SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2007-2008 Zitting 2007-2008
________________
7 avril 2008 7 april 2008
________________
Question écrite n° 4-768 Schriftelijke vraag nr. 4-768

de Christiane Vienne (PS)

van Christiane Vienne (PS)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
________________
Don d’organes - Pénurie d’organes - Campagnes de sensibilisation - Organisation systématique Orgaandonatie - Tekort aan organen - Sensibiliseringscampagnes - Systematische organisatie 
________________
transplantation d'organes
sensibilisation du public
orgaantransplantatie
bewustmaking van de burgers
________ ________
7/4/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 8/5/2008)
3/6/2008Antwoord
7/4/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 8/5/2008)
3/6/2008Antwoord
________ ________
Question n° 4-768 du 7 avril 2008 : (Question posée en français) Vraag nr. 4-768 d.d. 7 april 2008 : (Vraag gesteld in het Frans)

La transplantation d’organes permet à des patients au stade terminal d’une maladie grave de se voir offrir une nouvelle vie. La survie ou la qualité de vie de certains patients dépend donc d’un don d’organe. Peu préparées, mal informées, méfiantes, les familles font parfois obstacle à ce geste qui peut sauver des vies.

La loi du 13 juin 1986 sur le prélèvement et la transplantation d’organes consacre le principe de l’opting out, selon lequel des organes ou tissus peuvent être prélevés après le décès d’une personne, sauf s’il y a opposition d’un de ses proches et pour autant qu’il n’y ait pas eu déclaration formelle de l’intéressé de son vivant. On entend par « proches » les parents du premier degré ainsi que le conjoint cohabitant.

À l’heure actuelle, et malgré la création de l’Eurotransplant International Foundation regroupant les pays du Bénélux, l’Allemagne, l’Autriche, la Croatie et la Slovénie, le nombre de demandeurs ne fait que croître et l’offre stagne entraînant une pénurie d’organes.

Des campagnes de sensibilisation existent, mais restent malgré tout limitées et ne bénéficient malheureusement pas de larges échos à l’échelle de notre territoire national.

Parce qu’il me paraît fondamental de soutenir le don d’organe et qu’il s’agit là d’une initiative pouvant sauver de nombreuses vies, ne pourrions nous pas envisager l’organisation systématique de campagnes de sensibilisation visant à la promotion du don d’organes afin d’enrayer la carence d’organes à transplanter ?

 

Orgaantransplantatie biedt patiënten die in de terminale fase van een ernstige ziekte gekomen zijn, een nieuw leven. Het overleven of de levenskwaliteit van sommige patiënten hangt dus af van een orgaandonatie. Familieleden van potentiële donoren zijn vaak slecht voorbereid, slecht geïnformeerd en wantrouwig, en vormen daarom een hindernis voor die geste die levens kan redden.

De wet van 13 juni 1968 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen maakt het principe van de opting-out tot regel. Dat betekent dat organen of weefsels mogen worden weggenomen na het overlijden van een persoon, behalve wanneer een nabestaande dat weigert of de overledene tijdens zijn leven formeel verzet heeft aangetekend. De “nabestaanden” zijn de familieleden in de eerste graad en de samenwonende partner.

Vandaag stijgt het aantal aanvragen constant en stagneert het aanbod, ondanks de oprichting van de Eurotransplant International Foundation, bestaande uit de Beneluxlanden, Duitsland, Oostenrijk, Kroatië en Slovenië. Het gevolg is een tekort aan organen.

Er bestaan wel sensibiliseringscampagnes, maar ze blijven te beperkt en krijgen jammer genoeg onvoldoende respons in ons land.

Omdat het van essentieel belang is orgaandonatie te steunen en het gaat om een initiatief dat talrijke levens kan redden., had ik graag vernomen of er niet systematisch sensibiliseringscampagnes kunnen worden georganiseerd met het oog op het promoten van orgaandonaties om het tekort aan transplantatieorganen weg te werken.

 
Réponse reçue le 3 juin 2008 : Antwoord ontvangen op 3 juni 2008 :

Bien que des actions de sensibilisation soient mises en place depuis de nombreuses années, aborder le thème du don d'organes en famille reste relativement difficile. N'oublions pas que chacun d'entre nous peut, un jour, se trouver d'un côté comme de l'autre de la barrière : celui du donneur mais aussi du receveur potentiel ! Ces dernières années, les transplantations d'organes ont pris un essor considérable. Victimes de ce succès toujours grandissant, les patients candidats à une transplantation doivent faire face à un allongement d'attente considérable ayant pour conséquence un décès sur liste.

Soutenir et réitérer les campagnes de sensibilisation s'inscrit dans le cadre de nos projets à venir. À l'initiative de mon prédécesseur, une vaste campagne de sensibilisation au don d'organes « Beldonor.be » a été mise en œuvre en juin 2005. Celle-ci prévoyait de mettre à disposition une information la plus adaptée possible invitant les citoyens à faire prévaloir leur volonté en matière de don d'organes au Registre national. Cinq groupes cibles avaient été choisis à savoir : les citoyens, les administrations communales, les écoles, les parquets et plus récemment le corps médical et infirmier à l'aide du « Projet GIFT » visant à apporter un soutien aux unités de soins intensifs de soixante-quatre hôpitaux volontaires.

Depuis, et ce, en collaboration avec les coordinateurs de transplantation et les associations militant pour la cause, notre administration a mené une multitude d'actions. Les inscriptions au Registre national augmentent de jour en jour. Nous ne pouvons que nous en réjouir, mais le travail d'information doit se poursuivre voire s'intensifier.

Afin de redynamiser la campagne « Beldonor », nous avons décidé de faire appel aux talents de jeunes citoyens par le biais d'un concours de dessins sur le thème du don d'organes; les meilleures œuvres serviront de support pour notre prochaine campagne d'affichage prévue en octobre 2008.

La Journée européenne dédiée au don d'organes aura lieu le samedi 18 octobre 2008. Celle-ci retiendra toute notre attention par la mise en place d'un évènement national en partenariat avec les différents intervenants du monde de la transplantation. Un tel événement devrait pouvoir s'organiser de manière annuelle.

Alhoewel sensibilisatieacties inzake orgaandonatie al sedert vele jaren plaatsvinden, blijft het thema van orgaandonatie binnen families moeilijk. Vergeten we toch niet dat elkeen van ons zich op een dag kan bevinden aan de ene of de andere kant van deze realiteit : met de conditie van donor, maar ook deze van potentiële ontvanger. De laatste jaren heeft orgaantransplantatie een hoge vlucht genomen. De patiënten die wachten op een transplantatie zijn daar dan ook enigszins het slachtoffer van en moeten bijgevolg soms rekening houden met een lange wachttijd, en daardoor mogelijks overlijden.

Eén van onze projecten is inderdaad het ondersteunen en het herhalen van sensibilisatiecampagnes. Op initiatief van mijn voorganger is er een grote campagne Beldonor.be gestart in juni 2005. Deze had als doel een betere informatieverstrekking, opdat op deze wijze de burgers zouden uitgenodigd worden om hun wilsuitdrukking inzake orgaandonatie te laten vastleggen bij het Rijksregister. Er werden vijf doelgroepen geselecteerd : burgers, gemeentelijke administraties, scholen, parketten, en recenter het medisch en verpleegkundig korps met behulp van het « Gift Project », wat een ondersteuning wenst te bieden aan de diensten Intensieve zorgen in vierenzestig vrijwillig actuerende ziekenhuizen.

Vanuit deze acties, en met behulp van de transplantcoördinatoren en de patiëntenverenigingen heeft mijn administratie een veelheid van acties gerealiseerd. Het aantal registraties bij het Rijksregister stijgt dag na dag. We kunnen ons over dit resultaat verheugen, maar de taak tot verdere informatie is blijvend en moet nog geïntensifieerd worden.

Om de campagne « Beldonor » te herdynamiseren hebben we besloten beroep te doen op de jongeren bij middel van een tekenwedstrijd met als thema de orgaandonatie. De beste werkjes zullen dienen voor een nieuwe affichecampagne in oktober 2008.

De Europese Donordag gaat door op 18 oktober 2008. Deze dag zal heel speciaal onze aandacht krijgen bij middel van een nationaal evenement, en dit in samenwerking met diverse partners uit de wereld van de transplantatie. Deze gebeurtenis zouden we jaarlijks willen organiseren.