Vragen en Antwoorden

Belgische Senaat

Bulletin 2-60

ZITTING 2001-2002

Vragen van de Senatoren en antwoorden van de Ministers

(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans

Minister van Justitie

Vraag nr. 2242 van de heer Vandenberghe d.d. 19 juli 2002 (N.) :

Luchthaven van Zaventem. ­ Bagage. ­ Gevaarlijke voorwerpen.

Dit jaar zouden al meer dan 35 000 gevaarlijke voorwerpen uit de handbagage van passagiers gehaald zijn op de luchthaven van Zaventem.

Alle voorwerpen die een gevaar kunnen opleveren voor de veiligheid van de passagiers en/of het vliegtuig, mogen niet worden meegenomen als handbagage.

In de bagage zouden onder meer reeds wapens, knipmessen, dolken en gevaarlijke producten gevonden zijn.

Graag had ik van de geachte minister het volgende vernomen :

1. Wat verstaat men onder een gevaarlijk voorwerp ? Welke definitie hanteert men met andere woorden op dit gebied ?

2. Hoeveel gevaarlijke voorwerpen werden de afgelopen vijf jaar gevonden op de luchthaven van Zaventem ?

3. Hoeveel verboden wapens werden de afgelopen vijf jaar gevonden in de bagage van passagiers ?

4. Hoeveel processen-verbaal voor het bezit van gevaarlijke voorwerpen werden de afgelopen vijf jaar door de luchthaveninspectie opgemaakt ?

5. In hoeveel van deze gevallen liepen deze personen een gevangenisstraf op ?

6. Acht de geachte minister het wenselijk een sensibiliseringscampagne op te zetten om de reizigers te informeren over wat wel en wat niet kan in de bagage ?

Antwoord : 1. In de definitie van gevaarlijke voorwerpen wordt een onderscheid gemaakt tussen (1) wapens en verboden wapens, (2) verboden voorwerpen en (3) gevaarlijke producten. Er dient te worden opgemerkt dat de hierna volgende lijst niet beperkt is; de veiligheidsdienst die belast is met de controle heeft een discretionaire bevoegdheid om te beoordelen of bepaalde voorwerpen of producten al dan niet toelaatbaar zijn.

(1) Wapens en verboden wapens

­ Verboden wapens;

­ verweerwapens;

­ oorlogswapens;

­ jacht- en sportwapens;

­ vuurwapens die wijzigingen hebben ondergaan.

Een wapen is een verboden wapen wanneer het overeenkomstig de bepalingen van de Belgische wetgeving als dusdanig wordt omschreven. Voorbeelden van verboden wapens zijn dolken en dolkmessen, defensieve spuitbussen, werpsterren, boksijzers, enz... Wapens die niet behoren tot de categorie van de verboden wapens kunnen door een passagier worden vervoerd op voorwaarde dat :

­ de houder in bezit is van de vereiste wapenvergunning;

­ het wapen wordt ingecheckt als ruimbagage;

­ het wapen gescheiden wordt van eventuele munitie.

(2) Verboden voorwerpen

Hiermee worden alle voorwerpen bedoeld (met uitzondering van de wapens en de verboden wapens) die naar het oordeel van de diensten, belast met de beveiliging van de burgerluchtvaart, een bedreiging zouden kunnen vormen voor de veiligheid van het vliegtuig, de bemanning of de passagiers :

­ steekvoorwerpen (vlindermes, sierdolk en mes, speer, werpmes, knipmes, opinels, enz...);

­ vervangende wapens, namelijk alle voorwerpen die niet gemaakt zijn om als wapen te dienen maar die bij kwaadwillig gebruik als wapen gebruikt kunnen worden : grote en/of zware gereedschappen (engelse sleutels, hamers, breekmessen, enz...), grote staafvormige, harde voorwerpen, basebalknuppels en wat als slagwapen of knuppel gebruikt kan worden, scherpe of puntige voorwerpen (scharen, allerhande keukengerei, brievenopeners, zwepen, cirkelzaag, skistokken, breinaalden, puntige wandelstokken, enz...) en andere voorwerpen die als wapen gebruikt kunnen worden (ketting, kettingzaag, schokdemper, enz...);

­ allerlei, zoals alle toestellen die projectielen kunnen afvuren van het type nietjes- of nagelpistool, replica wapens, alarm- en startwapens, boomerang, handboeien, munitie, enz...

De meeste van de genoemde voorwerpen mogen vervoerd worden in de ruimbagage van het vliegtuig, aangezien ze zich daar tijdens de vlucht buiten het bereik van de passagiers bevinden en aldus geen gevaar opleveren voor de medereizigers.

(3) Gevaarlijke producten

­ Brandbare en ontvlambare stoffen : aanmaakvloeistof en -blokjes, brandstof voor aanstekers, alcohol 70 %, benzine, lucifers en aanstekers (maximum 5 per passagier), motorolie (2 liter per passagier toegestaan), verfproducten (waterverdund mag), medicijnen die alcohol bevatten, vuurwerk, enz...;

­ gassen : zuurstof (duikflessen), butaan, propaan, aanstekersgassen, spuitbussen met drijfgas enz...;

­ oxiderende of organische stoffen : zuren (natte batterijen), kunstharsen, kwik (thermometers), reparatiekits voor kunstvezels, contactlijm, remvloeistof enz...

Het aan boord brengen van gevaarlijke producten maakt het voorwerp uit van een IATA-reglementering die in aangepaste vorm werd overgenomen in bijlage 18 van het Verdrag inzake de internationale burgerlijke luchtvaart. Deze reglementering werd in de Belgische wetgeving ingevoegd bij het ministerieel besluit van 20 juni 1984 betreffende de veiligheid van het vervoer door de lucht van gevaarlijke goederen. In tegenstelling tot de verboden wapens mogen gevaarlijke producten ook niet worden vervoerd in de bagageruimte.

Injectienaalden worden in principe geweigerd aan de veiligheidscontrole. Een uitzondering wordt gemaakt voor het transport van levensnoodzakelijke medicijnen in de handbagage zoals insulinespuiten voor diabetespatiënten. Patiënten die wensen te reizen en de nodige medicatie bij zich wensen te houden in de handbagage worden verzocht in het bezit te zijn van een schriftelijke bevestiging van hun geneesheer, met vermelding van de strikt noodzakelijke hoeveelheid voor de duur van de vlucht.

2 en 3. Onderstaande tabel biedt een overzicht van het aantal voorwerpen dat gedurende de laatste zes jaar op de luchthaven Brussel Nationaal werd ingehouden. De cijfers werden meegedeeld door BIAC; er wordt niet gespecifieerd of de voorwerpen al dan niet in de bagage werden gevonden.

(*) Situatie op 31 juli 2002. ­ Situation au 31 juillet 2002.

In tegenstelling tot veel andere internationale luchthavens, biedt de luchthaven Brussel Nationaal een dienst waar de passagiers hun ontnomen voorwerpen binnen een termijn van 3 maanden kunnen afhalen, in zoverre het geen verboden wapens betreft.

Voorwerpen die voorkomen op de lijst van de gevaarlijke producten kunnen binnen de periode van een week worden afgehaald.

4 en 5. Telkens wanneer een verboden wapen wordt aangetroffen, komt een gemandateerd inspecteur van de Luchthaveninspectie ­ dienst Beveiliging ter plaatse. Deze zal het verboden wapen inhouden en een proces-verbaal opstellen, dat samen met het wapen wordt neergelegd ter griffie bij het parket te Brussel.

De gevraagde informatie met betrekking tot het aantal processen-verbaal dat inzake deze materie de afgelopen vijf jaar werd opgesteld en het gevolg dat aan deze processen-verbaal werd gegeven, werd opgevraagd bij het bevoegde parket. Het resultaat hiervan zal u later worden meegedeeld.

6. Tengevolge de aanslagen van 11 september 2001, werden de preventieve luchtvaartbeveiligingsmaatregelen reeds aanzienlijk verscherpt. Bovendien maakte deze problematiek in het begin van het toeristisch seizoen het voorwerp uit van een perscampagne. Uit de meest recente cijfers voor juli 2002 (die door BIAC werden meegedeeld) blijkt dat het aantal in te houden voorwerpen met zowat 20 % daalde ten opzichte van de voorgaande maanden. Er bestaat derhalve geen onmiddellijke noodzaak om opnieuw een sensibiliseringscampagne op te zetten.