4-71 | 4-71 |
M. le président. - M. Etienne Schouppe, secrétaire d'État à la Mobilité, adjoint au premier ministre, répondra.
Mevrouw Margriet Hermans (Open Vld). - Ik maak me zorgen over het feit dat ik op een partywebsite een formule zag staan voor het aanmaken van GHB. In het uitgaansleven is de drug ook bekend als vloeibare xtc of rape drug. Men kan deze drug gemakkelijk thuis aanmaken. Na inname raakt de gebruiker in een toestand van weerloosheid.
Het nieuwsorgaan van de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging nam onlangs de proef op de som en produceerde GHB in geen tijd met schoonmaakmiddel, gootsteenontstopper en gedestilleerd water. Als ik me niet vergis was het prijskaartje voor 100 liter 32 euro.
Gebruikers worden een kwartier na inname euforisch. Een hoge dosis GHB veroorzaakt een diepe slaap die over kan gaan in een coma. In De Warande in Turnhout vond men onlangs een twaalfjarig meisje in comateuze toestand.
Twee derde van de GHB-gebruikers is een keer out gegaan, weet drugsonderzoeker Ton Nabben van de Universiteit van Amsterdam. Die bewusteloosheid kan gevaar opleveren, zeker als er ook andere drugs zijn gebruikt. Iemand kan stikken in zijn tong of braaksel.
Als het regent in Den Haag, druppelt het in Brussel. Ik vrees dan ook dat ook bij ons jongeren aan het experimenteren zijn geslagen. Gezien de eenvoudige aanmaak en het hoge rendement is het meer dan zeker dat vele jongeren in gevaar komen. Ook dealers zijn aan het doe-het-zelven geslagen, getuige een gearresteerde drugdealer die spontaan aangaf dat hij het recept van het internet had gehaald. Als bijlage verscheidene websites die openlijk formules publiceren en gericht zijn op jongeren. De cruciale stof voor het `keukenlab' blijkt het ringvormige gamma-butyrolacton, GBL, dat gewoon te koop is als semiprofessioneel schoonmaakmiddel en op het internet welig wordt aangeboden.
Ik maak me dan ook bijzonder ongerust over dit acuut risico voor de volksgezondheid van onze jongeren en vraag dan ook dringende actie van de ministers van Volksgezondheid en Binnenlandse Zaken om de vrije verkoop van dit cruciale ingrediënt van thuisgebrouwen GHB terstond aan banden te leggen. Het product veroorzaakt immers bij overdosis een verlaagd hartminuutvolume en vermindering van de ademhalingsfuncties. Bij ernstige intoxicaties ziet men ook coma en apneu. Ook is er een aanzienlijk risico op verstikking. Gelijktijdige inname van alcohol geeft een synergisch effect en kan ook een verlenging van de halfwaardetijd van GHB veroorzaken, waardoor gebruikers sneller een overdosis nemen.
(M. Hugo Vandenberghe, premier vice-président, prend place au fauteuil présidentiel.)
Hoe reageert de minister op het gegeven dat GHB gemakkelijk kan worden aangemaakt met enkele eenvoudige ingrediënten?
Beschikt de politie over indicaties dat er meer en meer doe-het-zelf-GHB in omloop wordt gebracht? Kan de minister dat toelichten?
Is de minister het met me eens dat, gezien het risico op experimentele aanmaak en gebruik door de jeugd van keuken-GHB, er onmiddellijk stappen moeten worden ondernomen om de verkoop van GBL aan banden te leggen en waar mogelijk het substitutiebeginsel op te leggen aan importeurs, producenten en verdelers?
Hoe wordt het produceren en het dealen van GHB momenteel tegengegaan? Welke resultaten zijn tot nu toe geboekt?
Is het toegenomen gebruik in Nederland en een toegenomen verslaving bij gebruikers van GHB ook in ons land merkbaar en zo ja, kan de minister dat gedetailleerd toelichten?
Acht hij het niet wenselijk de voorbereidende handelingen voor de aanmaak van GHB strenger te straffen? Dealers kunnen het goedje immers zeer gemakkelijk aanmaken.
Is de minister op de hoogte van het toenemende GHB-gebruik bij jongeren in de Kempen zoals gerapporteerd in diverse media? Wat wordt hieraan concreet gedaan?
Welke andere maatregelen acht hij opportuun? Welke acties acht hij eventueel raadzaam in Benelux- of Europees verband om de productie van deze keukenecstasy te stoppen?
Hoe zal de overheid de verspreiding van recepten op het internet aanpakken? Wellicht is overleg met webmasters en de sector wenselijk.
De heer Etienne Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste minister. - Ik lees het antwoord van minister Onkelinx.
De aanmaak van GHB kan nog eenvoudiger dan door mevrouw Hermans werd omschreven. Het menselijk metabolisme kan immers zelf het niet verboden product GBL omzetten in het in België verboden product GHB, waardoor de doseringsproblemen bij het gebruik van GHB nog groter worden.
De eenvoud waarmee deze precursor kan worden gebruikt bij de aanmaak van drugs, is maar een van de criteria die de Europese overheden in overweging nemen bij het classificeren van een chemisch product als een gereglementeerd precursorproduct.
De jongste jaren heeft de politie in België geen laboratoria ontdekt die GHB op grote schaal produceren. Het aantal ontdekte productiesites was zeer gering. Bovendien kregen ze het etiket van `kitchenlab' en produceerden ze enkele liters GHB.
GBL is geen psychotrope stof en de handel ervan is niet gereglementeerd door de wet op drugs en psychotrope stoffen. GBL zou wel gereglementeerd kunnen worden in de wetgeving op de precursors. Die wetgeving is op Europees niveau geharmoniseerd en dus moeten de Europese instanties naar een oplossing zoeken.
Het Europees observatorium heeft in 2000 trouwens een risicoanalyse gemaakt van het gebruik van GHB. Uit het rapport bleek dat een controle van de meest voorkomende precursors van GHB - GBL is een van die precursors - moeilijk is omdat het product in de farmaceutische en industriële sector veelvuldig wordt gebruikt. In het rapport werd echter aangeraden om de bedrijven die het product verhandelen, aan te sporen om op vrijwillige basis het verdere parcours van het product te volgen.
GBL staat dus op de lijst van producten waarvan de handel wordt gecontroleerd, bij gebrek aan verbod of reglementering, in samenwerking van de commerciële operatoren.
Naar aanleiding van deze parlementaire vraag zal ik onze vertegenwoordigers die in de Europese instanties het dossier van de precursors volgen, vragen opnieuw te evalueren welk statuut GBL moet krijgen.
De vierde vraag ging over de aanpak van de productie en de handel van GHB. Wanneer strafbare feiten worden vastgesteld, volgt vanzelfsprekend een politiële en strafrechtelijke reactie. GBL is opgenomen in de vrijwillige controlelijst en verdachte aankopen ervan kunnen dus worden aangegeven bij de cel Precursors van de FOD Volksgezondheid.
Uit de consultatie van de Algemene Nationale Gegevensbank blijkt dat een verhoging kan worden vastgesteld van het aantal processen-verbaal inzake het bezit en de verkoop van GHB. Het gaat om een verhoging van 65% tussen 2005 en 2007. De gegevens voor 2008 zijn nog niet beschikbaar. Die cijfers moeten echter in een ruimer perspectief worden geplaatst. De feiten die betrekking hebben op GHB vertegenwoordigen maar 1,5% in het geheel van de feiten inzake bezit en handel van drugs.
Aangezien in de drugswet van 1921 geen sanctie is opgenomen voor de voorbereidende handelingen in het bijzonder zijn de algemene bepalingen voor een strafbare poging van toepassing. Voor het overige verwijs ik naar het bovenvermelde.
Ik ben niet op de hoogte van een opstoot van het gebruik van GHB bij jongeren in de Kempen. Noch de politiediensten noch het parket hebben mij hierover iets gemeld.
De verkoop van GBL is volkomen wettelijk. GBL is maar een van de vele producten die worden verkocht door bedrijven die, al dan niet via internet, chemische producten verhandelen. Daarom kan men moeilijk iets verwachten van de serviceproviders. De sector werkt reeds op niveau van de Europese Unie mee, aangezien GBL op de vrijwillige controlelijst staat.
Mevrouw Margriet Hermans (Open Vld). - Ik vind het altijd een beetje makkelijk om een dossier door te schuiven naar het Europese niveau. Het klopt uiteraard dat dit een Europees dossier is, maar we mogen toch niet wachten tot er dodelijke slachtoffers vallen. Het verheugt me dat de minister het probleem op Europees niveau zal aankaarten. Het gaat inderdaad om een wettelijk toegestaan product. Het werd vroeger zelfs als narcoticum in de geneeskunde gebruikt; men is hiermee gestopt omdat patiënten in de coma bleven.
Ik begrijp dat het moeilijk is om de verkoop van een wettelijk toegestaan product via internet te controleren. Is het niet mogelijk om de leveranciers van het product te vragen hun klanten beter te screenen? Ik zie nu dat sommigen op een website 1000 liter bestellen. Het product wordt verkocht met de garantie van 98% GBL.
Ik ben zeer ongerust. Ik zie wat rondom mij gebeurt. Ik heb getuigenissen gehoord van mensen die een oplosmiddel in frisdrank mengen om hetzelfde effect te krijgen. Er zou meer toezicht moeten komen op de verkoop.