaan of de strategienota ook effectief wordt geïmplementeerd? Aangezien wij vandaag moeten vaststellen dat de marker kinderrechten die vandaag door de administratie gebruikt wordt niet optimaal functioneert en slechts gedeeltelijk een beeld geeft van de inspanningen die ondernomen worden.

 
Réponse reçue le 14 mai 2008 : Antwoord ontvangen op 14 mei 2008 :

En réponse à votre première question, je vous informe que la Note stratégique sur le respect des droits de l'enfant dans la Coopération au développement a été envoyée à tous nos postes. L'importance de veiller à ce que le respect et la protection des droits de l'enfant soient pris en compte dans tous les projets et programmes de coopération et à tous les stages de la gestion du cycle de projet (identification, formulation, exécution et évaluation) a été rappelée. La Note stratégique a également été mise en ligne sur le site Internet de la DGCD.

Aucune formation à proprement parlé n'est prévue à l'heure actuelle bien que cela ne soit pas exclu. Toutefois, nos attachés de Coopération internationale seront sensibilisés, à chaque fois que possible, au respect et à la protection des droits de l'enfant et leur mise en œuvre effective dans le cadre des projets et programmes de coopération au développement.

En réponse à votre dernière question, bien que cette Note stratégique soit le reflet d'une préoccupation partagée par tous, il est important de prévoir des mécanismes qui garantissent l'intégration de la dimension « droits de l'enfant » dans tous les projets et programmes de coopération. Ainsi, dans le cadre des commissions mixtes qui se sont tenues cette année par exemple, nous avons insisté dans notre dialogue avec le pays partenaire pour qu'un représentant du ministère, ayant dans ses attributions la protection des droits de l'enfant, siège au comité des partenaires. Ce comité, regroupant des représentants de la partie belge et des ministères techniques du pays partenaire concernés, est chargé du suivi du programme en cours. Dans les rapports de formulation des projets et programmes de la coopération bilatérale directe, la dimension « droits de l'enfant » fait par ailleurs l'objet d'une attention particulière, au même titre que les autres thèmes transversaux. L'impact que peut avoir le projet ou programme sur le respect et la protection des droits de l'enfant y est étudié. Une check-list, selon le modèle conçu pour l'intégration de la dimension genre dans les projets et programmes de coopération, est également en cours d'élaboration.

Enfin, comme vous le signalez très justement, le marqueur « droit de l'enfant » n'est pour l'instant pas utilisé de façon optimale. Une fiche explicative sur ce marqueur sera prochainement diffusée à tous les services afin d'améliorer son utilisation. Des formations pourront éventuellement être organisées à l'intention des gestionnaires si des problèmes sont constatés.

Wat de eerste vraag betreft, is het zo dat alle posten een exemplaar van de Strategienota Eerbied voor de rechten van het kind in de Ontwikkelingssamenwerking hebben ontvangen. Er werd andermaal op gewezen dat bij alle samenwerkingsprojecten en -programma's moet worden toegezien op de eerbiediging en de bescherming van de rechten van het kind en wel in alle fasen van de beheerscyclus van een project (identificatie, formulering, uitvoering en evaluatie). De Strategienota wordt ook eerstdaags op de site van DGOS gepubliceerd.

Tot nu toe is er geen opleiding gepland maar telkens wanneer de gelegenheid zich voordoet zullen de attachés Internationale Samenwerking attent worden gemaakt op het belang van de eerbiediging en de bescherming van de rechten van het kind en de toepassing ervan in het kader van de samenwerkingsprojecten en -programma's.

Met betrekking tot de laatste vraag kan het volgende worden gesteld : de Strategienota mag dan wel de weergave van een algemene bekommernis zijn, toch is het nodig te beschikken over mechanismen die waarborgen dat het aspect « rechten van het kind » deel uitmaakt van alle samenwerkingsprojecten en -programma's. Een voorbeeld van deze aanpak zijn de gemengde commissies die dit jaar werden gehouden. In het overleg met het partnerland werd erop aangedrongen dat ook een vertegenwoordiger van het ministerie die bevoegd is voor de bescherming van de rechten van het kind, deel uitmaakt van het partnercomité. Dit comité bestaat uit vertegenwoordigers van de Belgische partner en van de respectieve technische departementen van het partnerland en houdt zich bezig met de follow-up van het uit te voeren programma. In de formuleringsverslagen over de projecten en programma's van de directe bilaterale samenwerking gaat net als voor de andere transversale thema's bijzondere aandacht uit naar het aspect « rechten van het kind ». Het comité bestudeert met name de uitwerking van het project of programma op de eerbiediging en de bescherming van de rechten van het kind. Er wordt ook bekeken of een aandachtspuntenlijst kan worden opgemaakt naar het voorbeeld van de lijst die voor de invoering van de genderdimensie in samenwerkingsprojecten en -programma's werd opgemaakt.

Tot slot, zoals u terecht opmerkt, wordt het concept « rechten van het kind » op dit moment niet op optimale wijze gebruikt. Een verklarende fiche zal bijgevolg binnenkort toegestuurd worden aan alle diensten om juiste hantering ervan te verbeteren. Als toch problemen worden vastgesteld, kunnen eventueel opleidingen georganiseerd worden voor de dossierbeheerders.