SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2008-2009 Zitting 2008-2009
________________
13 mars 2009 13 maart 2009
________________
Question écrite n° 4-3193 Schriftelijke vraag nr. 4-3193

de Dirk Claes (CD&V)

van Dirk Claes (CD&V)

au ministre de l'Intérieur

aan de minister van Binnenlandse Zaken
________________
Politique de sécurité - Exercices de catastrophe - Nombre - Evaluation Veiligheidsbeleid - Uitgevoerde rampoefeningen - Aantallen - Evaluatie 
________________
protection civile
désastre d'origine humaine
risque industriel
désastre naturel
sûreté nucléaire
sécurité nucléaire
burgerbescherming
ramp door menselijk toedoen
industrieel risico
natuurramp
nucleaire veiligheid
nucleaire beveiliging
________ ________
13/3/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 16/4/2009)
8/6/2009Antwoord
13/3/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 16/4/2009)
8/6/2009Antwoord
________ ________
Question n° 4-3193 du 13 mars 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-3193 d.d. 13 maart 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Dans le cadre de l'attention accordée aux plans d'urgence, je souhaite recevoir un réponse aux questions ci-dessous :

1. Combien d'exercices de catastrophes ont-ils été organisés en 2006, en 2007 et en 2008 en Belgique (répartition par province) ?

2. Comment ces exercices ont-ils été évalués par l'administration qui les organise ?

3. Quelles sont les conclusions qui ont été tirées de ces exercices pour l'adaptation et l'amélioration de la politique de sécurité  ?

 

In het kader van de toegenomen aandacht voor de noodplanning had ik graag antwoord gekregen op onderstaande vragen :

1. Hoeveel rampoefeningen werden er in 2006, 2007 en 2008 georganiseerd in België (opdeling per provincie) ?

2. Hoe werden deze rampoefeningen door de inrichtende overheid geëvalueerd ?

3. Welke conclusies tot aanpassing en verbetering van het veiligheidsbeleid werden er uit deze oefeningen getrokken ?

 
Réponse reçue le 8 juin 2009 : Antwoord ontvangen op 8 juni 2009 :

L’honorable membre trouvera ci-dessous les réponses.

Question 1 : Combien d’exercices catastrophe ont été organisés en 2006, 2007 et 2008 en Belgique (répartition par province)?

Au niveau fédéral, un exercice nucléaire est organisé chaque année. La périodicité des exercices nucléaires a été légalement définie dans le plan d’urgence nucléaire et radiologique pour le territoire belge. Pour les centrales nucléaires de Doel et Tihange, des exercices sont organisés annuellement, pour les autres sites (Mol, Dessel et IRE Fleurus), tous les deux ans. Tous les trois ans, un exercice de grande ampleur est également organisé, ce qui signifie que tous les acteurs repris dans le plan d’urgence participent à l’exercice et qu’il y a un déploiement sur le terrain.

En 2006, au niveau fédéral l’exercice Influenza a également été organisé en collaboration avec le Service public fédéral (SPF) Santé Publique.

En ce qui concerne les provinces, il y a une grande diversité. Un certain nombre d’entre elles ont pour tradition d'organiser chaque année un exercice, d'autres ne le font que ad hoc.

Un grand nombre de communes sont actuellement en train d’élaborer leur plan général d’urgence et d’intervention (PGUI) et de déterminer au moyen d’un inventaire des risques, pour quels risques elles dresseront un plan particulier d’urgence et d’intervention (PPUI). Le test des dispositifs de ces PGUI ou PPUI est prévu pour un avenir proche. C'est la raison pour laquelle il y a encore très peu d'exercices dans les communes. Des exercices monodisicplinaires sont régulièrement organisés, mais les exercices multidisciplinaires sont assez rares. La plupart des exercices sont des exercices « table top », sans déploiement sur le terrain.

Flandre occidentale

Provincial

Communal

2006

2

8

2007

4

14

2008

6

17

Flandre orientale

Provincial

Communal

2006

5

12

2007

3

14

2008

1

15

Anvers

Provincial

Communal

2006

1

8

2007

2

22

2008

4

43

Brabant-flamand

Provincial

Communal

2006

1


2007

1

2

2008

1

2

Pas d'infos /date


2

Limbourg

Provincial

Communal

2006

1

pas d'infos

2007

0

pas d'infos

2008

1

25

Bruxelles

Provincial

Communal

2006

0

0

2007

1

0

2008

1

1

Hainaut

Provincial

Communal

2006

3

pas d'infos

2007

2

pas d'infos

2008

1

pas d'infos

Namur

Provincial

Communal

2006

1

0

2007

0

0

2008

1

0

Brabant-wallon

Provincial

Communal

2006

1

pas d'infos

2007

1

pas d'infos

2008

0

pas d'infos

Liège

Provincial

Communal

2006

2

6

2007

1

2

2008

2

1

Pour la province de Luxembourg, il n’y a pas de données disponibles.

Question 2 : Comment les autorités organisatrices ont-elles évalué ces exercices catastrophe ?

Aux différents niveaux, les exercices sont évalués de façon comparable :

- après les exercices, il y a un débriefing à chaud, lors duquel chaque acteur peut formuler ses premières réactions;

- dans chaque discipline et chaque instance participante, des rapports de débriefing sont dressés;

- tous les rapports de débriefing sont rassemblés et font l’objet d’une réunion générale d’évaluation.

Question 3 : Quelles conclusions ont été tirées de ces exercices pour adapter et améliorer la politique de sécurité ?

Après chaque exercice, des actions concrètes sont envisagées :

- adaptations du Plan général d’urgence et d’intervention (PGUI);

- élaboration de plans particuliers d’urgence et d’intervention (PPUI);

- rédaction de procédures;

- amélioration de l’accessibilité des personnes ressources;

- meilleurs dispositifs logistiques pour le comité de coordination provincial;

- organisation de formations;

- organisation des exercices suivants;

- etc.

Un point d’amélioration récurrent dans chaque province, est la communication. Il s’agit ici de la communication entre les niveaux opérationnel et stratégique, de la communication entre les différentes disciplines, de la communication via Astrid et des relations avec les médias.

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen.

Vraag 1. Hoeveel rampoefeningen werden er in 2006, 2007 en 2008 georganiseerd in België (opdeling per provincie)?

Op federaal niveau zijn er elk jaar de nucleaire oefeningen. De periodiciteit voor de nucleaire oefeningen werd wettelijk vastgelegd in het nucleair en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied. Voor de kerncentrales Doel en Tihange is dit jaarlijks, voor de andere sites (Mol, Dessel en IRE Fleurus) is dit tweejaarlijks. Om de drie jaar wordt er ook een oefening van grote omvang georganiseerd. Dit betekent dat alle actoren opgenomen in het noodplan deelnemen aan de oefening en dat er ontplooiing is op het terrein.

In juli 2006 was er op federaal niveau ook de oefening Influenza, georganiseerd in samenwerking met de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid.

Wat betreft de provincies is er grote verscheidenheid. Sommige hebben de traditie om elk jaar een oefening te organiseren, bij andere is het veeleer ad hoc.

Veel gemeenten werken momenteel aan hun gemeentelijk Algemeen nood- en interventieplan (ANIP) en bepalen aan de hand van hun risico-inventaris voor welke risico’s zij bijzondere nood- en interventieplannen (BNIP’s) zullen opstellen. Het oefenen van de afspraken gemaakt in het ANIP of in de BNIP’s is voor de nabije toekomst. Daarom zijn er op dit ogenblik nog maar weinig oefeningen in de gemeentes. Er zijn wel regelmatig monodisciplinaire oefeningen, maar de multidisciplinaire zijn eerder zeldzaam. De meeste oefeningen zijn tabletop-oefeningen zonder ontplooiing op het terrein.

West-Vlaanderen

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

2

8

2007

4

14

2008

6

17

Oost-Vlaanderen

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

5

12

2007

3

14

2008

1

15

Antwerpen

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

1

8

2007

2

22

2008

4

43

Vlaams-Brabant

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

1


2007

1

2

2008

1

2

Geen info over datum


2

Limburg

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

1

geen info

2007

0

geen info

2008

1

25

Brussel

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

0

0

2007

1

0

2008

1

1

Henegouwen

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

3

geen info

2007

2

geen info

2008

1

geen info

Namen

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

1

0

2007

0

0

2008

1

0

Waals-Brabant

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

1

geen info

2007

1

geen info

2008

0

geen info

Luik

Provinciaal

Gemeentelijk

2006

2

6

2007

1

2

2008

2

1

Voor de provincie Luxemburg zijn geen gegevens beschikbaar.

Vraag 2. Hoe werden deze rampenoefeningen door de inrichtende overheid geëvalueerd?

De oefeningen worden op de verschillende niveaus op gelijkaardige manier geëvalueerd:

- na de oefeningen is er een hotwashdebriefing waarbij elke actor zijn eerste reacties kan spuien.;

- binnen elke discipline en deelnemende instantie worden debriefingsverslagen opgesteld;

- alle debriefingsverslagen worden verzameld en besproken op een algemene evaluatievergadering.

Vraag 3. Welke conclusies tot aanpassing en verbetering van het veiligheidsbeleid werden er uit deze oefeningen getrokken?

Na een oefening worden concrete acties afgesproken:

- aanpassingen van het Algemeen nood- en interventieplan (ANIP);

- opmaken van Bijzondere nood- en interventieplannen (BNIP);

- uitschrijven van procedures;

- verbeteren van bereikbaarheid van sleutelpersonen;

- betere logistieke voorzieningen voor het provinciaal coördinatiecomité;

- organisatie van opleidingen;

- organisatie van volgende oefeningen;

- enz.

Een verbeterpunt dat op elk niveau terugkomt, is de communicatie. Het gaat hierbij over de communicatie tussen het operationele en het beleidsniveau, de communicatie tussen de verschillende disciplines, de communicatie via Astrid en de relatie met de pers.