4-94

4-94

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 12 NOVEMBRE 2009 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Louis Ide à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale sur «la grippe mexicaine et les mythes qui entourent le vaccin» (nº 4-941)

De heer Louis Ide (Onafhankelijke). - De heer Beke heeft natuurlijk gelijk wanneer hij opmerkt dat er nog tal van andere ziekten zijn die onze belangstelling verdienen, maar er zijn toch al 130 000 patiënten met het Mexicaanse griepvirus geregistreerd en als het een echte pandemie wordt, zal dat aantal oplopen tot twee miljoen. In de lijn van het voorstel van de heer Beke zou ik overigens ook een commissaris kunnen vragen voor MRSA, kanker, hart- en vaatziekten.

Ik wil mijn vraag beginnen met de minister een verhaaltje te vertellen. Jaren geleden heeft IBM 6 miljard nanochips ontwikkeld. Die nanochips kunnen we niet zien onder de microscoop. Wanneer die chips zouden worden ingeplant bij mensen, dan zou IBM de wereldbevolking kunnen volgen en manipuleren. Beangstigend, niet? Gelukkig kan IBM deze chips niet inplanten. Maar weet de minister dat IBM daarom in een laboratorium een nieuw virus heeft ontwikkeld, het A/H1N1-virus, waartegen in datzelfde lab een vaccin werd ontwikkeld? Op die manier kan IBM die 6 miljard chips toe te dienen aan de wereldbevolking.

Ik ben zelf gevaccineerd en zit dus met zo'n chip, maar ik ben nog goed bij zinnen. Alle gekheid op een stokje, maar een dame kwam dit verhaal voor waar verkondigen in het ziekenhuis waaraan ik verbonden ben. De hoofdgeneesheer heeft haar krachtdadig aan de deur gezet en de andere ziekenhuizen gewaarschuwd.

De meeste artsen doen hun uiterste best om de doelgroepen gevaccineerd te krijgen; in vele ziekenhuizen wordt een vaccinatiecouverture van 75% bereikt. Als griepcoördinator in een ziekenhuis stuit het me wel tegen de borst dat bepaalde artsen mee doen aan deze stemmingmakerij. Vergeet niet dat in de ziekenhuizen heel wat mensen, vrijwillig en gratis, met deze campagne bezig zijn. Dat een burger raaskalt, tot daar aan toe, die weet niet beter, maar dat artsen hieraan meedoen, dat pik ik niet langer.

De klacht van het zogenaamde burgerinitiatief tegen de griepvaccinatie sneuvelde voor de rechtbank. Gelukkig maar. Ik hoop dat de organisatoren ervan veel gerechtskosten mogen betalen wegens het oneigenlijke gebruik van rechtsmiddelen. Indien de minister het wenst, kan ik haar een collectie rommel bezorgen van wat al die zogenaamde collegae te zeggen hebben over de griepvaccins.

Net zoals ik geschokt ben over de houding van die vaccinatiehaters, ben ik geschandaliseerd door het misbruik van vaccins door bepaalde voetbaldokters. Artsen moeten werken volgens richtlijnen, de therapeutische vrijheid is zelfs ondergeschikt aan algemeen aanvaarde medische richtlijnen. De Orde der geneesheren van West-Vlaanderen deed daar al jaren geleden een belangrijke uitspraak over toen een arts een beroep deed op zijn therapeutische vrijheid voor het voorschrijven van antibiotica. Hij vond dat hij zich niet aan de richtlijnen van het ziekenhuis diende te houden. Hij werd zwaar teruggefloten door de Orde. Hetzelfde gaat hier op: de voetbaldokters moeten zich schikken naar het algemeen belang.

De minister van Volksgezondheid van Nederland is zelfs van plan deze artsen te schorsen. Hij kondigde ook aan harder ten strijde te trekken tegen onjuiste informatie over bestrijding van ziekten, niet alleen van Mexicaanse griep, maar ook bijvoorbeeld ook de Q-koorts, die welig tiert in Nederland. Hij vergeleek de verspreiders van indianenverhalen met middeleeuwse kwakzalvers.

Wat gaat de minister doen met de ene en de andere soort artsen? Heeft ze via de registratie al zicht op het succes van de vaccinatie? De Artsennieuwsbrief suggereert dat de vaccinatiehaters meer voet aan de grond krijgen in Franstalig België met als gevolg minder vaccinaties dan in Vlaanderen. Klopt dat?

Wat weet de minister al over de vaccins die de clubdokters toedienden? Waar haalden ze die? Wat weet de minister over eventuele richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie met betrekking tot vaccinatie van voetballers?

Verder nog een paar praktische vragen waarmee goedmenende artsen worstelen terwijl ze zoveel mogelijk vaccins trachten te zetten. Voor alle duidelijkheid, ik heb niets tegen registratie in het kader van de farmacovigilantie, integendeel. Maar moet dit verplicht via het eHealth-platform? Het schrijven van de heer Christiaan Decoster van de FOD Volksgezondheid met in bijlage de publicatie in het Belgische Staatsblad van 9 november 2009 suggereert dat. Doch bij mijn weten heeft de minister steeds volgehouden dat het gebruik van eHealth-platform nooit verplicht zou zijn. Ze heeft dat in dit huis verklaard. Hoe zit het nu?

Vervolgens had ik ook graag geweten of wijkgezondheidscentra ook het honorarium van 22,46 euro kunnen aanrekenen voor het zetten het vaccin tegen Mexicaanse griep, ook al zet niet een arts dit, maar bijvoorbeeld een verpleegkundige onder supervisie van een arts. Wat is dan het verschil met het ziekenhuis waar men niets ontvangt voor de geleverde prestaties?

Mevrouw Laurette Onkelinx, vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie. - De Wereldgezondheidsorganisatie heeft ons laten weten dat er geen formele aanbeveling werd gedaan voor de vaccinatie van topsporters. Op mijn vraag is een onderzoek over de precieze feiten in verband met de vaccinatie van de profvoetballers gestart. Op dit ogenblik hebben we nog niet alle informatie en is het dus nog te vroeg om conclusies te trekken of maatregelen te nemen.

Het is eveneens te vroeg om te concluderen of de vaccinatiecampagne een groter succes heeft in Vlaanderen dan elders. Overal spannen huisartsen zich in om hun risicopatiënten te bereiken en te vaccineren. In Vlaanderen, Brussel en Wallonië doen de artsen dat op verschillende manieren. Sommige artsen hebben zich gegroepeerd, andere werken samen met de gemeente en nog andere vaccineren in hun eigen praktijk, al dan niet met een speciaal uurrooster. Die verschillende mogelijkheden voor de organisatie van de vaccinatie werden toegelaten omdat de eerste lijn in ons land zeer gevarieerde manieren van werken heeft.

Voor de tweede vaccinatiefase wordt wel de verplichting opgelegd de vaccinatie te laten uitvoeren in het kader van een consultatie van een arts, net zoals dat het geval is voor de seizoensgriep, opdat de arts zijn patiënt zo goed mogelijk kan informeren over de voor- en nadelen van deze vaccinatie. Tijdens de eerste vaccinatiefase, waarin huisartsen elkaar vaccineerden en waarin het ziekenhuispersoneel werd gevaccineerd, werd, alweer gelijklopend aan de maatregelen voor de seizoensgriep, niet in een specifieke vergoeding voorzien.

Het onterecht gebruik van vaccins en het onjuist informeren van personen zijn deontologische fouten. Het organisme dat waakt over de deontologie bij artsen is de Orde van geneesheren. Het is dan ook aan de Orde om op te treden indien artsen de deontologie niet respecteren.

Het eHealth-platform bevat noch de registratietoepassing, noch de basisgegevens, maar treedt alleen op als dienstverlener, om te bepalen of de gebruiker wel degelijk een arts is, of hij wel degelijk de houder is van het globaal medisch dossier van de patiënt en ook voor de bepaling van de naam en voornaam van de patiënt, via een raadpleging van het Rijksregister.

Er is echter een uitzondering voor de registratie van de veiligheidsloggings die wel door eHealth opgeslagen worden en die tonen welke arts welke handeling heeft uitgevoerd, zoals de invoering en de raadpleging van de gegevens.

Deze loggings zijn onmisbaar om a posteriori de legitimiteit van de toegang te kunnen nagaan, wat in geval van klacht vereist kan zijn. Het is echter belangrijk te preciseren dat de loggings geen basisgegevens bevatten.

De gegevensbank bevindt zich fysiek inderdaad op dezelfde plaats als de servers die de basisdiensten van het eHealth-platform herbergen, maar wel in opgesplitste informaticalokalen waar ook servers staan die draaien voor de RSZ, de FOD Financiën, de RVA en de KSZ. Die centrale opstelling biedt belangrijke schaalvoordelen en garandeert een technische supervisie van een kwaliteit die bij geografische spreiding niet haalbaar is. De gegevensbank valt onder de juridische verantwoordelijkheid van de FOD Volksgezondheid en niet van het eHealth-platform. Het toezicht op en de verantwoordelijkheid voor de gegevens is toegewezen aan dokter Daniel Reynders.

Elke afzonderlijke instelling heeft uitsluitend toegang tot de eigen gegevens en servers. De regeling voor de toegang van wie instaat voor de technische supervisie, is ondertekend door de verantwoordelijke voor de gegevensbehandeling. Die persoon beschikt tevens over een controlemogelijkheid. Voor de federale gegevensbank betreffende de vaccinatie tegen de A/H1NI-griep oefent dokter Daniel Reynders die controle uit.

Het eHealth-platform slaat dus geen registratietoepassingen op en behalve de loggings, evenmin gegevens.

De heer Louis Ide (Onafhankelijke). - De professoren Van Damme en Van Ranst hadden het tot mijn genoegen bij het rechte eind, aangezien de Wereldgezondheidsorganisatie voor profvoetballers geen formele aanbevelingen heeft gedaan.

De Orde van geneesheren zou er goed aan doen op te treden tegen artsen die foute informatie verstrekken. Intussen heb ik zelf de Orde al ingelicht over de twee soorten artsen aan wier houding ik me buitenmate stoor. Ik verwacht dus vroeg of laat een uitspraak van de Orde.

Sommige huisartsen hebben hun patiënten al opgeroepen, maar raken nog steeds niet aan hun vaccins. Zou het niet goed zijn een meldpunt op te richten waar ze met die problemen terechtkunnen? Ik hoop dat het om sporadische problemen gaat.

De minister tracht me ervan te overtuigen dat het eHealth-platform de privacy eerbiedigt. Ik geloof haar wel, maar heb er nog steeds het raden naar of de registratie via het eHealth-platform wel verplicht is. (De minister knikt instemmend)