7‑22 Sénat de Belgique Session ordinaire 2020‑2021 Séances plénières Vendredi 16 juillet 2021 Séance du matin |
7‑22 Belgische Senaat Gewone Zitting 2020‑2021 Plenaire vergaderingen Vrijdag 16 juli 2021 Ochtendvergadering |
|
Compte rendu provisoire
Non encore approuvé par les orateurs. |
Voorlopig verslag
Nog niet
goedgekeurd door de sprekers. |
|
Sommaire |
Inhoudsopgave |
|
Approbation de l’ordre du jour Prise en considération de propositions
|
Inoverwegingneming van voorstellen
|
|
Présidence de Mme Stephanie D’Hose (La séance est ouverte à 10 h 00.) (En raison des mesures prises contre la pandémie de coronavirus, la plupart des sénateurs participent à la séance en vidéoconférence.) |
Voorzitster: mevrouw Stephanie D’Hose (De vergadering wordt geopend om 10.00 uur.) (Wegens de coronamaatregelen nemen de meeste
senatoren aan de vergadering deel via videoconferentie.) |
|||||
Mme la présidente (devant l’assemblée debout). – Chers collègues, notre pays et les pays voisins ont été touchés, ces derniers jours et ces dernières heures, par des intempéries d’une ampleur inouïe. Des ruisseaux et des rivières sont sortis de leur lit, les eaux ont envahi nos villes et nos villages et se sont infiltrées dans d’innombrables maisons. La souffrance humaine qui en résulte est incalculable, et plusieurs personnes ont malheureusement perdu la vie. Nos pensées vont vers elles et leurs proches. Bon nombre de nos concitoyens ne peuvent aujourd’hui que constater et évaluer les dégâts matériels. L’eau a endommagé ou carrément détruit habitations, mobilier, voitures et jardins. De nombreuses personnes ont vu le rêve d’une vie détruit et emporté par les flots en un instant. Nous adressons nos plus vifs remerciements à tous les services de secours, aux pompiers, à la protection civile, à la police et à l’armée, ainsi qu’à toutes celles et tous ceux qui, des quatre coins du pays et même de l’étranger, se rendent dans les zones sinistrées pour y proposer leur aide. À l’instar de la pandémie de la Covid, cette catastrophe naturelle nous rappelle combien nous restons vulnérables. Et tout comme c’est le cas pour la gestion de la pandémie, c’est à nous, décideurs politiques, qu’il incombe de tirer les leçons de ce drame pour pouvoir, à l’avenir, protéger au mieux notre pays et ses habitants contre de telles calamités. Je vous invite à observer une minute de silence. |
De voorzitster (voor de staande vergadering). – Geachte collega’s, ons land en onze
buurlanden werden in de afgelopen uren en dagen getroffen door noodweer van
een ongekende omvang. Beken en rivieren traden buiten hun oevers, water
overspoelde onze dorpen en steden en drong binnen in talloze huizen. Het
menselijke leed is niet te becijferen. Er zijn helaas dodelijke slachtoffers
te betreuren. Onze gedachten zijn bij hen en hun verwanten. Er zijn ook ontelbare landgenoten die vandaag noodgedwongen de materiële
schade opmeten. Het water beschadigde of vernielde hun woningen, huisraad,
auto’s en tuinen. Dromen en idealen waaraan soms jarenlang werd gewerkt,
werden in een oogwenk weggespoeld. Onze dank gaat uit naar alle hulpdiensten, naar de brandweer, de civiele
bescherming, de politie, het leger. Naar allen die vanuit het hele land en
het buitenland naar de getroffen gebieden trekken om bijstand te bieden. Net zoals de covidpandemie toont ook deze natuurramp
aan hoe kwetsbaar wij blijven. En net zoals de pandemie is het onze taak om,
als beleidsmakers, uit dit drama lessen te trekken, om ons land en zijn
bewoners in de toekomst zo goed mogelijk te beschermen tegen dergelijke
calamiteiten. Ik nodig u uit om een minuut stilte in acht te nemen. |
|||||
(L’assemblée observe une minute de silence) |
(De vergadering neemt een minuut stilte in acht) |
|||||
Mme la présidente. – L’ordre du jour établi par le Bureau a été communiqué par voie électronique aux sénateurs. |
De voorzitster. – De agenda zoals vastgesteld door het Bureau
werd elektronisch meegedeeld. |
|||||
M. Steven Coenegrachts (Open Vld). – En vertu de l’article 54, 3, alinéa 1er, du règlement du Sénat, je propose que nous examinions immédiatement, au cours de cette séance plénière, la proposition de résolution relative aux droits de la communauté LGBTQIA+ en Hongrie (de Mme Stephanie D’Hose et consorts ; Doc. 7‑282/1). |
De heer Steven Coenegrachts
(Open Vld). – Op basis van artikel 54, 3, eerste lid
van het reglement van de Senaat stel ik voor het voorstel van resolutie
betreffende de rechten van de lgbtqia+-gemeenschap
in Hongarije (van mevrouw Stephanie D’Hose
c.s.; Stuk 7‑282/1), onmiddellijk in de plenaire vergadering te
behandelen. |
|||||
Mme la présidente. – Le texte de cette proposition de résolution a été communiqué par voie électronique. En vertu de l’article 54, 3, alinéa 1er, du règlement du Sénat, notre assemblée peut effectivement prendre cette proposition de résolution en considération et l’examiner immédiatement. Quelqu’un a‑t‑il une objection à ce que nous prenions la proposition de résolution en considération ? Personne ne demandant la parole, il en est ainsi décidé. Quelqu’un a‑t‑il une objection à ce que nous examinions immédiatement la proposition de résolution en considération ? |
De voorzitster. – De tekst van dit voorstel van deze resolutie
werd elektronisch medegedeeld. Met toepassing van artikel 54, 3,
eerste lid, van het reglement van de Senaat, kan onze vergadering inderdaad
dit voorstel van resolutie in overweging nemen en onmiddellijk behandelen. Heeft iemand bezwaar tegen de inoverwegingneming van het voorstel van
resolutie? Aangezien niemand het woord vraagt, is aldus besloten. Heeft iemand bezwaar tegen de onmiddellijke behandeling van het voorstel
van resolutie? |
|||||
M. Karl Vanlouwe (N‑VA). – |
De heer Karl Vanlouwe
(N‑VA). – U weet dat
wij dit ook bijzonder belangrijk vinden. Wij hebben daar ook voor gestemd in
het Vlaams Parlement. Het is een tekst die al een tijdje circuleert en het
verwondert mij dat die plotseling bij hoogdringendheid moet wordt behandeld.
Ik zou toch de stemming willen vragen over de spoedbehandeling. |
|||||
Mme la présidente. – Nous procédons donc à un vote par assis et levé sur la proposition de discussion immédiate, conformément à l’article 42 du règlement. |
De voorzitster. – Wij gaan over tot een stemming bij
zitten en opstaan zoals bedoeld in artikel 42 van het reglement over het
voorstel tot onmiddellijke behandeling. |
|||||
– La proposition de discussion immédiate est approuvée par assis et levé. |
– Het voorstel tot onmiddellijke behandeling wordt
bij zitten en opstaan aangenomen. |
|||||
Mme la présidente. – Je vous propose donc d’ajouter la proposition de résolution à notre ordre du jour. |
De voorzitster. – Ik stel dus voor om het voorstel van
resolutie aan onze agenda toe te voegen. |
|||||
(Assentiment) |
(Instemming) |
|||||
Mme la présidente. – Puisqu’il n’y a pas d’autres observations, l’ordre du jour tel qu’il vient d’être modifié, est approuvé. |
De voorzitster. – Aangezien
er geen andere opmerkingen zijn, is de agenda, zoals hij net werd gewijzigd,
goedgekeurd. |
|||||
Proposition de résolution portant sur la possession par des particuliers de nouveaux animaux de compagnie (NAC) d’origine exotique, le bien-être de ces animaux et la collaboration interfédérale en la matière (de MM. Gaëtan Van Goidsenhoven, Georges-Louis Bouchez et Jean-Paul Wahl, Mmes Sabine Laruelle et Véronique Durenne, MM. Philippe Dodrimont, Alexander Miesen et Rik Daems et Mme Stephanie D’Hose ; Doc 7‑159) |
Voorstel van resolutie betreffende het bezitten van nieuwe gezelschapsdieren (NGD) van exotische oorsprong, het welzijn van deze dieren, en de interfederale samenwerking op dat gebied (van de heren Gaëtan Van Goidsenhoven, Georges-Louis Bouchez en Jean-Paul Wahl, de dames Sabine Laruelle en Véronique Durenne, de heren Philippe Dodrimont, Alexander Miesen en Rik Daems en mevrouw Stephanie D’Hose; Stuk 7‑159) |
|||||
(Pour le texte adopté par la commission des Matières transversales, voir document 7‑159/4.) |
Bespreking
(Voor de tekst aangenomen door de commissie voor de Transversale Aangelegenheden, zie stuk 7‑159/4.) |
|||||
Mme Hélène Ryckmans (Ecolo-Groen), rapporteuse. – Je vous remercie, Madame la Présidente, pour les paroles que vous avez prononcées en début de séance. Je voulais m’associer, moi aussi, à l’hommage rendu aux victimes et aux services de secours. Venons-en à la proposition de résolution portant sur la possession par des particuliers de nouveaux animaux de compagnie (NAC) d’origine exotique, le bien-être de ces animaux et la collaboration interfédérale en la matière. Ce texte a fait l’objet de trois réunions de la commission des Matières transversales, les 17 mai, 2 et 12 juillet. M. Van Goidsenhoven a d’abord présenté un exposé général, lors duquel il a indiqué que, depuis de nombreuses années, la popularité des nouveaux animaux de compagnie est grandissante auprès des Belges. La résolution s’intéresse aux politiques régulant la détention et le commerce des NAC, afin de répondre à des questions de bien-être animal, de légalité du commerce et de santé publique. Elle s’inscrit dans une démarche visant à offrir le plus haut standard de protection et de bien-être pour ces animaux. En effet, il s’agit de dissuader au maximum les achats compulsifs et de préparer correctement l’acheteur potentiel. La proposition de résolution demande notamment de défendre, aux échelons européen et international, un renforcement des contrôles du trafic d’animaux, d’exercer un contrôle régulier des sites internet assurant la vente de NAC, de compléter ou de revoir la procédure d’octroi des permis d’environnement et des déclarations de détention, d’harmoniser les « listes positives » d’animaux pouvant être détenus, et d’assurer la mise en place d’une plateforme unique offrant une information complète aux citoyens sur la législation et les obligations. M. Van Goidsenhoven a tenu à préciser que la sixième réforme de l’État a transféré aux Régions plusieurs compétences relatives notamment au bien-être animal et au contrôle des conditions de vente et de détention de ces animaux, alors que le niveau fédéral est resté compétent en matière de commerce international. S’en est suivie une discussion générale, lors de laquelle différents points de vue ont été exprimés. Mme Ryckmans a déclaré que son groupe politique Ecolo-Groen était favorable à la proposition de résolution qui, toutefois, ne fait pas état des travaux déjà menés par les Régions qui avancent sur le sujet, certes peut-être en ordre dispersé. On tend cependant vers un renforcement des normes d’achat, qui permettra de mettre fin aux achats compulsifs et d’améliorer le bien-être des animaux. Mme Brouwers a fait remarquer que la proposition de résolution ne faisait pas référence à la loi du 14 août 1986 et a souligné qu’en Région flamande, il est interdit de détenir des animaux exotiques, à moins qu’ils ne figurent sur des « listes positives ». Elle estime que la régionalisation du bien-être animal a entraîné une plus grande dynamique et a abouti à une modernisation de la réglementation. Elle reste favorable à l’idée d’un renforcement de la collaboration avec les douanes et avec l’Agence fédérale pour la sécurité de la chaîne alimentaire (AFSCA). L’intervenante a pointé plusieurs aménagements nécessaires, qu’elle a d’ailleurs proposés par la suite sous la forme d’amendements. Mme Coudyser s’est ralliée aux propos de Mme Brouwers. Le bien-être animal a été régionalisé et la Région flamande a réalisé beaucoup de progrès dans ce domaine. M. Van Goidsenhoven a indiqué que des éléments avaient certes été améliorés et que la résolution pourrait y faire référence. Il a néanmoins rappelé qu’il existe une marge d’amélioration, notamment en raison de la complexité de la thématique et de la réalité institutionnelle. Mme Claes a estimé que la proposition de résolution faisait fi des réglementations régionales en la matière et a identifié différents problèmes dans le texte, notamment la question du travail déjà réalisé par la Région flamande, le manque de précision concernant les animaux auxquels s’applique la résolution, ainsi que l’absence de référence aux règlements juridiques qui ont déjà été élaborés, notamment en Région flamande. M. Van Goidsenhoven a rappelé que la proposition de résolution entend surtout mettre en lumière un certain nombre de processus qui pourraient faire l’objet de transversalité entre niveaux de pouvoir et ce, afin de renforcer le travail à l’égard des NAC. Il a précisé que la présente proposition de résolution visait à apporter modestement une pierre à l’édifice. M. Hermant a déclaré que les NAC constituaient un véritable problème et que la concertation à l’échelle du pays était nécessaire pour harmoniser les règles en la matière. Plusieurs amendements ont été déposés par Mme Brouwers, ainsi que par le groupe Ecolo-Groen. Ces amendements, dont l’intérêt et l’importance ont été soulignés, ont été soumis au vote. Vous avez eu accès, sur le site internet du Sénat, au texte amendé et voté en commission à une large majorité. Le rapport a été approuvé à l’unanimité des douze membres présents et confiance m’a été faite pour la présentation du rapport en séance plénière. |
Mevrouw Hélène Ryckmans
(Ecolo-Groen),
rapporteur. – |
|||||
Mme Allessia Claes (N‑VA). – |
Mevrouw Allessia
Claes (N‑VA). –
Dierenwelzijn is een onderwerp dat ons na aan het hart ligt en de gemoederen
beroert. Veel gezinnen hebben een huisdier en beschouwen dat als een lid van
de familie. Deze maatschappelijke beroering mag niet zomaar een vrijgeleide
betekenen om op elk niveau voorstellen in te dienen en zeker niet om te
stellen dat de Senaat vanwege het maatschappelijk belang hiervoor bevoegd zou
zijn, wat de indieners beweren. Onze fractie zal spijtig genoeg tegen dit
voorstel van resolutie moeten stemmen. De reden hiervoor is tweeledig. Zoals ik al heb aangehaald in de commissie staan er in dit voorstel toch
een aantal zaken die niet correct zijn. Er wordt niet duidelijk in de tekst
uitgelegd wat nieuwe gezelschapsdieren van exotische oorsprong zijn. Het kan
hier dus om alle categorieën van dieren gaan: amfibieën, reptielen,
spinachtigen van exotische oorsprong, ongeacht of ze hier gekweekt of
ingevoerd zijn. Voor de ene collega kan het heel duidelijk zijn wat ‘een dier
van exotische oorsprong’ juist wil zeggen, maar voor een andere helemaal
niet. De katten die we hier nu in Europa hebben, werden 9000 jaar geleden
gedomesticeerd in Egypte en hadden dus ook een exotische oorsprong in Afrika.
Waar leggen we het onderscheid tussen exotisch en niet-exotisch en hoe ver
gaan we terug in de geschiedenis? Mijn fractie is wel tevreden dat er melding wordt gemaakt van de
positieve dynamiek in de regelgeving en de doorgedreven modernisering waartoe
de regionalisering heeft geleid. In het voorliggend voorstel vraagt men dat er één platform per gewest
wordt gerealiseerd en geïnstalleerd. De bedoeling is dat alle burgers de
volledige informatie krijgen over het houden van huisdieren en ook van nieuwe
huisdieren. In Vlaanderen bestaat er al zo’n platform. De website
www.huisdierinfo.be verzamelt alle informatie over het houden en verzorgen
van huisdieren en over de plichten van huisdiereneigenaars. Daarnaast vindt
men daar ook heel wat informatie over wetenschappelijke en maatschappelijke
inzichten betreffende dierenwelzijn. Het mag duidelijk zijn dat dierenwelzijn
in Vlaanderen wel degelijk goed gereglementeerd is. Zoals meegedeeld in de
resolutie kan men in Vlaanderen enkel de zoogdieren of reptielen houden die
vermeld staan in het koninklijk besluit van 16 juli 2009 en in het
besluit van de Vlaamse Regering van 22 maart 2019. Indien de
zoogdieren of reptielen in kwestie niet vermeld staan op die lijsten kan er
een uitzondering gevraagd worden bij de minister. Dat er verschillen zijn
tussen de gewesten wat betreft de categorieën van dieren op die lijsten is
volgens mij ook het goed recht van elke deelstaat. Bovendien bepaalt de
dierenwelzijnswet dat dieren moeten gehouden worden volgens hun fysiologische
en ethologische behoeften. Gebeurt dat niet, dan kunnen ook die exotische of
nieuwe gezelschapsdieren van exotische oorsprong in beslag genomen worden.
Onder andere voor roofvogels heeft Vlaanderen ook al een specifieke
regelgeving over het houden en verhandelen van deze dieren. Er zijn nog wel enkele voorbeelden van regelgeving die in Vlaanderen al
eventjes in voege is getreden en daarvoor is telkens advies gevraagd aan
onder meer de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn en de Dierentuincommissie.
Politieke beslissingen worden steeds genomen na advies van stakeholders,
dierenartsen, wetenschappers enzovoort. Wat vooral mijn aandacht trok was dat
in de tekst de link gemaakt wordt met volksgezondheid om de
dierenwelzijnsmaterie op het vlak van het houden van exotische dieren naar
het federale niveau te brengen. Volgens mij schijnen de indieners van dit
voorstel zich te vergissen wat de beoogde doelgroep van de
dierenwelzijnswetgeving betreft. |
|||||
|
Die wetgeving gaat over het welzijn van dieren, niet over de gezondheid
van mensen, de volksgezondheid. Er moet een duidelijk onderscheid worden
gemaakt tussen beide. Tot daar mijn bemerkingen op inhoudelijk vlak. Er is een tweede reden voor onze tegenstem voor dit voorstel. We zitten
hier samen om te debatteren over een voorstel dat handelt over een exclusieve
bevoegdheid is van de deelstaten. Dit is een aangelegenheid die tijdens de
laatste staatshervorming duidelijk is overgeheveld naar de deelstaten. De
senatoren die hier aanwezig zijn hebben dat mee ondertekend en desondanks
dienen ze dit voorstel in. Ze weten heel goed dat dit thema niet in de Senaat
thuishoort, maar in de parlementen van de gewesten. Ik ben lid van de
Commissie voor Dierenwelzijn in het Vlaams Parlement. Ondanks de ideologische
verschillen tussen de fracties die er vertegenwoordigd zijn, hebben de
commissieleden gezamenlijk één doel voor ogen, namelijk streven naar meer
dierenwelzijn, zowel in Vlaanderen als daarbuiten. We maken gebruik van onze
bevoegdheid door wekelijks te debatteren, voorstellen te bekijken, enzovoort. De zomer staat nu voor de deur. Ik kan een tip geven aan de collega’s
voor zomerlectuur: kijk eens naar de bijzondere wet tot hervorming der
instellingen, in het bijzonder naar artikel 6, § 1, 13. XI, dat
uitdrukkelijk bepaalt dat dierenwelzijn een exclusieve bevoegdheid is van de
deelstaten. Laat ons dus niet proberen op allerlei manieren materies te herfederaliseren. Ik besef dat samenwerking nodig is. Dat
gebeurt al. Het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen
(FAVV) werkt al samen met de drie gewesten. Sinds de overheveling van
Dierenwelzijn naar de gewesten, zijn er duidelijke stappen vooruit gezet.
Ondanks de belerende toon van het voorstel hebben de gewesten op het vlak van
dierenwelzijn geen lessen te trekken van het federale niveau. Stellen dat “om
de hoogste graad in dierenwelzijn te bereiken, meer samenwerking tussen de
Gewesten en de Federale Staat vereist is”, lijkt me daar dan ook haaks op te
staan. Tot slot, mijn fractie gaat absoluut uit van de sterktes van de
deelstaten. Wij zullen ons dan ook blijven inzetten voor meer dierenwelzijn,
maar dan wel op het juiste niveau, en dat is het niveau van de deelstaten. Wegens die redenen zal onze fractie dan ook tegen dit voorstel van resolutie stemmen. |
|||||
M. Bert Anciaux (Vooruit). – |
De heer Bert Anciaux (Vooruit). – Voorzitter, het wordt hier wel heel
saai als we sprekers niet meer mogen onderbreken en als we niet meer mogen
debatteren. Als iedereen gewoon zijn papiertje afleest en niet tegen een
reactie kan, dan weet ik niet meer waarom ik nog moeite moet doen om te
luisteren. Mevrouw Claes, het klopt dat dierenwelzijn een bevoegdheid van de
gewesten is. Deze resolutie gaat daar ook helemaal niet tegenin. Resoluties
in de Senaat – en dus ook deze resolutie – moeten precies transversaal zijn.
Dat wil zeggen dat ze over een bevoegdheid van de deelgebieden gaan waaraan
echter ook federale aspecten verbonden zijn. Dat is met deze resolutie
inderdaad het geval. Douanecontrole en internationale handel zijn federale
aspecten en daarom is de Senaat wel degelijk de juiste plaats om dit te
bespreken. Ik ben het dus eens met uw eerste inhoudelijk argument, maar dat
het om een exclusieve bevoegdheid van de gewesten gaat, is spijtig genoeg –
ik ben de eerste om te pleiten voor homogene bevoegdheden – niet honderd
procent juist. Er zijn ook federale aspecten aan verbonden. Ik kan u tot slot wel zeggen dat ik bijzonder blij ben dat er in
Vlaanderen een heel goed beleid rond dierenwelzijn wordt gevoerd. |
|||||
Mme Hélène Ryckmans (Ecolo-Groen). – Je souhaiterais d’abord remercier Mme Brouwers pour les amendements qu’elle a déposés. Il était nécessaire en effet d’attirer l’attention sur le travail que tant la Région flamande que la Région wallonne ont déjà accompli en la matière. Madame Claes, vous avez beaucoup parlé du bien-être animal mais, en l’espèce, il s’agit des nouveaux animaux de compagnie, à savoir les animaux exotiques, importés illégalement ou dans des conditions qui ne sont pas acceptables. Or, on sait à quel point les risques de zoonose sont importants. La pandémie de Covid‑19 est d’ailleurs là pour nous le rappeler. Si cette maladie s’est propagée dans le monde entier, c’est parce qu’elle a trouvé sa source dans le commerce des animaux sauvages, dans la destruction de leur milieu de vie et dans leur utilisation à des fins alimentaires. Nous devons prendre tous ces éléments en compte si nous voulons renforcer nos procédures de contrôle en ce qui concerne le commerce de ces animaux. C’est là que réside le lien avec la santé publique. Madame Claes, vous ne pouvez pas ignorer le fait que la mise en place de la taskforce nationale « Sustainable Wildlife Trade » s’inscrit dans le cadre de l’objectif « One World, one Health ». Ce principe nous impose de mener une réflexion globale sur la santé articulée, la santé animale, la santé de notre environnement et la santé humaine. Ce principe a été validé par la Conférence interministérielle de l’Environnement élargie. Il s’agit d’une compétence fédérale. Aujourd’hui, l’expérience de la Covid‑19 doit nous inciter à être attentifs à la nécessaire interaction entre les différents acteurs pour limiter le trafic et le commerce des animaux exotiques. C’est pourquoi nous avons amendé le texte et mettons prioritairement l’accent sur le commerce des animaux exotiques et sur la concertation avec les différents niveaux de pouvoir pour garantir les contrôles les plus adéquats possibles. En l’espèce, nous ne pouvons pas agir efficacement en nous cantonnant au niveau des Régions : les voyageurs qui entrent sur le territoire avec ces animaux de compagnie peuvent arriver tout aussi bien à Charleroi qu’à Zaventem ou Liège. La Région wallonne a pris des mesures en vue d’augmenter les contrôles en ce qui concerne, notamment, la viande de brousse. Ce sont des risques que nous ne pouvons plus accepter. La crise sanitaire que nous traversons l’a montré à suffisance. Nous devons mener une réflexion globale sur la santé humaine et la santé animale ainsi que sur leur interdépendance. En l’espèce, il ne s’agit donc pas uniquement du bien-être animal ; l’enjeu porte sur les nouveaux animaux de compagnie, à savoir les animaux exotiques. |
Mevrouw Hélène Ryckmans
(Ecolo-Groen). – |
|||||
Mme Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – |
Mevrouw Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – Mijn collega Slootmans heeft dit onderwerp in
de commissie gevolgd. Ik geef een korte stemverklaring. Wij delen zeker de geest van deze resolutie die tot doel heeft het
welzijn van nieuwe gezelschapsdieren te verbeteren en de handel erin strenger
te reguleren, onder andere door impulsaankopen maximaal te bemoeilijken en
websites die exotische dieren verkopen, indien nodig te sluiten. We twijfelen
dan ook niet aan de nobele intenties van de indieners, maar dit voorstel gaat
voorbij aan de onweerlegbare realiteit dat sinds de bevoegdheid voor
dierenwelzijn naar de gewesten is overgedragen, er op dat vlak een
significante verbetering is vastgesteld, met meer middelen voor inspectie,
meer controles en een kordatere handhaving. Het is verder ook de bevoegdheid
van de gewesten, en niet van de Senaat, om te onderzoeken of ze nog
verbeteringen in hun wetgeving kunnen aanbrengen. Precies de onderlinge
competitie tussen de gewesten zorgt voor een positieve dynamiek en het lijkt
ons dan ook niet aangewezen om die te doorbreken, zoals ook collega Claes
daarnet al heeft aangevoerd. Verder gaat de resolutie ook voorbij aan het feit dat er in het Vlaams
Gewest al een duidelijke wetgeving rond het houden van exotische dieren
bestaat. Indien een dier niet op een positieve lijst staat, is het houden
ervan verboden, behalve wanneer men van de minister een
uitzonderingserkenning krijgt. Dergelijke lijsten bestaan ook in de twee
andere gewesten. Dat eigenaars naar een ander gewest kunnen verhuizen, is
geen argument om die bevoegdheid te herfederaliseren.
Dat de deelstaten verschillende regels hanteren, is inherent aan een federale
staat. Eigenaars kunnen trouwens ook naar een ander land verhuizen. Ze moeten
zich schikken naar de betreffende territoriale regelgeving. De amendementen
van CD&V kwamen aan die opmerkingen tegemoet en daarom hebben we ze in de
commissie ook gesteund. Maar omdat amendement nummer 7 van MR, dat een
impliciet element van herfederalisering bevat, werd
goedgekeurd, kunnen we de globale tekst niet steunen. Daarom zal onze fractie
zich bij de stemming onthouden. |
|||||
Mme Nadia El Yousfi (PS). – Madame la Présidente, je voudrais tout d’abord vous remercier chaleureusement pour la minute de silence. J’ai également une pensée pour toutes les personnes touchées par cette calamité. Le texte à l’examen part du constat que les animaux regroupés sous l’appellation NAC sont aujourd’hui très populaires. Il vise à répondre à plusieurs préoccupations dans le cadre de politiques transversales. En effet, la Sixième Réforme de l’État a transféré aux Régions plusieurs compétences relatives notamment au bien-être animal et au contrôle des conditions de vente et de détention des animaux concernés, alors que le niveau fédéral reste compétent en matière de commerce international. Sont ainsi concernés le dispositif du texte soumis à examen, la santé publique, le bien-être animal, mais également la légalité du commerce. Le niveau international est lui aussi concerné, notamment en ce qui concerne la conservation des espèces, le commerce international des espèces de faune et de flore sauvages menacées d’extinction et les règles européennes relatives à l’introduction et à la propagation des espèces exotiques envahissantes. Les recommandations formulées tiennent compte de la nécessaire collaboration entre ces niveaux de pouvoir et des amendements précisant plus clairement encore les responsabilités de chacun d’eux ont été adoptés. La proposition de résolution à l’examen se concentre sur les NAC d’origine exotique. Elle vise à offrir à ces animaux le plus haut standard de protection et de bien-être. Nous approuverons le dispositif du texte car il règle de manière intéressante et significative le flou qui subsiste encore dans les différentes dispositions légales régissant ce dossier. Les développements de la proposition de résolution insistent particulièrement sur ce point. Ce flou a certainement contribué au manque de connaissance actuelle quant au nombre de NAC d’origine exotique non protégés par la Convention sur le commerce international des espèces de faune et de flore sauvages menacées d’extinction (CITES) présents sur notre territoire, leurs conditions d’achat et de détention, et nous ne parlerons même pas de la dangerosité de certains de ces animaux ni de leur potentiel impact sur la santé publique. L’état actuel de la législation en matière d’achat et de détention de NAC par des particuliers laisse également apparaître de nombreuses lacunes. Le texte en reprend une liste non exhaustive. Ce sont certainement ces constats qui nous font adhérer au dispositif, dont l’objectif est aussi de nous encourager à mieux définir notre législation de manière coordonnée. En effet, il convient de dissuader au maximum les achats compulsifs et de préparer correctement l’acheteur potentiel. Il nous apparaît effectivement indiqué d’envisager une réforme des dispositions entourant l’achat et la détention de NAC, qui englobent d’autres mesures essentielles faisant l’objet d’une collaboration interfédérale. Un autre élément qui a retenu notre attention est le renforcement de la coopération internationale et européenne en matière de trafic d’animaux sauvages, compte tenu de l’importance croissante de l’internet. Il convient de s’intéresser également aux sites et plateformes de vente d’animaux. Ceux-ci sont souvent des portes d’entrée pour des espèces menacées dans leur habitat naturel ou dangereuses pour l’homme. À l’échelon belge, nous partageons l’idée que l’harmonisation des dispositifs entre Régions doit se faire au plus vite. À cet égard, les conseils de bien-être animal jouent un rôle essentiel. On insistera particulièrement dans ce dossier, plus que dans d’autres, sur l’importance de la collaboration entre tous les niveaux de pouvoir, vu la complexité et le croisement des différentes législations. Le texte à l’examen apporte une amélioration considérable à l’encadrement de la problématique de la détention des NAC. Nous soutiendrons toutes les recommandations, qui clarifient de nombreux aspects du dossier. En l’occurrence, l’accent est surtout mis sur le bien-être animal, mais aussi, aux échelons européen et international, sur le renforcement des contrôles des trafics d’animaux, sur les contrôles aux douanes concernant les importations illégales d’animaux et la traque des réseaux responsables de ces trafics, sur le contrôle régulier des sites internet assurant la vente de NAC ou d’animaux exotiques, sur la procédure d’octroi et les conditions de détention de ces animaux, sur leur identification, sur l’importance d’une information optimale à destination des éventuels détenteurs, sur la poursuite de l’objectif à long terme d’une vue globale du nombre de NAC d’origine exotique présents sur le territoire belge. Il s’agit, pour ces différents aspects, d’impliquer tous les niveaux de pouvoir mais également les acteurs concernés et notamment les services de l’AFSCA et des douanes. |
Mevrouw Nadia El Yousfi
(PS). – |
|||||
M. Gaëtan Van Goidsenhoven (MR). – En tant qu’auteur de la proposition de résolution, je tenais tout d’abord à remercier très sincèrement l’ensemble des collègues qui ont soutenu cette initiative. Il est vrai que lors de la présentation de la proposition, en mai dernier, les positions de chacun auraient pu faire transparaître l’idée que nous n’aboutirions pas à un vote favorable en commission. Cela ne fut pas le cas. Un réel travail parlementaire a pu être instauré, avec le dépôt de plusieurs amendements. Je tenais donc à saluer particulièrement l’attitude des collègues du CD&V et d’Ecolo-Groen qui, ensemble, ont déposé pas moins de six amendements ayant permis d’aboutir à un texte plus rassembleur et consensuel. Dans ce contexte, je ne peux donc que me réjouir de constater qu’une matière transversale telle que le bien-être animal et, plus particulièrement, la façon dont nous pouvons améliorer celui-ci, ont rassemblé une majorité de collègues en commission. Vous l’aurez certainement compris, la question du bien-être animal me tient tout particulièrement à cœur et mérite qu’on lui accorde toute notre attention, même ici au Sénat. Vous le savez, la sixième réforme de l’État a transféré aux Régions l’essentiel des compétences en la matière. Notre intention n’est pas de remettre cette organisation en question ni de refédéraliser cette compétence, mais bien de s’en saisir pour mieux appréhender le dossier et ainsi apporter une valeur ajoutée à la gestion compliquée des nouveaux animaux de compagnie, communément appelés NAC. Cette régionalisation du bien-être animal a bien évidemment permis d’aboutir à une modernisation de la réglementation. Je suis toutefois intimement convaincu qu’il existe une marge d’amélioration, notamment en raison de la complexité de la thématique et de la réalité institutionnelle. M. Anciaux et Mme Ryckmans ont d’ailleurs rappelé la dimension fédérale de la problématique, au travers des contrôles douaniers, du commerce international, de la lutte contre les trafics, questions qui restent essentielles. J’imagine que vous avez pu cerner à quel point cette catégorie d’animaux est vaste et nécessite des réponses adéquates. Il faut donc tenir compte de la réalité institutionnelle, en acceptant l’idée que la clé de la solution passera certainement par une meilleure collaboration entre les différents niveaux de pouvoir. D’où l’importance d’avoir pu mener ce débat ici au Sénat car ce travail, en se situant à la croisée de toute une série de réalités, touche à plusieurs impératifs et enjeux que je souhaiterais aborder brièvement. J’aimerais tout d’abord aborder l’enjeu écologique et les risques pour le maintien de la biodiversité. L’abandon de certains types de NAC en milieu naturel peut en effet entraîner des conséquences néfastes sur le plan de la biodiversité locale. Différentes espèces, par leur régime alimentaire ou par leurs caractéristiques comportementales, risquent de nuire au développement de la faune ou de la flore locales. Il y a ensuite l’enjeu de la santé publique et les risques de zoonose. Chacun aura entendu parler, dès le début de la crise sanitaire, l’année passée, des risques élevés que représentent l’importation et la circulation d’animaux sauvages pour la transmission de maladies infectieuses. Des animaux exotiques importés sont en effet susceptibles de véhiculer des pathogènes auxquels notre système immunitaire ou celui de la faune locale n’est pas préparé. Le fait de réguler et de contrôler davantage certaines espèces de NAC sur le territoire belge contribuerait donc à nous inscrire dans une stratégie de prévention contre l’émergence de nouvelles zoonoses. Je tiens en outre à préciser que la gestion des surpopulations et les risques de saturation des refuges sont extrêmement préoccupants. Malheureusement, l’abandon croissant des NAC nécessite une prise en charge parfois compliquée pour certains refuges animaliers, qui connaissent de plus en plus de difficultés pour accueillir les animaux domestiques plus traditionnels. Enfin, il m’est impossible de ne pas mentionner la question de la sécurité et le risque d’être confronté à des animaux parfois dangereux. Je tenais ainsi à présenter ces quelques exemples pour vous montrer que la régulation de la détention et de la commercialisation des NAC est une question essentielle. Il est dès lors extrêmement important de définir un cadre réglementaire qui soit le plus complet et protecteur possible pour ces animaux. |
De heer Gaëtan
Van Goidsenhoven (MR). – |
|||||
Les rares chiffres dont nous disposons, ainsi que les différents témoignages de terrain convergent tous : la possession de nombreux animaux, notamment exotiques, est en constante augmentation dans notre pays, comme d’ailleurs dans la plupart des pays occidentaux. Il y a donc urgence, puisque nous observons, d’un côté, la complexité du cadre réglementaire et, de l’autre, cette forte augmentation de l’acquisition des NAC quasiment partout dans le monde et qui est due aux facilités qu’offre le commerce par internet. J’aimerais attirer votre attention en particulier sur l’explosion du commerce international d’espèces sauvages, désormais considéré comme l’un des trafics les plus lucratifs au monde, situé au même niveau que le trafic de drogue. Il s’agit d’un argument supplémentaire, qui rend cette proposition de résolution encore plus pertinente au sein de notre assemblée. En guise de conclusion, je souhaiterais vous appeler, avec pour principale volonté d’apporter modestement notre pierre à un édifice particulièrement complexe, à envoyer un message fort à l’ensemble des gouvernements de notre pays et à toutes celles et ceux pour qui ces questions sont importantes. Je suis convaincu que cette proposition de résolution peut représenter une source d’inspiration pour les différents niveaux de pouvoir. Elle reprend au total onze demandes pragmatiques et réalistes faisant référence, tantôt à une nécessaire harmonisation des « listes positives » d’animaux pouvant être détenus, tantôt à l’importance de mettre en commun des ressources dévolues au contrôle du commerce et de la détention des NAC d’origine exotique. Garantir un standard élevé de protection du bien-être animal nécessite, sans l’ombre d’un doute, une évaluation constante de nos politiques. C’est la raison pour laquelle j’espère sincèrement que les collègues présents aujourd’hui en séance plénière soutiendront cette initiative. |
|
|||||
Mme Karin Brouwers (CD&V). – |
Mevrouw Karin Brouwers (CD&V). – De CD&V‑fractie zal dit voorstel
van resolutie over de exotische gezelschapsdieren goedkeuren. Collega’s die de commissiewerkzaamheden hebben gevolgd, weten dat wij in
eerste instantie zeer sceptisch waren over de oorspronkelijke tekst. Die
hield te weinig rekening met de positieve dynamieken die de regionalisering
van dierenwelzijn in de gewesten heeft teweeggebracht. Zo was er sprake van
een eventuele ontradende federale taks op de aankoop in dierenzaken. Dat zou
een bevoegdheidsoverschrijding hebben ingehouden. Onze fractie heeft om die reden verschillende amendementen ingediend, die
met een ruime meerderheid werden aanvaard. Ook via amendementen van
Ecolo-Groen en MR werd de tekst aanzienlijk verbeterd, zonder dat de
doelstellingen van de indieners van het voorstel in het gedrang kwamen. |
|||||
M. Rik Daems (Open Vld). – |
De heer Rik Daems (Open Vld). – De Open-Vld-fractie zal het voorstel
goedkeuren. |
|||||
M. Antoine Hermant (PVDA‑PTB). – Au nom du groupe PVDA‑PTB, je souhaiterais à mon tour avoir une pensée pour les victimes des terribles inondations de ces dernières heures. Pour en revenir au texte discuté aujourd’hui, mon groupe, comme il l’a précisé en commission, considère que le commerce des nouveaux animaux de compagnie pose effectivement de nouveaux problèmes. Je rejoins les propos qui ont déjà été tenus ici sur la question. Il existe actuellement des « listes positives » de mammifères pouvant être détenus en tant qu’animaux de compagnie ou sous d’autres catégories en Flandre. Ces listes doivent effectivement être développées partout. Il est un peu risible que, dans un aussi petit pays, les règles soient si différentes d’une Région à l’autre, pour, finalement, une même réalité et un même marché mondial. Le problème est vaste et complexe, et mon groupe estime évidemment que les mêmes politiques doivent être appliquées partout dans le pays à l’échelon fédéral, voire plus largement au niveau européen. Aucune raison ne justifie que les règles concernant le commerce des animaux exotiques diffèrent d’une Région à l’autre. L’amendement relatif au considérant H, proposé par une collègue du CD&V, soutient que la matière a été mieux prise en main depuis qu’elle a été régionalisée. Dans l’absolu, je peux croire au fait que des progrès ont été réalisés dans certaines Régions. Cependant, ces progrès n’ont rien à voir avec la régionalisation de la matière, mais avec le fait que certains partis, à un moment donné, ont eu la volonté politique de prendre ce problème en main. Il ne nous paraît donc pas correct de décrire la situation de cette manière. S’il existe, dans notre petit pays, une volonté de changer la loi, il faut le faire, mais il n’y a aucune raison de régler ce problème d’ampleur internationale à l’échelon régional plutôt qu’à l’échelon fédéral. Pour reprendre les propos de la NV‑A, il ne s’agit pas de remettre le dentifrice dans le tube, mais plutôt de combattre d’inutiles dépenses d’énergie, de temps et d’argent à différents niveaux de pouvoir. Mon groupe soutiendra, malgré tout, ce texte. |
De heer Antoine Hermant
(PVDA‑PTB). – |
|||||
M. Bert Anciaux (Vooruit). – |
De heer Bert Anciaux (Vooruit). – Ook wij zullen het voorstel van
resolutie steunen. Ik heb 22 jaar geleden in Vlaanderen op dit domein reeds iets gedaan, met
de instelling van een verbod op exotische dieren in circussen. Dat was geen
eenvoudig dossier. Het was een klein opstapje. Ik vind het positief dat het voorliggende voorstel van resolutie iedereen
die nog niet goed bezig is, oproept om hiervan werk te maken. In het ene
gewest wordt al veel meer rond dierenwelzijn gedaan dan in het andere gewest.
Het lijkt me echter ook nuttig om op federaal vlak een tandje bij te steken
teneinde met de verzuchtingen van de gewesten rekening te houden en de
internationale handel aan banden te leggen. Voor een deel kunnen de gewesten
al iets doen inzake die internationale handel, maar bepaalde aspecten, zoals
de controle door de douane, zijn voorlopig nog altijd een federale
bevoegdheid. Dat kan uiteraard veranderen. Het lijkt me dan ook nuttig om op
dat vlak een gecoördineerde actie op te zetten. |
|||||
Mme Allessia Claes (N‑VA). – |
Mevrouw Allessia
Claes (N‑VA). – Ik dank
de heer Anciaux voor de complimenten. Wat Vlaanderen rond
dierenwelzijn doet, doet het goed. Nu we het in de Senaat toch over dierenwelzijn hebben, heb ik nog de
volgende opmerking. Ik had graag gezien dat het onverdoofd
slachten om religieuze redenen ook via amendementen in de tekst aan bod zou
zijn gekomen. Ik respecteer dat dit een bevoegdheid van de deelstaten is,
maar ik vind het eigenaardig dat in onze hoofdstad religieus slachten boven
het dierenwelzijn staat. |
|||||
– La discussion est close. |
– De bespreking is gesloten. |
|||||
– Il sera procédé ultérieurement au vote sur la proposition de résolution. |
– De stemming over het voorstel van resolutie
heeft later plaats. |
|||||
Proposition de résolution relative à l’arrestation du journaliste d’opposition biélorusse Raman Pratassevitch et à l’état de la démocratie en Biélorussie (de M. Gaëtan Van Goidsenhoven, Mme Sabine Laruelle, M. Philippe Dodrimont, Mme Véronique Durenne, MM. Steven Coenegrachts, Tom Ongena et Jean-Frédéric Eerdekens, Mmes Latifa Gahouchi et Annick Lambrecht et M. Bert Anciaux ; Doc 7‑267) |
Voorstel van resolutie betreffende de arrestatie van de Wit-Russische oppositiejournalist Roman Protasevitsj en de toestand van de democratie in Wit-Rusland (van de heer Gaëtan Van Goidsenhoven, mevrouw Sabine Laruelle, de heer Philippe Dodrimont, mevrouw Véronique Durenne, de heren Steven Coenegrachts, Tom Ongena en Jean-Frédéric Eerdekens, de dames Latifa Gahouchi en Annick Lambrecht en de heer Bert Anciaux; Stuk 7‑267) |
|||||
(Pour le texte adopté par la commission des Matières transversales, voir document 7‑267/4.) |
Bespreking
(Voor de tekst aangenomen door de commissie voor de Transversale Aangelegenheden, zie stuk 7‑267/4.) |
|||||
Mme la présidente. – La parole est à Mme Karin Brouwers pour un rapport oral. |
De voorzitster. – Het woord is aan mevrouw Karin
Brouwers voor een mondeling verslag. |
|||||
Mme Karin Brouwers (CD&V), rapporteuse. – |
Mevrouw Karin Brouwers (CD&V), rapporteur. – Collega’s, dit voorstel
van resolutie werd ingediend op 16 juni 2021 en de Commissie voor
de Transversale Aangelegenheden heeft het besproken tijdens haar vergadering
van 12 juli 2021, dus afgelopen maandag. Ik breng een kort
mondeling verslag. Het verslag in extenso zal men op de website kunnen
nalezen. Hoofdindiener de heer Van Goidsenhoven
schetste de gebeurtenissen van 23 mei 2021, waarbij Aleksandr Loekasjenko, president van de Republiek Wit-Rusland een
gevechtsvliegtuig opdracht gaf om een Ryanair-vlucht van Athene naar Vilnius
te onderscheppen en naar de luchthaven van Minsk te escorteren. Onder de
passagiers bevonden zich de Wit-Russische opposititejournalist
Roman Protasevitsj en zijn vriendin, Sofia Sapega. Ze werden allebei gearresteerd.
De heer Protasevitsj was sinds 2019 in
ballingschap in Litouwen en bleef zich van daaruit verzetten tegen het
Wit-Russisch regime. Dat leidde ertoe dat hij in november 2020 werd
aangeklaagd door de Wit-Russische autoriteiten wegens het aanzetten tot verstoring
van de openbare orde en sociale haat. Hij riskeert een gevangenisstraf van 15
jaar tot de doodstraf. De Europese Unie, de Verenigde Staten, de NAVO, hebben deze daad
uiteraard veroordeeld en nieuwe sancties uitgevaardigd, in het verlengde van
vorige sancties die genomen werden na de fel omstreden Wit-Russische
presidentsverkiezingen van 9 augustus 2020. Omwille van de
verontrustende politieke toestand in Wit-Rusland vragen de indieners van het
voorstel van resolutie het volgende aan onder meer de federale regering: ten
eerste de aanhouding van de onafhankelijke journalist Roman Protasevitsj en zijn partner Sofia Sapega
te veroordelen, en hun vrijlating te eisen, ten tweede de Wit-Russische
autoriteiten aan te sporen om elke belemmering van het recht om vreedzaam
samen te komen en van de vrijheid van meningsuiting stop te zetten, ten derde
het openen van een dialoog tussen de Wit-Russische autoriteiten en de
oppositie te blijven steunen en bepleiten en de rol van de OVSE bij dat
initiatief te beklemtonen en ten vierde zich bij haar Europese partners aan
te sluiten om op te roepen tot nieuwe, echte verkiezingen in Wit-Rusland, die
aan internationale criteria beantwoorden en waarbij onafhankelijke waarnemers
aanwezig zijn. Bij de algemene bespreking stelde mevrouw Coudyser
dat het thema van dit voorstel van resolutie niet in de Senaat kan worden
besproken, omdat het geen transversaal karakter heeft en de Senaat sinds 2014
niet langer bevoegd is voor buitenlands beleid. Hierop ontspon zich een hele
discussie, waarbij de vertegenwoordigers van de andere fracties dit bestreden
op formele en inhoudelijke gronden. Ik zal dat alles niet herhalen. Los van de bevoegdheidskwestie werd het voorstel van resolutie zelf
besproken. Daarbij gaf de heer Hermant
een uiteenzetting. Volgens hem bevat het voorstel van resolutie een aantal
positieve aspecten, zoals de veroordeling van de doodstraf, maar zijn fractie
meent dat het voorstel meer met geopolitiek te maken heeft dan met
mensenrechten. De andere senatoren benadrukten echter dat we deze situatie
aan de grenzen van de Europese Unie onmogelijk kunnen negeren en steunden dan
ook het voorstel. Na de algemene bespreking diende ik namens mijn fractie negen
amendementen in. Hiervoor verwijs ik naar Stuk 7‑267/2. Het gaat
hoofdzakelijk om amendementen om de tekst te verduidelijken en vooral te
actualiseren. |
|||||
|
Zo wordt in de overwegingen de context verduidelijkt rond de positie van
Roman Protasevitsj en worden tevens de resolutie
van het Europees Parlement van 10 juni meegenomen, alsook de sancties
van de Raad Buitenlandse Zaken van 21 juni, die bevestigd zijn door de
Europese Raad van 24 juni. Ook op het beschikkend gedeelte werden een
aantal amendementen ingediend om de tekst te actualiseren en te versterken.
Er was een kleine discussie bij amendement nr. 6, dat de onderschepping
van het vliegtuig en de arrestatie als een schending van het internationaal
recht wil beschouwen. Door een subamendement van de heer Ongena werd hierin een nuance aangebracht, via de
toevoeging van het woord “wellicht”, omdat het onderzoek van de
Internationale Burgerluchtvaartorganisatie inderdaad nog loopt en het verslag
pas wordt verwacht op 13 september. Al die amendementen werden telkens aangenomen zonder tegenstem en bij 1 onthouding. Het geamendeerde voorstel van resolutie in zijn geheel werd aangenomen met 13 stemmen bij 1 onthouding. Tot zover het mondelinge verslag. |
|||||
M. Mark Demesmaeker (N‑VA). – |
De heer Mark Demesmaeker
(N‑VA). – Ik dank
mevrouw Brouwers voor het uitstekende verslag. De N‑VA‑fractie zal zich straks bij de stemming over deze resolutie
onthouden, niet omdat we er inhoudelijk niet mee akkoord gaan, wel omdat de
Senaat hier alweer een terrein betreedt dat hem niet toekomt. Sinds de zesde
staatshervorming heeft de Senaat geen internationale bevoegdheden meer en
daar hebben de meeste partijen die hier vandaag zitten, mee voor gezorgd. Dat we uiteraard achter de inhoud van de resolutie staan, bewijzen onze
initiatieven, zoals de resolutie die we eerder dit jaar, op een moment dat
het er echt toe deed, in het Vlaams Parlement indienden en die overigens veel
meer diepgang had. Voor alle duidelijkheid: geen mens hier in de zaal of
thuis kan tegen de geest van dit voorstel zijn. De gedwongen landing van de
Ryanair-vlucht om journalist en politiek activist Roman Protasevitsj
te kunnen arresteren is in strijd met alle internationale conventies en
afspraken en moet dus ten strengste worden veroordeeld. Roman Protasevitsj is een van de duizenden, wier gezicht of
naam we meestal niet kennen en die het slachtoffer zijn van een
ijzingwekkende repressie door een dictator of veeleer een tiran, die
jarenlang onder het oog van de internationale gemeenschap, ook van de
Europese Unie, vooral bezig is geweest met zijn persoonlijke macht en
personencultus, die de voorbije jaren het politieke speelveld voortdurend
heeft vernauwd, het middenveld heeft gefnuikt en al wie politiek een
alternatief kon bieden, met harde hand aan de kant heeft geschoven. Alweer
toont dit vooral de onmacht en de onwil van de internationale gemeenschap,
ook van de Europese Unie, om dit soort van trends om te buigen. Wij slagen er
niet in onze hefbomen ten volle te gebruiken. Al jaren volg ik de evolutie in
Belarus. Zelf heb ik trouwens in 2014 het peterschap op mij genomen van een
andere jonge journalist die gearresteerd was, Jauhen
Vaskovich. Hij werd in 2015 vrijgelaten, maar op
dit moment weet ik niet waar hij zich bevindt. Ik probeer informatie over hem
te krijgen, maar allicht is hij ondergedoken of zit hij opnieuw in de
gevangenis. Ook in 2014‑2015 en de jaren daarna heeft de Europese Unie haar
hefbomen niet volop gebruikt, heeft ze altijd warm en koud geblazen. Vooral
daar moeten we ons eens over bezinnen. De EU is een reus op lemen voeten, die
er trouwens ook intern niet in slaagt om haar waarden, normen en principes te
doen naleven. Denk aan Hongarije, Polen en Spanje. Nu er wel een Europese respons is, steunen wij die uiteraard volop. Dat
is het punt niet. Alleen het transversale karakter van deze resolutie is voor
ons onduidelijk. Waarom de Senaat dit initiatief neemt en deze aanbevelingen
aan de deelstaten doet, probeert men in een van de consideransen te
onderbouwen, maar dat is zacht gezegd een beetje bij de haren getrokken. Er
wordt gevraagd de beslissing van de Europese Raad van 24 mei zo snel
mogelijk uit te voeren. Die maatregel is in voege en wordt toegepast. Die
argumentatie is dus niet relevant. Gezien er vanuit ons land maar één vliegverbinding is met Minsk, namelijk
vanuit Charleroi, lijkt me deze resolutie maar op één plaats thuis te horen
en dat is in het Waals Parlement. En daarom zullen we ons onthouden. |
|||||
Mme Hélène Ryckmans (Ecolo-Groen). – Permettez-moi d’abord d’exprimer mon désaccord avec les propos de M. Demesmaeker. Notre débat procède bel et bien de la volonté du Sénat, en tant qu’institution démocratique, de défendre les droits démocratiques et, en particulier, le droit à la liberté d’expression pour les journalistes et les opposants politiques. La finalité de la résolution à l’examen est précisément de rappeler l’importance de la liberté d’expression. J’estime que nous avons donc bel et bien le droit et la compétence, en tant que sénateurs, de nous exprimer sur ce sujet. Nous l’avons d’ailleurs déjà fait par le passé pour d’autres dossiers internationaux, en appuyant les propositions formulées par le gouvernement fédéral et l’Union européenne. L’objectif en l’espèce est de dénoncer les agissements tyranniques du président Loukachenko. Je tiens à remercier Mme Brouwers pour le travail qu’elle a accompli en vue d’actualiser le texte. Il importe en effet de tenir compte des mesures prises dans l’intervalle par l’Union européenne et de rappeler que le régime du président Loukachenko a franchi une ligne rouge ne nous laissant pas d’autre choix que celui d’agir. Certes, l’enquête sur le détournement de l’avion civil est toujours en cours. Il n’en reste pas moins que nous devons exprimer notre indignation à la suite de l’arraisonnement de cet avion et de l’arrestation de ce journaliste. Le régime dictatorial de Loukachenko se livre à une terrible répression et n’hésite pas, depuis quelques années, à bannir de son territoire toutes les personnes qui, d’une manière ou d’une autre, veulent faire droit à leur liberté d’expression et d’opinion. Il s’agit d’un régime populiste, qui cherche à attiser le sentiment nationaliste au sein des couches populaires. C’est une dictature qui est ainsi mise en place ; ce ne sera certes pas la dernière sur cette planète, mais elle se situe aux portes de l’Europe. Le détournement d’un avion civil est donc une occasion supplémentaire de manifester notre désapprobation vis-à-vis de ce régime. M. Demesmaeker a indiqué que nous suivions la situation dans ce pays depuis des années, ce qui est exact, mais nous manquons d’armes, de moyens, pour faire chuter cette dictature située aux portes de l’Europe et pour aider la population biélorusse ainsi que la diaspora. De nombreux Biélorusses ont fui leur pays à cause de la suppression des libertés et de la situation économique déplorable. Cette diaspora est en grande souffrance et aspire au changement. Pour notre part, nous devons mettre tout en œuvre pour faire chuter ce régime. La résolution à l’examen contribue à cet objectif et c’est la raison pour laquelle nous la soutenons pleinement. |
Mevrouw Hélène Ryckmans
(Ecolo-Groen). – |
|||||
Mme Fatima Ahallouch (PS). – Les faits sont connus. Après le détournement illégal d’un avion de la ligne Ryanair dont il était l’un des passagers et son arrestation à Minsk le 23 mai 2021, le journaliste et opposant biélorusse Raman Pratassievitch est au cœur de nombreuses réactions et indignations du monde politique. Sur le plan international, l’Union européenne et les États-Unis notamment ont très vite réagi pour condamner cette arrestation et qualifier les faits de terrorisme d’État et de piraterie aérienne. Le détournement en question a également mis en danger la vie de civils, notamment de civils européens présents dans l’avion. Ce déroutage d’un avion reliant deux capitales européennes ne pouvait rester sans conséquence. Comme Mme Ryckmans vient de le souligner, il ne s’agit pas d’un fait isolé, même si une ligne rouge vient d’être franchie. Cet énième écart du régime biélorusse par rapport aux valeurs européennes montre à quel point ce régime est imprévisible, menaçant et prêt au pire dérapage. Le dernier rapport d’Amnesty International Bélarus 2020 et celui de l’Organisation pour la sécurité et la coopération en Europe (OSCE), publié en novembre 2020, sont particulièrement inquiétants. Le pouvoir biélorusse réprime systématiquement les mouvements d’opposition et commet des violations massives et systématiques des droits humains. Aujourd’hui encore, des journalistes, des syndicalistes et des étudiants, entre autres, font l’objet d’arrestations, de violences et de poursuites judiciaires. Les témoignages et accusations relatifs à des tortures de prisonniers ne cessent de se multiplier. On ne peut pas rester insensible à cette situation. Le président Louchachenko ne semble aucunement vouloir changer de cap et continue de nier les injonctions européennes et internationales. Le cas de Pratassievitch vient ternir le tableau d’un pays dont les violations des droits de l’homme sont récurrentes et les acteurs de la société civile, sans cesse persécutés. À seulement 26 ans, l’opposant et ancien rédacteur en chef de l’influente plateforme d’opposition Nexta est devenu la véritable bête noire du régime. Exilé depuis 2019 en Lituanie et en Pologne, le jeune journaliste incarnait le symbole d’une génération en quête d’un renouveau démocratique et de contestation face au régime autoritaire biélorusse hérité de l’Union soviétique. Dans une pure tradition stalinienne de provocation, le régime biélorusse a récemment diffusé une vidéo d’aveux forcés du jeune journaliste, au moment même où les 27 États membres de l’Union européenne se réunissaient au sommet à Bruxelles pour adopter un nouveau train de sanctions contre le régime biélorusse. Dans un élan de légitimation de cette arrestation, les pro-Loukachenko ont exhumé les prétendus liens de Pratassievitch avec le bataillon Azov, un régiment ukrainien proche de la mouvance néonazie. J’aimerais mettre les choses au point à cet égard car le problème s’est posé presque dans les mêmes termes avec Navalny. Qu’il existe ou non des liens entre Pratassievitch et le bataillon néonazi Azov que l’opposant aurait, selon certains dires, intégré comme reporter en 2014, nous réitérons avec force notre condamnation des violations des droits de l’homme perpétrées par le régime biélorusse. La défense des valeurs fondamentales et démocratiques, à savoir respect des droits humains, liberté de parole et de presse, est à la fois le fil rouge et le véritable moteur de notre engagement international. En effet, le groupe socialiste condamne avec fermeté les actions illégitimes qui vont à l’encontre du droit international et exhorte les autorités biélorusses à cesser les persécutions envers les acteurs de la société civile, notamment Raman Pratassievitch et sa compagne, et cela indépendamment – j’insiste sur ce point – de leurs prétendues convictions politiques. Nous ne cesserons de défendre les statuts des opprimés et soutiendrons les victimes de violations flagrantes du droit international et des droits de l’homme, indépendamment de l’orientation des intéressés. En soutenant la proposition de résolution à l’examen, nous demandons aux différents gouvernements de notre pays de contribuer activement à la mise en œuvre de sanctions et à l’adoption de sanctions additionnelles à l’égard de la Biélorussie. En effet, en réaction à cette brutalité et en soutien aux droits démocratiques de la population, nous nous devons d’adopter une réponse effective et dissuasive. Je rappelle que mon groupe soutient sans réserve la proposition de résolution soumise à l’examen de notre assemblée, qui appelle le gouvernement fédéral et les gouvernements des entités fédérées à réprouver l’arrestation et la détention de l’opposant Pratassievitch et de sa compagne. Depuis la dénonciation des faits incriminés, la situation a bien évidemment évolué, notamment en raison des réactions concrètes de l’Union européenne. Le texte à l’examen a donc fait l’objet d’un débat plus approfondi en commission des Matières transversales, et je remercie mes collègues pour les amendements déposés. Nous notons notamment avec satisfaction que la proposition de résolution réclame également la libération inconditionnelle de tous les autres journalistes et prisonniers politiques détenus en Biélorussie, indépendamment du cas particulier qui nous occupe aujourd’hui. Les dirigeants politiques biélorusses doivent engager un véritable dialogue national inclusif avec la société au sens large et éviter toute nouvelle répression. Comme l’Union européenne, nous sommes prêts à soutenir une transition démocratique pacifique en recourant à toute une série d’instruments, y compris un plan global de soutien économique à une Biélorussie démocratique. Nous voterons donc la proposition de résolution telle qu’amendée et resterons très attentifs à l’évolution de ce dossier. |
Mevrouw Fatima Ahallouch
(PS). – |
|||||
Mme Sabine Laruelle (MR). – Je ne vais pas redire ce qui a été dit, nous sommes tous bien au courant de la situation. Le 23 mai, le président Loukachenko impose un détournement d’avion, fait arrêter arbitrairement M. Pratassievitch et sa compagne. M. Pratassievitch a subi des traitements inhumains, des violences et a même dû livrer des aveux forcés. Cette énième action de ce régime non démocratique a amené les plus hautes autorités à réagir, que ce soient les autorités internationales, européennes, belges ou celles de nos entités fédérées. Une résolution du Parlement européen, une résolution de l’assemblée parlementaire du Conseil de l’Europe, une déclaration du Haut représentant de l’Union pour les affaires étrangères, le Conseil européen réuni en sommet le 24 mai, les membres européens du Conseil de sécurité des Nations unies et les États-Unis, le Conseil des affaires étrangères, la vice-première ministre belge, tous ont rappelé un certain nombre de nos principes fondamentaux. Hier encore, des dizaines d’ONG étaient perquisitionnées. La semaine passée, des arrestations arbitraires de représentants de médias indépendants se sont produites. Mme Brouwers a déjà rappelé un certain nombre d’éléments. Amnesty International et l’OSCE ont rédigé des rapports à ce sujet. Depuis 1994, aucune élection n’a été organisée de manière libre et démocratique dans ce pays. Des centaines de milliers de manifestants continuent à réclamer, d’une part, des élections correctes et, d’autre part, la démocratie. Ces manifestants et d’autres personnes font chaque fois l’objet d’arrestations arbitraires et subissent des violences ; rappelons également que la Biélorussie n’a pas aboli la peine de mort. Nous exhortons donc les autorités biélorusses à cesser toute entrave à l’exercice du droit de réunion pacifique et à la liberté d’expression. Nous demandons la tenue de procès équitables, la libération de tous les opposants. Nous demandons au gouvernement fédéral et aux gouvernements des entités fédérées de faire tout ce qui est en leur pouvoir pour améliorer durablement la situation et ramener la démocratie dans ce pays. Nous devons, chaque fois que c’est nécessaire, rappeler notre attachement à nos principes fondamentaux, que ce soit la liberté d’expression ou la démocratie. Le MR étant à l’initiative de cette proposition de résolution, nous la soutiendrons, bien évidemment, mais je voudrais commenter ce que je viens d’entendre, notamment de la part de la NV‑A. Celle-ci nous dit en substance : « Nous sommes pour le contenu de cette résolution, mais nous nous abstiendrons ». Nous avons eu droit à une litanie de la part de M. Demesmaeker, qui rappelle le bien-fondé du texte tout en déclarant qu’il s’abstiendra, parce que cette matière ne concerne pas le pouvoir fédéral ni les entités fédérées. Madame la Présidente, tout comme vous et la majorité des personnes ici présentes, je suis démocrate. Chaque fois, je suis abasourdie d’entendre dire que la démocratie, la lutte pour le respect de la démocratie, la lutte pour le respect des droits fondamentaux, la lutte pour la liberté d’expression dans un pays qui tout proche de nos frontières, n’est pas une matière transversale. |
Mevrouw Sabine Laruelle (MR). – |
|||||
Qu’est-ce qui concerne plus l’ensemble des parlements et des exécutifs que la demande du respect de la démocratie et de nos droits fondamentaux ? Franchement, ces propos me laissent chaque fois stupéfaite. Si, selon vous, la question ne se pose pas ici, privez-nous de vos longs discours abscons. Dites-nous que vous vous taisez parce que le problème ne concerne pas le Sénat ; au moins, cela nous fera gagner du temps. Quand ce n’est pas ici au Sénat, c’est par exemple à la Fédération Wallonie-Bruxelles que le PTB nous dit qu’il n’aime pas tellement la Russie, ni telle ou telle personne arrêtée arbitrairement et donc qu’il s’abstient. J’attends avec impatience le discours de M. Hermant, qui pourrait aussi nous en faire l’économie, bien entendu. Il serait plus doux à nos oreilles de ne pas entendre ce genre de discours qui sont, selon moi, totalement choquants. Vous l’aurez compris, Madame la Présidente, et je remercie déjà l’ensemble des vrais démocrates de ce pays qui vont voter en faveur de cette résolution. Je le dis et je le répète, le respect de la démocratie, la liberté d’expression et le respect de nos droits fondamentaux sont, par essence, par nature et par définition, des matières transversales. |
|
|||||
|
De heer Karl Vanlouwe
(N‑VA). – Ik ben
stomverbaasd door wat ik hier hoor zeggen. Ik hoor pleidooien om als
democraten de regels, de Grondwet, de bijzondere wetten te eerbiedigen. Maar
wat ik in deze debatten nog nooit heb gehoord, is dat deze Senaat een
ontmoetingsplaats is van de deelstaten. Dat hebben jullie met de Zesde Staatshervorming
goedgekeurd: de deelstaten moeten elkaar hier ontmoeten en van gedachten
wisselen. Wij moeten niet die Tweede Kamer zijn, die de Senaat vroeger was.
Dat is het fundamentele verschil na de Zesde Staatshervorming. En, mevrouw Laruelle, u moet dat maar eens in de wetteksten en de
parlementaire stukken gaan bekijken, u hebt goedgekeurd dat deze Senaat een
ontmoetingsplaats is en niet langer een internationale bevoegdheid heeft. Wij
gingen immers dialogeren van deelstaat tot deelstaat, tussen Vlaams
Parlement, Waals Parlement, Duitstalige Gemeenschap. En wat doen wij hier in
deze Senaat? Constant resoluties gaan goedkeuren over internationale
bevoegdheden. Inhoudelijk kunnen wij instemmen met deze resolutie. Maar wat is er in
het Vlaams Parlement gedaan? Wat is er in de federale Kamer gedaan? Er is
zeer uitvoerig ingegaan op deze problematiek, die schrijnend is. In het
Vlaams Parlement hebben we overleg gehad met de Wit-Russische oppositie. De
Vlaamse diplomatie heeft dat geregeld. Gedurende een hele dag zijn wij in
dialoog gegaan met de Wit-Russische oppositie. Wij hebben ook, zoals in deze
resolutie staat, aangedrongen op sancties. De Vlaamse minister-president, Jan
Jambon, heeft de Wit-Russische ambassadeur bij zich
laten komen. Wij hebben onze verantwoordelijkheid genomen en de Kamer heeft
dat ook gedaan. Waarom doen wij dat werk hier dan nog eens over? Waarom doen
wij telkens hetzelfde wat reeds in de deelstaten en de Kamer is gedaan?
Niemand gaat daarop in. Als u de Grondwet en de rechtsregels wil respecteren,
dan moet u dat lezen: wij hebben in deze Senaat geen internationale
bevoegdheid meer. Hou u bezig met de taak van ontmoetingsplaats van de
deelstaten en met de transversale bevoegdheden. Hier zit geen enkel
transversaal aspect aan. Bovendien is alles wat u in deze resolutie vraagt, al gedaan door minister Wilmès, of is, wat de bevoegdheden van de deelstaten betreft, althans door Vlaanderen al uitgevoerd. We gaan toch niet telkens het werk in deze Senaat herhalen. |
|||||
Mme Karin Brouwers (CD&V). – |
Mevrouw Karin Brouwers (CD&V). – De internationale bevoegdheid
waarnaar de heer Vanlouwe verwijst, heeft
in eerste instantie betrekking op de instemming met verdragen. Het staat elke
assemblee ter wereld, zelfs een gemeenteraad, vrij om het over mensenrechten
waar ook ter wereld te hebben. Dit even terzijde. Ruim 300 dagen strijdt de Wit-Russische bevolking op vreedzame wijze voor
democratie en het respect voor de mensenrechten in haar land. Ruim 300 dagen
nadat president Loekasjenko zich van de macht heeft
verzekerd na gemanipuleerde presidentsverkiezingen, waarna hij elk vreedzaam
protest voor een legitieme vraag naar democratie gewelddadig onderdrukt en
waarbij hij elke kritische stem opsluit, blijft de Wit-Russische bevolking
strijdvaardig en volhardend in haar verlangen naar een democratisch bestuur. Recent waren we de machteloze getuigen van het drieste optreden van de
Wit-Russische autoriteiten die, tegen alle internationale rechtsregels in,
een vliegtuig manu militari
dwongen tot een landing in Minsk. We zagen hoe de autoriteiten een kritische
Wit-Russische journalist, die in de Europese Unie politiek asiel had
gekregen, tot verbijstering van de andere passagiers, van het vliegtuig
haalden. Diezelfde journalist werd gearresteerd enkel en alleen omdat hij het
niet eens is met wat in zijn land gebeurt en omdat hij dat met zijn pen en
stem durft aan te klagen. De wijze waarop president Loekasjenko een
vliegtuig liet kapen toont aan dat elke democratische stem, waar ook ter
wereld, onveilig is zolang er dictators bestaan. Net als Roman Protasevitsj zal elke andere kritische stem die ijvert
voor democratie en het respect voor mensenrechten, vrije meningsuiting en
persvrijheid zich nooit veilig kunnen voelen. Om die reden moeten we onze solidariteit met de gearresteerde journalist
betuigen. Hij symboliseert niet alleen het vreedzame protest tegen de laatste
dictator van Europa; we moeten ook protesteren tegen elke vorm van bestuur
die de democratische rechten en plichten miskent. Elke democraat die de
rechten en vrijheden hoog in het vaandel draagt, is een Roman Protasevitsj. De doelgerichte sancties van de Europese Unie zijn wellicht niet
voldoende. Ze treffen weliswaar de mensen rond de huidige president en ze
ontzien de bevolking, toch hebben ze in onze ogen vooral een symbolische
waarde. De sancties symboliseren vooral de solidariteit van de Europese Unie
en van ons land met de Wit-Russische bevolking. De CD&V‑fractie betreurt dat wij het voorstel niet mee hebben kunnen
ondertekenen. Elke handtekening van een partij die democratie hoog in het
vaandel draagt, vergroot de kracht en de geloofwaardigheid van een dergelijke
tekst. We zijn echter constructief en hebben de tekst in de commissie volop
gesteund. Meer nog, we hebben er via amendementen toe bijgedragen dat het
voorstel werd geactualiseerd en versterkt. Dat werd door de indieners en de
meeste andere commissieleden positief onthaald. We zullen het voorstel van resolutie ook in plenaire vergadering
uiteraard steunen. Elke parlementaire assemblee, zowel binnen als buiten
België, heeft immers de taak en de plicht om de leiders in Wit-Rusland het
signaal te geven dat er geen plaats meer is voor een dictatuur, noch binnen
Europa, noch daarbuiten. Op deze wijze betuigen we bovendien onze
solidariteit met de Wit-Russische bevolking, die in moeizame omstandigheden
ijvert voor datgene waar elke mens recht op heeft: een democratisch bestuur
en respect voor de mensenrechten. |
|||||
M. Steven Coenegrachts (Open Vld). – |
De heer Steven Coenegrachts
(Open Vld). – Collega’s, in een rechtsstaat is de pers
natuurlijk een hoeksteen. Ze is ook soms de kiezel in onze schoen, maar we
hebben hier een systeem van rechten en bescherming, voor journalisten, voor
de vrije pers. Zelfs in ons systeem vergt het moed om journalist te zijn, om
kritisch te zijn. We hebben inmiddels in Nederland met het overlijden van
Peter R. De Vries gezien wat het betekent om dat engagement in een
samenleving op te nemen. Stel u voor dat u die rol opneemt in een land waar het volledige
staatsapparaat tegen u is, tegen die kritische reflex, in een land dat u wil
raken, u een mening wil opdringen die u niet heeft. Dat is een engagement,
een zelfopoffering waarvoor we alleen maar heel veel respect kunnen hebben.
De brutale kaping van een burgervliegtuig is een absoluut dieptepunt in de
relaties van ons land en de Europese Unie met Wit-Rusland. De laatste
dictator van Europa wordt steeds stoutmoediger. Het is een regime dat als een
kat in het nauw heel rare, brutale sprongen maakt en dat de kritische reflex
in de samenleving letterlijk probeert dood te knuppelen. Nog deze week kwam
het tot arrestaties bij ngo’s, om ervoor te zorgen dat de spreekbuis van de
samenleving, van de burgers zo weinig mogelijk gehoord wordt. Die tendens bij
de Wit-Russische bevolking is er echter en valt niet meer klein te krijgen. Daarom is het heel terecht dat wij, als België, op alle niveaus de kant
hebben gekozen van het Wit-Russische volk, niet van het regime, dat spreekt.
Dat wij hen een steun willen zijn, dat wij hen zoveel als we kunnen, willen
motiveren om dat regime te blijven bekampen, om daar kritisch voor te blijven
zijn. De beste manier om daarmee te helpen, is om tegen dat soort van
roekeloze leiders, van dictators op te treden, door ze te isoleren en hen te
tonen dat dit soort daden hen tot internationale paria maakt. Met deze
resolutie geven we dat signaal heel duidelijk. Het is mijn laatste kans en ik roep de collega’s van N‑VA op om ook de
kant van het Wit-Russische volk te kiezen, en dat te tonen met hun stem,
hier, vandaag. Collega Vanlouwe, het was bijna
ontroerend hoe u hier de Belgische Grondwet en de bevoegdheidsverdeling heeft
verdedigd vandaag, ontroerend hoe u de interpretatie van de Grondwet hier
heeft verdedigd. Net voor ik een traantje ging wegpinken, besefte ik dat uw
voorzitter er vorig weekend nog voor gepleit heeft om uit de Grondwet te
stappen, de Grondwet waarvan u hier lezing gaf, als ging het om de bijbel.
Als we daar morgen uitstappen, dan stemmen wij in deze assemblee net wat wij
willen. Ik vraag u dus om misschien eens op een partijbestuur te korstluiten
en te vragen: “Wat is het nu?” Is het een Grondwet die we uit alle kracht
verdedigen, interpreteren op de meest conservatieve manier, of stappen we
eruit en doen we hier wat we willen? Collega Vanlouwe,
het zal een van de twee worden en ik ben heel benieuwd welke optie u kiest. |
|||||
M. Antoine Hermant (PVDA‑PTB). – Le groupe PVDA‑PTB prend donc la parole. C’est aussi ça, la démocratie, Madame Laruelle. En ce qui concerne le texte qui nous est présenté, nous rejoignons la position de l’Organisation des Nations unies, exprimée par la voix de son Haut-Commissariat aux droits de l’homme, qui – nous l’avons relevé en commission – se dit évidemment choqué par les événements, l’arrestation illégale et la détention arbitraire du journaliste, après le détournement de force vers Minsk de l’avion dans lequel il voyageait. Bien sûr, nous sommes d’accord sur certains points. On ne peut évidemment pas accepter qu’un pays détourne un avion, comme ce fut le cas en 2013, à la suite d’une décision, cette fois, de la France, de l’Italie et de l’Espagne d’interdire leur espace aérien à l’avion du président de Bolivie, Evo Morales, qui a dû atterrir en urgence en Autriche. De même, en 2016, l’Ukraine a détourné un avion qu’une compagnie biélorusse, ironie du sort, a été forcée de poser pour en faire sortir un blogueur dissident arménien et le faire arrêter par les autorités ukrainiennes. Il s’agissait là d’une décision d’un président pro-occidental, Porochenko, qui était, à l’époque, à la tête de l’Ukraine. J’ai vérifié les résolutions votées par les partis présents au Sénat en 2013 et en 2016, mais, étrangement, je n’ai pas trouvé de résolution appelant à des sanctions contre la France, l’Espagne, l’Italie ou l’Ukraine. Le présent texte n’est pas vraiment dicté par la défense des droits humains, mais plutôt par des objectifs géostratégiques. C’est le point de vue que nous avons aussi exprimé en commission. La résolution condamne le gouvernement biélorusse pour la déviation d’un avion de Ryanair et l’arrestation de M. Pratassievitch. En revanche, le texte ne mentionne pas le fait, relevé par Mme Ahallouch, que l’intéressé a participé au bataillon néonazi Azov en Ukraine. Il a lui-même confirmé qu’il était sur place en tant que journaliste et qu’il n’y pas participé en tant que soldat, ce que démentent les photos. Cette information modère quelque peu les propos que j’ai entendus sur le profil de journaliste se battant pour la liberté. Ce point ne figure pas dans le texte, alors qu’il est important pour comprendre la situation. Nous refusons la demande explicite d’infliger davantage de sanctions économiques, ce qui constitue la raison principale de notre abstention à propos de ce texte. Si nous voulons un monde en pays, la Belgique doit s’inscrire dans la résolution pacifique des conflits dans le cadre de la Charte des Nations unies, et non prôner des sanctions économiques supplémentaires de manière unilatérale. Enfin, la Biélorussie n’étant pas un pays en guerre, nous ne voyons pas très bien l’intérêt de ne plus voler au-dessus de son territoire. Par ailleurs, comme je viens de l’expliquer, d’autres n’ont pas été soumis aux mêmes mesures pour des faits identiques. Bien que la compagnie aérienne biélorusse n’ait pas été impliquée dans cet incident, vous demandez aujourd’hui qu’elle soit bannie des aéroports européens. Cela nous semble incohérent. Pour ces raisons, nous nous abstiendrons lors du vote du texte dans son ensemble, comme nous nous sommes abstenus également en commission lors du vote d’une série d’amendements. |
De heer Antoine Hermant
(PVDA‑PTB). – |
|||||
Mme Sabine Laruelle (MR). – Combien d’amendements avez-vous déposés en commission ? |
Mevrouw Sabine Laruelle (MR). – |
|||||
M. Antoine Hermant (PVDA‑PTB). – Nous nous abstiendrons lors du vote de ce texte. Il contient des points sur lesquels nous sommes d’accord, mais nous ne pouvons pas y adhérer quant au fond. Par conséquent, nous estimons que ce texte n’est pas amendable. |
De heer Antoine Hermant
(PVDA‑PTB). – |
|||||
Mme Annick Lambrecht (Vooruit). – |
Mevrouw Annick Lambrecht (Vooruit). – Ik wil de collega’s danken voor dit
voorstel van resolutie in verband met de Wit-Russische oppositiejournalist en
de toestand van de democratie in Wit-Rusland. Het is het zoveelste dossier
dat hier in de Senaat op tafel komt met betrekking tot schendingen van de
mensenrechten en dat is een goede zaak. Ik kom daar later op terug. Dit is een nieuwe stap van Loekasjenko: een
aanval op de persvrijheid en op de oppositie in Wit-Rusland. De oppositie
wordt monddood gemaakt op allerlei manieren. Er worden zelfs mensen uit een
vliegtuig voor privédoeleinden gehaald. Dat kunnen we niet negeren. Een heel
sterk signaal is nodig, en dat is er ook gekomen op Europees niveau, maar het
moet ook in België gebeuren. In de deelstaten en in Vlaanderen hebben we daar
heel constructief aan meegewerkt. Het moet in België, in de Kamer en in de
Senaat, omdat hoe meer weerstand er is tegen aanvallen op de democratie, hoe
sterker het signaal is. Ik heb het met mijn partij heel moeilijk met mensen die zeggen dat ze het
er inhoudelijk mee eens zijn dat wat in Wit-Rusland gebeurt niet kan, maar
die de resolutie toch niet willen goedkeuren om andere, institutionele redenen.
Er zijn andere fora waar je daarover je mening kan uiten. Ik zeg één ding
tegen de N‑VA: de mensen begrijpen niet dat u zegt het inhoudelijk met iets
eens te zijn maar dat u toch tegenstemt. U zit een beetje in het kamp van de
mensen van de PVDA‑PTB, die hetzelfde deden met de resolutie over de Oeigoeren. Ik blijf dat raar vinden, maar goed, iedereen
mag zijn mening hebben. Wat ik heel belangrijk vind in deze resolutie, is dat we blijven de
nadruk leggen op en steun bieden aan de dialoog tussen de Wit-Russische
autoriteiten en de oppositie en dat we de rol van de OVSE hierin blijven
beklemtonen. Wat minstens even belangrijk is en een garantie voor een betere toekomst,
is dat we ons blijven aansluiten bij de Europese partners en oproepen tot
echte verkiezingen in Wit-Rusland, die aan internationale criteria
beantwoorden en waarbij ook zeker onafhankelijke waarnemers kunnen aanwezig
zijn. Tot slot wil ik zeggen dat we bij Vooruit nooit zullen tolereren dat de
waarden van de democratie zo worden gefnuikt als nu in Wit-Rusland gebeurt.
We zullen dat nooit en nergens aanvaarden. |
|||||
M. Rik Daems (Open Vld). – |
De heer Rik Daems (Open Vld). – Dank aan collega’s Coenegracht en anderen
voor hun inhoudelijke uiteenzetting. Het is altijd interessant te zien dat er één front is tussen PVDA‑PTB en Loekasjenko. Misschien wordt dat ingegeven door sympathie
voor de communisten die er wellicht in Rusland nog wel zijn, collega’s, maar
dat berust dan op een naamsverwarring. In Europa zijn er drie ‘Rusland’
gebieden, wit, rood en zwart, en Belarus is niet het rode Rusland, maar
Wit-Rusland. Ik wil hier echter vooral reageren op de bewering van de heren Vanlouwe en Demesmaeker dat de
Senaat geen internationale bevoegdheden heeft. Het klopt dat de Senaat geen
bevoegdheden heeft inzake internationale verdragen. Maar als we het als
Senaat al niet meer mogen hebben over grondrechten, zoals de vrijheid van
meningsuiting en van pers, dan is het ver gekomen. Dat de Senaat helemaal geen internationale bevoegdheden heeft, is
bovendien manifest onjuist. We hebben afgevaardigden in internationale
instellingen, zoals de NAVO bijvoorbeeld. Meer nog, collega Demesmaeker, u zit in de OVSE en u, collega Vanlouwe, bent door de Senaat afgevaardigd naar de
Conferentie over de toekomst van Europa. Als dat geen internationale
bevoegdheden van de Senaat zijn, dan weet ik het niet. Meer nog, als ik me
niet vergis, bestaat er zoiets als een Europees adviescomité waar tien
Europese parlementsleden, tien Kamerleden en tien senatoren deel van
uitmaken. Zij krijgen een prebriefing en een debriefing van de premier en
andere ministers en kunnen hun houding in internationale aangelegenheden
bepalen. Als u dan vindt dat deze resolutie niet behoort tot de bevoegdheden
van de Senaat, collega Vanlouwe, dan moet u
consequent zijn en ook geen deel uitmaken van de Conferentie. Het is misschien vervelend, maar ik zal me vanaf nu niet langer inhouden
wanneer de N‑VA en anderen manifest verkeerde zaken over de Senaat vertellen.
Het is onjuist dat wij geen internationale bevoegdheden hebben en daar zal ik
telkens opnieuw op wijzen. In het verleden hielden we al te vaak onze mond en
op de duur beginnen de mensen te geloven wat wordt gezegd. Collega Vanlouwe, wat u en collega Demesmaeker
hebben gezegd, is manifest onjuist en u beiden bent daar het levend bewijs
van als lid van de Conferentie over de toekomst van Europa en van de OVSE,
allebei redelijk internationale aangelegenheden. |
|||||
M. Karl Vanlouwe (N‑VA). – |
De heer Karl Vanlouwe
(N‑VA). – Ik wil hierop
uiteraard repliceren. De heer Daems zoekt altijd argumenten met
betrekking tot aspecten die hij over het hoofd heeft gezien toen de zesde
staatshervorming werd goedgekeurd. De goedkeuring van internationale verdragen is niet langer een
bevoegdheid van de Senaat. De heer Daems zegt dat de Senaat nog
altijd vertegenwoordigers heeft in heel wat internationale instellingen. Dat
klopt, want bepaalde internationale instellingen erkennen de deelstaten nog
altijd niet. België heeft echter Verklaring 51 laten opnemen bij het Verdrag van
Lissabon, dat de twee verdragen over de Europese Unie behelst. De huidige
meerderheidsfracties hebben die verklaring ook goedgekeurd. Krachtens die
Verklaring zijn de deelstaatparlementen een component van de nationale
parlementen. De heer Daems is dus totaal fout. Ik ben niet
afgevaardigd via de Senaat, maar via het Vlaams Parlement. Het Bureau van het
Vlaams Parlement heeft beslist dat ik vanuit het Vlaams Parlement naar de
Conferentie over de toekomst van Europa ga. De Senaat is hierbij enkel een
brievenbus. Als de heer Daems dat de internationale bevoegdheid van
de Senaat noemt, dan nodig ik hem uit om alle bepalingen van de Grondwet, de
bijzondere wet van 8 augustus 1980 en Verklaring 51 te lezen. Het valt me op dat niemand het heeft over wat jullie met de zesde
staatshervorming hebben goedgekeurd, namelijk de Senaat als ontmoetingsplaats
van de verschillende deelstaatparlementen. Misschien zouden we verschillen
zien tussen de houding ten aanzien van Wit-Rusland in het Waals Parlement,
het Vlaams Parlement of het Brussel Hoofdstedelijk Parlement. We zijn een
ontmoetingsplaats, waar kan worden nagegaan waar er knelpunten zijn en waar
de transversale problemen kunnen worden aangepakt. Telkens opnieuw stellen we
vast dat op de agenda voorstellen van resolutie over internationale kwesties
staan die hier niet thuishoren en reeds in de Kamer, in het Vlaams Parlement
en ook in andere deelstaatparlementen zijn besproken. Eigenlijk is dit een totale minachting van het werk dat jullie collega’s
en partijgenoten aan de overzijde hebben gedaan. Tegen de heer Coenegrachts merk ik op
dat wij inderdaad legalisten zijn. Ik sta nog
steeds achter het standpunt van mijn partijvoorzitter. Een Grondwet en
bijzondere wetten mogen een land niet blokkeren. We stellen vast dat, net als
in Spanje, bij het ontstaan van de Grondwet blokkeringsmechanismen en veto’s
zijn ingebouwd. Die bemoeilijken soms de vooruitgang. Mijnheer Coenegrachts, weet u dat het algemeen
enkelvoudig stemrecht in strijd met de toenmalige Belgische Grondwet is
ingevoerd? Weet u dat het vrouwenstemrecht in strijd met de toenmalige
Grondwet is ingevoerd? Weet u dat de overheveling van bevoegdheden van het
Belgische niveau naar Europa in strijd met de Belgische Grondwet werd
gerealiseerd? Herinnert u zich nog dat we een koning hebben gehad, Koning
Boudewijn, die weigerde om de abortuswet te ondertekenen? Dat was manifest in
strijd met de Grondwet. Ten slotte herinner ik me dat tien of vijftien jaar
geleden de toenmalige liberale premier in de Kamer het parket opriep om zijn werk
te doen en de oproerkraaier Dyab Abou Jahjah op te pakken. Dat
was manifest in strijd met de Grondwet en de scheiding der machten. Kom ons
dus de les niet spellen, wetend dat een toenmalige liberale premier de
Grondwet met de voeten trad. |
|||||
M. Steven Coenegrachts (Open Vld). – |
De heer Steven Coenegrachts
(Open Vld). – Bedankt mijheer Vanlouwe voor dit historisch overzicht van de Grondwet
door de eeuwen heen. Alleen is het mij niet duidelijk of u nu pleit voor of
tegen deze resolutie. U zegt immers dat deze resolutie ongrondwettelijk is,
maar dat dat niet erg is omdat dat in het verleden al vaak is gebeurd. Dus
bent u nu voor of tegen deze resolutie aan het pleiten? |
|||||
Mme Fatima Ahallouch (PS). – Il ne vous aura pas échappé que j’ai utilisé le conditionnel au sujet de la participation de cet opposant politique à un groupe néonazi. Le fait d’invoquer cet argument pour légitimer une violation des droits humains est un acte d’une violence inouïe. L’expression d’une opinion politique pourrait donc justifier le fait que l’on n’accorde pas les mêmes droits aux citoyens. Ces agissements sont suffisamment graves pour que nous les dénoncions ici. |
Mevrouw Fatima Ahallouch
(PS). – |
|||||
– La discussion est close. |
– De bespreking is gesloten. |
|||||
– Il sera procédé ultérieurement au vote sur la proposition de résolution. |
– De stemming over het voorstel van resolutie
heeft later plaats. |
|||||
Proposition de résolution relative aux droits de la communauté LGBTQIA+ en Hongrie (de Mme Stephanie D’Hose et consorts ; Doc. 7‑282) |
Voorstel van resolutie betreffende de rechten van de lgbtqia+-gemeenschap in Hongarije (van mevrouw Stephanie D’Hose c.s.; Stuk 7‑282) |
|||||
(M. Andries Gryffroy, premier vice‑président, prend place au fauteuil présidentiel.) |
(Voorzitter: de heer Andries Gryffroy, eerste ondervoorzitter.) |
|||||
Mme Stephanie D’Hose (Open Vld). – |
Mevrouw Stephanie D’Hose
(Open Vld). – Sinds ik voorzitster ben, heb ik niet meer de
gewoonte om nog veel initiatieven in te dienen. Ik doe dat bewust, omdat ik
als voorzitster onpartijdig moet zijn, een beetje boven de waan van de dag
moet staan. Maar soms zijn er van die momenten in een politieke carrière dat
men niet kan zwijgen, dat men recht moet staan omdat men weet dat de rechten
van een andere gemeenschap worden geschonden. Dan kan men niet zwijgen, want
zij moet zwijgen. Laat mij alstublieft vandaag namens de Hongaarse
regenbooggemeenschap spreken. Wat vandaag in Hongarije gebeurt, gaat in tegen alles waar wij voor
staan. Het heeft ook enorm verstrekkende gevolgen. Ik heb bij mezelf
overdacht wat de gevolgen in ons land zouden zijn, mochten wij dergelijke wet
in België invoeren. Dat is vrij hallucinant. Het betekent bijvoorbeeld dat
onze federale vicepremier Petra De Sutter niet meer zou mogen uitkomen voor
haar identiteit. Ze mag zich dan niet kenbaar maken als trans vrouw en wordt
gedwongen om haar identiteit te verzwijgen. Het betekent dat Griet, een goede
vriendin van mij en leerkracht, niet met een van haar leerlingen mag spreken
die het moeilijk heeft met zijn of haar geaardheid. Het betekent dus ook dat
kinderen, in de lagere of middelbare school, aan hun lot worden overgelaten.
Het betekent ook dat Elias en Alex, het homostel uit Dertigers, niet in de
serie zou opduiken. Want homo’s zijn abnormaal en horen nergens bij. Het
betekent ten slotte ook dat seksuele voorlichting in scholen niet mag worden
gegeven door leerkrachten, maar door een door de overheid goedgekeurde
organisatie. Vijftig jaar geleden durfden de nonnen en paters hier nog geen
condoom over een banaan trekken en nu zouden halve ambtenaren plots de
complexiteit van liefdesrelaties moeten uitleggen aan pubers. Het betekent
ook dat heel druk bekeken series als Thuis of Familie niet meer in primetime
mogen worden uitgezonden, maar na 23uur, want – hola – geaardheid is daarin
een thema. Veel gekker moet het niet worden. Het is absolute waanzin. In Hongarije is dat geen waanzin, maar absolute
realiteit. Het is angstaanjagend dat die realiteit vandaag in onze Europese
achtertuin ligt en dus maak ik me gigantisch veel zorgen. Ik sta hier
opnieuw. Nog niet zo lang geleden, collega Van de Wauwer,
hebben we hier samen met veel vuur een resolutie verdedigd over de
regenbooggemeenschap in ons land. Nu moeten we handelen in het buitenland. Als parlement kunnen we twee zaken doen. Ten eerste kunnen we heel
duidelijk met één stem Orban laten weten dat we dat niet laten passeren, dat
elk Europees land gechoqueerd is. Ten tweede, wanneer we met dergelijke zaken
geconfronteerd worden, is het geen tijd voor partijpolitiek, geen tijd voor
navelstaren – sorry, collega Vanlouwe – geen tijd
voor bevoegdheidsoorlogjes of institutionele zaken. Het is dan tijd voor
eenheid, voor frontvorming, om schouder aan schouder te vechten tegen
onrecht, dus ook in deze Senaat. |
|||||
|
Ik ga het kort houden want ik deze resolutie en de nood eraan spreken voor zichzelf. Ik wil eindigen met een oproep. Als politici hebben wij allemaal een gigantische megafoon. We hebben een groot bereik op sociale media, waarmee we elke dag onze kiezers, de burgers aanspreken. Ik zou jullie willen vragen om vandaag jullie megafoon niet te houden voor jullie zelf, maar voor de slachtoffers in Hongarije. Voor de duizenden jongens en meisjes wier rechten vandaag worden geschonden. Voor al die mensen die naar ons kijken voor hulp. Ik vraag u: steun hen, spreek u uit, want heel binnenkort moeten zij zwijgen. |
|||||
Mme Freya Perdaens (N‑VA). – |
Mevrouw Freya Perdaens
(N‑VA). – Collega’s,
samen met u stellen we met afschuw vast hoe in Hongarije, een EU‑lidstaat,
een wet werd goedgekeurd die de lgbtqia+-gemeenschap
discrimineert en zelfs geweld tegen deze gemeenschap in de hand werkt. Wij
twijfelen er, vermoedelijk net als u, niet aan dat de wet, behalve
ingrijpende wettelijke gevolgen, ook een enorme afgeleide impact zal hebben
op deze gemeenschap. Ze kan een excuus zijn voor geweld tegen deze
gemeenschap, een start voor verdere discriminerende maatregelen. Laten we het
heel duidelijk zeggen: deze wet op zich gaat al te ver, maar meer nog zijn we
bevreesd voor de gevolgen ervan buiten de wet. In Kiev is het al zover. Het
is er bon ton wie op straat de hand van iemand van hetzelfde geslacht
vasthoudt, in elkaar te slaan. Dat is geen toekomst die wij in Europa
uitgerold willen zien. We hadden het hier eerder al over de lgbtqia+-gemeenschap.
U herinnert zich mogelijk nog wat ik toen namens onze fractie zei: hoewel
iedereen hier in de zaal en thuis het hart op de juiste plaats heeft, stellen
we vast dat we met deze resolutie niet verder komen dan wat goede intenties.
Dat ligt niet aan de indieners of hun bedoelingen, maar aan de beperkingen
van het huis waarin we ons bevinden. Ik wees toen op het kunst-en-vliegwerk
van die resolutie. Ik hekelde dat wat er toen werd gevraagd, in Vlaanderen al
grotendeels werd uitgerold. Ik maakte u toen ook een belofte. Ik beloofde dat
we gedreven en met passie in het volgens ons daarvoor geschikte huis de zaken
zouden aanpakken. Mag ik zeggen dat we dat met verve hebben gedaan? De
collega’s uit het Vlaams Parlement kunnen dat wellicht bevestigen. We werkten
samen aan een verregaande en krachtdadige aanpak en bij deze wil ik de
collega’s nogmaals bedanken voor een ongelooflijk fijne en hartelijke
samenwerking, over de partijgrenzen heen. Deze keer zijn de zaken enigszins omgekeerd. Al in juni werd in het
Vlaams Parlement een resolutie goedgekeurd om de situatie in Hongarije te
hekelen en stappen tegen het land te vragen, via het meest krachtdadige huis
dat we ter zake hebben. Die resolutie bevatte het volgend beschikkend
gedeelte: “[Het Vlaams Parlement] uit zijn grote bezorgdheid over de
toenemende intolerantie en discriminatie ten aanzien van de lgbtqi+-gemeenschap in Hongarije; Het Vlaams Parlement is niet het enige huis dat al in actie kwam. In de
Kamer zijn twee resoluties ingediend en premier De Croo
reageerde voortvarend, resoluut en erg helder op de situatie. Het is dan ook
vreemd dat de Senaat vragen stelt aan een regering die zelf eigenlijk al een
initiatief heeft genomen. Bovendien rijst de vraag wat deze resolutie extra
toevoegt bij de reeds goedgekeurde resolutie van het Vlaams Parlement. Het
Vlaams Parlement deed trouwens meer. Collega Piet De Bruyn nodigde alle
fracties uit om samen met de Hongaarse lgbtqia+-gemeenschap
een duidelijk signaal van steun te geven op 24 juli. Ik ben fier te
kunnen zeggen dat bijna elke fractie een afgevaardigde naar Hongarije stuurt
voor de Boedapest pride. Op vraag van lgbtqia+-activiste Viktoria Radvanyi
wil ik de oproep van collega De Bruyn hier herhalen. |
|||||
|
Collega’s, maak samen met ons een vuist tegen de antihomowet
in Hongarije. Op 24 juli zullen wij op de Boedapest pride
schouder aan schouder staan met de mensen die door deze wet benadeeld worden
en zullen wij hen steunen, in overtuiging, in woorden en in daden! Reis ook
af naar Boedapest om Hongarije te steunen en te tonen dat het ons menens is. U begrijpt dat wij om die redenen deze resolutie niet zullen steunen,
niet omdat wij niet verontrust zijn – stel dat alstublieft niet ter
discussie, want u weet wel beter – of omdat er geen actie nodig is. We weten
allemaal dat actie nodig is en wij ondernemen die ook, maar dan wel waar wij
vinden dat ze ondernomen moet worden. We kunnen opnieuw een discussie voeren over de zin of onzin van de Senaat, maar we zullen het daarover wellicht nooit eens worden. We hebben het er daarstraks al uitvoerig over gehad. Ik val niet graag in herhaling, zeker niet in de politiek, dus voor de inhoudelijke argumenten in dat verband, verwijs ik naar de zeer bevlogen tussenkomst van de heer Vanlouwe van daarstraks. Dat we het daarover oneens zijn, hoeft niet te beletten dat we op alle mogelijke manieren kunnen vechten tegen die afschuwelijke antihomowet in Hongarije. Ik hoop dat we het daarover wel eens kunnen zijn en dat we op die manier daarmee verder kunnen. |
|||||
Mme Hélène Ryckmans (Ecolo-Groen). – Nous devons rappeler l’importance de l’adoption de telles réglementations dans notre pays, comme notre présidente Mme D’Hose l’a fait de manière très concrète. Nous ne pouvons tolérer que des atteintes aux droits de la communauté LGBTQIA+ aient lieu en Europe. En parallèle à ce qui a été exprimé concernant la position de la Flandre en la matière, j’aimerais signaler le vote d’une motion, hier, au Parlement wallon. Cette motion rappelle les engagements de la Wallonie et sa volonté de s’exprimer publiquement pour dénoncer les atteintes aux droits de la communauté LGBTQIA+ et demander d’agir, à l’échelon européen notamment, en faveur de la mise en place de mécanismes dénonçant la volonté de la Hongrie, ou en tout cas du régime de Viktor Orbán, de mettre en place une loi discriminatoire particulièrement inique. La motion adoptée demande au gouvernement wallon d’agir en faveur des droits des personnes LGBTQIA+ en Hongrie par tous les leviers en sa possession, de rappeler, dans l’ensemble de ses contacts bilatéraux, son attachement à la lutte contre toute forme de discrimination à l’encontre des personnes LGBTQIA+, de se rallier à la déclaration conjointe du 22 juin 2021 de pays de l’Union européenne appelant les autorités européennes à envisager la mise en œuvre de la possibilité prévue à l’article 7 du Traité sur l’Union européenne et à rappeler à la Hongrie les principes fondamentaux au cœur du projet européen et de l’Union européenne. Enfin, le texte adopté par le Parlement wallon demande au gouvernement de plaider auprès des instances, notamment sportives, en faveur de la promotion de la diversité sexuelle et de genre dans les compétitions sportives. Il me semble essentiel de rappeler que nous avons, en tant que Sénat et dans nos contacts internationaux, la possibilité d’agir et d’appeler le gouvernement hongrois à respecter les valeurs inhérentes aux droits humains. Nous pouvons aussi nous réjouir du fait que notre présidente porte la résolution à l’examen et puisse rappeler, lors de contacts avec les autorités hongroises, la position très ferme de notre assemblée. Comme les autres assemblées de notre pays qui se sont exprimées pour dénoncer ces atteintes discriminatoires aux droits des personnes, il importe de rappeler l’attachement du Sénat à la liberté d’expression et à la lutte contre l’intolérance et la discrimination à l’égard de la communauté arc-en-ciel. Nous saluons donc la proposition de résolution à l’examen, qui joint la voix du Sénat à celle des autres assemblées pour dénoncer le caractère discriminatoire de la loi hongroise visée et pour envoyer un signal, non seulement aux autorités hongroises mais aussi à celles des autres pays qui seraient tentés d’aller dans le même sens. Je pense évidemment à la Pologne, mais aussi à l’Estonie, qui ne s’est pas exprimée très clairement alors qu’elle assure actuellement la présidence européenne. Ces pays risquent de mettre à mal les libertés durement acquises par les personnes LBGTQIA+ ainsi que la volonté, en particulier dans notre pays, de reconnaître les droits concernés et de lutter contre les discriminations. Il ne faut pas se leurrer : il existe encore des discriminations. Il nous faut toujours agir pour combattre les discriminations qui demeurent envers les personnes LGBTQIA+, y compris en Belgique, dans nos Communautés et Régions, mais nous avons aussi le devoir d’agir à l’échelon international lorsque cela s’avère nécessaire, comme c’est le cas en l’occurrence. Le groupe Ecolo-Groen soutiendra donc bien évidemment la proposition de résolution débattue aujourd’hui. |
Mevrouw Hélène Ryckmans
(Ecolo-Groen). – |
|||||
Mme Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – |
Mevrouw Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – We hebben het reeds honderden malen gezegd en
ik zal het voor de goede orde nogmaals herhalen: ook mijn partij veroordeelt
iedere vorm van haat en geweld jegens holebi’s. Het uit de samenleving weren
van uitingen van liefde tussen twee mensen die elkaar graag zien, staat haaks
op de vrijheid. Vrijheid waar ook Vlaams Belang met volle overtuiging voor
staat. Laten we echter ook eerlijk zijn. De verontwaardiging die naar aanleiding
van dit soort debatten naar boven komt, tart werkelijk elke verbeelding en
getuigt van hypocrisie. De kranten staan momenteel vol met artikels over
Hongarije. Zelfs het Europees kampioenschap voetbal stond in het teken van de
gebeurtenissen in dat land. Waar is diezelfde verontwaardiging over de criminalisering van homo’s in
Qatar, waar volgend jaar het wereldkampioenschap voetbal zal plaatsvinden? In
Qatar gaat het niet alleen over censuur op televisie of in schoolboeken. Er
staan gevangenisstraffen op homoseksualiteit. Op grond van de shariawetgeving
kunnen homoseksuelen in dat land zelfs worden bestraft met de dood door
steniging. Daarover horen we niemand hier een woord reppen. |
|||||
M. Bert Anciaux (Vooruit). – |
De heer Bert Anciaux (Vooruit). – Wie zegt dat, in godsnaam? Dat is
onzin. Natuurlijk veroordelen wij dat. |
|||||
Mme Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – |
Mevrouw Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – Hier wordt nu gevraagd om het stemrecht van
Hongarije in de Europese Raad af te nemen in het kader van het
rechtsstaatmechanisme. Wanneer het om Qatar gaat, kijkt iedereen beschaamd de
andere richting uit. Dan blijken de homorechten plots van geen tel meer. Dan
kan en moet het WK voetbal van volgend jaar zonder al te veel lastige vragen
zeker kunnen plaatsvinden. Als mijn partij daarover parlementaire vragen
stelt, dan komen de regering niet verder dan de mededeling dat “ze de zaak
ter plaatse zullen opvolgen”. We weten allen hoe dat komt. Het politieke establishment doet graag aan
activisme tegen een regering die weigert de EU‑dictaten over open grenzen en
massa-immigratie op te volgen. Datzelfde politieke establishment is heel wat
minder geïnteresseerd om de criminalisering van homoseksualiteit in de
islamitische wereld aan te kaarten, of zelfs maar om de oorzaken van het
anti-homogeweld in de eigen Vlaamse samenleving te benoemen! Als er iets is dat niemand hier lijkt te willen bevatten, dan is het wel
dat maatschappelijke verandering niet door de overheid kan worden opgelegd,
niet door die in Boedapest, noch door die in Brussel en al zeker niet door
die ivoren torens in Brussel wanneer het gaat om de Hongaarse samenleving.
Het gaat volgens ons dan ook te ver om de Europese Commissie op te roepen een
strafproces tegen Hongarije op te starten vanwege die wetgeving. Ook de vraag
om het stemrecht van Hongarije in de Raad van Europese Unie op te schorten,
lijkt ons een grote vergissing. Wij zijn dan ook van mening dat het politieke establishment al te
selectief is in het aankaarten en veroordelen van aanpassingen van
homorechten. Misschien kan men eerst de hand in eigen boezem steken en
stoppen met het importeren van dergelijke godsdiensten, die het fundament
vormen van anti-homogeweld in de westerse samenleving en die op grond van hun
shariawetgeving homoseksuelen bestraffen met de dood door steniging,
vooraleer men zich met andere landen gaat bemoeien! Om die reden zal onze fractie zich onthouden. |
|||||
M. Jean-Frédéric Eerdekens (PS). – Je souhaiterais exprimer, comme cela été fait à l’entame de cette séance, ma sympathie aux proches et aux amis des victimes des inondations. J’ai une pensée toute particulière pour mes voisins et amis de la vallée et de la rue du Samson à Thon- Samson, qui ont tout perdu. Nous avons vécu un enfer. Pour revenir à la résolution, je voudrais communiquer une information que d’aucuns ne semblent pas avoir captée au sein de cet hémicycle : le Qatar ne fait pas partie de l’Union européenne et ne reconnaît donc pas les Conventions et Traités européens en matière de droits de l’homme et de droits fondamentaux. Sans doute est-ce pour cela que vous citez l’exemple du Qatar. La Hongrie, en revanche, fait partie de l’Europe. Je ne sais plus quel auteur grec a dit : « Athènes, c’est la Grèce de la Grèce. ». Dans la même ligne, j’ai envie de dire que la Belgique, avec la complexité et la multiplicité des langues et des cultures qui la caractérisent, c’est l’Europe de l’Europe. C’est à la fois notre force et notre faiblesse. Si, en Belgique, nous incarnons l’Europe, c’est en raison de l’attachement que nous avons tous, quelle que soit notre couleur politique – à l’exception de quelques-uns peut-être – aux libertés fondamentales. Le PS soutiendra la motion sans conditions. Mme la présidente a d’ailleurs rappelé le côté archaïque et moyenâgeux du régime hongrois. Cette résolution demande aux différents gouvernements de notre pays de condamner cette loi hostile à la communauté LGBTQIA+ et de souligner, dans les contacts bilatéraux avec les autorités hongroises, l’importance des droits des personnes LGBT et du respect de l’orientation sexuelle et de l’identité de genre. Ce n’est rien de plus que ce que l’Europe impose à ses États membres finalement, et il en est un qui ne l’accepte pas. La résolution appelle aussi la Commission européenne à enclencher le mécanisme de protection de l’État de droit car une procédure devant la Cour de justice risquerait de prendre beaucoup trop de temps. Or, on sait bien que les régimes de ce type ont des agendas cachés. La résolution demande aussi d’insister auprès de la communauté européenne afin qu’elle témoigne d’une attention et d’un respect marqués pour les valeurs européennes, comme cela a déjà été fait le 25 juin. Les valeurs de l’Europe, ce ne sont pas le conservatisme ni l’obscurantisme ni la religion, c’est le progrès. On reconnaît en effet l’état d’une démocratie à la manière dont elle traite ses minorités. Enfin, la résolution à l’examen demande aux différents gouvernements de notre pays de convoquer l’ambassadeur de Hongrie. Certes, nous pouvons agir par le biais de l’Europe, mais en réalité, nous sommes aussi en droit, en Belgique, d’obtenir des explications de la part de l’ambassadeur hongrois. Par ailleurs, il faut que le gouvernement fédéral puisse continuer à œuvrer au sein du Conseil de l’Union européenne, comme il l’a fait avec respect et dans un esprit de collaboration avec les autres États membres. La procédure prévue à l’article 7 du Traité sur l’Union européenne peut d’ailleurs être enclenchée à demande de la Commission ou d’une majorité d’États membres. Si l’on n’est pas en mesure de soutenir cette résolution pour activer cette procédure, on peut alors se demander quel texte méritera encore de recueillir notre approbation à l’avenir. En conclusion, j’invite le plus grand nombre de partis possible à approuver cette résolution. Je remercie Mme la présidente de l’avoir proposée avec tout le poids politique qui est le sien. Le groupe PS soutient cette résolution inconditionnellement. |
De heer Jean-Frédéric Eerdekens (PS). – |
|||||
M. Gaëtan Van Goidsenhoven (MR). – Ce qui fait la force de notre société libérale, c’est le droit et la possibilité pour tous d’être différents. Les droits et libertés fondamentaux transcendent les différences et s’appliquent à tous de manière égale, dans le respect de ces différences. Pourtant, les personnes LGBTQI+ éprouvent encore de nombreuses difficultés à se faire respecter et protéger. Beaucoup d’entre elles sont encore victimes quotidiennement de discriminations et de violences. Le texte de la proposition le relate : les violences verbales et physiques envers cette communauté sont en nette augmentation en Europe, sans compter les circonstances particulièrement difficiles induites par la pandémie. Diverses initiatives sont prises pour attaquer ce problème et renforcer les outils visant à protéger les droits et libertés des personnes LGBTQI+ et leur sécurité. L’Union européenne a lancé, l’année dernière, sa stratégie en faveur de l’égalité des personnes LGBTQI+ pour les cinq prochaines années, stratégie qui s’articule autour des droits des victimes et dans laquelle une place centrale est accordée à la communauté LGBTQI+. Quelle n’est donc pas notre consternation, notre effroi, lorsqu’un membre de l’Union européenne et du Conseil de l’Europe adopte une loi qui encourage précisément la discrimination et donc la violence à l’encontre de cette communauté ? Interdire la représentation ou la promotion du contenu LGBTQI+ dans les espaces et lieux accessibles aux mineurs d’âge est en contradiction avec les valeurs européennes. C’est inacceptable. Cette initiative dépasse le simple conflit des valeurs. En déshumanisant et en discriminant la communauté LGBTQI+, on instaure un climat de peur au sein de ses membres, on incite à la violence, on augmente le taux de suicide, on détériore la santé mentale et on diminue le niveau de tolérance. Les conséquences sur les personnes et sur le vivre ensemble sont de facto désastreuses. Je me félicite que la Belgique ait été à l’initiative, avec le Luxembourg et les Pays-Bas, de la déclaration commune soulevant de graves préoccupations concernant la loi hongroise, déclaration qui a été adressée à la Commission européenne. Nous devons réaffirmer les valeurs européennes fondamentales, ces valeurs qui sont censées nous rassembler et qui ne peuvent se déliter. Dans le cas contraire, quel avenir pour nos valeurs communes, pour ces droits et libertés qui constituent le socle de la tolérance et du vivre ensemble ? Nous affirmons notre profond désaccord avec cette initiative hongroise et rappelons que celle-ci n’est malheureusement pas une première. Cela fait quelques années que l’homophobie et la haine anti-LGBTQI+ s’affichent publiquement en Pologne, avec le soutien de plus en plus explicite des autorités et du parti Droit et Justice, actuellement au pouvoir. Rappelons qu’en 2019, des zones libres de l’idéologie LGBTQI ont été créées dans de nombreuses communes et provinces polonaises. Celles-ci se déclarent libres par la voie de motions symboliques, qui n’ont d’ailleurs pas de force légale, et qui sont votées par les conseils des élus. Nous avons d’ailleurs déposé une proposition de résolution sur cette question en mai 2020. Nous demanderons qu’elle soit traitée par la commission des Matières transversales dès la rentrée. Il est consternant et révoltant de constater que cela se passe au sein même de l’Union européenne. C’est pourquoi nous rappelons notre engagement en faveur des droits fondamentaux des personnes LGBTQI+ et le besoin impérieux de faire respecter la Convention européenne des droits de l’homme en Europe et ailleurs dans le monde, y compris en Belgique. Notre pays a fait de nombreux progrès. La Belgique est un des rares États dans lequel les personnes homosexuelles jouissent de droits identiques à ceux des personnes hétérosexuelles en termes de mariage et d’adoption, mais nous devons constater que, malgré ces progrès, les actes de violence homophobe et de gay bashing ont tendance à augmenter. |
De heer Gaëtan
Van Goidsenhoven (MR). – |
|||||
Nous devons donc lutter avec la plus grande fermeté contre les violences commises à l’encontre de la communauté LGBTQI+ et sanctionner davantage le caractère homophobe des agressions. Chers collègues, la proposition de résolution demande aux gouvernements de notre pays d’appeler la Commission européenne à enclencher aussi bien le mécanisme de protection de l’État de droit qu’une procédure de mise en demeure à l’encontre de la Hongrie en raison des violations des droits fondamentaux des personnes LGBTQI+ dont elle se rend coupable. J’apprends qu’aujourd’hui même, la Commission adressera une lettre de mise en demeure aux autorités hongroises, ce qui constitue la première étape d’une procédure pouvant aboutir, entre autres, à la saisine de la Cour de justice de l’Union européenne. C’est une initiative que le MR soutient. Chers collègues, je ne vous cacherai pas que j’attends de toutes et tous, et des démocrates en particulier, qu’ils soutiennent cette proposition de résolution dont la portée et la fonction symbolique sont considérables. Pour terminer, je tiens à rappeler que pour l’avoir cosigné, mon groupe soutiendra évidemment ce texte avec enthousiasme et volontarisme. |
|
|||||
M. Orry Van de Wauwer (CD&V). – |
De heer Orry
Van de Wauwer (CD&V). – Voorzitter, collega’s, er is al heel veel
gezegd en geschreven over de nieuwe wet die Orban in Hongarije heeft
ingevoerd. Er was inderdaad een resolutie in het Vlaams Parlement en in de
Kamer. Ook het Europees Parlement heeft zich duidelijk uitgesproken en
gisteren heeft de Europese Commissie bekend gemaakt dat ze eindelijk een
procedure zal opstarten tegen Polen en Hongarije wegens al die inbreuken
tegen de principes van de democratische rechtsstaat. Bij de aanvang van de laatste Europese top, zei premier Orban dat die
nieuwe wetgeving helemaal niet de bedoeling heeft om holebi’s en transgenders
te viseren, maar enkel om kinderen te beschermen en ouders de vrijheid te
geven om zelf in te staan voor de opvoeding van hun kinderen en dat iedereen
die kritiek gaf op die wet, dat voornamelijk deed om Hongarije in een slecht
daglicht te stellen. Dat al die criticasters de wet niet eens gelezen hadden.
Ik heb die wet wel gelezen en het is pure discriminatie. Die wet is een hele
grote schande. Het gaat wel degelijk om discriminatie van holebi’s en transgenders.
Wanneer premier Orban zegt dat hij met die wetgeving kinderen wil beschermen,
dan is dat een leugen. Kinderen worden het eerste slachtoffer van die nieuwe
wetgeving. Ik getuig kort over hoe het voor mezelf was als twaalfjarige om
mijn geaardheid te ontdekken, wat dat met een kind doet. Zo zijn er ook heel
veel kinderen in Hongarije, die ’s avonds in hun bed liggen, huilend in
slaap vallen, uit schrik en niet wetend wat ze moeten doen om wat ze zijn,
hoe ze geboren zijn. Kinderen die denken dat ze geen plaats hebben op deze
wereld, die zich volledig alleen voelen omdat ze niemand kennen die ook holebi is of die zich ook gevangen voelt in het verkeerde
lichaam. In een lichaam dat niet overeenkomt met de eigen genderidentiteit.
Zo voelen veel kinderen zich. Gelukkig is er in Vlaanderen vandaag al veel
veranderd. In Hongarije is dat vandaag niet het geval. Die kinderen zullen het
slachtoffer zijn van die nieuwe wetgeving, want zij zullen geen twee mannen
of twee vrouwen meer hand in hand op straat zien wandelen. Want dat is promo,
voor seksuele diversiteit. Ze zullen geen transgenders op televisie zien,
want dat is promo, voor genderdiversiteit. Er zal niet aan seksuele opvoeding worden gedaan in de scholen, waarbij
die brede seksuele en genderdiversiteit aan bod komt. Er mag zelfs geen
berichtgeving meer verschijnen in de media op een neutrale, objectieve manier
wanneer er gaybashing plaatsvindt. Dat zou
promo zijn. Die kinderen zullen zich volledig alleen voelen, niet wetende dat
er nog andere mensen zijn in diezelfde situatie. Zij worden het eerste
slachtoffer van die wetgeving en dat is een grote schande. Het is daarom goed dat in verscheidene assemblees en hopelijk ook hier,
vandaag, deze resolutie aangenomen wordt, om Hongarije een signaal te geven.
Wat in Hongarije gebeurt, past in een veel bredere trend die al bestond in
een aantal landen in de Europese Unie en daarbuiten. Denk maar aan de lgbt-vrije zones in Polen, maar ook aan wat twee weken
geleden in Georgië gebeurde. Ik richt me tot collega Blancquaert. in Georgië
ging de pride uiteindelijk niet door, na protesten
van extreemrechts. Betogingen tegen de pride. Het
resultaat? Een journalist, die objectief probeerde te berichten, werd
vermoord. Dat is ook een aspect: de persvrijheid staat overal onder druk.
Dus, collega Blancquaert ga alsjeblief niet beweren
dat het alleen maar gaat om moslims die hier zijn, dat zij de oorzaak zijn
van homofoob geweld. Het is onder andere uw partij die samen met de
extreemrechtse partijen in Europa aanzet tot het homo- en transfobe
klimaat, met dit gevolg. Stop daarmee! Stop er ook mee holebi’s te misbruiken
voor uw polariserende agenda en om moslims te viseren en ons te misbruiken
tegen die bevolkingsgroep. |
|||||
(Applaudissements) |
(Applaus) |
|||||
|
Het is heel erg om vast te stellen dat het in Georgië de premier was, die
zichzelf progressief noemt, die had gesteld dat homoseksualiteit volgens veel
van zijn landgenoten een schande is. Hij schiep mee het homofobe
klimaat. Het is een internationale trend en we kunnen niet wegkijken van de
Russische invloed hierin. Rusland nam een tiental jaar geleden ook een antihomowet aan, die als inspiratie heeft gediend voor de
wet in Hongarije. Ik ben heel blij dat wij in deze resolutie expliciet
verwijzen naar die wetgeving in Rusland en ik hoop dat dat er qua perceptie
voor zal zorgen Polen niet zo ver zal gaan een soortgelijk wetsontwerp in te
dienen. Wij als Belgen kunnen hier een voortrekkersrol in spelen. We kunnen dat heel geloofwaardig doen. Ik hoop dan ook dat iedereen in de Senaat, los van zijn ideologische principes over de werking van de instelling, die tekst toch goedkeurt. |
|||||
|
Het zou een heel sterk signaal zijn als we dat unaniem konden doen.
Collega Perdaens, over een week vertrekken we naar
Boedapest voor de pride en dat is inderdaad een
krachtig signaal. Maar het zou nog krachtiger zijn als u daar zou kunnen
zeggen dat u de resolutie in het Europees Parlement, het Vlaams Parlement en
de Senaat had goedgekeurd. De resolutie unaniem goedkeuren is nog een veel
sterker signaal dan daar aanwezig zijn. Wij kunnen als Belgen deze voortrekkersrol op een geloofwaardige wijze
spelen, want het is uniek in de wereld dat er over het hele politieke
spectrum zo eensgezind gestreden is voor gelijke rechten voor holebi’s. Op
het Vlaams Belang na heeft elke partij in deze assemblee, van links tot
rechts, mee een voortrekkersrol gespeeld inzake de gelijke rechten voor
holebi’s en transgenders. Collega Blancquaert, op zich ben ik al blij om
vast te stellen dat zelfs uw partijvoorzitter zegt dat de verworvenheden
zoals het homohuwelijk en holebi-adoptie, inderdaad
verworven zijn en dat er niet aan geraakt zal worden. Of dat is uit
overtuiging of omdat jullie aanvoelen dat het electoraal geen goede zaak zou
zijn om daar nog aan te raken, weet ik niet. Het is trouwens jullie recht om
vanuit een conservatieve ideologie geen voortrekkers te zijn en het huwelijk
als een verbintenis tussen man en vrouw te beschouwen. Het is niet mijn overtuiging,
maar het is een volstrekt legitieme overtuiging. Het is echt uniek in de wereld dat er over het brede politieke spectrum
zo’n grote eensgezindheid is over de gelijke rechten van holebi’s en
transgenders. Laat ons die voortrekkersrol niet alleen in België opnemen,
maar ook internationaal, want wij kunnen dat heel geloofwaardig doen. De mensen in Hongarije zitten daar ook echt op te wachten. Het is heel
goed dat de Europese Commissie die procedure is gestart tegen Hongarije, want
die mensen hebben nood aan dat signaal. Ik verwijs daarvoor naar een goede
vriend van mij, die in Boedapest woont maar afkomstig is van het Hongaarse
platteland. Hij heet Toon en is 30 jaar. Hij wil zijn land verlaten. De
voorbije jaren is zijn land zo hard veranderd en worden de principes van de
democratische rechtsstaat zo sterk aangetast, dat hij zich geen Hongaar meer
voelt, maar een Europeaan. Zijn ouders zullen volgende week ook in Boedapest
aanwezig zijn om te protesteren, uiteraard uit liefde voor hun zoon, maar ook
om een vuist te maken tegen premier Orban en tegen zijn ontmanteling van de
rechtsstaat. Die beweging is in Hongarije ook aan de gang en die kan onze
steun echt gebruiken. Ik hoop alsnog, collega’s, dat wij deze resolutie unaniem kunnen aannemen want dat zou een enorm krachtig signaal zijn en steun voor de Hongaarse bevolking en voor al die kinderen, die elke avond huilend in slaap vallen, omdat ze denken dat zij niet thuishoren op deze wereld en dat zij geboren zijn in het verkeerde lichaam. Denk aan hen wanneer jullie straks jullie stem zullen uitbrengen. |
|||||
M. Antoine Hermant (PVDA‑PTB). – Depuis des dizaines d’années, les personnes LGBTQIA+ se battent pour leur égalité de droits, que ce soit en Belgique ou partout dans le monde. Nous soutenons évidemment la communauté LGBTQIA+ dans sa lutte en Hongrie où une nouvelle loi interdit entre autres d’évoquer les questions sexuelles devant les enfants. Malheureusement, force est de constater qu’en Belgique aussi, le discours homophobe et transphobe de l’extrême droite gagne du terrain et que le gay bashing reste omniprésent. Rappelons aussi qu’en Belgique, les hommes qui ont eu un contact sexuel avec un autre homme sont toujours exclus du don de sang pendant douze mois après le dernier contact sexuel. Cette discrimination doit, selon nous, disparaître. Selon une étude réalisée en 2020 par l’Agence des droits fondamentaux de l’Union européenne, 40 % des personnes interrogées en Belgique ont déclaré avoir été victimes de discriminations au cours de l’année écoulée et 60 %, qu’elles ne pouvaient pas être elles-mêmes dans l’espace public. Cela montre qu’il reste encore fort à faire chez nous également. Plus que jamais, nous avons besoin de construire une société solidaire, où l’on prend soin les uns des autres et où chacun a sa place, peu importe son orientation sexuelle. C’est pourquoi nous voterons en faveur de cette proposition de résolution. |
De heer Antoine Hermant
(PVDA‑PTB). – |
|||||
Mme Annick Lambrecht (Vooruit). – |
Mevrouw Annick Lambrecht (Vooruit). – We krijgen inderdaad berichten uit
Spanje, Polen, Hongarije, Rusland, Georgië, maar ook uit België, over
toenemende lgbtqia+-haat. Dat moet stoppen. Wat we
vandaag in de Senaat bespreken is een kleine stap in het grote geheel om dit
te doen stoppen, om een vuist te maken, om duidelijk te maken dat we niet
akkoord gaan met die haat tegen de lgbtqia+-gemeenschap.
We vragen de Hongaarse ambassadeur te ontbieden en om uitleg te vragen over
de stijgende intolerantie en discriminatie ten aanzien van de lgbtqia+-gemeenschap. We roepen de Hongaarse regering op
tot respect voor de waarden van Europa, waarvan zij deel uitmaken en waarvan
ze heel graag geld krijgen. We vragen haar de Europese waarden en de
universele mensenrechten te respecteren, en zeker de rechten van de lgbtqia+-gemeenschap. We dringen er bij de EU op aan om
werkelijk al haar instrumenten in te zetten om ervoor te zorgen dat de wetten
worden geëerbiedigd. Dat steunen wij. Het is intriest dat dit alles wordt overschaduwd, zoals steeds bij een
debat over mensenrechten, door een discussie of dit wel tot de bevoegdheid
van de Senaat behoort. Keer op keer lanceren N‑VA en vaak ook Vlaams Belang
deze discussie. Heel velen met ons vinden het goed en sterk dat we op
verschillende niveaus tonen dat wat nu in Hosngarije
met de lgbtqia+-gemeenschap gebeurt, niet kan. Dat
moeten we uitschreeuwen op Europees, Belgisch – in Kamer én Senaat – Vlaams –
we hebben dat daar heel goed gedaan met veel partners – en lokaal niveau.
Hoeveel gemeenten hebben er niet een regenboogzebrapad om te tonen dat ze
niet akkoord gaan met intolerantie. Sterke signalen blijven nodig, zeker ook
vanuit de Senaat. Ik kijk ontsteld naar hoeveel spreektijd er wordt gebruikt
om te zeggen dat men inhoudelijk wel akkoord gaat, maar toch de resolutie
niet zal steunen. N‑VA vindt het raar dat de Senaat hierover vragen stelt.
Dat is helemaal niet raar, dat is evident. N‑VA vraagt zich af wat deze
resolutie extra kan bijdragen. Veel draagt ze bij. Het is opnieuw een niveau
dat duidelijk maakt dat wat Hongarije doet, niet kan. Hoe meer we met veel
mensen vanuit alle hoeken op die nagel blijven kloppen, hoe beter, en hoe
sneller deze onrechtvaardigheid zal stoppen. Ik heb het er zeer moeilijk mee
dat N‑VA wel naar Boedapest gaat om in de pride mee
te lopen, maar hier in de Senaat geen steun verleent aan een resolutie tegen
de onrechtvaardige behandeling van de lgbtqia+-gemeenschap.
Ik heb plaatsvervangende schaamte dat jullie daar gaan meelopen. Hoe leggen
jullie daar uit dat jullie op een extra forum dat de Senaat is, Hongarije
niet veroordelen? Dat begrijp ik helemaal niet. Ik hoorde het timbre van de
spreekster van de N‑VA ongelooflijk de hoogte ingaan. Ik heb me voorgenomen
mijn stem in toom te houden en ze weerspiegelt dus helemaal niet de woede die
ik nu voel. Ik zal nooit begrijpen dat N‑VA met zo’n vurige stem
rechtvaardigt dat ze de resolutie niet kan steunen. Die vurigheid zou ze
beter gebruiken om het onrecht tegen de lgbtqia+-gemeenschap
in Hongarije en andere landen aan te klagen. |
|||||
|
De uitleg dat u achter de inhoud van het voorstel staat, maar dat u de
tekst niet zult goedkeuren, komt echt niet over. Ik begrijp dat niet: ofwel
ben je voor iets, ofwel ben je tegen iets. Het debat over wat de Senaat kan,
mag en moet doen, moet u maar elders houden, maar niet bij elke tekst die
ertoe strekt de mensenrechten te beschermen. Uw houding verzwakt onze steun
aan de lgbtqia+-gemeenschap. Bent u zich daarvan
bewust? We zouden vanuit België eensgezind, op alle niveaus, onze steun
kunnen uitspreken tegen Orban, tegen onrechtvaardigheid. U verzwakt de status
van de lgbtqia+-gemeenschap. Dat is zeer jammer. Ik maak niet graag woorden vuil aan wat Vlaams Belang zegt, maar ik ga
het toch doen. Telkens hoor ik hetzelfde riedeltje: wij zouden wat in Qatar
gebeurt ten aanzien van de lgbtqia+-gemeenschap wel
goedkeuren omdat het een moslimland zou zijn. Wat een nonsens! Wat een
onrechtvaardigheid! Vlaams Belang weet dat wij heel wat vragen hebben
gesteld, ook aan de minister van Sport, over de toestand in Qatar. Wij keuren
niet goed hoe in dat land wordt omgegaan met de lgbtqia+-gemeenschap.
U haalt zo’n leugen aan om te zeggen dat u de resolutie met betrekking tot de
lgbtqia+-gemeenschap die voorligt wel steunt, maar
er toch niet voor zal stemmen, zogezegd omdat hier een meerderheid zit die
goedkeurt wat in Qatar met de lgbtqia+-gemeenschap
gebeurt. Die onrechtvaardigheid en die leugens wil ik hier rechtzetten: wat
in Qatar gebeurt, keuren wij helemaal niet goed! Ik eindig met het belangrijkste. Vanuit Vooruit zullen we voor deze tekst stemmen. Met al die tegenargumenten, door het rekken van het debat en de zaken buiten hun context te halen, helpen N‑VA en Vlaams Belang de lgbtqia+-gemeenschap niet. Integendeel, u verzwakt deze gemeenschap. Hoe kunt u zoiets doen? U loopt mee in de gaypride maar u steunt niet de zaken waarmee u als politicus kunt helpen om te tonen dat de internationale gemeenschap niet akkoord is met de discriminatie van de lgbtqia+’ers. Ik vind dat vreselijk en zal dat blijven herhalen, want telkens zich iets op het gebied van mensenrechten voordoet, krijgen we hier dezelfde reacties vanuit N‑VA en Vlaams Belang en soms zelfs, wanneer het ging over de Oeigoeren, van PVDA‑PTB. Ik kan enkel vragen, uit naam van velen: voer de debatten waar ze moeten plaatsvinden en steun mensenrechten door teksten die voorliggen goed te keuren. |
|||||
Mme Freya Perdaens (N‑VA). – |
Mevrouw Freya Perdaens
(N‑VA). – Sta me toe
dat ik mijn respect uitspreek voor de collega’s van de fracties en voor hun
motivatie waarom zij deze resolutie zullen steunen. Ik begrijp de vurige
pleidooien van de collega’s over het al dan niet steunen van deze resolutie.
Mocht dit plenum de enige plaats zijn om dit signaal te sturen, dan zou ik
hen steunen. Maar dat is niet zo. Laten we pragmatisch zijn, ons de vraag
stellen wat onze discussie in deze Senaat nu exact gaat veranderen of
verbeteren. Iedereen kan zich die vraag stellen en er een antwoord op
bedenken. Een ander gegeven is de uiteenzetting van collega Lambrecht, die het over
plaatsvervangende schaamte had. Welnu, ik heb mijn portie plaatsvervangende
schaamte tegenover u, mevrouw Lambrecht. Het getuigt niet alleen over
een enorm gebrek aan kennis terzake. Misschien moet
ik het uitdrukken met een boutade: ken uw vijand. U hebt duidelijk geen idee
waarmee mijn fractie en ik persoonlijk bezig zijn. Mevrouw Lambrecht, u
hebt geen idee hoezeer ik de gemeenschap waar ik deel van uitmaak verzwak met
al het werk dat wij doen, met de zaken die wij bepleiten. Gewoon omdat wij er
niet van overtuigd zijn dat een extra resolutie in deze Senaat een verschil
maakt. Ik hoorde heel wat collega’s zeggen dat er één duidelijk signaal uit
België moet zijn. Dat deel ik. Dat signaal is er. Er zijn twee resoluties in
de Kamer, er was een zeer duidelijke premier die uitgesproken heeft wat ik
ook denk. Dat signaal is er zeker en vast wel. Mevrouw Lambrecht, u geeft ook aan dat het gemakkelijk is in de pride mee te stappen, dat we daarmee geen werk
verrichten. U hebt gelijk, het meestappen an sich levert geen werk. Het zijn alle zaken
daarnaast die ertoe doen in de politiek. Dat is niet hier heel eventjes het
woord nemen. Dat is ook midden in uw zwangerschapsverlof de onderhandelingen
blijven voeren over de resolutie van het Vlaams Parlement. Dat is ook met de
politieke delegaties in Hongarije gaan spreken, terwijl je daar ‘met
vakantie’ bent, om daar ter plaatse de zaak te bepleiten. Dat zijn zaken die
ik ook doe. Ik nodig u uit, mevrouw Lambrecht, om hetzelfde te doen. |
|||||
Mme Katia Segers (Vooruit). – |
Mevrouw Katia
Segers (Vooruit). – Ook
ik volg met ontsteltenis het debat, dat allang niet meer over de essentie
gaat, namelijk over de resolutie die we hier hebben voorliggen, waarmee de
Senaat een eenduidig signaal geeft tegen de huidige schendingen van de
mensenrechten en de rechten van de regenbooggemeenschap in Hongarije Politieke spelletjes over de competentie van de Senaat zijn echt niet aan
de orde. “Walk your mouth”,
zegt men. Waarin je gelooft, daar moet je ook echt voor gaan. Mevrouw Blanckaert, ik heb met veel
ergernis naar uw pleidooi geluisterd. Met vuur verwijt u de zogenaamde
hypocrisie van de partijen die deze resolutie indienen, maar het spijt mij
zeer: de enige hypocrisie die ik ervaar, is bij uw fractie. In het Vlaams
Parlement heeft uw fractie zich onthouden bij de stemming van de resolutie
die deze omstreden lgbtqia+-wet veroordeelde. Toen
op 8 juli eenzelfde resolutie voorlag in het Europees parlement, heeft
uw fractie zelfs tegen gestemd. Het enige wat u doet om de lgbtqia+-rechten zogezegd te verdedigen, is ze instrumentaliseren voor uw eigen agenda, namelijk enkel
en alleen om aan islambashing te doen. En uiteraard
veroordelen wij ook heel duidelijk Qatar. Die pure instrumentalisering
van de mensenrechten en de rechten van de regenbooggemeenschap is stuitend.
Het is pure hypocrisie en geef toe: uw fractie geeft geen zier om de rechten
van de regenbooggemeenschap. Als u het echt meent, toon dat dan vandaag en
stem voor. Dezelfde boodschap zou ik eigenlijk willen geven aan de N‑VA‑fractie.
Als u het echt meent met de mensenrechten en de rechten van de
regenbooggemeenschap, dan moet u gewoon voorstemmen. |
|||||
Mme Stephanie D’Hose (Open Vld). – |
Mevrouw Stephanie D’Hose
(Open Vld). – Ik wil de collega’s hartelijk danken voor hun
steun aan deze resolutie en het kort nog even hebben over de bevoegdheden van
onze instelling. Het is waar, sinds de zesde staatshervorming zijn deze
bevoegdheden enorm ingeperkt. Ik ben ook de eerste om daarmee zeer kritisch
om te gaan en ervoor te zorgen dat we geen dubbel werk doen, geen werk dat al
in de deelstaten wordt geleverd. Ik vind ook dat we nog altijd met z’n allen
de relevantie van dit huis moeten blijven beschermen. Ik ben dus de allereerste om met een kritische blik te kijken, maar ik
ben ook bijna één jaar senaatsvoorzitter en dat
heeft me al heel wat ervaringen opgeleverd. Als ik door één zaak aangenaam
werd verrast, dan is het wel door de internationale uitstraling van een huis
als het onze. Als je in het buitenland je visitekaartje als senator afgeeft,
dan krijg je toch nog altijd een andere behandeling dan als Vlaams
parlementslid. Daar kunnen we wat lacherig over doen, maar het is gewoon zo.
De Senaat heeft, tot spijt van wie het benijdt, lieve collega’s van de N‑VA‑fractie,
internationaal nog steeds een heel groot aanzien en dan is het symbolisch
enorm belangrijk dat wij met z’n allen, unaniem, deze resolutie goedkeuren.
Mevrouw Perdaens, we kennen elkaar vanuit het
Vlaams Parlement goed en daarom weet ik dat u oprecht bezorgd bent voor de
regenbooggemeenschap. Dat is bij veel van uw collega’s ook zo en daarom vind
ik het zo spijtig dat de N‑VA‑fractie zich in dit geval niet over het
onbehagen kan zetten dat onze instelling blijkbaar oproept, de realiteit van
de internationale relevantie van de Senaat niet onder ogen wil zien en in het
licht van deze zo belangrijke en fundamentele problematiek, haar politieke
bezwaren niet even aan de kant kan schuiven om met z’n allen samen te zeggen:
hier trekken we de lijn. Ik kan alleen maar vaststellen dat dat blijkbaar
niet lukt en dat vind ik enorm spijtig. Maar ik dank ook van harte alle
collega’s die de resolutie wel steunen. |
|||||
(Applaudissements) |
(Applaus) |
|||||
M. Karl Vanlouwe (N‑VA). – |
De heer Karl Vanlouwe
(N‑VA). – Mevrouw D’Hose, ik zal het kort houden. Bij de drie thema’s die
vandaag zijn besproken, ging de helft van het debat telkens over de zin en
vooral de onzin van deze instelling. Laten we toch eens conclusies trekken en
niet blijven vastlopen in dubbel werk. Neem ook uw verantwoordelijkheid als
voorzitter en wees strenger in het bepalen wat er wel en niet op de agenda
komt. Zorg ervoor dat hier geen dubbel werk wordt geleverd. |
|||||
Mme Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – |
Mevrouw Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – Ik kan het zeer kort houden. Collega
Lambrecht, u mag zoveel vragen over Qatar stellen als u wil, er wordt niets
mee gedaan. Letterlijk niets! Hetzelfde geldt voor de heer Anciaux.
Ik heb nog nergens een resolutie over Qatar zien passeren, nog nooit! Als ik
collega Eerdekens goed begrijp, is het niet belangrijk om Qatar te veroordelen,
want het is geen lid van de EU. Dat zijn twee maten en twee gewichten. |
|||||
M. Bert Anciaux (Vooruit). – |
De heer Bert Anciaux (Vooruit). – Ze komt eraan, wees gerust! |
|||||
Mme Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – |
Mevrouw Adeline Blancquaert (Vlaams Belang). – Het spijt me oprecht dat sommigen het
blijkbaar zeer moeilijk hebben met het feit dat onze partij als enige
effectief de problemen durft te benoemen. Als u de holebigemeenschap
echt wil steunen, collega Segers, doe dat dan niet met een blaadje papier
vanuit de ivoren toren van de Senaat, maar met daden. Stop met het lakse
opengrenzenbeleid, stop met het lakse massa-immigratiebeleid, stop met de
import van godsdiensten die het fundament vormen van het antihomogeweld!
Dan doet u effectief iets aan deze problematiek. |
|||||
M. Orry Van de Wauwer (CD&V). – |
De heer Orry
Van de Wauwer (CD&V). – Collega Blancquaert,
u verwijt de collega’s en ons allemaal dat er nog geen stappen gezet zijn
rond Qatar. Dat is wegkijken van de problemen waarmee de Hongaren nu te maken
hebben. Erken dat gewoon en laat zien dat de holebirechten
in Hongarije u echt aanbelangen. Maak die fout in het Vlaams Parlement, die
onthouding bij de resolutie, goed. Schaam u dat uw partij, als een van de
weinige partijen, in het Europees Parlement tegen een resolutie daarover
heeft gestemd! Stop met u voor te doen als de echte verdedigers van holebi’s
en transgenders. Dat is het Vlaams Belang niet! Ik zal u de vraag stellen: “Wat hebben jullie ooit, maar ooit, gedaan om
meer gelijke rechten voor holebi’s en transgenders in Vlaanderen, in België,
of elders ter wereld te realiseren?” Zeg het mij! Zeg het mij! |
|||||
(Applaudissements) |
(Applaus) |
|||||
M. Jean-Frédéric Eerdekens (PS). – Je ne suis pas surpris que ma collègue, Mme Blancquaert, ne m’ait pas compris quand j’ai rappelé que la Hongrie fait partie de l’Union européenne et est à ce titre soumise aux règles européennes, y compris celles qui concernent les droits fondamentaux. Ce n’est pas le cas du Qatar. Il est vrai que son parti souhaiterait ne pas être tenu par les droits fondamentaux. Madame Blancquaert, je vais vous donner mon sentiment sur le fait que, quel que soit le sujet, vous reveniez systématiquement sur l’immigration ou sur l’existence du Sénat. Imaginez que je sois passionné par le port de chaussettes et qu’à chaque débat, qu’il s’agisse de la culture, des Ouïghours ou des droits des LGBT en Hongrie, je remette sur le tapis le port de chaussettes. Que vous diriez-vous, Madame Blancquaert ? Vous vous diriez : « Quel idiot ! ». Voilà le sentiment que vous m’inspirez. |
De heer Jean-Frédéric Eerdekens (PS). – |
|||||
– La discussion est close. |
– De bespreking is gesloten. |
|||||
– Il sera procédé ultérieurement au vote sur la proposition de résolution. |
– De stemming over het voorstel van resolutie
heeft later plaats. |
|||||
(Mme Stephanie D’Hose, présidente, prend place au fauteuil présidentiel.) |
(Voorzitster: mevrouw Stephanie D’Hose.) |
|||||
(Les listes nominatives figurent en annexe.) |
(De naamlijsten worden in de bijlage opgenomen.) |
|||||
Mme la présidente. – Nous allons à présent procéder aux votes nominatifs au moyen du système de vote numérique. Je vous invite dès lors à vous connecter maintenant à l’application de vote. |
De voorzitster. – Wij gaan nu over tot de
naamstemmingen via de digitale stemtoepassing. Mag ik u vragen om u aan te melden in de stemtoepassing? |
|||||
Proposition de résolution portant sur la possession par des particuliers de nouveaux animaux de compagnie (NAC) d’origine exotique, le bien-être de ces animaux et la collaboration interfédérale en la matière (de M. Gaëtan Van Goidsenhoven et consorts ; Doc. 7‑159) |
Voorstel van resolutie betreffende het bezitten van nieuwe gezelschapsdieren (NGD) van exotische oorsprong, het welzijn van deze dieren, en de interfederale samenwerking op dat gebied (van de heer Gaëtan Van Goidsenhoven c.s.; Stuk 7‑159) |
|||||
Vote no 1 |
Stemming nr. 1 |
|||||
Présents : 47 |
Aanwezig: 47 |
|||||
– La résolution est adoptée. |
– De resolutie is aangenomen. |
|||||
– Elle sera transmise au premier ministre, au vice-premier ministre et ministre des Finances, chargé de la Coordination de la lutte contre la fraude, à la présidente de la Chambre des représentants, aux ministres-présidents des Communautés et des Régions et aux présidents des parlements des Communautés et des Régions. |
– Zij zal worden overgezonden aan de eerste
minister, aan de vice-eerste minister en minister
van Financiën, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding, aan de
voorzitster van de Kamer van volksvertegenwoordigers, aan de
minister-presidenten van de Gemeenschappen en de Gewesten en aan de
voorzitters van de parlementen van de Gemeenschappen en de Gewesten. |
|||||
Proposition de résolution relative à l’arrestation du journaliste d’opposition biélorusse Raman Pratassevitch et à l’état de la démocratie en Biélorussie (de M. Gaëtan Van Goidsenhoven et consorts ; Doc. 7‑267) |
Voorstel van resolutie betreffende de arrestatie van de Wit-Russische oppositiejournalist Roman Protasevitsj en de toestand van de democratie in Wit-Rusland (van de heer Gaëtan Van Goidsenhoven, c.s.; Stuk 7‑267) |
|||||
Vote no 2 |
Stemming nr. 2 |
|||||
Présents : 47 |
Aanwezig: 47 |
|||||
– La résolution est adoptée. |
– De resolutie is aangenomen. |
|||||
– Elle sera transmise au premier ministre, à la vice-première ministre et ministre des Affaires étrangères, des Affaires européennes et du Commerce extérieur, et des Institutions culturelles fédérales, à la présidente de la Chambre des représentants, aux ministres-présidents des Communautés et des Régions et aux présidents des parlements des Communautés et des Régions. |
– Zij zal worden overgezonden aan de eerste
minister, aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken,
Europese Zaken en Buitenlandse Handel, aan de voorzitster van de Kamer van
volksvertegenwoordigers, aan de minister-presidenten van de Gemeenschappen en
de Gewesten en aan de voorzitters van de parlementen van de Gemeenschappen en
de Gewesten. |
|||||
Proposition de résolution relative aux droits de la communauté LGBTQIA+ en Hongrie (de Mme Stephanie D’Hose et consorts ; Doc. 7‑282) |
Voorstel van resolutie betreffende de rechten van de lgbtqia+-gemeenschap in Hongarije (van mevrouw Stephanie D’Hose c.s.; Stuk 7‑282) |
|||||
Vote no 3 |
Stemming nr. 3 |
|||||
Présents : 47 |
Aanwezig: 47 |
|||||
– La résolution est adoptée. |
– De resolutie is aangenomen. |
|||||
– Elle sera transmise au premier ministre, à la vice-première ministre et ministre des Affaires étrangères, des Affaires européennes et du Commerce extérieur, et des Institutions culturelles fédérales, à la présidente de la Chambre des représentants, aux ministres-présidents des Communautés et des Régions et aux présidents des parlements des Communautés et des Régions. |
– Zij zal worden overgezonden aan de eerste
minister, aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken,
Europese Zaken en Buitenlandse Handel, aan de voorzitster van de Kamer van
volksvertegenwoordigers, aan de minister-presidenten van de Gemeenschappen en
de Gewesten en aan de voorzitters van de parlementen van de Gemeenschappen en
de Gewesten. |
|||||
Prise en considération de propositions |
||||||
Mme la présidente. – La liste des propositions à prendre en considération a été communiquée par voie électronique. Y a-t-il des observations ? Puisqu’il n’y a pas d’observations, ces propositions sont considérées comme prises en considération et renvoyées à la commission indiquée par le Bureau. |
De voorzitster. – De lijst van de in overweging te
nemen voorstellen werd elektronisch meegedeeld. Zijn er opmerkingen? Aangezien er geen opmerkingen zijn, beschouw ik die voorstellen als in
overweging genomen en verzonden naar de commissies die door het Bureau zijn
aangewezen. |
|||||
(La liste des propositions prises en considération figure en annexe.) |
(De lijst van de in overweging genomen
voorstellen wordt in de bijlage opgenomen.) |
|||||
Mme la présidente. – Chers collègues, nous clôturons ici la dernière séance plénière de cette session. Je ne vous retiendrai pas plus longtemps. Je sais que beaucoup d’entre vous veulent se rendre au plus vite dans leur village, leur ville ou leur province pour apporter leur aide aux victimes des inondations. J’ai le plus grand respect pour cela. Car la solidarité est le meilleur rempart face à une telle catastrophe et aussi une source de réconfort. Je vous souhaite bon courage en ces moments difficiles. Je souhaite à tous nos collègues d’agréables vacances. Tâchez de souffler un peu car la période que nous venons de traverser a été difficile pour tout le monde. Je me réjouis de vous retrouver en octobre. L’ordre du jour de la présente séance est ainsi épuisé. |
De voorzitster. – Beste collega’s, hiermee beëindigen
wij de laatste plenaire vergadering van deze zitting. Ik ga niet langer
beslag leggen op uw tijd. Ik weet dat velen onder u zo snel mogelijk hulp en
bijstand willen gaan verlenen aan de slachtoffers van de watersnoodramp, in
uw dorp, uw stad, uw provincie of elders. Ik heb daarvoor het grootste
respect. Want oog in oog met een catastrofe, is solidariteit een krachtig
verweer en een bron van troost. Ik wens jullie heel veel sterkte toe in deze
moeilijke tijden. Ik wens alle collega’s een deugdoende vakantie
toe. Probeer toch een beetje adem te halen. Het is een zware periode geweest
voor iedereen. Ik kijk er heel hard naar uit jullie in oktober terug te zien. De agenda van deze vergadering is afgewerkt. |
|||||
– Le Sénat s’ajourne jusqu’à convocation ultérieure. |
– De Senaat gaat tot nadere bijeenroeping uiteen. |
|||||
(La séance est levée à 13 h 00.) |
(De vergadering wordt gesloten om
13.00 uur.) |
|||||
MM. D’haeseleer, Slootmans, De Brabandere, Buysse, Nemes et D’Haese, pour d’autres devoirs, demandent d’excuser leur absence à la présente séance. |
Afwezig met bericht van verhindering: de heren D’haeseleer, Slootmans, De Brabandere, Buysse, Nemes en D’Haese, wegens andere plichten. |
|||||
– Pris pour information. |
– Voor kennisgeving aangenomen. |
|||||
Naamstemmingen
|
Annexe
|
|||||
Stemming nr. 1 |
|
|||||
Aanwezig: 47 |
|
|||||
Voor |
|
|||||
Tegen |
|
|||||
Onthouding |
|
|||||
Stemming nr. 2 |
|
|||||
Aanwezig: 47 |
|
|||||
Voor |
|
|||||
Onthouding |
|
|||||
Stemming nr. 3 |
|
|||||
Aanwezig: 47 |
|
|||||
Voor |
|
|||||
Onthouding |
|
|||||
|
Abstention |
|
|
|||
|
|
Claes Allessia,
Coudyser Cathy, Demesmaeker
Mark, De Vreese Maaike, Grosemans
Karolien, Gryffroy
Andries, Hermant Antoine, Perdaens
Freya, Vanlouwe Karl, Yigit
Ayse |
|
|
|
|
|
|
Vote no 3 |
|
|
|
|
|
|
Présents : 47 |
|
|
|
|
|
|
Pour |
|
|
|
|
|
|
Ahallouch Fatima,
Ampe Els, Anciaux Bert, Antoine André, Bouchez Georges-Louis, Brouwers Karin, Coenegrachts Steven, D'Hose
Stephanie, Daems Rik, De Loor Kurt, Demeuse Rodrigue, Dodrimont Philippe, Durenne
Véronique, Eerdekens Jean-Frédéric, El Yousfi
Nadia, Fournier Martine, Frédéric André, Gahouchi Latifa, Genot Zoé, Goffinet Anne-Catherine, Groothedde Celia, Hermant
Antoine, Lambrecht Annick, Laruelle Sabine, Masai
France, Miesen Alexander, Ongena Tom, Ryckmans Hélène, Segers Katia,
Steenwegen Chris, Tahar Farida,
Uyttendaele Julien, Van de Wauwer
Orry, Van Goidsenhoven Gaëtan, Van Rompuy Peter, Wahl Jean-Paul, Yigit Ayse |
|
|
|
|
|
|
Abstention |
|
|
|
|
|
|
Blancquaert
Adeline, Claes Allessia, Coudyser Cathy, Demesmaeker
Mark, De Vreese Maaike, Grosemans
Karolien, Gryffroy
Andries, Perdaens Freya, Pieters Leo, Vanlouwe Karl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|