5-53COM | 5-53COM |
De heer Guido De Padt (Open Vld). - Het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid dringt aan op een strengere controle op automobilisten die om medische redenen niet meer met de auto mogen rijden.
Een bestuurder die door zijn arts ongeschikt wordt verklaard om nog langer met de wagen te rijden, moet zelf het initiatief nemen om zijn rijbewijs binnen de vier werkdagen in te leveren. In de praktijk wordt deze administratieve verplichting echter niet altijd nagekomen. Belangrijker is dat het rijverbod vervolgens wel gerespecteerd wordt, maar dat blijkt ook niet altijd het geval te zijn. Een strikte controle op de naleving hiervan is uiterst moeilijk omdat de arts dergelijke gegevens niet mag doorspelen aan de overheid.
Het BIVV pleit daarom voor een systeem van keurende artsen die niet aan het beroepsgeheim zijn gebonden. Bijkomend ijvert het BIVV om gegevens betreffende de rijgeschiktheid in een centrale op te slaan, zodat de politie kan verifiëren of een bestuurder al dan niet medisch geschikt is om met de wagen te rijden.
Voor de controles op rij(on)geschiktheid werkt het BIVV samen met CARA, het Centrum voor Rijgeschiktheid en Voertuigaanpassing. Jaarlijks test het controlecentrum om en bij de 5000 automobilisten die door hun arts zijn doorverwezen. Opmerkelijk is dat slechts een klein percentage ongeschikt wordt bevonden, aangezien de meesten niet de volledige procedure doorlopen en dus geen eindoordeel krijgen.
Hoeveel personen werden in de jaren 2008, 2009 en 2010 om medische redenen rijongeschikt verklaard? Kunt u daarbij ook aangeven of dit gebeurde ten gevolge van een ongeval dan wel van een blijvende ziekte zoals epilepsie, hartkwaal ...?
Hoeveel bestuurders die door een arts rijongeschikt waren verklaard, dienden in dezelfde periode hun rijbewijs bij de gemeenten in?
Hoeveel personen doorliepen in die periode de volledige test uitgevoerd door het CARA? Welk percentage voltooide niet de volledige test en wat waren hiervoor de redenen? Hoeveel personen werden na de testen opnieuw rijgeschikt verklaard?
Hoeveel personen die rijongeschikt werden verklaard, waren betrokken bij een ongeval in de jaren 2008, 2009 en 2010?
Hoe staat u tegenover het systeem van keurende artsen en het oprichten van een centraal informatiepunt, zoals door het BIVV wordt voorgesteld?
De heer Etienne Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste minister. - Allereerst moet ik de uitspraken relativeren van het BIVV dat beweert dat heel veel mensen medisch ongeschikt zijn om met de auto te rijden en dat toch doen. De meeste chauffeurs die van hun behandelende of keurende arts te horen krijgen dat ze om medische redenen definitief of voor een bepaalde tijd niet meer met de auto mogen rijden, leveren hun rijbewijs weliswaar niet in, maar rijden effectief niet meer met een wagen.
Bovendien klopt het niet dat wij niet over een korps van keurende artsen beschikken. Voor de professionele chauffeurs met een rijbewijs van categorie C en D bestaat er al een vijfjaarlijks medisch onderzoek door keurende artsen met doorverwijzing naar het CARA in geval van functiestoornissen. Voor chauffeurs met een rijbewijs van categorie A en B geldt de verplichting dat zij eveneens een onderzoek bij het CARA moeten ondergaan, wanneer hun behandelende arts een functiestoornis vaststelt. Het CARA stelt dan de rijgeschiktheid vast, bepaalt de aanpassingen aan het voertuig en kan eventuele rijbeperkingen opleggen.
Artikel 24 van de wegverkeerswet is formeel wat de verplichtingen van elke houder van een rijbewijs betreft. Wanneer hij niet meer voldoet aan de medische criteria inzake de rijgeschiktheid, moet hij zijn rijbewijs bij de gemeente inleveren of moet hij op voorschrift van de behandelende of keurende arts, de voorwaarden waaronder hij wel nog mag rijden, door de gemeente op zijn rijbewijs laten aanbrengen.
Een voertuig besturen terwijl men niet meer voldoet aan de medische criteria wordt bestraft met een geldboete van 1 100 euro tot 11 000 euro en verval van het recht tot sturen tot 5 jaar.
Zoals gezegd is de meest voorkomende praktijk dat degene die niet meer aan de medische criteria voldoet, ook geen auto meer bestuurt. Als hij nog met een auto wil rijden, moet hij wel degelijk naar zijn behandelende dokter gaan of naar het CARA, wanneer het gaat om een functiestoornis.
Artikel 46 §1 van het koninklijk besluit betreffende het rijbewijs verplicht zowel de behandelende als de onderzoekende arts om de houder van een rijbewijs te informeren over de verplichting om zijn rijbewijs in te leveren of te laten kanttekenen.
Wanneer de houder van een rijbewijs dit inlevert of laat kanttekenen, wordt dit opgenomen in het Centraal Bestand van de Rijbewijzen. Bij een controle kan de politie dat centraal bestand consulteren.
Wanneer een houder van een rijbewijs nalaat om bij de dokter te gaan, of wanneer hij de informatie van zijn dokter niet in acht neemt en zijn rijbewijs niet inlevert of laat kanttekenen, is het inderdaad voor de politie onmogelijk om dat te controleren.
Aangezien de geneesheren de resultaten van de medische rijgeschiktheid niet aan de overheid meedelen, weten we niet hoeveel personen hun rijbewijs moeten inleveren om medische redenen. Voor sommige aandoeningen wordt de betrokkene rijgeschikt verklaard voor een beperkte periode, die later kan worden verlengd. Op die basis moeten ongeveer 7000 rijbewijzen jaarlijks om medische redenen worden hernieuwd.
We hebben evenmin betrouwbare cijfers over de definitieve rijongeschiktheid, aangezien de meeste personen hun rijbewijs niet inleveren, maar gewoon ook niet meer rijden. Volgens het Centraal Bestand van de Rijbewijzen leveren 150 tot 200 personen jaarlijks hun rijbewijs in om medische redenen. Van de 5000 personen die door het CARA worden onderzocht, worden jaarlijks 250 tot 300 personen niet meer rijgeschikt verklaard.
De vraag rijst inderdaad of de behandelende of onderzoekende geneesheer niet moet worden verplicht het resultaat van de medische rijgeschiktheid rechtstreeks mee te delen aan het Centraal Bestand van de Rijbewijzen. Dat zou inderdaad mogelijk maken dat kan worden gecontroleerd of iemand een voertuig bestuurt zonder te voldoen aan de medische criteria.
In het kader van de oprichting van de Kruispuntbank Rijbewijzen wordt voorzien in de mogelijkheid de resultaten van het medische rijgeschiktheidsonderzoek rechtstreeks mee te delen aan de Kruispuntbank, via het zogenaamde eHealthplatform. Daarover is momenteel overleg aan de gang. Het spreekt vanzelf dat daarbij rekening zal worden gehouden met de regels inzake het medische beroepsgeheim en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.
De heer Guido De Padt (Open Vld). - Eén puntje begrijp ik niet: hoe kan worden gecontroleerd dat personen die niet meer rijgeschikt zijn en hun rijbewijs niet inleveren, effectief ook niet meer met de auto rijden? Ik had ook gevraagd hoeveel mensen rijongeschikt worden bevonden naar aanleiding van een ongeval. Beschikt de minister over dat cijfer?
De heer Etienne Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste minister. - Er zijn er ongeveer 5000 per jaar, maar het juiste aantal ken ik niet.
In verband met de eerste vraag kan ik antwoorden dat uit steekproeven is gebleken dat mensen na een operatie de regels betreffende de rijongeschiktheid nauwgezet volgen omdat ze weten dat ze, wanneer ze bij een ongeval betrokken raken, niet gedekt zijn door de verzekering, conform het koninklijk besluit dat de periodes bepaalt gedurende welke een rijverbod geldt na bepaalde medische ingrepen.