BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2011-2012
________
4 juli 2012
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-6685

de Nele Lijnen (Open Vld)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________
Noord-Korea - Strafkampen - Mensenrechten
________
strafstelsel
vluchteling
China
Noord-Korea
strafgevangenis
rechten van de mens
________
4/7/2012Verzending vraag
31/7/2012Antwoord
________
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-6685 d.d. 4 juli 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In een artikel in het NRC Handelsblad van 20 juni 2012 wordt de vraag opgeworpen waarom het Westen zich niet meer bekommert over het lot van de honderdduizenden gevangenen die onder buitengewoon erbarmelijke omstandigheden in de Noord-Koreaanse strafkampen leven.

In geen enkel land ter wereld belanden mensen zo makkelijk in een strafkamp als in Noord-Korea. Het niet tijdig afstoffen van het portret van de "eeuwige" leider Kim Il-Sung is reden genoeg om voor langere tijd in een kamp te verdwijnen, aldus getuigenissen. De omstandigheden in de kampen tarten elke verbeelding. "Veel gevangenen worden er geslagen, gemarteld en geëxecuteerd en niemand heeft er ooit genoeg te eten. Wie tijdens de werkdagen van 12 tot 15 uur per dag zijn productiequotum niet haalt, verdwijnt vaak langere tijd in een cel die zo klein is dat je er niet rechtop in kunt staan of kunt zitten." Om deze "verborgen Goelag" van Noord-Korea aan de kaak te stellen, reisde afgelopen week een delegatie van vertegenwoordigers van verschillende mensenrechtenorganisaties door Europa. Volgens David Hawk, een van de delegatieleden, moet de internationale gemeenschap er op staan dat Noord-Korea de kampen ontmantelt. "Als de wereld lang genoeg aanhoudt, zal het regiem er hopelijk uiteindelijk wat aan doen."

Ik had dan ook volgende bijkomende vragen voor de minister:

1) Hoe reageert u op de bevindingen van mensenrechtenexpert David Hawk over de strafkampen in Noord-Korea? Wat is uw oordeel hierover?

2) Komt deze informatie overeen met eerdere rapporten die u hieromtrent zou hebben ontvangen? Kan u deze uitvoerig toelichten? Hoe schat u de situatie in?

3) Bent u het ermee eens dat de internationale gemeenschap dit probleem te weinig aan bod brengt op de internationale fora? Zo neen, waar werd dit probleem het afgelopen jaar besproken en welke besluiten vloeiden hieruit voort? Zo ja, kan u toelichten wat u hieraan gaat doen?

4) Bestaan er op dit moment concrete initiatieven binnen de internationale gemeenschap om de situatie van de strafkampen serieus aan te pakken? Zo ja, welke en binnen welke termijn?

5) Op welke wijze wordt tevens geprobeerd om de internationale druk op China op te voeren om te stoppen met het terugsturen van Noord-Koreaanse vluchtelingen naar hun eigen land? Zijn hiervan resultaten bekend?

6) Ziet u mogelijkheden om uw bezorgdheden hieromtrent door te geven aan Noord Korea?

Antwoord ontvangen op 31 juli 2012 :

Het bestaan van een uitgebreid netwerk van strafkampen in Noord-Korea is ons genoeglijk bekend. Onze kennis van de leefomstandigheden is meestal gebaseerd op de vele verklaringen van Noord-Koreaanse vluchtelingen.

Het feit dat Noord-Korea aan buitenlandse waarnemers, zoals het Internationale Rode Kruis of de Verenigde naties (VN)-rapporteur voor Mensenrechten voor Noord-Korea, de toegang tot die kampen ontzegt, doet ons inderdaad vermoeden dat er diverse slechte behandelingen en martelpraktijken worden toegepast die voor de buitenwereld moeten worden afgeschermd. Bijzonder zorgwekkend zijn ook de vele verslagen over de aanhouding van ganse families, die soms levenslang worden opgesloten. Wellicht kan er hier ook sprake zijn van misdaden tegen de menselijkheid.

De internationale gemeenschap is beperkt in haar actiemiddelen tegenover Noord-Korea. België en de overige Europese unie-lidstaten steunen - zowel bij de 3de Commissie van de VN-Algemene Vergadering te New-York als bij de Mensenrechtenraad te Genève - de landenresoluties met betrekking tot Noord-Korea.

Ter gelegenheid van occasionele bilaterale ontmoetingen met Noord-Koreaanse diplomaten en ambtenaren laat Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken niet na om ook onze bezorgdheid over de toestand van de mensenrechten ter sprake te brengen.

Na aanleiding van een bezoek van VN secretaris generaal Ban kKi-moon, heeft de FOD Buitenlandse Zaken op 18 april jl. een persverklaring gepubliceerd, waarin naast onze bezorgdheden betreffende het Noord-Koreaanse nucleaire programma en de inter-Koreaanse betrekkingen, ook ruimschoots aandacht werd besteed aan de rampzalige mensenrechtensituatie en het probleem van honger en ondervoeding in Noord-Korea.

Ik neem nota van de aanbeveling van de geachte senator om het Chinese terugstuurbeleid van gevatte Noord-Koreaanse vluchtelingen ook rechtstreeks met China ter sprake te brengen. Bij elke bilaterale vergadering komen ook de mensenrechten ter sprake. Ik ben het met de geachte senator in principe eens dat er meer aandacht zou moeten gaan naar het terugdringen van bepaalde praktijken, zoals het terugsturen van Noord-Koreaanse vluchtelingen. België kan zich in ieder geval vinden in de eerdere demarches die het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen daartoe bij de Chinese overheid heeft ondernomen. Momenteel lijkt het erop dat China haar terugstuurbeleid tijdelijk zou hebben stopgezet mede uit onvrede met het voortgezette Noord-Koreaanse militaire nucleaire programma.