5-24COM

5-24COM

Commissie voor de Financiën en voor de Economische Aangelegenheden

Handelingen

WOENSDAG 12 JANUARI 2011 - OCHTENDVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van mevrouw Lieve Maes aan de minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven over «het Diaboloproject» (nr. 5-130)

Mevrouw Lieve Maes (N-VA). - Het Diaboloproject van Infrabel moet zorgen voor een betere verbinding met de luchthaven vanuit het noorden en tevens de aansluiting met het bestaande spoornetwerk verbeteren. Het project heeft twee onderdelen: een nieuwe lijn tussen Brussel en Mechelen en een aansluiting met de luchthaven in Zaventem.

Dat heeft zich vertaald in drie aan de gang zijnde deelprojecten: het project 109 aangaande de verbinding Mechelen-Machelen over de middenberm van de E19, het project 119 met de uitbreiding van het station Luchthaven en de ondergrondse verbinding en het project 129 dat zorgt voor de aansluiting op bestaande lijnen ter hoogte van Schaarbeek.

De financiering van de werkzaamheden voor de Diabolo-ontsluiting wordt buiten beschouwing gelaten in de gewestelijke 60/40-verdeling voor de investeringen. In 2001 werd er oorspronkelijk 10 miljard Belgische frank voor uitgetrokken.

Op de projectfiches van de FOD Mobiliteit staat dat de projecten 109 en 129 voor 100 procent gefinancierd worden met een toelage van de FOD. Project 119 wordt gefinancierd door een PPS-constructie.

Wat is de actuele tegenwaarde voor de totale kostprijs van de 10 miljard Belgische frank van 2001? Is het totale budget voor dit project relatief ongewijzigd gebleven? Hoe is dit budget verdeeld over de verschillende deelprojecten?

Specifiek over project 129, de aansluiting op bestaande lijnen in Schaarbeek, heb ik volgende vraag. Eind 2008 werd het budget hiervoor geraamd op 93 859 000 euro. Eén jaar later, eind 2009, was dat al met 22 procent gestegen tot 114 585 000 euro. De projectbeschrijving en de geplande einddatum zijn nochtans ongewijzigd gebleven. Wat is de verklaring voor deze budgetverhoging? Die is nota bene groter dan wat er in het hele jaar 2009 effectief werd geïnvesteerd.

Project 119, de uitbreiding van het station Brussel-Nationaal-Luchthaven en de ondergrondse verbinding, wordt gefinancierd door middel van een PPS-constructie: de nv Northern Diabolo zou dat realiseren via een heffing van 2,05 euro per passagier die aankomt of vertrekt in het station Brussel-Nationaal-Luchthaven. Is de inning inderdaad van start gegaan op 1 november 2009? Hoeveel is er ondertussen geïnd? Wat zijn de kosten gelinkt aan deze werkwijze? Wat is kortom de netto-opbrengst van deze Diabolotoeslag? Volgens welke methode worden deze fondsen overgedragen binnen de PPS? Wordt het huidige bedrag geëvalueerd en eventueel aangepast? Wordt de toeslag op 1 januari 2011 geïndexeerd? Wat zal dan het nieuwe bedrag van deze toeslag zijn?

Mevrouw Inge Vervotte, minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven. - De 10 miljard Belgische frank van 2001 stemmen overeen met het bedrag voor het Diaboloproject dat uitgevoerd wordt in Vlaanderen, maar dat niet op het Vlaamse aandeel van de 60/40-ratio wordt aangerekend - het wordt zogenaamd gedelocaliseerd - en dit ten gevolge van het samenwerkingsakkoord van 11 oktober 2001 tussen de federale Staat en de drie Gewesten betreffende het meerjareninvesteringsplan 2001-2012.

Die kosten van het Diaboloproject worden jaar na jaar gedelocaliseerd en omgerekend naar Belgische frank uit 2001. Indien we dit bedrag van 10 miljard Belgische frank uit 2001 in euro van 2010 zouden omzetten, zou dit neerkomen op ongeveer 366 miljoen euro in constante euro 2010.

Ter info geef ik nog dit citaat uit het samenwerkingsakkoord: `De indexatie gebeurt conform artikel 67 van het Beheerscontract van Infrabel dat de indexering van de investeringen betreft. Het bedrag is geïndexeerd volgens de evolutie van de materiaalprijzen en de prijzen van de uurlonen, en dit tot beloop van respectievelijk 40 en 60%.'

Die factoren worden officieel medegedeeld door de dienst voor erkenning der aannemers van het DG Kwaliteit en Veiligheid bij de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie. Ze dienen als referentie in de herzieningsformules voor de prijzen van de opdrachten voor aanneming van werken en leveringen.

De 10 miljard BEF uit 2001 stemt echter niet overeen met het totale budget van dit project, en wordt dus ook niet beïnvloed door een eventuele evolutie van dit totale budget.

Een belangrijk deel van het project wordt gefinancierd via een publiek-private samenwerking. De exploitatiemaatschappij Northern Diabolo nv draagt het risico voor de evolutie van de kosten.

De stijging van het budget tussen 2008 en 2009 voor project 129 - de aansluiting op de bestaande lijnen in Schaarbeek - wordt verklaard door de vereisten opgelegd door het stedenbouwkundig attest van 5 mei 2008 en de stedenbouwkundige vergunning van 23 oktober 2008 voor het Diaboloproject in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hierdoor diende het initiële ontwerp van de te bouwen viaducten voor de drie aansluitingen van het Diaboloproject in Brussel te wijzigen. In het oorspronkelijke project werd in een puur functioneel viaduct voorzien. De stad Brussel, hierin gesteund door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, heeft de realisatie van een meer esthetisch viaduct gevraagd. Die vraag wordt gerechtvaardigd omdat Haren reeds heel wat nadelen ondervindt van de spoorweginfrastructuur.

Dit heeft als gevolg gehad dat de budgetten voor de verschillende projecten waaruit het programma 129 bestaat, gestegen zijn.

In de wet houdende dringende spoorwegbepalingen van 30 april 2007 is bepaald dat elke spoorwegonderneming die gebruik maakt van de spoorweginfrastructuur voor het vervoer van reizigers voor elke treinreis van of naar de luchthaven van Brussel-Nationaal een supplement int op de door de reiziger te betalen prijs. Dit supplement wordt `passagiersvergoeding' genoemd. Een uitzondering wordt gemaakt voor de abonnementen woon-werkverkeer waarvan het station van de luchthaven van Brussel-Nationaal het eindstation is en de reizen van personen die recht hebben op gratis reizen met alle verplaatsingsmiddelen die door de publieke overheden worden geëxploiteerd of in concessie gegeven.

De inning van deze passagiersvergoeding is inderdaad gestart op 1 november 2009 en bedroeg toen 2,05 euro.

De passagiersvergoeding voor 2010 bedroeg 2,06 euro. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd op basis van de gemiddelde gezondheidsindex van het vorige kalenderjaar ten opzichte van de gemiddelde gezondheidsindex voor het jaar 2004. De passagiersvergoeding voor 2011 bedraagt 2,10 euro.

Vanaf de ingebruikname van de commerciële exploitatie van de nieuwe infrastructuur wordt het bedrag van de passagiersvergoeding verdubbeld.

De exploitatiemaatschappij Northern Diabolo nv heeft in het station van Brussel-NationaalLuchthaven een automatisch telsysteem geïnstalleerd boven de perrontoegangen - aan de trappen, roltrappen en de liften - dat alle vertrekkende en aankomende reizigers registreert.

Na aftrek van abonnementen en na toepassing van een correctiefactor voor onder meer personeel in het station en werklieden factureert Northern Diabolo op basis van deze tellingen aan de NMBS de te betalen vergoeding.

In de periode van 1 november 2009 tot en met 31 oktober 2010 heeft de NMBS voor een bedrag van 6,075 miljoen euro facturen betaald aan Northern Diabolo nv. De NMBS is verplicht de bedragen te betalen die door de nv Diabolo worden gefactureerd op basis van de bovengenoemde tellingen.

De NMBS draagt het risico van de niet-inning van de passagiersvergoeding. Zij houdt hieraan netto dus helemaal niets over. Alle geïnde bedragen worden doorgestort.

Mevrouw Lieve Maes (N-VA). - Op het eerste gezicht heb ik mijn bedenkingen bij de verhoging van het budget voor het esthetische aspect van het viaduct in Schaarbeek-Haren. Ik zal er me verder in verdiepen.