4-38

4-38

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 10 JUILLET 2008 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Demande d'explications de Mme Lieve Van Ermen à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur «l'achat illégitime de médicaments à l'étranger» (nº 4-426)

M. le président. - M. Carl Devlies, secrétaire d'État à la Coordination de la lutte contre la fraude, adjoint au premier ministre, et secrétaire d'État, adjoint au ministre de la Justice, répondra.

Mevrouw Lieve Van Ermen (LDD). - In het laatste nummer van het vakblad De Apotheker konden we lezen dat een beperkt onderzoek naar Belgen die hun geneesmiddelen in Nederland kopen, uitwijst dat het geneesmiddelentoerisme het RIZIV veel geld kost. De Belgische patiënt en de Nederlandse apotheker worden wel beter van de praktijk. Een Nederlandse apotheker in de grensstreek verdiende in 2007 zelfs 500 000 euro aan zijn Belgisch cliënteel.

Aan de basis van de fraude ligt het oneigenlijke gebruik van de blauwe Europese verzekeringskaart waarmee in het buitenland geneesmiddelen kunnen worden aangekocht. Dat systeem is bedoeld om mensen die in dringende medische nood verkeren en in het buitenland verblijven, de kans te geven om de noodzakelijke geneesmiddelen te kopen. De kaart blijkt nu evenwel misbruikt te worden binnen een `oranje pillen'-carrousel.

Hoe groot is de totale schade voor het RIZIV op jaarbasis, bijvoorbeeld voor het jaar 2007?

Wat is de minister van plan om het misbruik in te dijken? Kunnen Nederlandse apothekers die meedraaiden in de fraude, aansprakelijk gesteld worden?

Kunnen de onterecht verdiende bedragen eventueel worden teruggevorderd?

Bestaat de mogelijkheid dat het RIZIV bepaalde aanvragen van zorgverzekeraar Agis weigert terug te betalen?

Kunnen Belgische patiënten die het systeem willens nillens misbruikt hebben, aangeklaagd worden?

Kunnen de onterechte bedragen eventueel worden teruggevorderd? Welke afspraken hebben het RIZIV en Agis gemaakt om het probleem op een gecoördineerde manier aan te pakken? Volstaan die afspraken wel?

Zal de minister maatregelen nemen om de patiënt beter in te lichten?

De heer Carl Devlies, staatssecretaris voor de Coördinatie van de Fraudebestrijding, toegevoegd aan de eerste minister, en staatssecretaris, toegevoegd aan de minister van Justitie. - Ik lees het antwoord van minister Onkelinx.

Op verschillende parlementaire vragen heb ik al geantwoord dat het RIZIV een analyse heeft uitgevoerd op grond van een beperkte steekproef uit een aantal situaties in 2006. De resultaten daarvan zijn verschenen in het weekblad De Apotheker van 30 juni 2008. Het RIZIV stelde onder meer vast dat er een financiële meerkost is voor de Belgische verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging.

Thans is het echter niet mogelijk een alomvattend onderzoek uit te voeren naar formulieren E 125 waarbij enkel met in Nederland verstrekte geneesmiddelen wordt rekening gehouden. Daarom kan ik niet meedelen hoeveel de Belgische verplichte verzekering aan de Nederlandse zorgverzekeraar Agis Zorgverzekeringen moet betalen voor geneesmiddelen die in Nederlandse apotheken aan Belgische verzekerden met een Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) werden afgeleverd.

Daar geen relevante cijfergegevens beschikbaar zijn, kunnen we de financiële meerkost voor de verplichte ziekteverzekering voor 2006 of voor 2007 moeilijk inschatten.

Het RIZIV heeft in de loop van maart 2008 met Agis Zorgverzekeringen en het College voor zorgverzekeringen over de gewraakte praktijken overleg gepleegd. Over een aantal zaken werd overeenstemming bereikt.

Agis Zorgverzekeringen stemt ermee in om voortaan mee te werken aan een controle a posteriori op verzoek van Belgische verzekeringsinstellingen en/of het RIZIV, indien een vermoeden bestaat van een onterecht gebruik van de EZVK bij de aankoop van geneesmiddelen.

Agis Zorgverzekeringen zal extra attent zijn op die praktijken en er de betrokken zorgverleners op wijzen dat ze de internationale reglementering horen toe te passen.

Het RIZIV zal in samenwerking met de Belgische verzekeringsinstellingen nagaan hoe de Belgische verzekerden over een zo correct mogelijk gebruik van de EZVK kunnen worden voorgelicht.

De afspraken tussen het RIZIV en Agis Zorgverzekeringen liggen in het verlengde van de richtsnoeren die de Administratieve Commissie voor de Sociale Zekerheid van Migrerende Werknemers heeft opgesteld toen de EZVK per 1 juni 2006 werd ingevoerd. Die richtsnoeren ten behoeve van de organen van de sociale zekerheid, de zorgverleners, en de houders van een EZVK beogen de uniforme toepassing van artikel 22, lid 1, a) i) van EEG-Verordening 1408/71.

Die richtsnoeren bepalen onder meer dat het aanvechten van de noodzaak van een zorgverstrekking met redenen moet worden omkleed, dat de terugbetaling van de kosten van de medische zorg enkel ter discussie kan worden gesteld als is aangetoond dat de prestaties - bijvoorbeeld de aankoop van geneesmiddelen - niet gedekt zijn door de EZVK en tot slot dat de organisaties in geval van vermoeden van misbruik moeten samenwerken en een dialoog moeten aangaan.

Inmiddels heeft het RIZIV al overleg gepleegd met de Belgische verzekeringsinstellingen en hen gevraagd om bijzondere aandacht te besteden aan de formulieren E 125 van Agis Zorgverzekeringen waarbij in Nederland verstrekte geneesmiddelen worden aangerekend zonder dat andere geneeskundige verstrekkingen op Nederlands grondgebied zijn verleend. Indien een vermoeden bestaat van een onterecht gebruik van de EZVK bij de aankoop van geneesmiddelen, kan bij Agis Zorgverzekeringen de nodige bijkomende informatie worden opgevraagd. De dialoog met Agis Zorgverzekeringen kan worden aangegaan als er aanwijzingen zijn voor een niet-reglementair gebruik van de EZVK en om de verzekerden duidelijk te informeren over een correct gebruik van de EZVK.

België heeft de Administratieve Commissie voor de Sociale Zekerheid van Migrerende Werknemers in het kader van een vragenlijst over het gebruik van de EZVK gewezen op het onterechte gebruik van de EZVK door de verzekerden.

In overleg met de verzekeringsinstellingen wordt nu gezocht naar de meest efficiënte wijze om de Belgische patiënt tot grotere verantwoordelijkheidszin aan te sporen voor het gebruik van de EZVK. Ik wijs er echter op dat het niet evident is het oneigenlijke gebruik van de EZVK in een grensoverschrijdende situatie op een sluitende wijze vast te stellen. Ik blijf de zaak echter met de nodige aandacht volgen.

Tot daar het antwoord van de minister. Als staatssecretaris voor de coördinatie van de fraudebestrijding ben ik op de hoogte van het probleem. Het is een onderdeel van een ruimer probleem met betrekking tot fraude en misbruiken in de medische sector. De transnationale fraude is daar maar een aspect van. Hier werd gewezen op een situatie met Nederland, maar er zijn nog andere problemen met andere landen. Wij besteden daar veel aandacht aan. Er wordt geraamd dat de fraude in de medische sector ten minste 1% van het totale budget voor volksgezondheid bedraagt. We kunnen dus spreken over een fraude van ten minste 220 miljoen euro per jaar. Gelet op het belang van de fraude in deze sector, is het college fraudebestrijding gisteren nog bijeengekomen. Omdat de bestrijding van deze fraude een prioriteit van de regering is, werd beslist om in het college ook een hoge ambtenaar van het RIZIV op te nemen.

Mevrouw Lieve Van Ermen (LDD). - Ik stel vast dat de regering zich bewust is van de ernst van de zaak.

Het probleem is zeker niet eenvoudig op te lossen. De apothekers in Nederland zijn open op zondag. Grensbewoners die hun geneesmiddelen in de week hebben vergeten te kopen, wippen op zondag even de grens over naar Nederland waar ze geen remgeld moeten betalen en Agis vordert van het RIZIV ook het remgeld terug. Dat is een grote hap uit het RIZIV-budget.