SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2009-2010 Zitting 2009-2010
________________
9 février 2010 9 februari 2010
________________
Question écrite n° 4-6879 Schriftelijke vraag nr. 4-6879

de Dirk Claes (CD&V)

van Dirk Claes (CD&V)

à la ministre de l'Intérieur

aan de minister van Binnenlandse Zaken
________________
Manifestations - Mobilisation d'agents - Présence disproportionnée Betogingen - Inzet van agenten - Disproportionele aanwezigheid 
________________
droit de manifester
police
Comités permanents de contrôle des services de police et de renseignements
recht tot betogen
politie
Vaste Comités van Toezicht op de politie- en inlichtingendiensten
________ ________
9/2/2010Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 11/3/2010)
6/5/2010Antwoord
9/2/2010Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 11/3/2010)
6/5/2010Antwoord
________ ________
Question n° 4-6879 du 9 février 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-6879 d.d. 9 februari 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le Comité permanent de contrôle des services de police (Comité P) constate, dans son rapport annuel, qu'il existe une importante disproportion entre le nombre d'agents mobilisés lors d'une manifestation et le risque réel. On constate souvent un déséquilibre entre d'une part le nombre des agents mobilisés et d'autre part celui des personnes présentes lors d'une manifestation ou le danger à cette occasion. Lors de manifestations de 750 personnes, le nombre des policiers représente jusqu'à 40 % de celui des personnes présentes.

1. La ministre partage-t-elle les constats du Comité P à ce sujet?

2. Combien d'agents de police ont-ils été employés à l'occasion de manifestations en 2006, 2007, 2008 et 2009 ? J'aimerais obtenir une ventilation par province.

3. La ministre a-t-elle l'intention de rechercher une solution au problème précité ?

4. Pense-t-elle à imputer, dans certains cas, à l'organisateur les coûts des dispositifs de sécurité lors d'une manifestation ? Je pense par exemple à une manifestation qui n'a pas été annoncée ou qui a été interdite.

 

Het Vast comité van toezicht op de politiediensten (Comité P) stelt in zijn jaarlijks rapport vast dat er een grote wanverhouding bestaat tussen het aantal agenten dat wordt ingezet bij een betoging en het reële risico. Vaak wordt vastgesteld dat er een onevenwicht is tussen het aantal ingezette agenten en het aantal aanwezigen op een betoging of het gevaar bij een manifestatie. Bij marsen van 750 mensen is tot 40 % politie aanwezig, vergeleken met het aantal aanwezige mensen.

1. Erkent de minister de bevindingen van het Comité P inzake de bovenstaande problematiek?

2. Hoeveel politieagenten werden in de jaren 2006, 2007, 2008 en 2009 ingezet bij betogingen? Graag een opdeling per provincie.

3. Is zij van plan om in de toekomst een oplossing te zoeken voor de vermelde problematiek?

4. Denkt zij eraan de kosten van de veiligheidsvoorzieningen bij een betoging in sommige gevallen aan de organisator aan te rekenen? Ik denk bijvoorbeeld aan een onaangekondigde of verboden betoging.

 
Réponse reçue le 6 mai 2010 : Antwoord ontvangen op 6 mei 2010 :

L’honorable membre trouvera ci-après la réponse à sa question.

  1. Le Comité P dit que, fréquemment, le nombre de policiers engagés n’est pas proportionnel au nombre de participants à une manifestation ou au risque présenté par une manifestation.

    Il n’y a pas de statistiques nationales et globales quant à l’engagement de policiers lors de manifestations. Il appartient au policier responsable pour la gestion de l’évènement (le plus souvent un officier supérieur pour une zone de police) de déterminer le nombre de policiers et les autres moyens qui sont nécessaires pour la bonne gestion de l’espace public par rapport à l’événement.

    Cette analyse repose sur un certain nombre d’éléments propres à chaque événement (l’itinéraire, l’engagement de volontaires, le nombre de points critiques) et sur la base de renseignements concernant des actions possibles de perturbateurs. Il est important qu’il soit convenu avec les autorités administratives de quel risque peut être accepté et de quel risque veut-on absolument éviter. Chaque événement est donc finalement unique.

    La majorité des officiers de police sont parfaitement conscients que les policiers doivent être engagés d’une façon pertinente (les bons moyens au bon endroit et au bon moment) sur la base d’un dialogue avec les participants à l’événement. Ces principes sont aussi exposés dans les diverses écoles de police lors de diverses formations. Pour la Présidence Belge, une formation Gold Commander, qui met l’accent sur cette problématique, est organisée par l’école nationale pour officiers.

    Je prévois aussi de confirmer le principe de la gestion négociée dans une circulaire, sur la base des résultats d’un groupe de travail ad hoc.

  2. Il n’y a qu’en matière de football que des statistiques nationales sont disponibles.

    Nombre de policiers engagés par saison en première division.

    2004-2005 : 27 720

    2005-2006 : 25 317

    2006-2007 : 22 388

    2007-2008 : 23 502

    2008-2009 : 23 074

  3. Manifester est l’exercice d’un droit démocratique et fondamental d’expression de l’opinion de notre population. Il existe un certain nombre de conditions à respecter pour permettre à ce droit de s’exercer d’une bonne manière. C’est en premier lieu à la ville ou la commune de fixer ces conditions dans un règlement de police.

    Personnellement, je ne suis pas favorable quant au fait de faire payer les organisateurs d’événements pour l’engagement de policiers. Un organisateur doit cependant faire le maximum pour que l’événement se déroule de la manière la plus calme possible (choix de l’endroit, engagement de volontaires ou de sécurité privée, etc.). On ne doit pas attendre de la police que sa tâche soit d’engager des policiers pour palier au manque de préparation de l’organisateur. C’est pourquoi il devrait examiné qu’un événement peut encore aller si on constate un manque d’organisation, ainsi que l’organisateur pourra organiser encore des événements de n’importe quelle genre. En effet, faire payer pour l’engagement de policiers pourrait la solution la moins chère et efficace pour l’organisateur. Il s’agit d’un pas de trop. Dans ce contexte il est permis aux gouvernements locaux de conclure des accords à l’avance et charger les coûts supplémentaires dans le cas d’un manque de préparation

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vraag.

  1. Het Comité P zegt dat frequent het aantal ingezette politiemensen niet proportioneel is tegenover het aantal aanwezigen op een betoging of het gevaar bij een manifestatie.

    Er zijn geen nationale en globale statistieken omtrent de inzet van politiemensen bij betogingen. Voor het beheer van een evenement behoort het tot de politionele verantwoordelijke (meestal een hogere officier binnen een politiezone) om te bepalen hoeveel politiemensen en andere middelen er nodig zijn voor het goed beheer van de openbare ruimte naar aanleiding van een gebeurtenis.

    Deze analyse berust op een aantal elementen eigen aan elke gebeurtenis (de reisweg, de inzet van vrijwilligers, het aantal kritieke punten) en op basis van inlichtingen met betrekking tot mogelijke acties van onruststokers. Belangrijk hierbij is dat er met de bestuurlijke autoriteiten afgesproken wordt welk risico aanvaard wordt en welk risico men absoluut wil uitsluiten. Elke gebeurtenis is dus eigenlijk uniek.

    De meerderheid van de politieofficieren is er zich perfect van bewust dat politiemensen doelgericht ingezet moeten worden (de juiste middelen, op de juiste plaats en op het juiste ogenblik) op basis van dialoog met de deelnemers aan het evenement. Deze principes worden tevens in de diverse politiescholen uitééngezet tijdens diverse opleidingen. Voor het Belgische Voorzitterschap wordt door de nationale school officieren een opleiding Gold Commander georganiseerd met aandacht voor deze problematiek.

    Ik plan tevens om op basis van de resultaten van een ad hoc werkgroep het principe van genegotieerd beheer te bevestigen in een omzendbrief.

  2. Enkel inzake voetbal zijn er nationale statistieken voorhanden.

    Aantal ingezette politiemensen per seizoen in eerste afdeling.

    2004-2005: 27 720

    2005-2006: 25 317

    2006-2007: 22 388

    2007-2008: 23.50

    2008-2009: 23 074

  3. Betogen is de uitoefening van een democratisch recht en de uiting van de mening van onze bevolking. Er bestaat een aantal voorwaarden om dit recht op een goede manier te laten verlopen. Het is op de eerste plaats aan de stad of de gemeente om deze voorwaarden vast te leggen in een politiereglement.

    Persoonlijk sta ik niet positief tegenover het feit om organisatoren van evenementen te doen betalen voor de inzet van politiemensen. Wel moet een organisator het maximum doen om het evenement zo veilig mogelijk te laten verlopen (keuze van de plaats, inzet van vrijwilligers of private veiligheid etc.). Men mag niet van de politie verwachten dat het haar taak is om het gebrek aan voorbereiding van de organisator op te vangen door politie-inzet. Daarom moet bij een gebrekkige organisatie worden nagegaan of het evenement nog kan doorgaan en ook of de bewuste organisator in de toekomst nog evenementen van welke aard ook zal mogen organiseren. Betaling voor de politie-inzet zou immers voor de organisator ook de goedkoopste en meest efficiënte oplossing kunnen zijn. Dat is een stap te ver. Het staat de lokale overheden vrij om in dat verband op voorhand afspraken te maken en in geval van gebrekkige voorbereiding de bijkomende kosten aan te rekenen.