4-63 | 4-63 |
M. le président. - M. Melchior Wathelet, secrétaire d'État au Budget, adjoint au premier ministre, et secrétaire d'État à la Politique des familles, adjoint à la ministre de l'Emploi, et en ce qui concerne les aspects du droit des personnes et de la famille, adjoint au ministre de la Justice, répondra.
Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - Uitgeprocedeerde asielzoekers die vrijwillig naar hun land van herkomst willen terugkeren, worden daarbij normaal gezien door de IOM begeleid. Maar `begeleiding' is een ruim interpreteerbaar begrip, zo blijkt uit recente getuigenissen die mij bereikten.
Zo een terugkeer komt er vaak na jaren van hoop op een nieuw leven en een nieuwe toekomst in België. Wanneer asielzoekers uiteindelijk toch moeten terugkeren, dan is dat uiteraard een belangrijke en traumatische gebeurtenis en ik denk dat dit geldt voor elke uitgeprocedeerde asielzoeker. Een minimum aan menselijkheid bij de begeleiders zou dan ook evident moeten zijn. Helaas is niets minder waar. De uitgeprocedeerde die mij zijn getuigenis gaf, werd niet opgewacht in de luchthaven. Van het luchthavenpersoneel kreeg hij te horen dat `de begeleider altijd een beetje laat is', en hij moest dan maar blijven wachten met op zijn schoot een plastic zak met `IOM' erop als herkenningsteken. Die mensen worden daar gedropt en moeten in hun wanhoop zitten wachten tot iemand hen komt ophalen. De persoon die kwam opdagen sprak geen Nederlands. De uitgeprocedeerde in kwestie verbleef al jaren in Vlaanderen, sprak alleen Nederlands en kon dus niet met de begeleider communiceren. Zonder enige uitleg werd hij daarna richting bagage en check-in geduwd. Er was geen tijd om afscheid te nemen van vrienden, die hij waarschijnlijk nooit meer zou zien.
Naar aanleiding van dit verhaal kreeg ik dan ook graag een antwoord op volgende vragen.
Kan de minister het begeleidingstraject omschrijven dat een uitgeprocedeerde doorloopt voor zijn effectieve uitwijzing? Is er enige vorm van psychologische hulp tijdens het traject?
Wat is het profiel van de mensen die op de luchthaven de uitgeprocedeerde asielzoekers begeleiden? Welke opleiding hebben ze gekregen om met de situatie te kunnen omgaan? Wordt er van hen niet verwacht dat ze ten minste de twee landstalen kennen - dat is volgens mij het absolute minimum - plus liefst ook het Engels?
Wat is de juiste procedure in de luchthaven voor de begeleiding van uitgeprocedeerden? Moet er niet iemand aanwezig zijn bij hun aankomst in de luchthaven om ze op te vangen?
Is het niet mogelijk in de luchthaven een aparte ruimte of hoek in te richten waar uitgeprocedeerden hun vertrek kunnen afwachten en afscheid kunnen nemen van dierbaren? Dat lijkt me beter dan ze met een plastic zak als enige herkenningsteken, in de hal te laten wachten tot iemand hen, als een stuk bagage, komt ophalen en de weg naar het vliegtuig wijst.
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Begroting, toegevoegd aan de eerste minister, en staatssecretaris voor Gezinsbeleid, toegevoegd aan de minister van Werk, en wat de aspecten inzake personen- en familierecht betreft, toegevoegd aan de minister van Justitie. - Ik lees het antwoord van minister Turtelboom.
De organisatie van de vrijwillige terugkeer en de regelingen die hiervoor met de partners worden getroffen, vallen onder de bevoegdheid van mijn collega Marie Arena, minister van Maatschappelijke Integratie, Pensioenen en Grote Steden. Zij onderhandelt over de overeenkomsten waarin de taken van de partners worden vastgelegd.
Bovendien kan ik voor de begeleiding bij vrijwillige terugkeer natuurlijk alleen maar spreken over de begeleiding van personen die met steun van de Internationale Organisatie voor Migratie vertrekken vanuit de gesloten centra of vanuit de woningen voor families.
Onze ervaring inzake vrijwillige terugkeer in samenwerking met de IOM is de volgende. Op de dag van vertrek worden de vreemdelingen naar de luchthaven gebracht, waar ze worden opgevangen door een personeelslid van de IOM.
In het geval van overdracht vanuit een gesloten centrum zullen de chauffeurs van de transferdienst ervoor zorgen dat alle bagage van de betrokken vreemdeling tot aan de incheckbalie wordt gebracht. De persoonlijke documenten van de persoon worden aan het personeelslid van de IOM afgegeven, die ze dan op zijn beurt op het ogenblik van aankomst aan de gate aan de vreemdeling zal bezorgen, zodat hij zoals iedere passagier kan inchecken. Het personeelslid van de IOM zorgt ook voor het inchecken van betrokkene en diens bagage, alsook voor begeleiding aan de grenscontrolepost van de federale politie.
Bovenop de omkadering door de IOM geeft de DVZ ter voorbereiding van de vrijwillige terugkeer in de centra en de woningen een specifieke en cliëntgerichte begeleiding door sociale assistenten en coaches. Voor meer gedetailleerde informatie over de omkadering door de IOM bij de effectieve terugkeer verwijs ik naar minister Arena.
Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - Ik wil de heer Wathelet met aandrang vragen dat hij de regering mijn ongenoegen overbrengt. Het is nu de zoveelste keer dat de minister van Migratie- en asielbeleid op een vraag van mij en tal van andere collega's haar paraplu opentrekt en verwijst naar mevrouw Arena, die bijna even vaak het omgekeerde doet. Dat was het geval met mijn vraag over het gebrek aan plaatsen in de open centra, over de circulaire over de regularisatie, waar mensen zonder papieren al zo lang op wachten en dat maken we nu opnieuw mee met mijn vraag over de vrijwillige terugkeer, net datgene waar minister Turtelboom zoveel van verwacht. Zelfs dat blijkt niet goed geregeld en een bron van dispuut te zijn tussen twee ministers.
Ik kan alleen maar herhalen dat deze twee ministers of de hele regering er eindelijk eens voor moeten zorgen dat ze uit dit soort problemen raken. Alleen al uit fatsoen tegenover de mensen over wie het allemaal gaat.