5-26 | 5-26 |
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Dit is opnieuw een vraag over een thema dat mij uitermate interesseert en dat ook de minister sterk bezighoudt, namelijk het sociaal overleg in het gevangeniswezen. Zoals we vorige week in de commissie voor de Justitie hebben besproken, zal er een grondig debat worden gevoerd over de hele problematiek van het gevangeniswezen en de overbevolking in de gevangenissen. Ik weet dat de minister daar enorm veel tijd en energie in steekt.
Mijn vraag heeft betrekking op een acuut probleem. Diverse gevangenisbonden hebben een stakingsaanzegging ingediend en volgens het protocol moeten ze dan binnen de week met het kabinet en de directie onderhandelen. De cipiers kanten zich tegen de invoering van een algemene bezoekregeling op zondag. Op die dag zijn er al minder cipiers beschikbaar en een uitbreiding van de bezoekregeling zal uiteraard ook een invloed op die beschikbaarheid hebben.
Het protocol bepaalt dus dat er binnen zeven dagen opnieuw moet worden gepraat. De politievakbond VSOA dreigt echter ook met een staking omdat ze het beu zijn dat ze bij stakingen van het gevangenispersoneel moeten inspringen. De politie vindt dat ze er zelf te weinig personeel voor heeft en ook ik zie daar een ernstig probleem. De politie is niet opgeleid om in gevangenissen te werken, krijgt niet de nodige psychologische bijstand en heeft er het personeel niet voor.
In 2009 staakte het gevangenispersoneel, verspreid over het hele land, 78 dagen en werden 850 politieagenten ter vervanging ingezet. In 2010 staakte het gevangenispersoneel maar liefst op 152 van de 365 dagen en werden er in het totaal 2669 politiemensen, zowel federaal als lokaal, ter vervanging ingezet.
Op het ogenblik is er dus al de algemene stakingsaanzegging, maar ook de vakbonden van de gevangenis van Sint-Gillis hebben een aanzegging ingediend in verband met de problemen met Farid le Fou.
Hoe zit het dus met het sociaal overleg met het gevangenispersoneel en het politiepersoneel dat is opgestart?
Wat zal de minister doen als de cipiers en de politieagenten tegelijkertijd staken? Levert dat geen gevaar op voor de veiligheid? De gevangenissen moeten uiteraard worden bewaakt. Kan de minister daaruit niet besluiten dat er eindelijk werk moet worden gemaakt van de wet inzake minimale dienstverlening? Zoals u weet heeft onze fractie daar een wetsvoorstel voor ingediend. Wij zijn van oordeel dat daar nu werk van moeten worden gemaakt. Andere beroepssectoren, zoals politie en verplegend personeel, kennen ook het principe van de minimale dienstverlening. Wij vinden dus dat het ook voor het gevangenispersoneel moet gelden.
De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - De vakbonden hebben op 9 juni inderdaad een algemene stakingsaanzegging ingediend, overeenkomstig het belangrijke protocol 351 van 19 april 2010. Op basis hiervan heeft de VSOA politie bij minister Turtelboom eveneens een stakingsaanzegging ingediend.
Het sociaal overleg en de relaties met de vertegenwoordigers van het gevangeniswezen verlopen niet altijd even vlot. Het is een bijzonder moeilijke context met vele aspecten, bijvoorbeeld inzake organisatie en infrastructuur of de moeilijke arbeidsomstandigheden. Er wordt veel geïnvesteerd in het vakbondsoverleg. Sinds december 2007 werden meer dan 20 protocollen gesloten met de vakbonden van het gevangenispersoneel. Die hebben de arbeidsomstandigheden en het personeelsstatuut verbeterd. Protocol 351 is er een van en handelt over de versterking van de sociale dialoog en de conflictbeheersing in de gevangenissen. Die methodiek wordt ook nu gehanteerd. Er wordt een stakingsaanzegging ingediend en vervolgens moet er worden onderhandeld. Dit protocol werd in het verleden echter niet altijd nageleefd. We zullen moeten nagaan op welke manier het kan worden afgedwongen. Ik kom ervoor uit dat ik verder wil gaan in een methodiek voor correct overleg. Dat debat moet worden gevoerd.
Voor mij blijft het protocol 321 een belangrijk document. Ik zal het blijven verdedigen, maar in overleg met de vakbonden moeten verbeteringen kunnen worden aangebracht. Er moeten garanties worden ingebouwd, waarbij alle partijen het protocol ten volle naleven. De afdwingbaarheid moet ook hard worden gemaakt. Het protocol 351 heeft het voordeel dat de methodiek van de minimale dienstverlening vervangen wordt door een methodiek van sociaal overleg. Dat laatste lijkt me van primordiaal belang.
Aansluitend op de stakingsaanzegging zal morgen met de vakbonden worden overlegd over de verlofregeling en een hele reeks andere zaken. Als de vakbonden van het gevangeniswezen en tegelijkertijd ook de politievakbonden staken, dan moet de minister van Binnenlandse Zaken optreden, want dan is er een probleem van openbare orde en veiligheid. Ik heb op dat vlak ook een bepaalde bevoegdheid en we zullen dus samen moeten nagaan hoe de veiligheid kan worden gegarandeerd. Ik ga ervan uit dat we door goed overleg met de vakbonden van de gevangenissen en de politievakbonden morgen een oplossing zullen vinden.
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Ik begrijp best dat de cipiers een zwaar beroep uitoefenen, met nachtwerk, met veel sociale en psychologische druk en dergelijke, maar anderzijds sleept de sociale onrust in de gevangenissen nu al jaren aan. De toestand wordt zelfs jaar na jaar erger en op het ogenblik bestaat het gevaar dat ook de politie het beu wordt en dat de politievakbonden samen met die van de cipiers gaan staken. U zegt dat de openbare orde dan in het gedrang kan komen. Ik hoop dat dit niet het geval zal zijn, want dan zult u politieagenten moeten opvorderen voor politietaken en zullen ze niet in de gevangenissen kunnen worden ingezet.
U zegt dat er een debat moet komen over een nieuwe overlegmethodiek. Moeten we niet komen tot een systeem van minimale dienstverlening? Het sociaal overleg moet absoluut bestendigd worden, maar ook de bewaking van de gedetineerden in de huizen van arrest moet gegarandeerd blijven. Ik vrees dat we vroeg of laat in een situatie zullen komen, waarin dat niet meer het geval zal zijn.
U verwees ook naar protocollen die werden gesloten. Die zijn er, maar u moet ook toegeven dat heel wat van die protocollen niet worden nageleefd.
Ik hoop dat we het debat over de minimale dienstverlening zeer binnenkort kunnen voeren want we mogen de openbare orde onder geen beding in het gedrang laten komen.