5-70COM | 5-70COM |
Mevrouw Elke Sleurs (N-VA). - In principe is het verblijf van een kind in België een voorwaarde opdat de rechthebbende recht krijgt op kinderbijslag. Deze verblijfsvereiste werd echter doorheen de jaren minder bepalend. Zo werd in navolging van Europese verordeningen de kinderbijslag toegekend voor kinderen die zich binnen de EU verplaatsen. Hetzelfde geldt voor kinderen die zich in Marokko, Tunesië, Turkije, Algerije, Kroatië en de andere republieken van ex-Joegoslavië bevinden. Met deze landen is er immers een bilateraal akkoord gesloten.
Desondanks blijft de voorwaarde gelden dat het kind hetzij onderwijs hetzij een opleiding moet volgen, net als voor kinderen die in België verblijven.
Werd de voorwaarde dat een kind een opleiding en/of onderwijs moet volgen opgenomen in de bilaterale akkoorden met Marokko, Tunesië, Turkije, Algerije, Kroatië en ex-Joegoslavië? Hoe wordt gecontroleerd dat de kinderbijslag terecht wordt uitgekeerd?
Hoe worden deze controles binnen de EU georganiseerd en praktisch uitgewerkt?
De Rijksdienst voor kinderbijslag voor werknemers, RKW, controleert binnen België tijdens thuisbezoeken of de kinderbijslag terecht werd uitgekeerd. Welke waren vorig jaar de meest voorkomende vastgestelde onregelmatigheden?
Voert de RKW gerichte controles uit op adressen waarbij er een conflict bestaat tussen het opgegeven adres van de rechthebbende bij de RKW en het opgegeven adres bij inschrijving van het kind in de school en/of opleiding? Indien dat niet het geval is, welke zijn de struikelblokken?
Mevrouw Laurette Onkelinx, vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie. - De bilaterale overeenkomsten met Marokko, Tunesië, Turkije, Algerije, Kroatië, Macedonië en de andere republieken van ex-Joegoslavië bepalen dat kinderen ouder dan veertien jaar - achttien jaar voor Kroatië en Macedonië - onderwijs moeten volgen om recht te hebben op kinderbijslag. Ik zal senator Sleurs een schriftelijk overzicht geven van de belangrijkste voorwaarden voor die landen met betrekking tot het recht op kinderbijslag.
De kinderbijslag wordt betaald aan de bijslagtrekkende, zoals bepaald in artikel 69 van de wet voor de kinderbijslagen voor werknemers. Dat is dus niet noodzakelijk aan de moeder of de vader van de kinderen. Als een kind is ingeschreven in de staat waarmee ons land een bilaterale overeenkomst heeft, wordt nagegaan bij wie het kind daar is ingeschreven. Aan de ouders wordt gevraagd wie voor de opvoeding instaat. Bij tegenstrijdige verklaringen wordt de kinderbijslag aan de bijslagtrekkende van de officiële verblijfplaats betaald.
De gezinssamenstelling wordt jaarlijks door middel van een daartoe bestemd formulier gecontroleerd. Binnen de Europese Economische Ruimte, waarvan naast de lidstaten van de Europese Unie ook Noorwegen, IJsland, Liechtenstein deel uitmaken, wordt het schoolbezoek gecontroleerd aan de hand van het Europese formulier E 402. Dit formulier geldt voor de gehele EER en Zwitserland en is beschikbaar in alle talen van de Unie. België heeft voor de controle van het schoolbezoek door de Europese Commissie aan dit formulier een bijlage laten toevoegen. Die bijlage wordt ondertussen ook Tsjechië gebruikt.
Dat formulier wordt jaarlijks naar de bijslagtrekkende verstuurd, die het op zijn of haar beurt moet laten invullen door de onderwijsinstelling. De studies moeten door de staat zijn erkend of overeenkomen met een door de staat erkend onderwijsprogramma.
In 2010 heeft de RKW in het kader van de toepassing van de Belgische regeling 12 698 controles aan huis gedaan. De controleurs en inspecteurs hebben bij de huisbezoeken gecontroleerd of de voorwaarden voor het recht op kinderbijslag wel degelijk waren vervuld. Zo wordt nagegaan of de kinderbijslag nog wel verschuldigd is, of de kinderbijslag wel aan de juiste persoon wordt betaald, of het bedrag correct is enzovoort. De controleurs van de rijksdienst gaan ook na of het gezin wel het bedrag ontvangt waarop het recht heeft.
Van alle in 2010 uitgevoerde controles hadden er 1620 een positieve of negatieve financiële weerslag. De tweevoudige opdracht van de controle bestaat er immers in erop toe te zien dat de gezinnen hun recht op kinderbijslag optimaal uitoefenen, maar ook dat de kinderbijslag terecht wordt toegekend. Bij de vastgestelde onregelmatige situaties ging het in 92 gevallen om bijslagtrekkers die met hun gezin niet woonden op het adres waar ze waren ingeschreven (soms buiten België). In 46 gevallen werd vastgesteld dat de gezinssituatie van de bijslagtrekkende niet met de aangegeven situatie overeenstemde. In 34 gevallen ging het om onjuiste inkomensaangiften en in 32 gevallen bleek dat een of meer kinderen niet meer tot het gezin van de bijslagtrekkende behoorden, wat leidde tot schrapping van het recht. De andere situaties hadden ofwel positieve financiële gevolgen of konden niet als een fraudegeval worden gekwalificeerd.
Volgens de Belgische wetgeving wordt het schoolbezoek van een kind maar gecontroleerd vanaf september van het kalenderjaar waarin het kind achttien jaar wordt. Bij twijfel over de werkelijke verblijfplaats van het kind in België vóór de leeftijd van achttien jaar wordt een controle aan huis gedaan.
Als bij de controle op het schoolbezoek blijkt dat het kind onderwijs volgt in een land waarmee België een bilaterale overeenkomst heeft gesloten, en als er voordien geen onzekerheid is gebleken, dan zal de RKW de situatie met terugwerkende kracht onderzoeken en formulieren of brieven sturen naar de school, het gemeentebestuur enzovoort. Controle ter plaatse in andere landen is in de praktijk niet mogelijk.
Mevrouw Elke Sleurs (N-VA). - Uit het uitvoerige antwoord van de minister blijkt dat die controles inderdaad nuttig zijn. Ze zijn nodig om de fondsen goed te kunnen beheren.