Sénat et Chambre des Représentants de Belgique

SESSION DE 1997-1998

18 MAI 1998

COMMISSION DE CONTRÔLE DES DÉPENSES ÉLECTORALES ET DE LA COMPTABILITÉ DES PARTIS POLITIQUES

Loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques

PUBLICATION des rapports financiers des réviseurs d'entreprises sur la comptabilité des partis politiques (exercice 1997)

SOMMAIRE

• Parti politique
  1. CVP
  2. PS
  3. VLD
  4. SP
  5. PRL/FDF
  6. PSC
  7. VLAAMS BLOK
  8. VOLKSUNIE
  9. ÉCOLO
  10. AGALEV

1. CHRISTELIJKE VOLKSPARTIJ (CVP)

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1997

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen, hierna genoemd : « de wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen », hebben wij de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van de opdracht die ons door de VZW Agora en de VZW Unitas is toevertrouwd.

Overeenkomstig artikel 24 van de voornoemde wet is het verslag gericht aan de heer minister van Financiën, aan de heren voorzitters van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de dames en heren leden van de Controlecommissie.

Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat van de politieke partij « Christelijke Volkspartij ». Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de VZW's Unitas en Agora. In punt 5 hierna is de geconsolideerde jaarrekening opgenomen van de Christelijke Volkspartij. In bijlage aan dit verslag zijn de balans en resultatenrekening opgenomen van de twee voornoemde VZW's, de door de consolidatie geëlimineerde bedragen, evenals de geconsolideerde balans en resultatenrekening van de CVP.

Ondergetekende wenst er op te wijzen dat in tegenstelling tot 1996 de VZW Maatschappij en Beweging niet langer is opgenomen in de consolidatie aangezien deze VZW werd vereffend per 28 april 1997.

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. VZW waarin de activiteiten van de politieke partij zijn gecentraliseerd

­ Benaming en adres : VZW Unitas, Wetstraat 89, 1040 Brussel.

­ Voorzitter Raad van Beheer : de heer Dupré Jos.

­ Leden Raad van Beheer : de heer Ansoms Jos; de heer Bruneel Dirk; de heer Chanterie Raf; de heer Daniëls Jos; mevrouw Deckers Miet; de heer De Roo Johan; de heer Delanghe Luc; mevrouw Devos Godelieve; de heer Lenssens Jan; mevrouw Merckx-Van Goey Trees; de heer Renders Jan; de heer Steverlynck Jan; de heer Swaelen Frank; de heer Taes Chris; de heer Tant Paul; mevrouw Thyssen Marianne; de heer Van Hecke Johan; de heer Van Peel Marc; mevrouw Vanden Berghe Ingrid; de heer Vandenberghe Hugo.

­ Oprichtingsdatum : 18 november 1974.

2.2. De in artikel 22 van de « wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen » bedoelde instelling

­ Benaming en adres : VZW Agora, Wetstraat 89, 1040 Brussel.

­ Voorzitter Raad van Beheer : de heer Dupré Jos.

­ Leden Raad van Beheer : de heer De Roo Johan; de heer Taes Chris; de heer Tant Paul; de heer Vandenberghe Hugo; de heer Van Hecke Johan; de heer Van Peel Marc.

­ Oprichtingsdatum : 19 juli 1989.

2.3. Noot

De in dit verslag opgenomen leden van de Raad van Beheer zijn die welke in functie zijn op het ogenblik van de redactie van onderhavig verslag.

3. ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

De VZW Unitas centraliseert zowel de ontvangsten komende van de Christelijke Volkspartij als die van de in artikel 22 van de « wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen » bedoelde instelling (Agora VZW). Zij neemt o.m. rechtstreeks ten laste de uitgaven of de dotaties aan de partijgeledingen die zij als derden behandelt. Onder partijgeledingen verstaat men enerzijds de regionale entiteiten, dit zijn arrondissementen, afdelingen en secties en anderzijds de aan de partij verbonden nationale en internationale verenigingen en VZW's. Voornoemde dotaties en schuldkwijtscheldingen zijn opgenomen respectievelijk in rubrieken II.A.1 (Dotaties - Federaties en lokale bewegingen) en II.A.2 (Dotaties - Verenigingen en groeperingen verbonden aan de partij) van de resultatenrekening.

Voornoemde partijgeledingen hebben een grote graad van autonomie, zowel op het vlak van de aanwending van hun financiële middelen als van de administratieve en boekhoudkundige verwerking ervan. Deze laatsten zijn dan ook niet geïntegreerd in de boekhouding van de partij zoals hierboven gedefinieerd.

De VZW's Unitas en Agora houden elk een afzonderlijke boekhouding volgens identieke principes. Voor een goed begrip dient echter te worden vermeld dat de laatstgenoemde VZW systematisch de bedragen doorstort aan de VZW Unitas. Met uitzondering van de boeking van interesten op rekening, van auditkosten en eventuele financiële kosten, worden in voormelde VZW Agora geen andere transacties verricht.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van beide entiteiten wordt gehouden volgens een systeem van dagboeken en grootboekrekeningen en dit overeenkomstig de algemene regels van het dubbel boekhouden.

De boekhouding is aangepast aan de aard en de omvang van de activiteiten van elke entiteit.

Het rekeningenstelsel voor het boekjaar 1997 is opgesteld overeenkomstig de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel, aangepast aan de aard en de activiteiten van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden opgenomen in het resultaat van het boekjaar wanneer ze rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan de activiteit van deze periode.

De opbrengsten worden in het resultaat opgenomen vanaf het moment dat een vordering juridisch vaststaand en zeker is. De lidgelden worden evenwel geboekt op het moment van hun ontvangst en worden als opbrengst beschouwd in dat jaar. Lidgelden 1998, reeds in 1997 ontvangen, werden in 1997 in overlopende rekening van het passief geboekt en zullen deel uitmaken van de opbrengsten 1998.

3.3. Waarderingsregels

In punt X van de jaarrekening is een samenvatting opgenomen van de waarderingsregels. Hierna volgen een aantal preciseringen :

Immateriële vaste activa

Het betreft computersoftware. Deze wordt gewaardeerd aan aanschaffingswaarde en afgeschreven op lineaire wijze over 3 jaar.

Materiële vaste activa

Deze worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde, verminderd met de afschrijvingen.

De afschrijvingsduur is afhankelijk van het bestanddeel :

­ gebouw Wetstraat 89, 1040 Brussel : 20 jaar lineair.

­ aanpassingswerken gebouw Wetstraat 89, 1040 Brussel : 10 of 20 jaar lineair.

­ installaties, machines en uitrusting : 3 of 5 jaar lineair.

­ meubilair en kantoormaterieel : 3, 5 of 10 jaar lineair.

Op 1 januari 1989 bevatte de rubriek « materiële vaste activa » enkel het bebouwd onroerend goed gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat 47 waarvan de aanschaffingswaarde 12 615 344 frank bedroeg. De gecumuleerde afschrijvingen bedroegen per 31 december 1996 2 251 739 frank. Dit gebouw werd in de loop van het boekjaar 1997 verkocht (zie infra rubriek 6.2).

Op 1 januari 1989 werden in de openingsbalans geen andere materiële vaste activa uitgedrukt. Vanaf voornoemde datum werden echter de investeringen geactiveerd en afgeschreven in functie van hun vermoedelijke gebruiksduur.

De niet in de balans gewaardeerde materiële vaste activa bevatten het geheel van bureelmaterieel en -meubilair (vergadertafels, stoelen, bureau's, metalen kasten, e.a.) aangekocht vóór 1 januari 1989. Deze materiële vaste activa behouden ontegensprekelijk een gebruikswaarde, doch hun venale waarde is o.i. niet substantieel. Er werd dan ook geopteerd om dit materieel niet te waarderen.

In de loop van 1996 werd een onroerend goed, gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89, verworven dat ondertussen dienst doet als bureel- en vergaderruimte. De bijkomende kosten met betrekking tot de aankoop werden eveneens geactiveerd, met uitzondering van de makelaarskosten, welke opgenomen werden in de werkingsresultaten van 1996. Er worden op dit onroerend goed pas afschrijvingen geboekt vanaf het boekjaar 1997, aangezien dit in 1996 nog niet in gebruik was (zie eveneens punt 6.4. infra ).

Financiële vaste activa

De VZW Unitas ontvangt dividenden verworven van de aandelen « NV Krantenfonds ». De waarde van de aandelen werd niet opgenomen in de jaarrekening van de VZW Unitas aangezien zij werden verworven vóór 1 januari 1989. Voornoemde aandelen hebben een dividend gegenereerd in 1997 groot 450 000 frank (zie rubriek IV.A. « Financiële Opbrengsten » van de resultatenrekening).

Vorderingen op meer dan één jaar

Deze rubriek omvat vorderingen op o.a. partijgeledingen (arrondissementen) waarvan de inning volgens afspraak gespreid wordt over meerdere jaren. Het bedrag opgenomen onder de vorderingen op meer dan één jaar is gewaardeerd aan nominale waarde; het gaat om het gedeelte van de vorderingen dat vervalt na 31 december 1998.

Vorderingen op ten hoogste één jaar

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde; een waardevermindering wordt geboekt indien deze vordering op balansdatum als moeilijk inbaar wordt beschouwd.

Geldbeleggingen - liquide middelen

Geldbeleggingen en liquide middelen worden gehouden in Belgische frank en worden als zodanig aan hun nominale waarde gewaardeerd.

Overlopende rekeningen - activa

Hier wordt rekening gehouden met enerzijds verworven opbrengsten, die slechts in de loop van een volgend boekjaar (1998) worden geïnd, maar betrekking hebben op het beschouwde boekjaar (1997), en anderzijds over te dragen kosten, die betrekking hebben op het volgend boekjaar (1998), doch reeds in 1997 werden geboekt of betaald.

Voorzieningen voor risico's en kosten

In algemene context wordt een voorziening aangelegd om kosten of verliezen te dekken die op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, doch waarvan het bedrag niet vaststaat.

Voor de aanlegde voorziening per 31 december 1997, groot 76 320 000 frank, wordt er van uitgegaan dat de verkiezingen van Kamer en Senaat, de Europese verkiezingen en die van de Geweststraden samen, op dezelfde datum, in 1999 zullen plaatsvinden (cfr. wetsontwerp goedgekeurd door de Ministerraad op 9 januari 1998) en dat in het jaar 2000 de gemeenteraads- en provinciale verkiezingen zullen worden gehouden. Toch wordt voorzichtigheidshalve een bijkomende voorziening aangelegd omwille van het feit dat de verkiezingen voor Kamer en Senaat enerzijds en die voor het Europees Parlement en de Gewestraden anderzijds ook niet op dezelfde dag kunnen worden gehouden.

Schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar

Deze zijn aangegaan in Belgische frank en als dusdanig aan nominale waarde gewaardeerd. Er werd eveneens een voorziening voor vakantiegeld aangelegd.

Overlopende rekeningen - passiva

Hier wordt rekening gehouden met :

­ de kosten toe te rekenen aan het afgelopen boekjaar (1997) en die in een later boekjaar (1998 of volgende) zullen worden betaald;

­ de opbrengsten ontvangen in het afgelopen boekjaar (1997) doch betrekking hebbend op een komend boekjaar (1998), zoals in 1997 ontvangen lidgelden met betrekking tot de ledenwerving 1998 (zie supra punt 3.2.).

4. JAARREKENING

De jaarrekening op balansdatum omvat de balans, de resultatenrekening alsook de toelichting overeenkomstig artikel 23 van de wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen.

De omschrijving van de rekeningen en de rubrieken werd aangepast aan de aard van de activiteiten van een politieke partij.

De jaarrekening 1997 geeft in één enkel document, opgesplitst in een balans, resultatenrekening en toelichting, de gegevens weer komende van de in punt 2 supra geïdentificeerde VZW's Unitas en Agora. Tevens bevat zij het geconsolideerde resultaat (zie punt 5 hierna). Dit laatste stemt overeen met de som van elke individuele rekening van de rubrieken van de twee entiteiten, na correctie voor de onderlinge transacties. Dit geconsolideerd resultaat heeft tot doel een totaaloverzicht te geven van de financiële toestand van de CVP als politieke partij, zoals gedefinieerd in onderhavig verslag.

De technische consolidatiebalansen en -resultatenrekeningen met aanduiding van de voor de consolidatie geëlimineerde bedragen zijn weergegeven in bijlage aan dit verslag.

5. GECONSOLIDEERDE JAARREKENING VAN DE CVP OVER HET BOEKJAAR 1997

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING

3. TOELICHTING

I. EVOLUTIE VAN HET PATRIMONIUM

II. STAAT VAN DE VASTE ACTIVA

III. EVOLUTIE VAN DE VOORZIENINGEN

IV. LIDGELDEN

V. DIVERSE PRESTATIES

VI. PERSONEELSKOSTEN

X. SAMENVATTING VAN DE WAARDERINGSREGELS

Met andere woorden de politiek i.v.m. de samenstelling van afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, reserves en herwaardering.

a) Immateriële vaste activa

Software : L 33,33 %

b) Materiële vaste activa

Gebouw Wetstraat 89, 1040 Brussel : L 5 %

Aanpassingswerken Wetstraat 89, 1040 Brussel : L 5 of 10 %

Installaties, machines en uitrusting : L 20 % of 33,33 %

Rollend materieel : L 20 %

Meubilair en kantoormaterieel : L 10 %, 20 % of 33,33 %

c) Financiële vaste activa

De participatie in « NV Krantenfonds » wordt gewaardeerd pro-memorie.

d) Vorderingen, geldbeleggingen en liquide middelen

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde in Belgische frank.

e) Reservefondsen voor investeringen

f) Onbeschikbare reserves

g) Beschikbare reserves

h) Voorzieningen voor verkiezingspropaganda

Voorzieningen in functie van de op heden van kracht zijnde toegelaten niet-geïndexeerde maximumbedragen voor verkiezingsuitgaven.

i) Andere voorzieningen

Geen

j) Schulden

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde in Belgische frank.

Er werd tevens een voorziening voor vakantiegeld aangelegd.

XI. VERENIGINGEN EN GROEPERINGEN VERBONDEN MET DE PARTIJ

De lijst van de verenigingen en groeperingen verbonden met de partij, die dotaties genoten hebben wordt hierna weergegeven, met vermelding van de zetel en de rechtsvorm.

Instituut voor Politieke Vorming VZW, Wetstraat 89 te 1040 Brussel

Vrouw & Maatschappij VZW, Wetstraat 89 te 1040 Brussel

Kristendemocratische Omroep VZW, Wetstraat 89 te 1040 Brussel

CVP-Jongeren VZW, Wetstraat 89 te 1040 Brussel

Centrum voor Politieke, Economische en Sociale Studies VZW, Wetstraat 89 te 1040 Brussel

Christen-Democratische Studenten VZW, Wetstraat 89 te 1040 Brussel

Tevens steunt Unitas VZW projecten opgezet door Act VZW, Handelsstraat 20, bus 14 te 1000 Brussel.

6. AANTEKENINGEN VAN DE REVISOR

6.1. Werkzaamheden van ondergetekende

De werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd met het oog op het opstellen van het financieel verslag, zijn aangepast enerzijds aan de opdracht conform artikel 23 van de wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen en anderzijds aan de aard van de activiteiten zoals die zich weerspiegelen in de rekeningen.

De benadering onderscheidt zich aldus van die welke ontwikkeld is voor de controle van de rekeningen van een onderneming.

Rekening houdend met de specifieke doelstellingen van onderhavig financieel verslag, bepaald in gemeenschappelijk overleg met de Controlecommissie, kunnen wij bevestigen dat :

­ de jaarrekening voor het boekjaar 1997 opgesteld is volgens het schema dat is uitgevaardigd door de Controlecommissie;

­ zij voortvloeit, zonder toevoeging of weglating, uit de boekhouding van de VZW's vermeld onder het punt 2 supra ;

­ het gebruikte rekeningenstelsel conform is datgene opgesteld door de Controlecommissie;

­ de geregistreerde bewegingen in de boekhouding gesteund zijn op gedagtekende verantwoordingsstukken waarnaar zij verwijzen.

6.2. Beschrijving van de activarubrieken van de balans

I. Immateriële vaste activa (1 382 218 frank)

Voor deze rubriek wordt verwezen naar toelichting II van de jaarrekening.

Het gaat om computersoftware. Deze wordt gewaardeerd aan aanschaffingswaarde en afgeschreven op lineaire wijze over 3 jaar.

II. Materiële vaste activa (132 885 839 frank)

Voor deze rubriek wordt verwezen naar toelichting II van de jaarrekening.

Zoals reeds is aangehaald, werden op 1 januari 1989 in de openingsbalans geen materiële vaste activa uitgedrukt, met uitzondering van het op heden reeds verkochte gebouw gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat 47. Vanaf 1 januari 1989 worden echter de investeringen geactiveerd en afgeschreven in functie van de vermoedelijke gebruiksduur.

A. Terreinen en gebouwen (122 236 223 frank)

Op 1 januari 1989 bevatte deze rubriek enkel een bebouwd onroerend goed gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat 47. De aanschaffingswaarde (inclusief aanpassingswerken) bedroeg 13 482 506 frank en de boekwaarde per 31 december 1996 bedroeg 10 866 093 frank.Dit gebouw werd in de loop van het boekjaar 1997 verkocht voor de prijs van 11 125 000 frank, hetgeen resulteerde in een gerealiseerde meerwaarde van 258 907 frank.

In de loop van 1996 werd een onroerend goed, gelegen te 1040 Brussel,Wetstraat 89, verworven dat vanaf de maand april 1997 dienst doet als bureel- en vergaderruimte, met een oppervlakte van 8a 72ca volgens notariële akte tot aankoop.

Het gebouw wordt afgeschreven over een termijn van 20 jaar.

Er werden in 1997 verdere aanpassingswerken uitgevoerd voor een bedrag van 52 312 637 frank. Deze kosten werden geactiveerd en afgeschreven ofwel over tien ofwel over twintig jaar, naargelang van de vermoedelijke gebruikswaarde.

B. Installaties, machines en uitrusting (163 061 frank)

In de loop van het boekjaar 1997 werden verscheidene kleine installaties aangekocht voor een bedrag van 209 867 frank. Deze activa worden afgeschreven over een periode van 3 à 5 jaar naargelang van de vermoedelijke gebruiksduur.

C. Meubilair en rollend materieel (10 486 555 frank)

Zoals hierboven aangehaald werden de investeringen m.b.t. meubilair en rollend materieel niet opgenomen onder de materiële vaste activa voor de periode vóór 1 januari 1989. Het betreft o.a. vergadertafels, stoelen, bureaus, metalen kasten,computers en bureelmachines. Deze materiële vaste activa behouden ontegensprekelijk een gebruikswaarde, doch hun venale waarde is o.i. niet substantieel. Er werd dan ook geopteerd om dit materieel niet te herwaarderen.

In de loop van 1997 werd geïnvesteerd in informatica-infrastructuur en meubilair en kantoormateriaal voor een bedrag groot respectievelijk 3 355 456 frank en 6 136 773 frank. De informatica-infrastructuur wordt lineair afgeschreven à rato van 33 %. Het meubilair en het kantoormateriaal wordt afgeschreven à rato van 10 en 20 %, naargelang van de vermoedelijke gebruiksduur.

III. Financiële vaste activa (0 frank)

De VZW Unitas ontvangt dividenden verworven van aandelen « NV Krantenfonds ». De waarde van de aandelen werd niet opgenomen in de jaarrekening van de VZW Unitas aangezien zij werden verworven vóór 1 januari 1989.Voornoemde aandelen hebben een dividend gegenereerd in 1997 groot 450 000 frank (zie rubriek IV.A. van de resultatenrekening).

IV. Vorderingen op méér dan één jaar (4 676 453 frank)

Deze rubriek omvat vorderingen op o.a. partijgeledingen (arrondissementen)waarvan de inning volgens afspraak gespreid wordt over meerdere jaren. Het bedrag opgenomen onder de vorderingen op méér dan één jaar is gewaardeerd aan nominale waarde; het betreft het gedeelte van de vorderingen dat vervalt na 31 december 1998.

VI. Vorderingen op ten hoogste één jaar (18 540 195 frank)

Deze omvatten de vorderingen uit de gewone werking tegenover arrondissementen, aan de CVP gelieerde VZW's (o.m. VZW CVP-Jongeren enVZW Ipovo) en andere derden. Deze rubriek omvat eveneens de nog op te stellen doorrekeningen t.b.v. 2 421 444 frank, evenals vooruitbetalingen t.o.v.leveranciers voor een bedrag van 2 000 000 frank. De vorderingen op meer dan één jaar, welke in de loop van het boekjaar 1998 vervallen, voor een bedrag van 2 292 782 frank zijn eveneens opgenomen onder deze rubriek.

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde; een waardevermindering wordt geboekt indien deze vordering op balansdatum als moeilijk inbaar wordt beschouwd.

VII. Geldbeleggingen (69 651 825 frank)

Het gaat om termijnrekeningen bij een Belgische bank waarvan het saldo per 31 december 1997 69 651 825 frank bedraagt.

VIII. Liquide middelen (19 228 118 frank)

De liquide middelen worden bij Belgische financiële instellingen, niet-risicodragend in Belgische frank belegd en worden als zodanig aan hun nominale waarde gewaardeerd.

IX. Overlopende rekeningen ­ activa (1 313 723 frank)

Het gaat voornamelijk om over te dragen kosten ten belope van 745 764 frank,welke in de loop van het boekjaar 1997 werden geboekt, maar slechts betrekking hebben op 1998.

6.3. Beschrijving van de passivarubrieken van de balans

I. Patrimonium (9 575 308 frank)

Het betreft het gecumuleerd patrimonium per 31 december 1997. Het patrimonium is gedaald t.o.v. voorgaand boekjaar met 3 655 840 frank om te komen tot een gecumuleerd patrimonium van 9 575 308 frank.

II. Voorzieningen voor risico's en kosten (76 320 000 frank)

Een voorziening wordt aangelegd voor verkiezingsuitgaven. Deze kent voor het boekjaar 1997 volgende evolutie, rekening houdend met de waarderingswijze zoals aangehaald in punt 3.3. supra :

De door de wet voorziene niet-geïndexeerde maximumbedragen:

­ Kamer en Senaat : 45 000 000;

­ Europees Parlement en Gewesten (op één dag) : 45 000 000;

­ Gemeente- en Provincieraad : 15 000 000.

Het effect op het resultaat over het boekjaar 1997 t.b.v. 44 320 000 frank is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening onder rubriek II.F « Voorzieningen voor risico's en kosten » van de resultatenrekening.

De aanwending van de voorziening zal door de bestuursorganen worden beslist eens de verkiezingsdata vaststaan.

III. Schulden op meer dan één jaar (103 966 345 frank)

Het betreft schulden t.o.v. de kredietinstellingen ten bedrage van 102 978 345 frank, voornamelijk aangegaan voor de financiering van de aankoop en de renovatie van het gebouw te 1040 Brussel, Wetstraat 89. De overige schulden t.b.v. 988 000 frank betreffen schulden t.o.v. arrondissementen.

Deze zijn aangegaan in Belgische frank en als dusdanig aan nominale waarde gewaardeerd.

IV.A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen (8 443 111 frank)

Het betreft de schulden (kapitaalbestanddeel) t.o.v. kredietinstellingen en arrondissementen op meer dan één jaar die in het werkingsjaar 1998 vervallen.

IV.B. Financiële schulden t.o.v. kredietinstellingen (339 frank)

Het betreft een debetsaldo op een zichtrekening.

IV.C. Schulden aan leveranciers (16 641 150 frank)

Het gaat om schulden aan leveranciers uit de gewone werking, evenals schulden voortvloeiend uit de renovatiewerken, welke nog niet werden betaald op balansdatum. De te ontvangen facturen bedragen per 31 december 1997 4 767 935 frank.

IV.D. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten (12 553 521 frank)

Het betreft de schulden t.o.v. het ontvangkantoor bedrijfsvoorheffng en de RSZ,voortvloeiende uit de in december 1997 toegekende bezoldigingen aan bedienden die op de loonlijst van Unitas VZW staan.

IV.E. Overige schulden (5 705 461 frank)

Het gaat o.m. om schulden in een rekening-courant t.o.v. VZW's, gelieerd aan de CVP, o.a. Ipovo VZW.

V. Overlopende rekeningen ­ passiva (14 473 136 frank)

Deze rubriek omvat o.m.:

­ de kosten toe te rekenen aan het afgelopen boekjaar (1997) en die in een later boekjaar (1998 of volgende) worden of zullen worden aangerekend;

­ de opbrengsten ontvangen in het afgelopen boekjaar (1997) doch betrekking hebbend op een komend boekjaar (1998), zoals in 1997 ontvangen lidgelden m.b.t. de ledenwerving 1998.

6.4. Beschrijving van de voornaamste componenten van de resultatenrekening

I.A. Opbrengsten uit de courante werking ­ Dotaties (107 962 047 frank)

Het betreft de ontvangen dotaties van Kamer en Senaat in het kader van artikel 16 van de wet van 4 juli 1989 m.b.t. de financiering van de politieke partijen. Deze bedragen werden ontvangen op naam van Agora VZW.

I.B. Opbrengsten uit de courante werking ­ Bedragen gestort op Maatschappij en Beweging VZW (0 frank)

De ontvangen erebijdragen op de financiële rekening van Maatschappij en Beweging VZW in de periode van 1 januari 1997 ­ 28 april 1997, welke werden doorgestort aan Unitas VZW, worden opgenomen in de rubriek I.E.« Opbrengsten uit de courante werking ­ Bijdragen van de partijgeledingen ». De voornoemde VZW is per 28 april 1997 vereffend.

I.C. Giften, schenkingen of legaten (0 frank)

In de loop van het boekjaar 1997 werden op de financiële rekeningen van UnitasVZW geen stortingen ontvangen als giften, schenkingen of legaten.

I.D. Opbrengsten uit de courante werking ­ Bijdragen van de fracties (66 666 573 frank)

Het betreft dotaties welke werden doorgestort door de CVP-fracties van Kamer, Senaat en Brussels Parlement aan Unitas VZW.

De bijdragen van de fractie van het Europees Parlement in de personeelskosten van de VZW Unitas werden voor het boekjaar 1997 beschouwd als doorrekening van diverse prestaties en worden opgenomen onder de rubriek I.I. « Opbrengsten uit de courante werking ­ Diverse prestaties ».

Er werden, zoals ook het geval was in 1996, geen dotaties ontvangen van de CVP-fractie van de gemeenschapsraden aangezien dit volgens een besluit van het Bureau van het Vlaams Parlement dd. 26 april 1995 niet meer is toegelaten.

I.E. Opbrengsten uit de courante werking ­ Bijdragen van de partijgeledingen (14 228 316 frank)

Het betreft ontvangen erebijdragen van ministers, parlementairen en kabinetsleden.

I.F. Opbrengsten uit de courante werking ­ Lidgelden (15 476 898 frank)

Hiertoe wordt verwezen naar toelichting IV van de jaarrekening.

Het betreft het bedrag aan ontvangen lidgelden werkingsjaar 1997, verminderd met het toegekende bedrag aan de federaties en lokale bewegingen t.b.v.13 623 549 frank.

I.H. Opbrengsten uit de courante werking ­ Opbrengsten van manifestaties, publicaties en reclame (3 110 850 frank)

Het betreft onder meer:

­ ontvangen inkomgelden van o.a. de Gezinsdag en de Seniorendag;

­ ontvangsten van boeken en abonnementen Keerpunt, Telegram en CVP­ Info;

­ publicitaire ontvangsten in het blad « Keerpunt ».

I.I. Opbrengsten uit de courante werking ­ Diverse prestaties (32 007 087 frank)

Voor deze rubriek wordt verwezen naar de toelichting V van de jaarrekening.

Het betreft volgende ontvangsten of doorrekeningen:

­ schadevergoedingen verzekeringen;

­ doorgerekende personeelskosten aan partijgeledingen;

­ doorgerekende werkingskosten aan partijgeledingen;

­ bijdragen in de personeelskosten van de fractie van het Europees Parlement.

II.A. Kosten uit de courante werking ­ Dotaties (36 748 035 frank)

Het gaat om het volgende:

­ Dotaties aan arrondissementen en lokale bewegingen ter ondersteuning van hun werking: 12 731 200 frank

­ Dotaties en kwijtschelding aan de verenigingen en groeperingen verbonden aan de partij: 24 016 835 frank

Het bedrag groot 24 016 835 frank betreft voornamelijk dotaties en kwijtscheldingen aan verenigingen en groeperingen die verbonden zijn met de CVP ter ondersteuning van hun werking. Het gaat om steun aan Ipovo VZW,Vrouw en Maatschappij VZW, Kridemo VZW, CVP-Jongeren VZW en CDS VZW.

II.B.1. Kosten uit de courante werking ­ Diensten en diverse goederen ­ Huisvestingskosten (9 432 262 frank)

Het betreft voornamelijk de kosten van huur van de gebouwen gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat nrs. 39 en 41, de onderhouds- en herstellingswerken, de energiekosten en de brandverzekering, voor voornoemde gebouwen, alsook voor de gebouwen gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat nr. 47 en te 1040 Brussel, Wetstraat 89.

II.B.2. Kosten uit de courante werking ­ Diensten en diverse goederen ­ Administratieve werkingskosten (43 482 229 frank)

Het betreft o.a. de detacheringskosten, wagenkosten, kosten voor administratieve verwerking zoals informatica, telefoon, bureelbenodigdheden,fotokopies, verzendingskosten, representatiekosten, verplaatsingskosten en diverse erelonen.

II.B.3. Kosten uit de courante werking ­ Diensten en diverse goederen ­ Publicaties (9 393 079 frank)

Het gaat onder meer om kosten van aanmaak, publicatie en distributie van boeken, het blad Keerpunt en andere diverse publicaties.

II.B.4. Kosten uit de courante werking ­ Diensten en diverse goederen ­ Kosten voor reclame, propaganda en partijvergaderingen (14 015 967 frank)

Het betreft voornamelijk de kosten gemaakt voor vergaderingen en partijmanifestaties, o.a. congressen, Gezinsdag.

II.B.7. Kosten uit de courante werking ­ Diensten en diverse goederen ­ Diverse kosten (592 454 frank)

Het betreft bijdragen Solidariteitsfonds.

II.C. Kosten uit de courante werking ­ Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (75 961 584 frank)

Hiertoe wordt verwezen naar toelichting VI van de jaarrekening.

Het betreft de kosten van bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen van de personeelsleden, welke op de loonlijst van Unitas VZW zijn ingeschreven. In deze rubriek zijn eveneens de DAC-kosten en kostenvergoedingen opgenomen.

Diverse personeelskosten worden doorgerekend aan de partijgeledingen. Hiertoe wordt verwezen naar de toelichting van de jaarrekening, rubriek VI« Personeelskosten ».

II.D. Kosten uit de courante werking ­ Afschrijvingen en waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa (11 398 484 frank)

Hiertoe wordt verwezen naar de rubriek « Samenvatting van de waarderingsregels » van onderhavig verslag, evenals naar toelichting nummer II. De afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa m.b.t. het boekjaar 1997 bedragen 11 398 484 frank.

De stijging van deze kosten t.o.v. het vorige werkingsjaar is te wijten aan de afschrijvingen op het aangekochte gebouw gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89.

II.F. Kosten uit de courante werking ­ Voorzieningen voor risico's en kosten (44 320 000 frank)

Hiertoe wordt verwezen naar de bespreking onder de passivarubriek II.A. « Voorzieningen voor verkiezingspropaganda ».

II.G. Kosten uit de courante werking ­ Courante fiscale kosten (3 087 059 frank)

Het betreft voornamelijk de onroerende voorheffing op de gebouwen gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89.

IV. Financiële opbrengsten (2 172 541 frank)

Het betreft de ontvangen dividenden uit het aandeel « NV Krantenfonds » voor een bedrag van 450 000 frank (zie supra ), alsook ontvangen bankintresten,verworven uit de geldbeleggingen en de liquide middelen.

V. Financiële kosten (7 967 416 frank)

De stijging van de financiële kosten is voornamelijk te wijten aan de betaalde intresten op de financiële schulden, aangegaan ter financiering van de aankoop en de renovatie van het gebouw gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89.

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (12 912 043 frank)

Het betreft diverse opbrengsten uit het verleden (1,7 milj. frank), meerwaarden bij de verkoop van materiële vaste activa (0,7 milj. frank) en de compensatievergoeding voor de middelen die door de CVP ter beschikking werden gesteld aan Unio VZW om de gebouwen gelegen te 1000 Brussel,Tweekerkenstraat 47, te onderhouden en aan te passen (10,5 milj. frank).

VIII. Uitzonderlijke kosten (725 610 frank)

Het gaat om diverse andere onkosten waarvan de factuur of onkostennota, m.b.t. tot 1996 of vroeger, pas in de loop van 1997 werd ontvangen.

7. BESLUIT

Voor de Christelijke Volkspartij heeft ondergetekende, Herman J. Van Impe, vennoot van de Burg. BVBA Van Impe & Partners, met maatschappelijke zetel te 9450 Haaltert, Herenthout 61, financieel verslag uitgebracht conform artikel 23 van de wet van 4 juli 1989.

De vormgeving van dit financieel verslag werd goedgekeurd door de Controlecommissie die opgericht werd krachtens artikel 1 van voornoemde wet.

De opgenomen geconsolideerde jaarrekening van de CVP vloeit voort uit de consolidatie van de jaarrekeningen van de VZW's Unitas en Agora, welke de periode van 1 januari 1997 tot 31 december 1997 behelzen.

De consolidatie van de opgenomen financiële gegevens kan als volgt worden samengevat :

Opgemaakt te Haaltert op 30 maart 1998.

Burg. B.V.B.A. Van Impe & Partners, vertegenwoordigd door Herman J. Van Impe, vennoot.

Bijlage 1 : JAARREKENING UNITAS VZW ­ BALANS

JAARREKENING UNITAS VZW ­ RESULTATENREKENING

Bijlage 2 : JAARREKENING AGORA VZW ­ BALANS

JAARREKENING AGORA VZW ­ RESULTATENREKENING

Bijlage 3 : GECONSOLIDEERDE BALANS OVER HET WERKINGSJAAR 1997

Bijlage 4 : GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING OVER HET WERKINGSJAAR 1997

2. PARTI SOCIALISTE (PS)

RAPPORT FINANCIER

Exercice 1997

1. INTRODUCTION

Le présent rapport a été établi en application de l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques et en vertu de ma désignation en qualité de réviseur par le Conseil d'administration de l'ASBL FONSOC en date du 17 mars 1997.

Il est adressé, conformément à l'article 24 de la loi, au ministre des Finances et aux Présidents de la Chambre des représentants et du Sénat ainsi qu'à la Commission de contrôle.

Ce rapport financier porte sur les comptes annuels du parti socialiste comprenant le bilan, le compte de résultats et l'annexe.

Les comptes annuels comprennent uniquement l'entité FONSOC.

2. IDENTIFICATION DES ENTITÉS

2.1. Parti politique

Parti socialiste, Boulevard de l'Empereur 13, 1000 Bruxelles.

2.2. ASBL de gestion (article 22 de la loi)

Dénomination : « Fondation socialiste d'information et de gestion » en abrégé FONSOC.

Adresse : Boulevard de l'Empereur 13, 1000 Bruxelles.

Objet : § 1. L'association a pour but premier de gérer la dotation annuelle mise à la disposition du Parti socialiste par le Parlement en application de la législation. En outre, elle peut gérer d'autres moyens financiers qui lui seraient octroyés par des associations de personnes physiques, dotées ou non de la personnalité juridique, dont l'action se réclame des objectifs socialistes. Enfin, elle peut organiser, seule ou en collaboration, diverses activités en conformité avec les dispositions légales.

§ 2. L'association ne possède qu'un seul siège plus amplement caractérisé à l'article 2.

Membres du Conseil d'administration :

3. ORGANISATION COMPTABLE ET ADMINISTRATIVE

3.1. Organisation administrative

L'ASBL de gestion recueille notamment les recettes suivantes :

­ les dotations prévues par la loi du 4 juillet 1989;

­ les contributions des groupes parlementaires;

­ les cotisations en provenance des fédérations;

­ les contributions financières de mandataires;

­ les dons autorisés par la loi.

En outre, l'ASBL de gestion facture les prestations ou travaux effectués.

Elle prend en charge tous les coûts afférents à l'activité du Parti sur le plan « national » .

Par composantes, on entend notamment les fédérations et sections qui sont autonomes tant en ce qui concerne l'affectation de leurs ressources qu'en matière de tenue de la comptabilité. Celles-ci ne sont dès lors pas intégrées dans la comptabilité de l'ASBL de gestion faisant l'objet du travail de compilation.

3.2. Méthode comptable

La comptabilité de l'ASBL FONSOC est tenue selon un système de livres et de comptes, et conformément aux règles usuelles de la comptabilité en partie double.

Cette comptabilité est appropriée à la nature et à l'étendue des activités de l'ASBL.

Les comptes ouverts sont définis dans un plan comptable approprié aux activités de l'entité et inspiré du plan comptable minimum normalisé.

Les coûts des activités sont considérés comme des charges de l'exercice lorsqu'ils peuvent être mis directement en relation avec les activités de la période.

Les produits sont comptabilisés en résultats dès qu'il existe une créance certaine et incontestable. En ce qui concerne les cotisations, elles sont enregistrées en produits au moment de leur encaissement.

3.3. Règles d'évaluation

Tout comme les années précédentes, il n'y a aucune immobilisation incorporelle mentionnée à l'actif de l'ASBL. En l'occurrence, le Conseil d'administration n'a donc pas de décision à prendre à leur sujet.

Jusqu'à l'exercice 1995, les immobilisations corporelles étaient amorties sur l'exercice même d'acquisition. À partir de l'exercice 1996, les acquisitions des immobilisations corporelles sont amorties comme suit :

Aucune distinction n'a été faite entre la valeur d'acquisition de l'immeuble bâti et celle du terrain; faute d'éléments précis permettant d'opérer une telle distinction, l'ensemble a donc été porté dans la même rubrique comptable et est amorti en 30 ans.

Les immobilisations financières sont enregistrées à leur valeur d'acquisition.

Les créances ainsi que les valeurs disponibles sont inscrites à leur valeur nominale.

Des réductions de valeur sont pratiquées si les créances sont incertaines ou compromises.

La constitution des provisions pour risques et charges est décidée par le Conseil d'administration et doit rencontrer les charges probables des exercices futurs.

Par ailleurs, des provisions pour propagande électorale sont constituées systématiquement à l'effet de rencontrer les charges probables des élections législatives, communales, provinciales, européennes, régionales et autres. Les reprises des provisions s'effectuent pour couvrir les charges des élections. Au cours de l'exercice sous revue, aucune provision complémentaire pour propagande électorale n'a été constituée.

Lors de l'établissement des comptes annuels, le Conseil d'administration apprécie également la nécessité de constituer des « autres provisions » pour faire face aux risques et charges probables liés aux activités de l'exercice écoulé.

Une provision pour pécule de vacances est enregistrée dans les dettes sociales à l'effet de rencontrer la charge à décaisser l'exercice suivant.

Les prorata d'intérêts à recevoir ou à imputer ne sont pas enregistrés à la clôture des comptes.

Les cotisations ne sont enregistrées qu'au moment de leur encaissement.

4. COMPTES ANNUELS

Les comptes annuels comprennent le bilan, le compte de résultats ainsi que l'annexe conformément au prescrit de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, telle que modifiée par la loi du 19 mai 1994 se référant à l'arrêté royal du 8 octobre 1976 relatif aux comptes annuels des entreprises.

Les intitulés de comptes et de rubriques ont été adaptés aux caractéristiques des activités d'un parti politique.

Rappelons que depuis l'exercice comptable 1996, les comptes annuels regroupent les données provenant de la seule ASBL FONSOC.

1. BILAN

2. COMPTE DE RÉSULTATS

3. ANNEXE

I. ÉVOLUTION DU PATRIMOINE

II. ÉTAT DES IMMOBILISATIONS

III. ÉVOLUTION DES PROVISIONS

IV. COTISATIONS DES MEMBRES

V. PRESTATIONS DIVERSES

VI. COÛTS DE PERSONNEL

VII. CHARGES DE PROPAGANDE ET DE PUBLICITÉ SUPPORTÉES DANS L'EXERCICE

X. RÉSUMÉ DES RÈGLES D'ÉVALUATION

a) Immobilisations incorporelles

Néant.

b) Immobilisations corporelles

Depuis l'exercice 1996, les immobilisations corporelles sont amorties selon les taux généralement admis.

c) Immobilisations financières

Néant.

d) Réserves affectées

Elles sont consacrées à une immobilisation corporelle.

e) Plus-values de réévaluation

Néant.

f) Provisions pour propagandes électorales

Aucune cette année-ci.

g) Autres provisions

­ Provision pour la réparation d'un système de conditionnement d'air évaluée à partir d'un devis et d'un cahier de charges.

­ Provision actée en vue du soutien à d'autres entités liées au parti.

XI. ASSOCIATIONS ET GROUPEMENTS LIÉS AU PARTI

La liste des associations et groupements liés au parti qui ont versé des contributions au parti et/ou ayant bénéficié de dotations est reprise ci-dessous, avec mention du siège, de la forme juridique et du montant versé ou reçu (rubrique I E et II A 2 du compte de résultats).

Associations et groupements liés au Parti

Contributions des composantes

5. OBSERVATIONS DU RÉVISEUR

Les travaux que j'ai effectués pour l'établissement de ce rapport financier sont appropriés, d'une part, à la mission prescrite par l'article 23 de la loi et, d'autre part, à la nature des activités qui doivent se refléter dans les comptes.

La démarche se distingue dès lors de celle qui est développée dans la révision des comptes d'une entreprise.

Eu égard aux objectifs spécifiques du présent rapport financier définis en concertation avec la Commission de contrôle, je suis en mesure de confirmer :

­ que les comptes annuels ont été établis selon le schéma arrêté par la Commission de contrôle;

­ qu'ils découlent sans addition ni omission de la comptabilité de l'ASBL FONSOC;

­ que le plan comptable utilisé est conforme à celui arrêté par la Commission de contrôle;

­ que les écritures comptables s'appuient sur des pièces justificatives datées et portant un indice de référence à celles-ci.

Les règles d'évaluation n'ont pas été modifiées durant l'exercice sous revue.

6. RÉSUMÉ DU RAPPORT FINANCIER

Le rapport financier relatif au Parti socialiste a été établi par le réviseur d'entreprises, M. Francis Wilmet, Place E. Dubois, 16 à 1390 Grez-Doiceau, conformément à l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989.

La forme de ce rapport financier a été approuvée par la Commission de contrôle instituée par l'article 1^er de la même loi.

Les comptes annuels figurant dans le rapport couvrent les activités de la période du 1^er janvier 1997 au 31 décembre 1997 de l'ASBL FONSOC.

Les résultats de l'exercice découlant des comptes annuels fournissent en synthèse les informations suivantes :

Fait à Grez-Doiceau, le 25 mars 1998.

Francis WILMET

Réviseur d'entreprises.

3. VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOCRATEN (VLD)

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1997

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen heb ik de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van het mandaat dat mij door de Raad van bestuur van de VZW Libera, de VZW Centrum voor maatschappelijke informatie en de Vlaamse Liberalen en Democraten, partij van de Burger, is toevertrouwd.

Overeenkomstig artikel 24 van de wet is het verslag gericht aan de minister van Financiën, aan de Voorzitters van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Controlecommissie. Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening, die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat, van de politieke partij Vlaamse Liberalen en Democraten, partij van de Burger. Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de entiteiten, zoals bedoeld in punt 2 (cf. infra ).

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Politieke partij

Vlaamse Liberalen en Democraten, partij van de Burger, Melsensstraat 34, 1000 Brussel.

2.2. De in artikel 22 van de financieringswet bedoelde instelling

Libera VZW, Melsensstraat 34, 1000 Brussel

­ leden van de beheerraad :

De Croo Herman, Voorzitter, Lepelstraat 57, 9660 Brakel.

Denys André, VLD-fractievoorzitter Vlaams Parlement, Roodborststraat 10, 9870 Zulte.

Goovaerts Leo, advokaat, Secretaris-penningmeester, Kerselarenlaan 116, 1200 Brussel.

Dewael Patrick, VLD-fractievoorzitter Kamer van volksvertegenwoordigers, Linderstraat 62, 3700 Tongeren.

Versnick Geert, Secretaris-generaal VLD, Weegbreestraat 3, 9031 Drongen.

Coveliers Hugo, VLD-fractievoorzitter Senaat, Edelinckstraat 17, 2018 Antwerpen.

Beysen Ward, beheerder, Dr. Donnyplein 14, 2610 Wilrijk.

­ datum van oprichting : 24 juli 1989.

2.3. VZW die giften verzamelt (art. 71 WIB)

Centrum voor maatschappelijke informatie VZW, Melsensstraat 34, 1000 Brussel.

­ Samenstelling van de beheerraad

De Croo Herman, Voorzitter, Lepelstraat 57, 9660 Brakel.

Goovaerts Leo, advokaat, Penningmeester-Afgevaardigd bestuurder, Kerselarenlaan 116, 1200 Brussel.

Dewael Patrick, VLD-fractievoorzitter Kamer, Linderstraat 62, 3700 Tongeren.

Versnick Geert, Secretaris-generaal VLD, Weegbreestraat 3, 9031 Drongen.

­ datum van oprichting : 20 augustus 1985.

3. ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

Libera VZW (art. 22 financieringswet) ontvangt dotaties van Kamer en Senaat en maakt deze over aan de politieke partij Vlaamse Liberalen en Democraten, partij van de Burger. Het Centrum voor maatschappelijke informatie VZW ontvangt werkingstoelagen van de politieke partij Vlaamse Liberalen en Democraten.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit werd gedurende 1997 gehouden volgens het systeem van de dubbele boekhouding.

Het rekeningenstelsel benadert de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de activiteiten van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden voornamelijk opgenomen op een accrual basis.

3.3. Waarderingsregels

Waarderingsregels met betrekking tot uitgaven voor verkiezingspropaganda :

Alle verkiezingskosten worden geboekt op basis van de reële uitgaven en/of per 31 december ontvangen facturen. Jaarlijks wordt een provisie aangelegd voor toekomstige verkiezingsuitgaven.

4. JAARREKENING

De jaarrekening omvat de balans en de resultatenrekening, alsook de toelichting overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen.

De opschriften van de rekeningen en de rubrieken zijn aangepast aan de aard van de activiteiten van een politieke partij.

De jaarrekening geeft in één document de gegevens weer komende van de VZW's en de partij. Dit stemt overeen met de som van elke individuele rekening van de entiteiten, na correctie voor de onderlinge transacties. Dit geconsolideerd resultaat heeft tot doel een totaal overzicht te geven van de financiële toestand van de politieke partij.

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING

3. TOELICHTING

I. EVOLUTIE VAN HET PATRIMONIUM (RUBRIEK I VAN DE PASSIVA)

II. STAAT VAN DE VASTE ACTIVA

III. EVOLUTIE VAN DE VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN

IV. LIDGELDEN

V. DIVERSE PRESTATIES

VI. PERSONEELSKOSTEN

X. SAMENVATTING VAN DE WAARDERINGSREGELS

Met andere woorden de politiek i.v.m. de samenstelling van afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, reserves en herwaardering.

a) Immateriële vaste activa

Uitzonderlijk werden de congreskosten van 1994 geactiveerd. Deze congreskosten worden afgeschreven over 5 jaar. Er werden geen nieuwe kosten geactiveerd.

b) Materiële vaste activa

Het bureelmateriaal, de computerapparatuur en de kantoorinrichting wordt afgeschreven à rato van 20 % per jaar. De gebouwen werden geherwaardeerd. De herwaardering wordt afgeschreven over 20 jaar.

c) Vorderingen en schulden

Vorderingen en schulden worden gewaardeerd aan nominale waarde; waardeverminderingen worden geboekt als op balansdatum de invorderbaarheid als moeilijk beschouwd wordt.

d) Financiële vaste activa

De borgtochten in contanten worden op de balans tot uitdrukking gebracht.

e) Voorzieningen voor verkiezingspropaganda

Vanaf 1 januari 1996 wordt een jaarlijkse provisie aangelegd van 11 250 000 frank.

f) Andere voorzieningen

De wettelijke voorzieningen inzake verlofgeld en andere belangrijke kosten, noodzakelijk om de annaliteit van kosten en uitgaven te benaderen, werden geboekt.

XI. VERENIGINGEN EN GROEPERINGEN VERBONDEN MET DE PARTIJ

De lijst van de verenigingen en groeperingen verbonden met de partij, die bijdragen betaald hebben en/of die genoten hebben van dotaties, wordt hierna opgenomen, met vermelding van de zetel, de rechtsvorm en de gestorte en/of ontvangen bedragen (rub. result. rek. I E en II A 2).

Lijst van de dotaties aan « Verenigingen en groeperingen verbonden aan de partij » :

1. Europese Liberalen en Democraten, Lidgelden, Belliardstraat, 1043 Brussel : 313 153 frank.

2. Liberaal Studie Centrum VZW, Bijdragen, Melsensstraat 34, 1000 Brussel : 1 700 000 frank.

3. Liberal International, Bijdragen, Belliardstraat, 1043 Brussel : 288 265 frank.

4. Paul Hymans-centrum, Deelname 150 jaar liberalisme, Napelsstraat 39, 1050 Brussel : 460 000 frank.

5. Instituut voor Kadervorming, Prestaties, Melsensstraat 34, 1000 Brussel : 1 000 000 frank.

6. VLD Jongeren, Melsensstraat 34, 1000 Brussel : 200 000 frank.

7. De Culturele Raad, Napelsstraat 39, 1050 Brussel : 431 200 frank.

8. Livos, E. Jacqmainlaan 101, 3de étage, 1000 Brussel : 1 000 000 frank.

Totaal : 5 392 618 frank.

Opgave van de « Bijdragen van de fracties » ­ 5. « Andere »

Afdrachten van mandatarissen : 300 000 frank.

Totaal : 300 000 frank.

5. AANTEKENINGEN VAN DE REVISOR

De werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd, met het oog op het opstellen van het financieel verslag, zijn aangepast enerzijds aan de opdracht conform artikel 23 van de wet en anderzijds aan de aard van de activiteiten zoals die zich weerspiegelen in de rekeningen. De benadering onderscheidt zich aldus van die welke ontwikkeld is voor de controle van de rekeningen van een onderneming.

Rekening houdend met de specifieke doelstellingen van onderhavig financieel verslag, bepaald in gemeenschappelijk overleg met de Controlecommissie, kunnen wij bevestigen dat :

­ de jaarrekening opgesteld is volgens het schema, uitgevaardigd door de Controlecommissie;

­ zij voortvloeit, zonder toevoeging of weglating, uit de boekhouding van de entiteiten vermeld onder punt 2 supra ;

­ het gebruikte rekeningstelsel conform is aan datgene, opgesteld door de Controlecommissie, aangepast aan de gewijzigde verslaggeving voor politieke partijen;

­ de boekingen geschieden aan de hand van gedagtekende verantwoordingsstukken, waarnaar zij verwijzen.

6. SAMENVATTING VAN HET FINANCIEEL VERSLAG

Voor de VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOCRATEN, partij van de Burger, heeft ondergetekende, bedrijfsrevisor Willy Doms, financieel verslag uitgebracht conform artikel 23 van de wet van 4 juli 1989.

De vormgeving van dit financieel verslag werd goedgekeurd door de Controlecommissie die werd opgericht krachtens artikel 1 van voornoemde wet.

De jaarrekening opgenomen in het verslag behelst de activiteiten over de periode van 1 januari 1997 tot 31 december 1997 van de partij VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOCRATEN (nationaal secretariaat), alsook van de VZW's LIBERA en CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJKE INFORMATIE.

De resultaten van het boekjaar, die uit de jaarrekening voortvloeien, vatten volgende gegevens samen :

Opgemaakt te Brussel op 25 maart 1998.

Willy Doms

Bedrijfsrevisor.

4. SOCIALISTISCHE PARTIJ (SP)

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1997

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 (gewijzigd door artikel 10 van de wet van 19 mei 1994) betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen hebben wij de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van het mandaat dat ons door de algemene vergadering van de VZW SOCFIN op 23 december 1996 werd toevertrouwd.

Onze controleopdracht heeft betrekking op het boekjaar afgesloten op 31 december 1997.

Overeenkomstig artikel 24 van de wet is het verslag gericht aan de minister van Financiën, aan de Voorzitters van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Controlecommissie.

Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat van de politieke partij SOCIALISTISCHE PARTIJ.

Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de entiteiten, zoals bedoeld in punt 2 (cf. infra ).

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Politieke partij

Benaming : Socialistische Partij

Adres : Keizerslaan 13, 1000 Brussel

Tel. : (02) 548.32.11

2.2. De in artikel 22 van de financieringswet bedoelde instelling

Benaming : Socialistische Stichting voor Beheer en Financiën (SOCFIN)

Adres : Keizerslaan 13, 1000 Brussel

Beheerraad : Louis Tobback, Senator, Voorzitter van de Socialistische Partij, Goede Haardlaan 10, 3001 Heverlee.

Linda Blomme, Nationaal secretaris van de Socialistische Partij, penningmeester, Lode Brionstraat 19, 2610 Wilrijk-Antwerpen.

Gilbert Bossuyt, Fractievoorzitter van de SP in het Vlaamse Parlement, Edgard Tinelstraat 7, 8930 Menen.

Fred Erdman, Senator, Amerikalei 25-27, bus 16, 2000 Antwerpen.

Louis Van Velthoven, Fractievoorzitter van de SP in de Kamer, Gestelsedijk 38, 3920 Lommel.

Guido Triest, Secretaris van de raad van beheer van de VZW SEVI, Beekstraat 8, 9255 Buggenhout (ontslag 24 maart 1997).

Lode Hancke, Ere-volksvertegenwoordiger, L. Van Berckenlaan 38, 2600 Berchem (ontslag 24 maart 1997).

Datum van oprichting : 18 juli 1989.

2.3. VZW die giften en andere financiële middelen verzamelt

Benaming : Aktie en Informatie (geliquideerd)

Adres : Keizerslaan 13, 1000 Brussel

Vereffenaar : Linda Blomme, Nationaal secretaris, Lode Brionstraat 19 te 2610 Wilrijk

Datum van oprichting : 17 september 1987.

Datum van sluiting van de vereffening : 24 maart 1997.

3. ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

De feitelijke vereniging Socialistische Partij centraliseert zowel de ontvangsten komende van de Socialistische Partij als de ontvangsten in het kader van artikel 22 van de wet m.b.t. de financiering van de politieke partijen (via de VZW SOCFIN). Zij neemt onder meer ten laste de uitgaven of dotaties aan partijgeledingen die zij als derden beschouwt, zijnde, enerzijds de regionale entiteiten waaronder men de federaties verstaat en, anderzijds, de aan de partij verbonden nationale VZW's.

De partijgeledingen hebben een afzonderlijke boekhouding en administratie welke niet nationaal gecentraliseerd worden. Zij hebben een grote graad van autonomie, zowel op het vlak van aanwending van hun middelen als van de boekhoudkundige verwerking ervan. Deze laatsten zijn dan ook niet geïntegreerd in de boekhouding van de partij zoals hiervoor gedefinieerd, en die het voorwerp van ons verslag uitmaken.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit wordt afzonderlijk bijgehouden volgens een systeem van boeken en rekeningen, overeenkomstig de regels van het dubbel boekhouden.

De boekhouding is aangepast aan de aard en de omvang van de activiteiten van elke entiteit.

Het rekeningenstelsel is afgeleid van de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de activiteiten van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden opgenomen in de kosten van het boekjaar wanneer ze rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan de activiteiten van deze periode. De dotaties aan de partijgeledingen daarentegen worden opgenomen op het moment van hun betaling.

De opbrengsten worden in het resultaat opgenomen vanaf het ogenblik dat een vordering juridisch vaststaat en zeker is met uitzondering van de lidgelden. Deze worden geboekt in de opbrengsten na hun ontvangst en doorstorting vanuit de partijgeledingen.

3.3. Waarderingsregels

De hierbijgevoegde rekeningen worden in principe opgesteld op basis van de boekhoudkundige beginselen en waarderingsregels in overeenstemming met de wet van 17 juli 1975 en in uitvoering van deze wet uitgevaardigde koninklijke besluiten. Het continuïteitsprincipe met betrekking tot de toegepaste boekings- en waarderingsregels werd gerespecteerd.

Dit houdt onder meer in dat :

­ Bestaande immateriële vaste activa worden afgeschreven over een looptijd van 5 jaar (lineair). Nieuwe investeringen in 1997 inzake immateriële vaste activa werden degressief afgeschreven (40 %). Gedurende het boekjaar 1997 werd de afschrijvingsmethode van lineair naar degressief omgezet. De impact van deze wijziging op het resultaat van het boekjaar is echter niet belangrijk en bedraagt 162 623 frank.

­ De materiële vaste activa worden als volgt afgeschreven :

Gedurende het boekjaar 1997 werden de afschrijvingsmethode en/of -termijn met betrekking tot computermateriaal en overig materiaal gewijzigd. De impact van deze wijziging op het resultaat van het boekjaar 1997 is eveneens niet belangrijk en bedraagt 82 377 frank.

­ De voorraden worden gewaardeerd tegen kostprijs of tegen marktwaarde indien deze laatste lager is dan de kostprijs.

­ De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Waardeverminderingen voor dubieuze of oninbare vorderingen worden geboekt en afgetrokken van de posten van het aktief waarop ze betrekking hebben. In dit verband werd een afwaardering voor oninbare vorderingen doorgevoerd van 588 804 frank.

De overige vorderingen worden eveneens gewaardeerd tegen nominale waarde. Waardeverminderingen voor dubieuze of oninbare vorderingen worden eveneens geboekt en afgetrokken van de posten van het actief waarop ze betrekking hebben. In dit verband werd een afwaardering voor oninbare vorderingen doorgevoerd van 350 000 frank.

­ Voorzieningen voor risico's en kosten worden aangelegd in functie van de te verwachten kosten en uitgaven voor het volgend boekjaar, in de mate dat zij op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn en kunnen gewaardeerd of geraamd worden op basis van objectieve beoordelingscriteria door de Raad van Beheer. In het ander geval, worden de kosten en uitgaven ten laste gelegd van het boekjaar van betaling.

Met betrekking tot de voorziening voor verkiezingsuitgaven hebben wij vastgesteld dat in 1997 een bedrag van 5 miljoen frank opgenomen werd in de voorziening, en een totaalbedrag van 12,5 miljoen frank doorgestort werd naar de federaties voor de decentrale werking. De aangroei van de provisie in de boeken van de VZW SOCFIN is dus 5 miljoen frank (of 6 % van de dotaties), in vergelijking met 10 miljoen frank verleden jaar (of 12 % van de dotaties).

­ De schulden (op meer dan één jaar ­ op ten hoogste één jaar) en de overlopende rekening (passief) worden gewaardeerd aan nominale waarde. Er wordt rekening gehouden met de nog te betalen kosten op balansdatum die betrekking hebben op het lopende boekjaar. In hetzelfde verband werd een voorziening voor vakantiegeld aangelegd ten belope van 5 636 488 frank (in 1996 : 6 138 678 frank).

­ Wat de opbrengsten betreft, deze worden geboekt op het tijdstip van de effectieve inning ervan, meer bepaald worden de lidgelden geboekt na ontvangst en doorstorting vanuit de federaties naar de nationale zetel. Een toerekening van deze baten aan het boekjaar waarop zij betrekking hebben zou resulteren in een meeropbrengst in het betrokken boekjaar, echter in de mate dat de effectieve inning ervan zeker is.

­ Er werden geen verkiezingsuitgaven geactiveerd.

Voor meer details in verband met de waarderingsregels verwijzen wij naar de toelichting bij de jaarrekening.

4. JAARREKENING

De jaarrekening omvat de balans en de resultatenrekening en de toelichting overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 (gewijzigd door artikel 10 van de wet van 19 mei 1994) betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen.

De opschriften van de rekeningen en de rubrieken zijn aangepast aan de aard en de omvang van de activiteiten van een politieke partij.

De jaarrekening geeft in één enkel document de gegevens weer, komende van VZW SOCFIN en de partij (feitelijke vereniging). Deze jaarrekening stemt overeen met de som van elke individuele rekening van de twee entiteiten na correctie voor de onderlinge transacties. Het geconsolideerd resultaat heeft tot doel een globaal overzicht te geven van de financiële toestand van de politieke partij.

De aanverwante componenten en nevenorganisaties (inclusief de federaties, de afdelingen en de fracties) worden in dit verslag als derden beschouwd. De juistheid van openstaande rekeningen met deze entiteiten ten gevolge van de onderlinge transacties werd ons verzekerd door middel van saldobevestigingen indien van toepassing.

Ook dient vermeld te worden dat de bedragen vermeld in de resultatenrekening onder hoofding « I.C Giften, schenkingen of legaten » bijdragen betreffen komende van onder andere mandatarissen.

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING

3. TOELICHTING

I. EVOLUTIE VAN HET PATRIMONIUM

II. STAAT VAN DE VASTE ACTIVA

III. EVOLUTIE VAN DE VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN

IV. LIDGELDEN

V. DIVERSE PRESTATIES

VI. PERSONEELSKOSTEN

VII. KOSTEN VAN PROPAGANDA, RECLAME EN VERKIEZINGSUITGAVEN

X. SAMENVATTING VAN DE WAARDERINGSREGELS

Met andere woorden de politiek i.v.m. de samenstelling van afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, reserves en herwaardering.

a) Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde. Zij worden afgeschreven volgens de lineaire en degressieve methode op basis van de verwachte levensduur van 5 jaar of 20 %.

b) Materiële vaste activa

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde. Zij worden afgeschreven volgens de lineaire en degressieve methode op basis van de verwachte levensduur.

c) Financiële vaste activa

De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde.

XI. VERENIGINGEN EN GROEPERINGEN VERBONDEN MET DE PARTIJ

De lijst van de verenigingen en groeperingen verbonden met de partij, die bijdragen betaald hebben en/of dotaties genoten hebben , wordt hierna opgenomen, met vermelding van de zetel, de rechtsvorm en de gestorte en/of ontvangen bedragen (rub. resultatenrekening. I.E. en II.A.2.).

Wij onderscheiden hierbij de componenten, de nevenorganisaties met samenwerkingsovereenkomsten en andere verenigingen en groeperingen.

a) Dotaties aan componenten :

Herman Vos, VZW, Keizerslaan 13, 1000 Brussel : 1 500 000 frank.

b) Dotaties aan nevenorganisaties :

Socialistische Vrouwen, VZW, Keizerslaan 13, 1000 Brussel : 2 470 000 frank.

Jong Socialisten, VZW, Keizerslaan 13, 1000 Brussel : 1 700 000 frank.

CSC Vormingswerk, VZW, Keizerslaan 13, 1000 Brussel : 600 000 frank.

c) Dotaties aan andere verenigingen en groeperingen :

Totaalbedrag van de dotatie : 7 278 768 frank.

5. AANTEKENINGEN VAN DE REVISOR

De werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd, met het oog op het opstellen van het financieel verslag, zijn aangepast enerzijds aan de opdracht conform artikel 23 van de wet (gewijzigd door artikel 10 van de wet van 19 mei 1994) en anderzijds aan de aard van de activiteiten zoals die zich weerspiegelen in de rekeningen.

De benadering onderscheidt zich aldus van die welke ontwikkeld is voor de controle van de rekeningen van een onderneming.

Rekening houdend met de specifieke doelstellingen van onderhavig financieel verslag, bepaald in gemeenschappelijk overleg met de Controlecommissie, kunnen wij bevestigen dat :

­ de jaarrekening opgesteld is volgens het schema, uitgevaardigd door de Controlecommissie;

­ zij voortvloeit, zonder toevoeging of weglating, uit de boekhouding van de verenigingen vermeld onder het punt 2 supra ;

­ het gebruikt rekeningenstelsel conform is aan datgene uitgevaardigd door de Controlecommissie (dit kan worden afgeleid uit het schema, maar een echt aangepast rekeningenstelsel met verplichte rekeningnummers is o.i. nog niet beschikbaar);

­ de boekingen geschieden aan de hand van gedagtekende verantwoordingsstukken waarnaar zij verwijzen.

6. SAMENVATTING VAN HET FINANCIEEL VERSLAG

Voor de Socialistische Partij heeft het college van commissarissen-revisoren KPMG Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer W. Van Aerde, en Swaelen en Co. Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer M. Swaelen, financieel verslag uitgebracht conform artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 (gewijzigd door artikel 10 van de wet van 19 mei 1994).

De vormgeving van dit financieel verslag werd goedgekeurd door de Controlecommissie die werd opgericht krachtens artikel 1 van de voornoemde wet.

De jaarrekening opgenomen in dit verslag, behelst de activiteiten van het nationaal secretariaat van de Socialistische Partij en van de VZW SOCFIN, opgericht conform artikel 22 van de wet van 4 juli 1989.

De activiteiten behelzen de periode van 1 januari 1997 tot 31 december 1997.

De resultaten van het boekjaar, die uit de jaarrekening voortvloeien, vatten volgende gegevens samen :

Opgemaakt te Brussel op 23 maart 1998.

Het College van Commissarissen-Revisoren,

5. PARTI RÉFORMATEUR LIBÉRAL (PRL)

FRONT DÉMOCRATIQUE DES FRANCOPHONES (FDF)

RAPPORT FINANCIER

Exercice 1997

1. INTRODUCTION

Le présent rapport a été établi en application de l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, et en vertu de ma désignation en qualité de réviseur d'entreprises par le conseil d'administration de l'ASBL Gestion et Action libérale, en date du 21 mars 1994.

Il est adressé, conformément à l'article 24 de la loi, au ministre des Finances et aux présidents de la Chambre des représentants et du Sénat, ainsi qu'à la Commission de contrôle.

Suite au rapport de la Commission de contrôle des dépenses électorales et de la comptabilité des partis politiques relatif à l'examen des rapports financiers des réviseurs d'entreprises pour l'exercice 1996 (doc. Chambre, nº 1008/2-1996/1997; doc. Sénat, nº 1-613/2), la commission a décidé :

1. que le FDF ne doit plus présenter de rapport financier jusq'aux prochaines élections législatives;

2. qu'étant donné que le FDF et le PRL ont présenté des listes communes aux élections législatives du 21 mai 1995, ils doivent, dès lors, être considérés comme un seul parti politique au sens de l'article 1^er de la loi du 4 juillet 1989;

3. qu'à partir de l'exercice 1997, le PRL et le FDF devront dès lors présenter un seul rapport financier.

Le présent rapport porte donc, comme le souhaite la Commission de contrôle, sur les comptes du PRL et du FDF.

2. IDENTIFICATION DES ENTITÉS

2.1. Parti politique

­ Parti réformateur libéral (en abrégé PRL), rue de Naples 41, 1050 Bruxelles.

­ Front démocratique des francophones (en abrégé FDF), chaussée de Charleroi 127, 1060 Bruxelles.

2.2. ASBL de gestion (art. 22 de la loi)

­ ASBL Gestion et Action libérale (en abrégé GAL), rue de Naples 41, 1050 Bruxelles.

Cette ASBL a été créée le 20 juillet 1989. Les statuts de cette ASBL ont été publiés à l'annexe du Moniteur belge du 5 octobre 1989. L'arrêté royal du 31 juillet 1989 agrée ladite institution comme étant habilitée à recevoir les dotations pour le financement des partis politiques.

Les membres du conseil d'administration sont, au 31 décembre 1997 :

Louis Michel, Serge Kubla, Antoine Duquesne, François-Xavier de Donnéa, Daniel Ducarme, Didier Reynders, Lucien Vandermeulen et Michel Foret.

L'ASBL GAL a désigné Eric Mathay comme commissaire-réviseur.

­ ASBL Action bruxelloise (en abrégé ABX), chaussée de Charleroi 127, 1060 Bruxelles.

Cette ASBL a été créée le 18 juillet 1989. Les statuts de cette ASBL ont été publiés à l'annexe du Moniteur belge du 23 novembre 1989. L'arrêté royal du 31 juillet 1989 agrée ladite institution comme étant habilitée à recevoir les dotations pour le financement des partis politiques.

Les membres du conseil d'administration sont, au 31 décembre 1997 :

Olivier Maingain, Serge de Patoul, Michel Colson, Isabelle Gelas et Claude Desmedt.

L'ASBL ABX a désigné Mme M.L. Jacques-Verdebout comme commissaire-réviseur

2.3. ASBL récoltant des dons (art. 71 du C.I.R. ancien)

Pour rappel, compte tenu des nouvelles dispositions contenues dans la loi du 18 juin 1993 modifiant la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales, engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, l'ASBL IDÉES ET ACTIONS n'avait plus de raison d'exister. Elle a été dissoute en date du 13 décembre 1993 à l'issue d'une assemblée générale extraordinaire.

L'ASBL Solidarité bruxelloise et francophone (en abrégé SBF), Chaussée de Charleroi 127, 1060 Bruxelles, a été créée en vertu de l'ex-article 71 du C.I.R. Ses statuts ont été publiés au Moniteur belge du 27 novembre 1986 et les modifications furent publiées au Moniteur belge du 29 septembre 1988.

Les membres du conseil d'administration sont :

Olivier Maingain, Serge de Patoul, Michel Colson, Isabelle Gelas et Claude Desmedt.

L'ASBL n'a pas désigné de commissaire-réviseur.

2.4. Autres entités et/ou autres ASBL

La gestion financière du FDF est logée dans l'association de fait que constitue le FDF.

Le comité administratif du FDF est composé des personnes suivantes :

Olivier Maingain, J.P. Cornelissen, Serge de Patoul, Claude Desmedt et Michel Colson.

3. ORGANISATION COMPTABLE ET ADMINISTRATIVE

3.1. Organisation administrative

Les dirigeants du PRL ont, dès la publication de la loi du 4 juillet 1989, décidé de créer l'ASBL GAL et d'intégrer dans cette seule ASBL toutes les opérations comptables et administratives relatives à l'association de fait qu'est le parti politique.

Cette décision a été entérinée lors du conseil d'administration tenu le 17 janvier 1990.

Il n'existe donc pas, depuis lors, de comptabilité du parti en dehors de l'ASBL Gestion et Action libérale.

Cette ASBL recueille notamment les recettes suivantes :

­ les dotations prévues par la loi du 4 juillet 1989,

­ les contributions des groupes parlementaires de toutes les institutions parlementaires,

­ les cotisations des membres.

L'ASBL comptabilise et prend en charge toutes les dépenses (fonctionnement, personnel, amortissements, etc.) relatives au fonctionnement du parti.

Les opérations réalisées par les fédérations, par les sections locales, par les groupes parlementaires auprès des différentes assemblées fédérales, régionales ou communautaires, ne sont pas reprises dans la comptabilité de l'ASBL GAL Ces entités restent totalement indépendantes et autonomes tant en ce qui concerne l'affectation de leurs ressources qu'en matière de tenue de la comptabilité.

3.2. Méthode comptable

La comptabilité de l'ASBL est tenue selon un système de livres et de comptes et conformément aux règles usuelles de la comptabilité en partie double.

Le plan comptable s'inspire du plan comptable minimum normalisé qui a été, bien entendu, adapté aux activités liées à l'objet social de l'ASBL.

La comptabilité est appropriée à la nature et à l'étendue des activités de chaque entité.

Les coûts des activités sont considérés comme des charges de l'exercice lorsqu'ils peuvent être mis directement en relation avec les activités de cette période. Nous avons donc bien une comptabilité d'exercice pour l'ensemble des opérations à l'exception des éventuelles dotations à des composantes du parti. Dans ce cas, la charge est prise au moment de son décaissement.

Les produits sont comptabilisés en résultats dès qu'il existe une créance certaine et incontestable. En ce qui concerne les cotisations des membres, elles sont enregistrées en produits au moment de leur encaissement.

3.3. Règles d'évaluation

Les principales règles d'évaluation sont les suivantes :

a) les créances et dettes sont estimées à leur valeur nominale;

b) les immobilisations corporelles acquises à l'état neuf (mobilier, machines de bureau, etc.) sont amorties en quatre ans;

c) les immobilisations corporelles acquises en occasion sont amorties en deux ans.

Tout comme les années précédentes, il n'y a aucune immobilisation incorporelle mentionnée à l'actif de l'ASBL Il n'y a donc pas de décision à prendre par le conseil d'administration à leur sujet.

3.4. Documents disponibles

Afin de nous permettre de rédiger le présent rapport, l'ASBL disposait également d'un bilan et d'un compte de résultats et d'un tableau de l'évolution du patrimoine.

Ces documents ont d'ailleurs été approuvés par une assemblée générale dûment convoquée à cette fin.

Nous avons également pris connaissance du rapport de gestion établi par le conseil d'administration.

Les comptes de l'ASBL GAL ont été attestés sans réserve par le soussigné, commissaire-réviseur de l'ASBL.

3.5. Organisation administrative au FDF

La comptabilité des entités est centralisée sur le même outil informatique et répond depuis l'exercice 1990 aux prescriptions de la loi du 17 juillet 1975 et de ses arrêtés d'exécution.

Pour la première fois en 1997, les comptes ont été supervisés par un expert-comptable externe.

Un nouveau plan comptable approprié aux activités des entités a été mis en pratique en 1990 et correspond aux exigences du plan comptable minimum normalisé. Il est adapté régulièrement aux exigences de gestion.

Un bilan et un compte de résultats ont été établis au 31 décembre 1997 pour chaque entité selon ce plan comptable. Les charges et les produits ont été rattachés à l'exercice qui se clôturait.

Les règles d'évaluation n'ont pas été modifiées par rapport à l'exercice précédent.

4. COMPTES ANNUELS

Les comptes annuels comprennent le bilan, le compte de résultats, ainsi que l'annexe conformément au prescrit de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, telle que modifiée par la loi du 19 mai 1994 se référant à l'arrêté royal du 8 octobre 1976 relatif aux comptes annuels des entreprises.

Les intitulés des comptes et des rubriques ont été adaptés aux caractéristiques des activités d'un parti politique.

Les comptes annuels regroupent sur un seul document les données provenant de l'ASBL GAL, de l'ASBL ABX, de l'ASBL SBF et du FDF.

Cette situation consolidée vise à fournir une vue globale de la situation patrimoniale, financière et de résultat du « PRL-FDF ».

Les comptes annuels consolidés sont présentés ci-après.

Les comptes annuels de 1996 et de 1997 ne sont pas comparables puisque les comptes 1997 sont consolidés avec les entités du FDF alors que les comptes de l'exercice 1996 ne sont pas consolidés et ne se rapportent qu'à la seule ASBL GAL.

1. BILAN

PASSIF

CAPITAUX PERMANENTS

PASSIFS CIRCULANTS

2. COMPTE DE RÉSULTATS

3. ANNEXE

I. Évolution du patrimoine (Rubrique I du passif)

II. État des immobilisations

III. Évolution des provisions pour risques et charges (Rubrique 2 du passif)

IV. Cotisations des membres

V. Prestations diverses

VI. Coûts de personnel

VII. Charges de propagande et de publicité supportées dans l'exercice

VIII. Résultats exceptionnels

IX. Épargne

X. Résumé des règles d'évaluation

a) Immobilisations incorporelles

Sans objet. Les dirigeants de l'ASBL ont pris comme décision de maintenir en charges toutes les dépenses électorales. Il n'y a donc pas d'activation de ces dépenses.

b) Immobilisations corporelles

­ Immeubles : amortissements sur 20 ans.

­ Aménagements dans l'immeuble : amortissements sur 15 ans.

­ Machines de bureau : amortissements sur 4 ans.

­ Matériel roulant : amortissements sur 5 ans.

­ Mobilier de bureau : amortissements sur 10 ans.

­ Matériel en leasing : amortissements selon le même plan que le remboursement de la dette de leasing.

c) Immobilisations financières

Les garanties et cautions versées sont estimées à la valeur nominale.

d) Réserves affectées

Sans objet.

e) Plus-values de réévaluation

Sans objet.

f) Provisions pour propagande électorale

Selon l'estimation des frais envisagés pour le futur, la provision est constituée.

g) Autres provisions

Sans objet.

XI. Associations et groupements liés au parti

La liste des associations et groupements liés au parti qui ont versé des contributions au parti et/ou ayant bénéficié de dotations est reprise ci-dessous, avec mention du siège, de la forme juridique et du montant versé ou reçu (rubriques 1 E et 2 A du compte de résultat).

5. OBSERVATIONS DU RÉVISEUR

Les travaux que nous avons effectués pour l'établissement de ce rapport financier sont appropriés d'une part à la mission prescrite par l'article 23 de la loi et d'autre part à la nature des activités qui doivent se refléter dans les comptes.

La démarche se distingue dès lors de celle qui est développée dans la révision des comptes d'une entreprise.

Eu égard aux objectifs spécifiques du présent rapport financier définis en concertation avec la Commission de contrôle, nous sommes en mesure de confirmer que :

­ les comptes annuels consolidés ont été établis selon le schéma arrêté par la Commission de contrôle;

­ ils découlent sans addition ni omission de la comptabilité des associations identifiées au chapitre 2 ci-dessus;

­ le plan comptable utilisé est conforme à celui arrêté par la Commission de contrôle;

­ les écritures comptables s'appuient sur des pièces justificatives datées et portant un indice de référence à celles-ci.

Les comptes annuels de 1996 et de 1997 ne sont pas comparables puisque les comptes 1997 sont consolidés avec les entités du FDF alors que les comptes de l'exercice 1996 ne sont pas consolidés et ne se rapportent qu'à la seule ASBL GAL

6. RÉSUMÉ DU RAPPORT FINANCIER

Le rapport financier relatif au PRL-FDF a été établi par le réviseur d'entreprises, M. Eric Mathay représentant la SPRL Eric Mathay & Cº ­ Réviseurs d'entreprises, conformément à l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989.

La forme de ce rapport financier a été approuvée par la Commission de contrôle instituée par l'article 1^er de la même loi.

Les comptes annuels figurant dans le rapport couvrent les activités de la période du 1^er janvier au 31 décembre 1997 pour :

a) ASBL Gestion et Action libérale créée en vertu de l'article 22 de la loi du 4 juillet 1989;

b) ASBL Action bruxelloise créée en vertu de l'article 22 de la loi du 4 juillet 1989;

c) ASBL Solidarité bruxelloise francophone créée en vertu de l'ex article 71 du C.I.R.;

d) Le FDF en tant qu'association de fait.

Les résultats consolidés de l'exercice découlant des comptes annuels fournissent en synthèse les informations suivantes :

Fait à Bruxelles, le 27 mars 1998.

SPRL Eric Mathay & Cº-Réviseurs d'entreprises, représentée par Eric Mathay, réviseur d'entreprises.

6. PARTI SOCIAL CHRÉTIEN (PSC)

RAPPORT FINANCIER

Exercice 1997

1. INTRODUCTION

Le présent rapport a été établi en application de l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, et en vertu de ma désignation en qualité de réviseur par le Conseil d'administration de l'ASBL Action Solidaire en date du 11 décembre 1989.

Il est adressé, conformément à l'article 24 de la loi, aux Présidents du Sénat et de la Chambre des représentants, au ministre des Finances, ainsi qu'à la Commission de contrôle. Ce rapport financier porte sur les comptes annuels du Parti Social Chrétien, comprenant le bilan, le compte de résultats et l'annexe. Ces comptes annuels correspondent à la consolidation des entités visées au point 2 ci-dessous.

2. IDENTIFICATION DES ENTITÉS

2.1. Parti politique

Parti Social Chrétien, rue des Deux Églises 45, 1000 Bruxelles.

2.2. ASBL de gestion

ASBL Action Solidaire, rue des Deux Églises 41, 1000 Bruxelles.

Membres du Conseil d'administration

MM. G. Flagothier, Président;

G. Deprez, Vice-président jusqu'à l'assemblée générale du 23 mars 1998;

C.F. Nothomb, Vice-président;

R. Thissen, Administrateur délégué;

A. Antoine, Administrateur;

M. Lebrun, Administrateur;

J. Lefèvre, Administrateur;

A. Liénard, Administrateur à partir de l'assemblée générale du 23 mars 1998;

P. Wintgens, Administrateur jusqu'à l'assemblée générale du 23 mars 1998;

Mme M. Willame, Administrateur à partir de l'assemblée générale du 23 mars 1998;

Mme A-M. Corbisier-Hagon, Administrateur.

ASBL constituée le 28 janvier 1975. Statuts publiés au Moniteur belge du 20 mars 1975 sous le nº 1697.

3. ORGANISATION COMPTABLE ET ADMINISTRATIVE

3.1. Organisation administrative

L'organisation administrative et comptable du PSC National n'a pas subi de modification par rapport à l'exercice précédent.

Rappelons que les ressources du PSC National sont encaissées par l'association Action solidaire, ASBL de gestion, à l'exception des cotisations des membres qui sont versées sur un compte financier ouvert au nom du PSC National ­ Association de fait.

L'ASBL Action Solidaire centralise l'ensemble des dotations, dons, contributions des groupes et autres produits du PSC National, et les affecte à la couverture des frais de fonctionnement, de propagande et des différentes composantes. Celles-ci comprennent, notamment, les fédérations et sections locales ainsi que les associations et groupements nationaux et internationaux liés au parti.

Ainsi qu'il a déjà été mentionné antérieurement, ces composantes gèrent d'une manière autonome leurs ressources et tiennent une comptabilité selon leurs propres organisations administratives. Les produits, les charges et le patrimoine de ces composantes ne sont, dès lors, pas compris dans les comptes présentés dans ce rapport. Cette pratique est conforme aux dispositions actuelles de la législation applicable et à l'interprétation de celle-ci par la Commission de contrôle. Il est devenu évident qu'elle ne favorise par la comparabilité des comptes annuels des partis politiques, qui constitue un critère de transparence. Le périmètre couvert par le rapport financier devrait englober l'ensemble des composantes afin de mieux rendre compte des ressources, des dépenses et de la situation financière d'un parti, et ainsi améliorer sensiblement la qualité de l'information financière.

Mentionnons que le PSC-Secrétariat national encaisse les cotisations des membres, qui sont rétrocédées aux entités locales après retenue d'une participation aux frais de fonctionnement.

3.2. Méthodes comptables

Les méthodes comptables sont restées identiques à celles appliquées les exercices précédents.

L'ASBL ainsi que le Secrétariat national, en tant qu'association de fait, tiennent une comptabilité, adaptée à la nature et à l'étendue des activités de chaque entité, selon des règles usuelles de la comptabilité en partie double. Les comptes ouverts sont définis dans un plan comptable approprié, inspiré du schéma approuvé par la Commission de contrôle.

Conformément aux exercices précédents, les enregistrements comptables des produits et des charges courantes s'inspirent du principe de correspondance entre les charges et les produits relatifs à l'exercice, sans considération de la date de paiement ou d'encaissement. C'est-à-dire que les coûts des activités sont considérés comme des charges de la période lorsqu'ils peuvent être mis directement en relation avec les activités de l'exercice.

Toutefois, compte tenu des caractéristiques propres des activités, les dons et les cotisations, non affectables à un exercice, sont enregistrés en produits dans l'année de leur encaissement.

3.3. Règles d'évaluation

Les règles d'évaluation appliquées lors de la clôture de l'exercice 1997 sont identiques à celles adoptées pour l'établissement des comptes annuels des précédents exercices. Elles sont exposées au point X de l'annexe.

4. COMPTES ANNUELS

Les comptes annuels du PSC sont présentés à la fin du rapport sous la pagination p. 1 à p. 9.

Ils comprennent le bilan, le compte de résultats, ainsi que l'annexe, conformément au prescrit de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, telle que modifiée par la loi du 19 mai 1994 se référant à l'arrêté royal du 8 octobre 1976 relatif aux comptes annuels des entreprises. Les intitulés de comptes et de rubriques ont été adaptés aux caractéristiques des activités d'un parti politique.

Les comptes annuels correspondent à la consolidation des comptes de l'ASBL Action Solidaire et du PSC-Secrétariat national. Rappelons que, dans ce cas, la technique de la consolidation correspond à l'addition poste par poste des comptes des deux entités, après annulation des opérations réciproques. Cette situation consolidée vise à fournir une vue globale de la situation financière et des résultats du parti politique au niveau national, en excluant du périmètre les différentes composantes, conformément aux dispositions actuelles rappelées sous le point 3.1.

1. BILAN

2. COMPTE DE RÉSULTATS

3. ANNEXE

I. ÉVOLUTION DU PATRIMOINE (rubrique I du passif) :

II. ÉTAT DES IMMOBILISATIONS (rubriques I, II, III de l'actif) :

III. ÉVOLUTION DES PROVISIONS POUR RISQUES ET CHARGES (rubrique II du passif) :

IV. COTISATIONS DES MEMBRES :

V. PRESTATIONS DIVERSES :

VI. COÛT DE PERSONNEL :

VII. CHARGES DE PROPAGANDE ET DE PUBLICITÉ SUPPORTÉES DANS L'EXERCICE :

X. RÉSUMÉ DES RÈGLES D'ÉVALUATION

a) Principes généraux

L'association se conforme aux règles d'évaluation prescrites par la législation comptable applicable aux entreprises ainsi qu'aux dispositions légales et réglementaires applicables pour la comptabilité des partis politiques.

b) Immobilisations incorporelles

Le conseil d'administration se réserve le droit de porter sous la rubrique de l'actif « Immobilisations incorporelles » les dépenses électorales supportées qui ne seraient pas entièrement couvertes par des provisions constituées antérieurement.

Dans ce cas, il en fera expressément mention dans son rapport à l'assemblée générale, en justifiant ce mode de comptabilisation et la durée d'amortissement. Celui-ci ne pourra excéder la durée normale d'une législature.

c) Immobilisations corporelles

Les immeubles sont portés à l'actif pour leur valeur d'acquisition. Ils peuvent faire l'objet d'une réévaluation sur base d'une expertise ou d'informations correctement fondées quant à la valeur du bien.

Leurs amortissements s'effectuent sur une période de 20 ans, portant sur la valeur d'acquisition, le cas échéant majoré des plus-values actées.

Les autres immobilisations sont comptabilisées à l'actif à leur valeur d'acquisition et amorties de la manière suivante :

­ Mobilier : 20 %;

­ Matériel de bureau : 20 %;

­ Centrale téléphonique : 20 %;

­ Matériel informatique : 20 % - 25 % - 33 %;

­ Petit matériel : 100 %;

­ Véhicule : 25 % et 20 %.

d) Immobilisations financières

Elles sont évaluées à leur valeur d'acquisition et font l'objet de réduction de valeur en cas de moins-value durable.

e) Réserves affectées

Le conseil d'administration a la possibilité de proposer à l'assemblée générale la constitution de réserves affectées au financement d'investissements, par prélèvement sur le résultat de l'exercice.

f) Plus-values de réévaluation

Ainsi qu'il est déjà fait mention, des réévaluations pourront être actées sur les immeubles.

g) Provisions pour propagandes électorales

Il est doté au terme de chaque exercice des provisions pour dépenses électorales spécifiques aux scrutins pour lesquels l'association doit intervenir financièrement. Le montant et le rythme de la constitution de ces provisions sont arrêtés en concertation avec les groupes parlementaires des diverses assemblées fédérales, régionales et communautaires.

h) Autres provisions

Lors de l'établissement des comptes annuels, le conseil d'administration apprécie la nécessité de constituer des provisions pour faire face aux risques et charges probables liés aux activités de l'exercice écoulé, et en particulier en ce qui concerne les frais de gros entretien des immeubles.

XI. ASSOCIATIONS ET GROUPEMENTS LIÉS AU PARTI

La liste des associations et groupements liés au parti ayant bénéficié de dotations est reprise ci-dessous, avec mention du siège d'activité et de la forme juridique.

5. OBSERVATIONS DU RÉVISEUR

Les travaux que j'ai effectués pour l'établissement de ce rapport financier sont appropriés, d'une part, à la mission prescrite par l'article 23 de la loi et d'autre part, à la nature des activités qui doivent se refléter dans les comptes. La démarche se distingue dès lors de celle qui est développée dans la révision des comptes d'une entreprise.

Eu égard aux objectifs spécifiques du présent rapport financier définis en concertation avec la Commission de contrôle, je suis en mesure de confirmer que :

­ les comptes annuels ont été établis selon le schéma arrêté par la Commission de contrôle;

­ ils découlent sans addition ni omission de la comptabilité des associations identifiées au point 2 ci-dessus;

­ le plan comptable utilisé est conforme à celui arrêté par la Commission de contrôle;

­ les mouvements enregistrés en comptabilité s'appuient sur des pièces justificatives datées et portant un indice de référence à ceux-ci.

6. RÉSUMÉ DU RAPPORT FINANCIER

Le rapport financier relatif au Parti Social-Chrétien a été établi par le réviseur d'entreprises, M. Paul Comhaire, conformément à l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989.

La forme de ce rapport financier a été approuvée par la Commission de contrôle instituée par l'article 1^er de la même loi.

Les comptes annuels figurant dans le rapport couvrent la période du 1^er janvier au 31 décembre 1997 du Parti Social Chrétien (secrétariat national) ainsi que de l'ASBL Action Solidaire, reconnue en vertu de l'article 22 de la loi du 4 juillet 1989.

Les résultats de l'exercice découlant des comptes annuels fournissent en synthèse les informations suivantes :

Fait à Liège, le 27 mars 1998.

P. COMHAIRE.

Réviseur d'entreprises.

7. VLAAMS BLOK

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1997

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen heb ik de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van het mandaat dat mij door de raad van bestuur van de VZW VLAAMSE CONCENTRATIE is toevertrouwd.

Overeenkomstig artikel 24 van de wet is het verslag gericht aan de minister van Financiën, aan de Voorzitters van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Controlecommissie. Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening, die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat, van de politieke partij VLAAMS BLOK. Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de entiteiten, zoals bedoeld in punt 2.

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Politieke partij

Feitelijke vereniging VLAAMS BLOK, Madouplein 8 b 9, 1030 Brussel.

2.2. De in artikel 22 van voormelde wet bedoelde instelling

VZW VLAAMSE CONCENTRATIE, Madouplein 8 b 9, 1030 Brussel.

Leden van de raad van bestuur :

­ de heer Frank Vanhecke, voorzitter

­ de heer Roeland Raes, secretaris

­ mevrouw Patsy Vatlet, penningmeester

De VZW werd opgericht op 20 juli 1989; de statuten werden gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 19 oktober 1989 onder nr. 14635.

2.3. Andere VZW's

Niet van toepassing.

3. ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

De VZW VLAAMSE CONCENTRATIE beheert de dotaties ontvangen in het kader van artikel 16 van de wet van 4 juli 1989 en went deze aan ten gunste van de feitelijke vereniging VLAAMS BLOK. De feitelijke vereniging int de lidgelden onder aftrok van de dotaties aan de partijgeledingen. Deze regionale entiteiten hebben zowel op het vlak van de aanwending van hun middelen als van de boekhoudkundige verwerking ervan, autonomie. Deze laatsten zijn dan ook niet geïntegreerd in de boekhouding van de partij zoals hierboven gedefinieerd en die het voorwerp van mijn controle uitmaken.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit wordt gehouden volgens het systeem van de dubbele boekhouding en aangepast aan de aard en de omvang van de activiteit van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden opgenomen in de kosten van het boekjaar wanneer ze rechtstreeks kunnen worden toegewezen aan de activiteiten van deze periode.

De opbrengsten worden in het resultaat opgenomen vanaf het ogenblik dat een vordering juridisch vaststaat en zeker is. De lidgelden worden geboekt in de opbrengsten op het moment van hun ontvangst, terwijl de hiermede verband houdende dotaties eveneens op dat ogenblik worden geboekt.

3.3. Waarderingsregels

­ De waarderingsregels worden vastgesteld overeenkomstig de bepalingen van hoofdstuk II van het koninklijk besluit van 8 oktober 1976 met betrekking tot de jaarrekening van de ondernemingen.

­ De waarderingsregels werden ten opzichte van het voorgaande boekjaar niet gewijzigd.

­ De resultatenrekening wordt niet op een belangrijke wijze beïnvloed door opbrengsten en kosten die aan een vorig boekjaar moeten worden toegerekend.

­ Voor de samenvatting van de waarderingsregels verwijs ik naar punt X van de toelichting.

4. JAARREKENING

4.1. Vergelijkbaarheid

De vergelijkbaarheid van de gegevens 1997 met 1996 is mogelijk zonder enige aanpassing in de voorstelling van de balans of de resultatenrekening. De bedragen van het vorige boekjaar zijn identiek met die welke eerder reeds werden medegedeeld.

4.2. Bijdragen van de fracties

In de resultatenrekening werd onder rubriek I.D.5 « Bijdragen van de fracties ­ andere » opgenomen :

4.3. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING