5-27COM
|
5-27COM
|
Sénat de Belgique
|
Belgische Senaat
|
Session ordinaire 2010-2011
|
Gewone Zitting 2010-2011
|
Commission
de l’Intérieur et des Affaires administratives
|
Commissie
voor de Binnenlandse Zaken en voor de Administratieve
Aangelegenheden
|
Mardi 25 janvier 2011
|
Dinsdag 25 januari 2011
|
Séance du matin
|
Ochtendvergadering
|
|
|
Annales
|
Handelingen
|
|
|
Sommaire
|
Inhoudsopgave
|
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux au premier ministre,
chargé de la Coordination de la Politique de migration et
d’asile et au secrétaire d’État au Budget, à la Politique
de migration et d’asile, à la Politique des familles et aux
Institutions culturelles fédérales et au secrétaire d’État
à l’Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté
sur «la régularisation des personnes sans papiers et
l’accompagnement indispensable des personnes régularisées»
(nº 5-267)
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «les contrôles de l’alcoolémie durant la
période de fin d’année» (nº 5-266)
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «l’appel lancé aux écoles et
associations, les invitant à prêter main forte à la lutte
contre le terrorisme» (nº 5-272)
Demande
d’explications de Mme Zakia Khattabi à la ministre de
l’Intérieur sur «l’application du projet COPPRA (Community
Policing and Prevention of Radicalisation and terrorism) et la
prévention de la radicalisation des jeunes» (nº 5-322)
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «le contrôle et la protection des
entreprises Seveso dans notre pays» (nº 5-282)
Demande
d’explications de Mme Caroline Désir à la ministre de
l’Intérieur sur «la présence et l’action éventuelles de
policiers ou de services de renseignements tunisiens sur le sol
belge» (nº 5-294)
Demande
d’explications de Mme Zakia Khattabi à la ministre de
l’Intérieur sur «la présence de policiers et d’agents des
services de renseignements tunisiens sur le sol belge et leur
collaboration avec nos propres services» (nº 5-302)
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «l’importante augmentation des rixes
violentes opposant des jeunes» (nº 5-314)
Demande
d’explications de M. Huub Broers à la ministre de
l’Intérieur sur «la zone de police AMOW» (nº 5-326)
Demande
d’explications de Mme Fabienne Winckel à la ministre de
l’Intérieur sur «la réglementation sur le transport
transfrontalier professionnel d’euros en espèces» (nº 5-329)
|
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de eerste
minister, belast met de Coördinatie van het Migratie- en
asielbeleid en aan de staatssecretaris voor Begroting, Migratie-
en asielbeleid, Gezinsbeleid en Federale Culturele Instellingen
en aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en
Armoedebestrijding over «de regularisatie van mensen zonder
papieren en de noodzakelijke begeleiding» (nr. 5-267)
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de alcoholcontroles tijdens de
eindejaarsperiode» (nr. 5-266)
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «haar oproep aan scholen en verenigingen
om mee de terreur te bestrijden» (nr. 5-272)
Vraag
om uitleg van mevrouw Zakia Khattabi aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de toepassing van het project COPPRA
(Community Policing and Prevention of Radicalisation and
terrorism) en het voorkomen van radicalisering bij jongeren»
(nr. 5-322)
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de controle en bescherming van de
Sevesobedrijven in ons land» (nr. 5-282)
Vraag
om uitleg van mevrouw Caroline Désir aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «mogelijke aanwezigheid en optreden van
Tunesische politie of inlichtingendiensten op het Belgisch
grondgebied» (nr. 5-294)
Vraag
om uitleg van mevrouw Zakia Khattabi aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de aanwezigheid van Tunesische politie
en inlichtingendiensten op Belgisch grondgebied en hun
samenwerking met onze eigen diensten» (nr. 5-302)
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de forse toename van zware
steekpartijen onder jongeren» (nr. 5-314)
Vraag
om uitleg van de heer Huub Broers aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de politiezone AMOW» (nr. 5-326)
Vraag
om uitleg van mevrouw Fabienne Winckel aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de regelgeving over het professioneel
grensoverschrijdend transport van eurocontanten» (nr. 5-329)
|
Présidence
de M. Philippe Moureaux
(La
séance est ouverte à 10 h 05.)
|
Voorzitter:
de heer Philippe Moureaux
(De
vergadering wordt geopend om 10.05 uur.)
|
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux au premier ministre,
chargé de la Coordination de la Politique de migration et
d’asile et au secrétaire d’État au Budget, à la Politique
de migration et d’asile, à la Politique des familles et aux
Institutions culturelles fédérales et au secrétaire d’État
à l’Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté
sur «la régularisation des personnes sans papiers et
l’accompagnement indispensable des personnes régularisées»
(nº 5-267)
|
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de eerste
minister, belast met de Coördinatie van het Migratie- en
asielbeleid en aan de staatssecretaris voor Begroting, Migratie-
en asielbeleid, Gezinsbeleid en Federale Culturele Instellingen
en aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en
Armoedebestrijding over «de regularisatie van mensen zonder
papieren en de noodzakelijke begeleiding» (nr. 5-267)
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Selon plusieurs sources, on a régularisé
dans notre pays en 2009 près de quinze mille personnes sans
papiers. En 2010, ce nombre s’établirait à vingt-quatre
mille. Les partis de droite dépeignent ces nombreuses
régularisations comme un danger pour notre société et
utilisent ces chiffres comme arguments décisifs pour demander la
suppression de la procédure de régularisation. D’un autre
côté on peut également voir ces régularisations comme une
légalisation de personnes en séjour illégal. Ces personnes
obtiennent ainsi véritablement une opportunité pour s’intégrer
et s’impliquer dans notre société, et améliorer leur
situation parfois précaire. Il est en outre essentiel d’insister
sur le fait que ces personnes régularisées sont passées par
une procédure stricte avec des exigences sérieuses. C’est
pourquoi je pense que la régularisation de criminels ou
d’extrémistes dangereux est impossible, même si monsieur
tout-le-monde estime que parmi ces régularisés, ils sont
nombreux à être un danger pour notre communauté. Il est donc
nécessaire et urgent que le gouvernement diffuse clairement et
avec conviction une information correcte. C’est de cette
manière qu’on lutte contre les préjugés et les erreurs sur
la régularisation et qu’on donne à ces personnes une chance
plus équitable et plus ouverte de se développer dans leurs
nouvelles communautés.
Le
secrétaire d’État peut-il nous faire part des critères qui
ont été imposés à la régularisation de personnes
sans-papiers ? Combien de temps ces personnes ont-elles déjà
séjourné dans notre pays ? Combien de demandes de
régularisation ont-elles été refusées durant les deux
dernières années ? Combien de temps la procédure actuelle
de régularisation restera-t-elle encore d’application ?
Qu’a-t-on prévu comme accompagnement de ces personnes
régularisées ? Combien sont-elles aidées à trouver un
travail ? Quel pourcentage des chefs de famille régularisés
ont-ils trouvé immédiatement un travail ? Comment se passe
la collaboration avec les autorités locales et quel appui ces
autorités reçoivent-elles ? Y a-t-il des signes d’effet
d’appel de ces régularisations sur l’afflux nouveau de gens
sans-papiers ? Cela fait-il l’objet de recherches
scientifiques et si oui, quels en sont les résultats ? Si
non, pourquoi n’y a-t-il pas de recherche ? Qu’a fait ou
entrepris le gouvernement pour expliquer à la population que les
régularisés sont des personnes qui sont bien intégrées depuis
des années dans les communautés locales ? Qu’a-t-on fait
pour améliorer et rendre plus correcte la communication sur le
fait qu’il s’agit de personnes qui n’ont pas de passé
criminel et ne font encourir aucun risque ni à la sûreté de
l’État ni à la population ? Que pensent le premier
ministre ou le secrétaire d’État de ce qui peut être fait
pour contrer le populisme sommaire et dangereux de nombreux
partis politiques qui suscitent insécurité et angoisse dans la
population au détriment de ces personnes ?
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Volgens verschillende bronnen
regulariseerde ons land in 2009 bijna 15 000 mensen zonder
papieren. Voor 2010 zou dit aantal ongeveer 24 000 bedragen.
Rechtse partijen schilderen deze getallen af als een gevaar voor
onze samenleving en gebruiken ze als doorslaggevende argumenten
voor de afschaffing van de regularisatieprocedure. Anderzijds kan
men deze regularisaties ook bekijken als het legaliseren van
illegaal verblijvende mensen. Die krijgen zo een reële kans om
zich te integreren en in te zetten in onze samenleving en om hun
eigen soms precaire situatie te verbeteren. Daarbij is het ook
essentieel te benadrukken dat deze geregulariseerden een strenge
procedure doorstonden, waarbij ernstige eisen werden gesteld. Zo
lijkt mij een regularisatie van misdadigers of gevaarlijke
extremisten onmogelijk, ook al denkt de goegemeente dat velen van
deze geregulariseerden een gevaar betekenen voor onze
gemeenschap. Het is dan ook nodig dat de regering dringend,
duidelijk en met overtuiging de correcte informatie verspreidt.
Daardoor bestrijdt men vooroordelen en misvattingen over
regularisaties en krijgen deze mensen een meer faire en open kans
om zich in hun nieuwe gemeenschappen te ontwikkelen.
Kan de
staatssecretaris meedelen welke criteria werden gesteld aan de
regularisatie van mensen zonder papieren? Hoelang verbleven deze
mensen reeds in ons land? Hoeveel aanvragen voor regularisatie
werden gedurende de laatste twee jaar afgewezen? Hoe lang loopt
de huidige procedure voor regularisatie nog? In welke begeleiding
wordt voorzien voor de mensen die geregulariseerd werden? Hoe
worden ze ondersteund om werk te vinden? Hoeveel procent van de
gezinshoofden van alle mensen die sinds 2005 geregulariseerd
werden, vonden inmiddels werk? Hoe verloopt de samenwerking met
de plaatselijke overheden en verenigingen en welke ondersteuning
krijgen ze? Is er een aanwijzing van het aantrekkingseffect van
deze regularisatie op een nieuwe toestroom van mensen zonder
papieren? Bestaat hierover wetenschappelijk onderzoek en zo ja,
met welke resultaten? Zo neen, waarom niet? Wat deed of
onderneemt de regering om de bevolking duidelijk te maken dat het
hier gaat over mensen die zich al jarenlang goed hebben
ingeburgerd in de plaatselijke gemeenschappen? Wat werd
gerealiseerd voor een betere, correctere communicatie om
duidelijk te maken dat het hier gaat over mensen die geen
crimineel verleden hebben en ook geen gevaar betekenen voor de
veiligheid van de staat of de bevolking? Wat kan volgens de
premier of de staatssecretaris worden gedaan tegen het platte en
gevaarlijke populisme van vele politieke partijen die op de kap
van deze mensen onrust en angst aanwakkeren bij de bevolking?
|
M. Melchior
Wathelet, secrétaire d’État au Budget, à la Politique de
migration et d’asile, à la Politique des familles et aux
Institutions culturelles fédérales. – Les procédures
d’autorisation de séjour pour raisons humanitaires ne sont pas
seulement ouvertes aux personnes qui ne possèdent pas de titre
de séjour dans notre pays, mais aussi à celles qui y séjournent
sous un autre statut ou avec une autorisation légale provisoire.
En
exécution de l’accord de gouvernement de 2009, j’ai appliqué
des critères clairs et trouvé une solution pour des personnes
qui étaient souvent ici depuis des années dans une situation
sans perspectives. Ces critères ont toutefois été annulés par
le Conseil d’État. Néanmoins, pour garantir la sécurité
juridique, j’ai annoncé que, sur le fond, ces critères
continueraient à être utilisés dans le cadre de l’exercice
du pouvoir discrétionnaire qui m’est attribué par la loi de
1980. Il s’agit entre autres de la régularisation s’il y un
ancrage durable en Belgique ou si le demandeur dispose d’un
contrat de travail. Ces deux critères qui ont pu être invoqués
pendant la période allant du 15 septembre au
15 décembre 2009, exigent une présence sur le
territoire belge de plusieurs années et une preuve d’intégration
comme la connaissance de la langue, des liens sociaux, un emploi
ou une disponibilité au travail.
Le
nombre de personnes qui ont été régularisées en 2009 et 2010
est respectivement de 7 194 et 15 426. En 2009, 6 186
demandes ont été refusées et 7 866 l’ont été en 2010.
On peut penser qu’une campagne de régularisation aurait un
effet d’appel, mais cet effet doit être principalement imputé
à l’absence de solution qui a duré des années et à la
discussion sur les critères qui a traîné tout autant. Je pense
dès lors que j’ai pris mes responsabilités en trouvant
une solution et en liquidant l’arriéré historique. Cette
campagne de régularisation n’a de sens que si elle est
temporaire. J’ai plaidé pour l’instauration des règles
indispensables à un traitement plus rapide et plus efficace des
dossiers dans l’avenir. En outre j’ai travaillé à la
définition d’une politique d’éloignement efficace des
personnes qui n’ont aucun droit à séjourner en Belgique.
En
vertu de la Convention européenne de protection des droits de
l’homme et des jurisprudences du Conseil du contentieux des
étrangers et du Conseil d’État, nous devons mettre en balance
dans les décisions d’octroi de permis de séjour les éléments
humanitaires comme la présence d’enfants scolarisés ou le
risque de torture dans le pays d’origine et les renseignements
d’ordre public. Il faut donc tenir compte de la gravité
d’éventuelles infractions pénales. On peut néanmoins être
clairs : la régularisation de malfaiteurs ou d’extrémistes
dangereux est impossible.
L’assistance
aux personnes qui ont été régularisées ne relève pas au sens
strict de mes compétences. Lorsque les personnes ont été
régularisées parce qu’elles disposaient d’un permis de
travail, le but est évidemment qu’elles occupent leur emploi.
Les autres personnes régularisées l’ont été précisément
parce qu’elles avaient des liens sociaux et un ancrage local.
En outre, vous le savez, il y a en Flandre pour toutes les
personnes régularisées une obligation d’intégration civique,
par la langue, l’approfondissement de l’intégration sociale
et le travail.
J’estime
enfin qu’une communication correcte, transparente et nuancée
sur la régularisation est l’unique moyen efficace pour lutter
contre le populisme car les déclarations violentes taxant la
politique d’accueil en Belgique de laxiste ont un effet
d’appel.
|
De heer Melchior
Wathelet, staatssecretaris voor Begroting, voor Migratie- en
asielbeleid, voor Gezinsbeleid en voor de Federale Culturele
Instellingen. – De procedures voor een machtiging tot verblijf
om humanitaire redenen staan niet alleen open voor personen die
geen wettig verblijf hebben in het land, maar ook voor personen
die hier onder een ander of tijdelijk statuut legaal verblijven.
Ter
uitvoering van het regeerakkoord van 2009 heb ik duidelijke
criteria toegepast en een oplossing aangereikt voor personen die
hier vaak al jarenlang in een uitzichtloze situatie verkeren.
Deze criteria werden door de Raad van State echter vernietigd.
Niettemin heb ik, met het oog op de rechtszekerheid, aangekondigd
deze criteria ten gronde te blijven toepassen in het kader van
mijn discretionaire bevoegdheid op basis van de wet van 1980. Het
betreft hier onder meer de regularisatie wegens duurzame lokale
verankering in België of het beschikken over een
arbeidsovereenkomst met het oog op tewerkstelling. Beide criteria
die tijdelijk konden worden ingeroepen, in de periode van
15 september tot 15 december 2009, vereisen een
jarenlange aanwezigheid op het Belgisch grondgebied en het bewijs
van integratie, zoals taalkennis, sociale banden, tewerkstelling
of werkbereidheid.
Wat betreft
het aantal in 2009 en 2010 geregulariseerde personen, gaat het
respectievelijk om 7194 en 15 426 dossiers. In 2009 werden
6186 dossiers geweigerd en in 2010 waren er dat 7866. Men mag
denken dat een regularisatiecampagne een zeker aantrekkingseffect
heeft, maar dat is voornamelijk te wijten aan het jarenlange
uitblijven van een oplossing en de aanslepende discussie over de
criteria. Ik denk dan ook dat ik mijn verantwoordelijkheid heb
opgenomen door een oplossing aan te reiken en een bestaande
historische achterstand te saneren. Deze regularisatiecampagne
heeft enkel zin wanneer ze eenmalig is. Ik heb geijverd voor de
nodige maatregelen met het oog op een snellere en efficiëntere
behandeling van de dossiers in de toekomst. Daarnaast heb ik werk
gemaakt van een doeltreffend verwijderingsbeleid voor personen
die geen recht hebben op een verblijf in België.
Krachtens
het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de
rechtspraak van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen en de Raad
van State moeten in verblijfsbeslissingen de humanitaire
elementen, zoals de aanwezigheid van schoolgaande kinderen of het
risico op foltering in het land van herkomst, en gegevens van
openbare orde steeds tegen elkaar worden afgewogen. Er dient dus
rekening te worden gehouden met de ernst van de eventueel
gepleegde misdrijven. Het mag echter duidelijk zijn dat de
regularisatie van misdadigers of van gevaarlijke extremisten
onmogelijk is.
De
begeleiding en ondersteuning van personen die worden
geregulariseerd, vallen strikt genomen niet onder mijn
bevoegdheid. Wat betreft de personen die werden geregulariseerd
op basis van een arbeidscontract, is het uiteraard de bedoeling
dat zij hun werk opnemen. De overige personen werden precies
geregulariseerd wegens hun sociale banden en verankering op het
lokale niveau. Verder bestaat er, zoals u weet, in Vlaanderen een
inburgeringsplicht voor alle personen die worden geregulariseerd
met aandacht voor taal, verdere integratie en werk.
Ik meen tot
slot dat correcte, transparante en genuanceerde communicatie over
de regularisatie het enige doeltreffende middel is in de strijd
tegen het populisme, want ook straffe uitspraken over een laks
beleid in België hebben een aantrekkingseffect.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Je remercie le ministre pour ses
explications. Une bonne communication, c’est important. Il faut
clairement dire que ces régularisations se déroulent de manière
sérieuse. Dans la presse, on monte en épingle le nombre de
régularisations. On ne trouve pas d’article correct sur les
demandes qui ont été refusées. Je suis donc particulièrement
content de cette réponse car nous devons donner un coup de
frein à la propagande de la droite qui affirme que les
régularisations mettent en péril la sécurité du pays. Le
contraire peut être prouvé. Vous avez les données qu’il
faut. Les criminels ne sont pas régularisés. Même durant la
période d’affaires courantes, on doit se demander s’il l’on
ne peut pas avoir à ce sujet une communication plus forte et
positive.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Ik dank de minister voor zijn uitleg. Ik
vind goede communicatie belangrijk. Er moet duidelijk gezegd
worden dat die regularisaties op een ernstige manier gebeuren. In
de pers worden enkel cijfers gebruikt om aan te tonen hoeveel
regularisaties er wel gebeuren. Er wordt echter nooit een
behoorlijk verhaal gebracht over de dossiers die worden
afgewezen. Ik ben dus bijzonder blij met dit antwoord want we
moeten tegengas geven tegen het oprukkende verhaal van de
rechterzijde dat de regularisaties de veiligheid van het land in
gevaar brengen. Het tegendeel kan worden bewezen. U hebt daar de
cijfers voor. Criminelen worden niet geregulariseerd. Ook in
lopende zaken moet toch eens overwogen worden of daarover niet
forser en op een positieve wijze kan worden gecommuniceerd.
|
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «les contrôles de l’alcoolémie durant la
période de fin d’année» (nº 5-266)
|
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de alcoholcontroles tijdens de
eindejaarsperiode» (nr. 5-266)
|
M. le
président. – M. Etienne Schouppe, secrétaire d’État
à la Mobilité, adjoint au premier ministre, répondra.
|
De
voorzitter. – De heer Etienne Schouppe,
staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste
minister, antwoordt.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Je vous étonnerai peut-être, monsieur
le président, mais j’ai terriblement peur de ce que l’alcool
provoque dans notre société. Je m’insurge aussi contre l’idée
que l’alcool ne serait un problème que chez les jeunes. Je
veux m’attaquer à l’hypocrisie de notre société. C’est
le motif de ma demande d’explications.
Selon
une bonne tradition annuelle, nos services de police organisent
durant la période de fin d’année des contrôles d’alcoolémie
plus nombreux et plus intensifs. Cela crée ainsi une combinaison
de sensibilisation aux nombreux dangers liés à la conduite sous
influence et de lutte contre ces dangers. J’aimerais que le
ministre nous dise comment les contrôles de fin de l’année
dernières se sont déroulés.
Combien
y a-t-il eu de contrôles ? Combien y a-t-il eu de contrôles
en fin d’année 2007, 2008 et 2009 ? Combien de contrôles
ont-ils été positifs et quelle est l’évolution par rapport
aux trois années précédentes ? Combien de permis de
conduire ont-ils été retirés, à comparer aux retraits durant
les trois années précédentes ? A-t-on constaté à Noël
et Nouvel An de graves accidents de circulation ?
Combien de blessés et de morts sont-ils à déplorer ?
Quelle est l’évolution par rapport aux trois années
précédentes ? Des actions de promotions supplémentaires
ont-elles été organisées ? Dans l’affirmative,
lesquelles et qu’ont-elles coûté ? Quels furent les
actions de ce type en 2007, 2008, 2009, quels furent leurs
coûts ? De quel ampleur est le coût total des ces actions
de fin d’année ? De quel ampleur a été ce coût durant
les années précédentes ? La police peut-elle entreprendre
suffisamment d’actions ou le ministre estime-t-elle que la
police ne dispose pas d’assez de moyens pour effectuer ces
missions de manière optimale ? Le cas échéant, quelles
zones de police sont-elles en défaut ? Tous les parquets
accordent-ils une collaboration positive semblable à la police
fédérale ? Le cas échéant, quels sont les parquets qui
ne remplissent pas leur devoir ?
J’ai
posé mes questions à la ministre mais j’apprends que ce sera
le secrétaire d’État qui y répondra. Je subodore que dans
certains zones de police on ne prend pas ces contrôles au
sérieux.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Het zal u misschien verbazen, mijnheer de
voorzitter, maar ik ben verschrikkelijk bang voor wat alcohol in
onze samenleving teweegbrengt. Ik verzet mij ook tegen het idee
dat alcohol alleen bij jongeren een probleem zou zijn. Die
hypocrisie in onze samenleving wil ik aanpakken, vandaar mijn
vraag.
Naar
jaarlijkse goede gewoonte organiseren onze politiediensten
tijdens de eindejaarsperiode meer en intensievere
alcoholcontroles. Zo ontstaat een combinatie van bewustmaking en
bestrijding van de vele gevaren verbonden aan het rijden onder
invloed.
Graag vernam
ik van de minister hoe de voorbije eindejaarscontroles verliepen.
Hoeveel
controles vonden er plaats? Hoeveel waren dit er in vergelijking
met de jaren 2007, 2008 en 2009? Hoeveel positieve controles
werden er vastgesteld en hoe ligt hier de vergelijking met de
voorbije drie jaar? Hoeveel keer werd het rijbewijs ingetrokken,
eveneens in vergelijking met de voorbije drie jaar? Werden
tijdens kerstavond en nieuwjaarsdag ernstige verkeersongevallen
vastgesteld? Hoeveel doden en gewonden vielen er te betreuren?
Hoe verhouden deze aantallen zich tot de voorgaande drie jaar?
Werden er extra promotieacties georganiseerd? Zo ja, welke en wat
hebben ze gekost? Hoe verhouden deze acties en hun kostprijs zich
tegenover wat in 2007, 2008 en 2009 gebeurde? Hoe groot was of is
de totale kostprijs van alle eindejaarsacties hieromtrent? Hoe
ligt de vergelijking met de vorige jaren? Kon de politie
voldoende acties ondernemen of meent de minister dat er niet
voldoende middelen waren om deze politietaken optimaal uit te
voeren? Hoe verliep de samenwerking met de verschillende
parketten? Engageerden alle politiezones zich optimaal in de
acties van de federale politie? Zo neen, welke politiezones
bleven in gebreke? Verleenden alle parketten een vergelijkbare
positieve medewerking aan de federale politie? Zo neen, welke
parketten blijven in gebreke en waarom?
Ik heb de
vragen aan de minister gesteld, maar ik neem aan dat de
staatssecretaris ze zal kunnen beantwoorden. Ik vermoed dat
sommige politiezones de controles niet ernstig nemen.
|
M. Etienne
Schouppe, secrétaire d’État à la Mobilité, adjoint au
premier ministre. – Lors des contrôles d’alcoolémie de la
période de fin d’année 2010, 214 896 personnes ont été
soumises à un test d’haleine. L’objectif était d’effectuer
au moins 180 000 tests d’haleine, il a donc été
amplement atteint.
En
comparaison, en 2009 on avait effectué 212 592 tests, en
2008, 173 343 et en 2007, 155 869. Chaque année, il y
a donc davantage de tests effectués.
Durant
la dernière campagne, le test a été positif chez 3,60% des
personnes contrôlées. En 2009, ce taux était de 3,69% ;
en 2007 et 2008 il s’était établi à chaque fois à 4,84 ù.
Le taux de cas positifs a donc chuté clairement durant les deux
dernières années. L’Institut belge de la sécurité routière
souligne qu’il s’agit du taux le plus bas observé depuis le
début des campagnes BOB en 1995.
Durant
la dernière campagne, 2 063 permis ont été retirés, en
2009, il y eut 2 351 retraits ; 2 608 en 2008 et
2 348 en 2007.
Le
nombre de personnes qui dépassent largement la limite autorisée
a donc baissé.
La
question suivante porte sur le nombre d’accidents durant la
période de fin d’années, du 24 décembre au 1er janvier
y compris. En 2007, il y eut 25 décès sur place pour 712
accidents ; en 2008 ce fut 18 décès pour 681 accidents et
en 2009 il y eut 23 décès pour 721 accidents. Je ne possède
pas encore de données à communiquer pour 2010.
J’en
viens au coût de la campagne BOB. En 2007 elle a coûté 495 000
euros, en 2008, 560 000 euros, en 2009, 500 000 euros
et 467 000 euros en 2010. Les campagnes BOB sont organisée
par l’IBSR, en partie sur ses moyens propres. Elles sont
financées pour moitié par les Brasseurs belges et par
Assuralia. Les budgets sont destinés à payer les affiches, les
spots radiophoniques, les publicités, les actions dans l’horeca,
les dépliants et évidemment les porte-clefs BOB. Les
prestations de la police ne sont pas incluses dans ce montant.
Pour
ce qui concerne la politique pénale durant les campagnes BOB,
les départements de la Justice, de l’Intérieur et de la
Mobilité rédigent ensemble et en collaboration avec la police
et les parquets une circulaire commune. De cette façon, on
élabore une politique uniforme et spécialement destinée à
cette campagne de fin d’année tant pour les contrôles que
pour les poursuites et les sanctions. Ainsi, on insiste pour que
les contrôles ne soient pas sélectifs, ce qui signifie que
chaque conducteur arrêté doit souffler. Les parquets retirent
les permis en conséquence.
En
pratique, il est toujours donné suite aux constats de la police.
Dans plus des trois quarts des cas – dans 76% des cas – les
tribunaux décident de poursuivre ; dans plus d’un
cinquième des cas – dans 22% des cas – un arrangement à
l’amiable est proposé.
Nous
ne pouvons qu’être contents de l’activité de la police
puisqu’elle a largement dépassé l’objectif de 180 000
tests d’haleine. Nous ne pouvons toutefois pas oublier que
les conditions hivernales ont rendu très difficile
l’organisation de suffisamment de contrôles d’alcoolémie.
En décembre nous devions en effet mobiliser davantage de
policiers pour affronter les problèmes engendrés par la météo
hivernale.
|
De heer Etienne
Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de
eerste minister. – Bij de alcoholcontroles tijdens de
eindejaarsperiode werden 214 896 personen aan een ademtest
onderworpen. De doelstelling om minstens 180 000 ademtests
af te nemen, is dus zeker gehaald.
Ter
vergelijking: in 2009 werden 212 592 ademtesten afgelegd, in
2008 173 343 en in 2007 155 869. Jaar na jaar worden
dus meer alcoholcontroles afgenomen.
Tijdens de
afgelopen campagne blies 3,6% van de geteste personen positief.
Het jaar voordien was dat 3,69% en in 2007 en 2008 telkens 4,84%.
De jongste twee jaar is er dus een duidelijke daling van het
aantal positieve gevallen. Het Belgisch Instituut voor de
Verkeersveiligheid merkt op dat het momenteel om de laagste
percentages gaat sedert de start van de BOB-campagne in 1995.
Bij de
jongste campagne werden 2 063 rijbewijzen ingetrokken
tegenover 2 351 in 2009, 2 608 in 2008 en 2 348 in
2007.
Het aantal
personen die zwaar boven de limiet kwamen, is dus afgenomen.
Een volgende
vraag ging over het aantal ongevallen tijdens de
eindejaarsperiodes, van 24 december tot en met 1 januari.
In 2007 waren er 25 doden ter plaatse in 712 ongevallen, in 2008
waren er 18 doden ter plaatse in 681 ongevallen en in 2009 waren
er 23 doden ter plaatse in 721 ongevallen. Voor 2010 kan ik nog
geen cijfers meedelen.
Dan kom ik
bij de kostprijs van de BOB-campagne. In 2007 bedroeg die 495 000
euro, in 2008 560 000 euro, in 2009 500 000 en in 2010
467 000 euro. De BOB-campagnes worden door het BIVV gevoerd,
deels met eigen middelen. Ze worden voor ongeveer de helft
gesponsord door de Belgische Brouwers en door Assuralia. De
middelen worden besteed aan affiches, radiospots, advertenties,
horeca-acties, folders en vanzelfsprekend ook de
BOB-sleutelhangers. In dat bedrag zijn de prestaties van de
politie niet inbegrepen.
Wat het
strafrechtelijke beleid tijdens de BOB-campagnes betreft, stellen
de departementen Justitie, Binnenlandse Zaken en Mobiliteit,
uiteraard in samenspraak met de politie en de parketten,
jaarlijks een gemeenschappelijke rondzendbrief op. Op die wijze
wordt, zowel voor de controles als voor de vervolging en de
bestraffing, een uniform beleid uitgewerkt, dat specifiek is
afgestemd op de eindejaarscampagne. Zo wordt aangedrongen op
aselectieve controles, wat betekent dat stoppen gelijk staat aan
blazen. Ook trekken de parketten de rijbewijzen consequent in.
In de
praktijk wordt altijd gevolg gegeven aan de vaststellingen door
de politie. In meer dan drie kwart van de gevallen – in 76% van
de gevallen – gaan de rechtbanken over tot vervolging; in meer
dan één vijfde van de gevallen – in 22% van de gevallen –
wordt een minnelijke schikking voorgesteld.
We kunnen
niets anders dan tevreden zijn over de activiteiten van de
politie aangezien ze het vooropgestelde doel van 180 000
ademtests ruimschoots heeft overschreden. We mogen trouwens niet
vergeten dat de winterse weersomstandigheden het de politie echt
moeilijk heeft gemaakt om voldoende alcoholcontroles te
organiseren. In december moesten trouwens meer politiemensen
worden ingezet om het hoofd te bieden aan de problemen die door
het winterweer werden veroorzaakt.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Je remercie le secrétaire d’État pour
sa réponse encourageante. Les données montrent que les nombreux
contrôles d’alcoolémie sont un succès. J’en conclus
qu’aucune zone de police ne s’oppose à ces contrôles et que
tous les parquets collaborent activement. Si l’on ne sauve ne
serait-ce qu’une vie, cela en vaut la peine.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Ik dank de staatssecretaris voor zijn
bemoedigende antwoord. De cijfers wijzen uit dat de vele
alcoholcontroles een succes zijn. Ik ga ervan uit dat geen
politiezones zich tegen die controles verzetten en dat alle
parketten actief meewerken. Als hiermee één leven wordt gered,
is het al meer dan de moeite waard.
|
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «l’appel lancé aux écoles et
associations, les invitant à prêter main forte à la lutte
contre le terrorisme» (nº 5-272)
|
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «haar oproep aan scholen en verenigingen
om mee de terreur te bestrijden» (nr. 5-272)
|
Demande
d’explications de Mme Zakia Khattabi à la ministre de
l’Intérieur sur «l’application du projet COPPRA (Community
Policing and Prevention of Radicalisation and terrorism) et la
prévention de la radicalisation des jeunes» (nº 5-322)
|
Vraag
om uitleg van mevrouw Zakia Khattabi aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de toepassing van het project COPPRA
(Community Policing and Prevention of Radicalisation and
terrorism) en het voorkomen van radicalisering bij jongeren»
(nr. 5-322)
|
M. le
président. – Je vous propose de joindre ces demandes
d’explications. (Assentiment)
|
De
voorzitter. – Ik stel voor deze vragen om uitleg samen te
voegen. (Instemming)
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – À la Noël, la ministre a lancé aux
communautés scolaires et associations un appel marquant à
repérer activement les jeunes radicaux et à signaler les
groupes à risque aux services d’ordre.
Les
associations de jeunes et autres et les communautés scolaires se
caractérisent par une grande part de confiance mutuelle. Elles
relèvent du domaine privé essentiel et constituent souvent des
îlots de relations ouvertes et sincères. C’est là qu’est
leur force : les personnes et surtout les jeunes s’y
sentent à l’aise et en sécurité.
La
sécurité fait partie des missions essentielles des pouvoirs
publics. Si ceux-ci se déchargent de cette responsabilité sur
la population et les relations privées que les citoyens
entretiennent, cela inspire de sérieux doutes et une méfiance
fondamentale. Lancer aux citoyens un appel formel et même
officiel à se « surveiller » au sein de ces milieux
de confiance témoigne d’un déni quasi incompréhensible de la
profondeur de ces relations. C’est plutôt de nature à créer
la méfiance et les tensions interpersonnelles. Puis-je
interpréter ce geste comme un appel incompréhensible, dangereux
même et sans doute irréfléchi de quelqu’un qui cherche à
attirer l’attention des médias, quitte à révéler certains
de ses côtés moins sympathiques ?
La
ministre a-t-elle conscience de la gravité et de la légèreté
de son appel ? Ne pense-t-elle pas que la lutte pour la
sécurité est une des missions essentielles des pouvoirs publics
et du ministre même ? Pourquoi veut-elle se décharger
partiellement de cette responsabilité sur la société et même
sur des collectivités privées ? Les associations et les
écoles ne contribuent-elles pas déjà suffisamment, par la
qualité du travail qu’elles fournissent, au développement
d’une société amicale, engagée et attrayante ? Les
écoles et associations qui répondraient à l’appel de la
ministre ne produiraient-elles pas plutôt un effet repoussant
qu’attractif ? Le harcèlement d’une société civile
énergique est-il peut-être l’effet recherché ? La
ministre croit-elle vraiment qu’une société heureuse se
construit sur une méfiance structurelle, formellement et
officiellement encouragée par des pouvoirs publics qui fuient
leurs responsabilités ? La ministre veut-elle en revenir à
une société dont les valeurs fondamentales sont réduites à la
discipline et à l’ordre dans un climat de méfiance et de
délation structurelle ? Ce plaidoyer de la ministre
n’a-t-il pas l’effet inverse ? En effet, en harcelant la
société civile et les organisations de jeunesse par exemple,
n’isole-t-on pas et n’exclut-on encore plus facilement
certains jeunes ? Sur quels critères les associations et
écoles doivent-elles se fonder pour dénoncer aux autorités des
jeunes potentiellement dangereux ? La ministre
dispose-t-elle d’une liste de contrôle, d’un mode d’emploi,
d’un système de formation ou bien s’en remet-elle aux
facultés naturelles des citoyens pour porter des jugements que
même les professionnels ont bien du mal à établir ?
Comment
la ministre accompagnera-t-elle ces organisations dans leurs
recherches ? Par cette approche, la ministre ne choisit-elle
pas sciemment et ouvertement de mettre plutôt la « plainte »
que la « force » des jeunes au centre des
préoccupations ? La ministre a-t-elle organisé des
concertations préalables avec les ministres de la Jeunesse et de
l’Enseignement et les conseils de la jeunesse des trois
communautés ? La ministre pense-t-elle vraiment que les
communautés sont prêtes à collaborer à une action
destructrice du lien social ? Vise-t-elle à renforcer de
manière populiste la méfiance déjà existante dans la
population ? Est-elle consciente que son appel risque à
nouveau de stigmatiser des milliers de jeunes et de nourrir les
angoisses de chacun ?
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – De minister deed tijdens de kerstdagen
een merkwaardige oproep aan schoolgemeenschappen en verenigingen
om actief radicale jongeren op te sporen en risicogroepen kenbaar
te maken aan de ordediensten.
Jeugd- en
andere verenigingen en schoolgemeenschappen worden gekenmerkt
door een grote mate van onderling vertrouwen. Ze werken elke dag
aan meer samenhang en plezier, ze behoren tot de leefwereld van
vele mensen. Zeker verenigingen behoren tot het essentiële
privédomein, ze vormen vaak eilanden van open en eerlijke
relaties. Daarin ligt hun belangrijkste kracht: mensen en vooral
jongeren voelen zich er thuis en geborgen.
Veiligheid
is een absolute kerntaak van de overheid. Het afschuiven van de
verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid op de bevolking en hun
particuliere verbanden roept ernstige en fundamentele twijfels en
argwaan op. Een formele, zelfs officiële oproep om elkaar binnen
deze cirkels van vertrouwen te ‘bewaken’ en ‘in ’t oog
te houden’ getuigt van een bijna onverklaarbaar ontkenning van
de essentie van deze verbanden. Het lijkt eerder ingegeven om
meer wantrouwen te creëren en intermenselijke spanningen te
stimuleren. Mag ik dit interpreteren als een onbegrijpelijke,
zelfs gevaarlijke en wellicht helemaal onbezonnen oproep van
iemand, die misschien als een bergbeklimmer, de media opzoekt en
daardoor ook een aantal minder fraaie kanten toont?
Is de
minister zich bewust van de zwaarwichtigheid en onbezonnenheid
van haar oproep? Is de minister het oneens met de stelling dat de
strijd voor veiligheid een kerntaak is van de overheid en van de
minister zelf? Waarom wil ze een deel van die
verantwoordelijkheid afschuiven op de samenleving, zelfs op de
privéverbanden van mensen? Dragen verenigingen en scholen,
gewoon doordat ze er zijn en goed werk leveren, al niet voldoende
bij aan een meer vriendelijke, geëngageerde en plezante
samenleving? Dreigen scholen en verenigingen, die zich zouden
profileren zoals de minister oproept, niet eerder mensen af te
stoten dan aan te trekken? Is dat misschien het gewenste effect
van de minister, het belagen van een krachtig middenveld? Gelooft
de minister echt dat een gelukkige samenleving wordt opgebouwd
vanuit een structureel wantrouwen, daarin formeel en officieel
gestimuleerd door een overheid die haar kerntaak afschuift? Wil
de minister terug naar een maatschappij waar de basiswaarden
herleid worden tot louter discipline, orde en tucht via een
klimaat van argwaan en structurele verklikking? Sorteert dit
pleidooi van de minister geen averechts effect? Want het belagen
van het middenveld, bijvoorbeeld jeugdorganisaties, zorgt ervoor
dat sommige jongeren nog gemakkelijker geïsoleerd en uitgesloten
raken? Op welke criteria moeten verenigingen en scholen zich
baseren om potentieel gevaarlijke jongeren aan de overheid te
melden? Beschikt zij over een checklist, een handleiding, een
opleidingssysteem of laat zij dit graag over aan het natuurlijke
vermogen van burgers om die afwegingen te maken die zelfs
professionelen amper of niet aankunnen?
Hoe zal de
minister deze organisaties begeleiden in hun zoektocht? Kiest de
minister met deze aanpak bewust en openlijk om eerder de ‘klacht’
dan de ‘kracht’ van jongeren centraal te plaatsen? Pleegde de
minister hierover vooraf overleg met de respectieve ministers van
Jeugd en Onderwijs en de jeugdraden van de drie gemeenschappen?
Denkt de minister echt dat de gemeenschappen willen meewerken aan
deze samenlevingvernietigende actie? Of beoogt de minister
hiermee, op een populistische wijze, het vergroten van een reeds
bestaand wantrouwen bij de bevolking? Denkt de minister dat het
wantrouwen dat zij predikt, zal bijdragen aan een duurzame basis
voor de opbouw van een gelukkige samenleving? Beseft de minister
dat ze hiermee kansen creëert om opnieuw duizenden jonge mensen
te stigmatiseren en daarmee bij zowat iedereen de angst zal
aanwakkeren?
|
Mme Zakia
Khattabi (Ecolo). – Voici quelques mois, vous avez annoncé,
madame la ministre, une formation des agents de quartier afin
qu’ils puissent détecter la radicalisation de certains jeunes
en demandant que « les agents de quartier soient les yeux
et les oreilles de la société ».
Le
29 décembre dernier, vous avez confirmé vouloir vous
attaquer à ce phénomène de radicalisation de certains jeunes
en élargissant le spectre des agents intervenants. Il ne s’agit
plus seulement des agents de quartier, dont la mission de police
est le métier, mais aussi « des enseignants et autres
personnes qui travaillent avec les jeunes ». Et d’ajouter :
« lorsqu’ils remarquent qu’un jeune s’éloigne des
autres et tient des propos qu’il n’aurait pas tenu
auparavant, cela doit être un signal pour en parler avec le
jeune. Et si cela ne donne rien, vous demandez à ces personnes
de faire appel à la police. »
Il s’agit
d’un étrange et dangereux glissement. Voici un appel à la
vigilance destiné non seulement aux agents de quartier mais
aussi aux écoles, clubs sportifs et associations de jeunesse.
Est-ce bien là leur mission ? Ne met-on pas ainsi en danger
les projets de cohésion sociale portés par ces acteurs, projets
qui nécessitent une confiance mutuelle.
C’est
d’autant plus inquiétant que ces déclarations s’inscrivent
dans le cadre du projet COPPRA (Community Policing and Prevention
of Radicalisation and terrorism). Il a été lancé dans le cadre
de la présidence belge du Conseil de l’Union européenne. Il
considère que, dans l’approche du processus de radicalisation,
« la communauté » constitue une source importante de
renseignements. « Cette approche », peut-on lire dans
un numéro spécial d’Inforevue, le magazine de la
police fédérale, « est basée sur la collecte de
renseignements au sein d’une communauté et implique la
connaissance quotidienne de tout ce qui se passe dans un
quartier, le vécu des habitants, leurs préoccupations, leurs
anxiétés, leurs observations. L’acquisition de ces
renseignements suppose une maîtrise des ficelles du métier et
demande, au départ, une ouverture à une diversité de cultures,
de langues et de coutumes ainsi qu’une certaine facilité à
nouer une relation de confiance, principalement dans les
quartiers où s’accumulent des problèmes d’ordre social, de
retard, de stratification et de tensions ethniques. En bref, des
quartiers qui offrent un ferment typique au processus de
frustration et de radicalisation. » Cette formule me laisse
quelque peu songeuse. Que signifie-t-elle ?
C’est donc
bien dans ce contexte, madame la ministre, que vous entendez
étendre cette collecte de renseignements à d’autres
organismes qu’à la police : les services de prévention,
les écoles, les éducateurs sociaux, les organisations
religieuses, les partenaires sociaux. Cette approche pose de
nombreux problèmes pratiques et éthiques.
Le travail
de la société civile avec les jeunes repose avant tout sur la
confiance et le respect. C’est au fil de longues heures
d’activités en commun que se nouent des relations entre le
jeune et le référent : éducateur, coach sportif,
travailleur social, etc. Or, si ce dernier est susceptible de
devoir donner des informations à la police, toute cette
atmosphère de confiance risque d’être brisée.
En outre, le
flou qui règne sur ce qui doit être considéré comme
comportement à risque ou non entraîne un questionnement
légitime. Si on analyse la description que vous en faites, tous
les jeunes pourraient, un jour, être dénoncés. Avoir des
phases d’isolement et tenir des propos provocateurs, c’est le
comportement typique de tout adolescent. On ne dit pas où est la
norme et la norme laissée à l’interprétation subjective de
chacun crée nécessairement un grand risque de dérapages.
François
Martou disait : « Eux c’est eux, nous c’est
nous ». À chacun sa fonction et sa place dans la société.
Un policier n’est pas un enseignant et un enseignant doit
rester un confident. Comme à tout travailleur social, à un
éducateur ou à un avocat, on peut tout lui dire parce que l’on
sait que jamais cela ne sera répété.
Les jeunes
ont besoin de référents, dont parfois l’agent de quartier,
mais chacun doit conserver sa fonction. Or la réforme des police
a, de l’avis de beaucoup, affaibli la police de proximité.
Aujourd’hui, on veut récolter des informations qui émanaient
généralement de la fonction de police de proximité dont les
moyens ont diminué. S’étant privé de l’acteur de premier
plan dans ce rôle, l’agent de quartier, on sollicite
maintenant d’autres acteurs des quartiers, générant de la
sorte un climat malsain et une confusion des rôles.
Chacun de
nous condamne le terrorisme et chacun accepte de donner tous les
moyens pour aboutir à son éradication mais il ne faut pas se
tromper. Le meilleur rempart contre la radicalisation est cette
cohésion sociale qui repose d’abord et avant tout sur un lien
de confiance que le projet COPPRA risque de défaire.
Madame la
ministre, avez-vous pris des mesures qui vont dans le sens de
votre déclaration ? Si oui, lesquelles ? Vous
êtes-vous concertée avec les entités fédérées à ce sujet ?
Le cas échéant, sur quel élément précis cette concertation
a-t-elle porté ? Quel jugement vos homologues des entités
fédérées ont-ils émis sur ce projet ? Enfin, avez-vous
eu des contacts avec les organisations de la société civile
concernées sur le sujet ?
|
Mevrouw Zakia
Khattabi (Ecolo). – Enkele maanden geleden heeft u een
opleiding voor wijkagenten aangekondigd zodat ze de
radicalisering van sommige jongeren kunnen opsporen. U wou dat de
wijkagenten de ‘ogen en oren van de maatschappij’ zouden
zijn.
Op
29 december laatstleden heeft u gezegd dat u het
verschijnsel van de radicalisering van sommige jongeren wil
aanpakken door meer mensen in te schakelen. Er wordt niet enkel
een beroep gedaan op wijkagenten, wier beroep het is een
politieopdracht uit te voeren, maar ook op ‘leraars en anderen
die met jongeren werken’. U voegde eraan toe: ‘Wanneer zij
merken dat iemand zich afzondert en dingen gaat zeggen die hij of
zij voorheen nooit zei, moet dat een signaal zijn om die jongere
daarover aan te spreken … Als praten niet helpt, moet de
politie worden ingeschakeld’.
Dit
is een vreemde en gevaarlijke verschuiving. Er wordt opgeroepen
tot waakzaamheid, niet alleen door de wijkagenten, maar ook door
scholen, sportclubs en jongerenverenigingen. Is dat wel hun
opdracht? Komen daardoor de projecten voor sociale cohesie die
door die actoren worden gedragen en waarvoor wederzijds
vertrouwen noodzakelijk is, niet in gevaar?
Het
is des te zorgwekkender dat die verklaringen in het kader van het
COPPRA-project (Community Policing and Prevention of
Radicalisation and terrorism) gebeurden. Dat project werd
opgestart in het kader van het Belgische voorzitterschap van de
Raad van de Europese Unie. In de speciale editie van Inforevue
lezen we daarover het volgende: ‘in de aanpak van
radicalisering is “de gemeenschap” een belangrijke bron van
informatie. Gemeenschapsgerichte informatie omvat de alledaagse
kennis van wat in een buurt reilt en zeilt, de ervaringen van
bewoners, hun bezorgdheden, angsten en observaties.
Gemeenschapsgerichte informatie verwerven, vergt subtiele
kneepjes. Het vergt alvast een openheid voor diverse culturen,
talen en gewoonten en de vaardigheid om een vertrouwensrelatie op
te bouwen, vooral in wijken met een cumulatie van sociale
problemen, maatschappelijke achterstand, onderklassevorming en
etnische spanningen … kortweg, wijken met een klassieke
voedingsbodem voor frustratie en radicalisering …’ Die
formulering zet me aan het denken. Wat betekent ze?
Het
is dus in die context dat de minister de verzameling van gegevens
wil uitbreiden tot andere instellingen dan de politie:
preventiediensten, scholen, sociale werkers, religieuze
instellingen, sociale partners. Die benadering stelt heel wat
praktische en ethische problemen.
Het
werk van het middenveld met de jongeren is in de eerste plaats
gebaseerd op vertrouwen en respect. Door samen veel activiteiten
te doen ontstaat er een band tussen de jongere en de opvoeder,
sportcoach, sociale werker, enz. Als laatstgenoemde verondersteld
wordt informatie door te spelen aan de politie, dreigt deze hele
vertrouwensrelatie opgeblazen te worden.
Bovendien
rijzen vragen bij de vage grens tussen wat wel of niet als
risicogedrag moet worden beschouwd. Als we uw beschrijving lezen,
kunnen alle jongeren ooit worden aangegeven. Perioden van
isolement en provocerend woordgebruik zijn typisch voor elke
adolescent. Er wordt niet gezegd waar de norm ligt en indien
iedereen die norm subjectief mag interpreteren, dreigt het uit de
hand te lopen.
François
Martou zei: ‘Zij zijn wie ze zijn, wij zijn wie we zijn’.
Iedereen heeft zijn rol en plaats in de maatschappij. Een
politieagent is geen leraar en een leraar moet een
vertrouwenspersoon blijven. Aan een leraar, net zoals aan een
sociaal werker, een opvoeder of een advocaat, kan men alles
zeggen, omdat men weet dat het niet zal worden doorgezegd.
De
jongeren hebben nood aan referentiepersonen. Dat kan soms de
wijkagent zijn, maar iedereen moet zijn rol behouden. De
hervorming van de politie heeft volgens velen de wijkagenten
verzwakt. Vandaag wordt voorgesteld informatie te verzamelen die
normaal door de wijkagenten, wier middelen zijn verminderd, werd
verzameld. Nu de belangrijkste pion, de wijkagent, wegvalt, wordt
een beroep gedaan op andere actoren uit de wijk, waardoor een
ongezonde sfeer ontstaat en de rollen onduidelijk worden.
Iedereen
veroordeelt het terrorisme en iedereen aanvaardt dat alle
middelen worden ingezet om het uit te roeien, maar we mogen ons
niet vergissen. De beste dam tegen radicalisering is sociale
cohesie die in de eerste plaats op een vertrouwensband berust.
Het COPPRA-project dreigt die band te breken.
Mevrouw
de minister, heeft u maatregelen genomen die aansluiten bij uw
verklaring? Zo ja, welke? Heeft u daarover overleg gepleegd met
de regionale overheden? Zo ja, over welke elementen ging dat
overleg? Hoe hebben uw collega’s van de regionale entiteiten
dat project beoordeeld? Heeft u over dit thema contacten gehad
met organisaties uit het middenveld?
|
M. le
président. – Je connais particulièrement bien cette
question. Hier encore, j’organisais dans mon conseil communal,
en sections réunies, une table ronde sur la situation dans un
quartier assez difficile, le quartier maritime, celui-là même
où se sont déroulés des événements graves en août 2009.
J’avais invité à cette table ronde la police mais aussi des
acteurs sociaux. Ce fut très intéressant.
Les
quartiers typiques sont les quartiers où le taux de chômage est
très élevé. Si l’on y ajoute des germes de repli
communautaire, il faut bien avouer que quelques-unes de ces
personnes qui se sentent rejetées peuvent être tentées par des
comportements plus radicaux. Je ne porte pas là un jugement mais
c’est un fait que l’on ne pourra jamais évacuer. Dans le
texte de la police fédérale, on se contente de constater la
réalité.
Je dis
toujours à mon personnel de prévention qu’il n’est pas là
pour dénoncer mais que s’il a connaissance de faits aussi
graves que des actes de terrorisme, il doit nous en informer,
même si son métier n’est pas d’être flic. Madame Khattabi,
je suis d’accord avec vous pour dire « à chacun son
métier », à l’instar de François Martou. Cependant, il
y a des limites. Si un de mes agents de prévention apprend que
l’on va assassiner quelqu’un demain, j’espère qu’il en
touchera un mot à la police. Il faut trouver un équilibre
délicat, je le reconnais. Il ne faut pas transformer nos agents
de prévention en policier et vice versa.
Par
ailleurs, les policiers ont aussi un rôle éducatif à jouer et
une grande partie d’entre eux assume ce rôle.
Je vis tous
ces problèmes quasi quotidiennement. J’ai accepté que la
police se rende dans les écoles de façon conviviale, au grand
étonnement de certains de voir qu’ « un gauchiste »
était partisan de cette mesure. En effet, un des éléments de
frustration est l’intervention parfois violente, quoique
justifiée, de la police. Il faut montrer à tous ces jeunes que
les policiers ne se servent pas uniquement de leurs matraques,
mais que la police est aussi une institution conviviale, qui est
présente aussi pour les aider. Donc, dans plusieurs de nos
écoles, un policier vient expliquer ce qu’est la police. Cela
se passe très bien dans les quartiers populaires.
Ce sujet est
très difficile et les frontières sont délicates à fixer. Nous
sommes dans une société où nous devons obtenir des
informations, sans recourir nécessairement à la délation. J’ai
été très en colère au mois d’août 2009, lors des
événements graves dans le quartier maritime, parce que je
n’avais reçu aucune information. En général, il y a dans ces
quartiers des personnes qui me tiennent informé, me demandent
davantage de prévention ou même un renforcement de la présence
policière. La société a le droit de s’informer et d’agir.
Dans cette
matière, il faut être pragmatique. Si vous pouvez arrêter un
jeune qui est sur une mauvaise pente avant qu’il ne fasse des
bêtises, vous le protégez et vous l’aidez.
|
De
voorzitter. – Ik ben goed op de hoogte van dit probleem.
Gisteren nog heb ik in mijn gemeenteraad een rondetafel met alle
afdelingen georganiseerd over de situatie in een vrij moeilijke
wijk, de havenwijk, waar zich in augustus 2009 ernstige
feiten afspeelden. Ik had de politie uitgenodigd, maar ook
sociale werkers. Het was interessant.
De
typische wijken zijn de wijken waar de werkloosheid zeer hoog is.
Die vormt, samen met een in zichzelf gekeerde gemeenschap, kiemen
die ervoor zorgen dat sommige personen die zich uitgesloten
voelen, door radicaal gedrag worden aangetrokken. Ik vel geen
oordeel, maar het is een feit dat niet terzijde kan worden
gelaten. In de tekst van de federale politie gaat men niet verder
dan de vaststelling van de realiteit.
Ik
zeg altijd aan mijn preventiepersoneel dat ze er niet zijn om te
verraden, maar dat, als ze op de hoogte zijn van ernstige feiten
als terrorisme, ze ons daarover moeten informeren, zelfs al zijn
ze geen ‘flik’. Mevrouw Khattabi, ik ben het eens met de
stelling ‘ieder zijn vak’, naar de uitspraak van François
Martou. Toch zijn er grenzen. Als een van mijn preventieagenten
te weten komt dat de dag erop iemand zal worden vermoord, hoop ik
dat hij daar iets over zal zeggen aan de politie. Ik erken dat
een delicaat evenwicht moet worden gevonden. Onze
preventieagenten mogen niet worden omgevormd tot politie en vice
versa.
De
politieagenten hebben overigens ook een educatieve rol en velen
van hen nemen die rol ook op.
Ik
maak die problemen bijna dagelijks mee.
Ik
heb ermee ingestemd dat de politie naar de scholen komt op een
gemoedelijke manier. Sommigen waren verbaasd dat een ‘gauchist’
instemde met een dergelijke maatregel. Immers, frustratie wordt
onder meer veroorzaakt door het soms – hoewel gerechtvaardigde
– gewelddadige optreden van de politie. Aan al die jongeren
moet worden getoond dat de politieagenten niet enkel hun matrak
gebruiken, maar dat de politie ook een vriendelijke instelling
is, die er ook is om hen te helpen. In verschillende scholen komt
een agent dus uitleggen wat de politie is. Dat verloopt zeer goed
in de volkswijken.
Dit
onderwerp is zeer moeilijk en de grenzen zijn moeilijk te
bepalen. We leven in een maatschappij waarin we informatie moeten
verkrijgen zonder daarom onze toevlucht te nemen tot verklikkers.
Ik was in augustus 2009, ten tijde van de ernstige
gebeurtenissen in de havenwijk, verschrikkelijk boos omdat ik in
het geheel geen informatie had ontvangen. Over het algemeen zijn
er in die wijken mensen die me op de hoogte houden, die me meer
preventie of zelfs een versterking van de politieaanwezigheid
vragen. De maatschappij heeft het recht zich te informeren en op
te treden.
In
deze materie moeten we pragmatisch zijn. Als we een jongere op
het slechte pad kunnen tegenhouden voordat hij domheden begaat,
beschermen en helpen we die jongere.
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – L’appel que
j’ai lancé à la Noël n’était pas un appel isolé aux
acteurs sociaux à signaler aux services d’ordre les jeunes au
comportement suspect et aux tendances radicales. Il fait partie
d’une stratégie plus large de prévention, lancée avant la
chute du gouvernement et axée sur la prévention du radicalisme
violent et de la polarisation dans notre société. La stratégie
considère que la société doit être renforcée et qu’il faut
surtout être attentif à de larges initiatives sociopréventives
visant au renforcement des individus vulnérables.
Comme
toujours, je m’inspire, pour développer de telles stratégies,
d’une philosophie intégrale et intégrée de la sécurité. La
sécurité est une des missions essentielles d’organismes
publics spécifiques mais la politique sociale, menée à tout
niveau politique, contribue elle aussi, de manière indirecte, au
renforcement de la sécurité, nonobstant l’objectif propre de
ses initiatives. Cette philosophie vise donc à mettre en place
une approche permettant d’éviter ce phénomène, à travers
tous les domaines de compétences et en collaboration avec tous
les acteurs, y compris ceux de première ligne.
Le
projet COPPRA, développé par la police fédérale en
collaboration avec la Commission européenne, est indépendant.
Il porte sur l’information des policiers qui exercent non
seulement une mission répressive mais qui ont aussi pour tâche
de repérer le plus vite possible qu’il se trame quelque chose
dans la société. L’objectif majeur n’est pas de sanctionner
mais de tendre la main aux personnes qui mijotent quelque chose.
C’est pourquoi nous avons rédigé un mode d’emploi, en
collaboration avec la Commission européenne et avec les États
membres, pour permettre aux agents de quartier de repérer
beaucoup plus vite des tendances radicalisantes et de savoir
comment réagir. Les agents de quartier ne reçoivent le mode
d’emploi et ne peuvent l’employer qu’après avoir reçu une
formation.
Il
importe de développer une approche sociopréventive,
particulièrement pour un phénomène de société tel que la
radicalisation violente et la polarisation.
Il
ressort d’une étude belge, réalisée à ma demande, que ce
phénomène est alimenté par des frustrations sociales et se
rencontre surtout chez des individus ou groupes socialement
vulnérables, dont la résistance morale s’effrite. Il est donc
primordial d’apporter une réponse sociale à ces problèmes.
Une
étude de cas existants de radicalisation violente montre que les
acteurs – les acteurs de première ligne comme les enseignants,
les animateurs de maisons de jeunes, les collaborateurs des CPAS
– présents dans l’environnement immédiat des personnes
vulnérables ont souvent perçu des signaux indiquant un mal-être
chez ces personnes. Je vous donne un exemple. Le Belge d’origine
tchétchène qui a tenté de commettre un attentat kamikaze à
Copenhague était une personne qui, selon sa famille et ses
enseignants, était en train de s’isoler. Je me demande si nous
avons bien agi. L’explosion de la bombe qu’il portait aurait
pu faire de nombreuses victimes, dont lui-même. Nous ne lui
avons pas tendu la main.
Il
s’avère qu’internet joue un grand rôle dans cette
problématique. Avant l’ère d’internet, les contacts avec
des mouvements radicaux se faisaient nécessairement en un lieu
de rencontre. Aujourd’hui, une personne peut se radicaliser au
moyen d’internet. L’étude de Ponsaers et De Ruyver le montre
également. Selon cette étude, de tels individus se créent
leurs propres vérités et idéologie afin de donner un sens à
leur vulnérabilité mentale. Il n’est plus nécessaire de
participer à un camp d’entraînement d’Al-Qaida en
Afghanistan. Des sites web expliquent comment développer une
idéologie propre ou comment fabriquer une bombe. Nous remarquons
que l’influence de ces sites se renforce. C’est pourquoi une
large approche préventive est indispensable. Notre initiative a
d’ailleurs été saluée, dans un courrier, par Pascal Smet,
membre du même parti que M. Anciaux.
Peut-être
avez-vous oublié ce courrier…
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – De oproep
die ik tijdens de kerstdagen lanceerde, was geen alleenstaande
oproep aan de sociale sectoren om jongeren met bizar gedrag of
radicale neigingen bij de ordediensten aan te geven. Mijn oproep
maakte deel uit van een ruimere preventiestrategie waarmee we
gestart zijn vóór de val van de regering en die gericht is op
het voorkómen van gewelddadige radicalisering en polarisering in
onze samenleving. De strategie vertrekt vanuit de invalshoek dat
de samenleving moet worden versterkt, waarbij voornamelijk
aandacht wordt besteed aan brede sociaal-preventieve initiatieven
ter versterking van kwetsbare individuen.
Zoals steeds
werk ik bij de ontwikkeling van dergelijke strategieën aan de
hand van een integrale en geïntegreerde veiligheidsfilosofie.
Veiligheid is de kerntaak van specifieke overheidsinstellingen,
maar ook het sociale beleid dat op alle beleidsniveaus wordt
gevoerd, draagt op een indirecte manier bij tot het versterken
van de veiligheid, zonder afbreuk te doen aan de eigen
doelstelling van de initiatieven. Deze filosofie richt zich er
dan ook op over de bevoegdheidsdomeinen heen en in samenwerking
met alle betrokken actoren, met inbegrip van de actoren op
eerstelijnsniveau, een gerichte aanpak te ontwikkelen om die
fenomenen te voorkomen.
Het
COPPRA-project, dat door de federale politie in samenwerking met
de Europese Commissie werd ontwikkeld, staat daar los van. Dat
project gaat over informatie aan politieagenten, die niet alleen
een repressieve taak hebben, maar die ook de opdracht hebben zo
snel mogelijk op te merken dat er iets broeit in de samenleving.
De eerste doelstelling ervan is niet te bestraffen, maar de hand
te reiken aan mensen bij wie iets broeit. Daarom hebben we samen
met de Europese Commissie, en in samenwerking met alle lidstaten,
een handboek opgesteld, zodat wijkagenten veel sneller
radicaliserende tendensen kunnen opmerken en ook veel beter weten
wat ze daaraan moeten doen. Wijkagenten krijgen dat handboek pas
en mogen het pas gebruiken als ze een opleiding hebben gekregen,
zodat ze op een goede manier gevallen van radicalisering kunnen
opsporen.
Zeker voor
een maatschappelijk fenomeen als gewelddadige radicalisering of
polarisering blijkt het voeren van een sociaal-preventieve aanpak
belangrijk.
Uit een
Belgisch onderzoek, uitgevoerd in mijn opdracht, blijkt dat deze
fenomenen gevoed worden door maatschappelijke frustraties en
vooral voorkomen bij maatschappelijk kwetsbare groepen en
individuen in onze samenleving, wier morele weerbaarheid barsten
vertoont. Het bieden van een sociaal antwoord op deze
vraagstukken is dan ook van primordiaal belang.
Uit
onderzoek naar bestaande gevallen van gewelddadige radicalisering
blijkt dat actoren – eerstelijnswerkers zoals leerkrachten,
jeugdwerkers of OCMW-medewerkers – in de onmiddellijke omgeving
van kwetsbare individuen in veel gevallen signalen zijn
opgevallen dat het niet zo goed gaat met die persoon. Ik geef een
concreet voorbeeld. De Belgische Tsjetsjeen die zich heeft
proberen opblazen in een hotellobby in Kopenhagen, was een
persoon van wie de leraren en de familie achteraf zeiden dat ze
merkten dat hij zich aan het isoleren was. Ik vraag me af of we
goed hebben gehandeld. De man heeft zichzelf proberen op te
blazen. Hij had zeer veel slachtoffers kunnen maken, zichzelf
incluis. We hebben hem de hand niet gereikt: zijn boksleraar
heeft niets gedaan omdat hij de problematiek niet kende. Ook de
familie heeft achteraf gezegd dat ze de signalen van
radicalisering eigenlijk had kunnen zien.
In deze
problematiek blijkt internet een grote rol te spelen. Vóór het
internettijdperk verliepen contacten met radicale bewegingen
noodgedwongen via een bepaalde ontmoetingsplaats. Nu kan iemand
bij wijze van spreken zichzelf radicaliseren via internet. Dat
blijkt ook uit het onderzoek van Ponsaers en De Ruyver. Volgens
hun onderzoek creëren zulke individuen een eigen waarheid en
ideologie om hun mentale kwetsbaarheid zin te geven. Het is niet
meer nodig om bijvoorbeeld naar een opleidingskamp van Al Qaida
in Afghanistan te gaan. Er zijn websites die waarmee men een
eigen ideologie kan creëren en websites om bommen in elkaar te
knutselen. We merken dat de impact van zulke sites stijgt. Daarom
is een brede preventieve aanpak noodzakelijk. Daarom heeft ook de
partijgenoot van de heer Anciaux, Pascal Smet, een
brief gestuurd met een zeer positieve reactie op ons initiatief.
Misschien is
hij die brief even vergeten …
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – La presse dit autre chose.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – In de krant lees ik wel andere zaken.
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – Lisez la réponse
qu’il a donnée à ce propos à des questions posées au
Parlement flamand. Il y confirme qu’il m’a envoyé ce
courrier et qu’il juge positivement cette initiative. On peut
bien sûr avoir une mémoire sélective mais j’ose croire que
les gens s’en tiendront aux points de vue qu’ils adoptent.
Nous
devons tendre la main aux personnes et aux jeunes qui se trouvent
dans des situations vulnérables car c’est la meilleure chose à
faire pour la société et pour ces personnes elles-mêmes. Il
est toujours facile de polariser dans notre société mais nos
textes ne disent nulle part que nous voulons une société de
délateurs. Ils disent juste que nous devons tendre la main à
ces personnes et faire appel à une aide professionnelle si nous
sentons que nous ne pouvons les atteindre. Soyons attentifs aux
signaux que nous devons traiter avec prudence et de manière
préventive dans l’intérêt de la sécurité de la société
et de l’individu concerné.
Il
nous incombe d’intégrer dans la société des personnes qui
s’en isolent et développent des idées folles. C’est un des
principes fondamentaux qui m’animent dans mon action politique.
Nous prônons la community policing, c’est-à-dire
l’action répressive quand elle s’impose mais surtout
l’action préventive. Faisons appel aux yeux et aux oreilles de
la société de manière positive sans tomber dans un débat
idéologique fait de beaux mots et de grands principes. Nous
voyons où cela a mené, après sept mois de négociations.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – Lees zijn
antwoord op vragen die daarover in het Vlaams Parlement zijn
gesteld. Daarin zegt hij dat hij mij die brief heeft gestuurd en
dat hij het effectief een goed initiatief vindt. Selectief
geheugenverlies, het kan natuurlijk, maar ik reken erop dat
mensen zich houden aan de standpunten die ze innemen.
We moeten
jongeren en mensen in kwetsbare posities de hand reiken, omdat
dat het beste is voor de samenleving, maar ook voor die mensen
zelf. In onze maatschappij is het altijd makkelijk te
polariseren, dat weet ik, maar nergens in onze teksten staat dat
we een verklikkerssamenleving willen, dat men mensen moet
aangeven. Er staat gewoon dat men die mensen de hand moet reiken
én dat men professionele hulp moet inroepen, als men voelt dat
men niet tot hen doordringt. Laat die signalen niet liggen, want
we kunnen daar alleen maar zeer omzichtig mee omgaan, preventief
in het belang van de veiligheid van de samenleving, maar ook in
het belang van het individu zelf.
Het is onze
verdomde maatschappelijke taak mensen onze samenleving in te
trekken als ze zichzelf daaruit willen losweken en dwaze ideeën
krijgen. Dat is een van mijn basisprincipes als politica. We
werken met community policing, dat wil zeggen repressief
zijn waar nodig, maar ook vooral preventief werken. Laten we de
ogen en oren van de samenleving op een goede manier gebruiken en
daarover niet altijd onmiddellijk een ideologisch debat met grote
woorden en principes voeren. We zien waartoe dat, na zeven
maanden onderhandelen, heeft geleid.
|
Toutefois,
nous ne pouvons pas attendre que les enseignants, les personnes
qui travaillent avec des jeunes ou les travailleurs sociaux
évaluent individuellement l’opportunité d’agir. En ma
qualité de ministre de l’Intérieur, je veux leur tendre la
main et leur offrir le soutien nécessaire pour faire face de
manière ciblée à ces phénomènes.
À l’heure
actuelle, j’évalue la possibilité de créer un centre de
connaissance et d’avis indépendant et accessible auquel ces
acteurs de première ligne pourraient s’adresser pour poser
leurs questions et faire part de leurs préoccupations sur ce
thème, et qui se chargera également de dispenser des
formations.
Mon choix
d’une stratégie de prévention intégrale et intégrée est
soutenu par une des recommandations finales de la recherche
scientifique menée, laquelle énonce que la mise en œuvre d’une
politique sociopréventive est absolument nécessaire pour
enrayer efficacement ces phénomènes.
Je vais dès
lors poursuivre la concertation avec les ministres compétents
respectivement à différents niveaux. Ont déjà marqué leur
accord pour une collaboration officielle : M. Furlan,
Mme Simonet, M. Smet – très positif dans sa
lettre –, M. Picqué et M. Daerden.
L’objectif
est d’aboutir avec les entités fédérées à une politique
renforcée et à l’identification d’initiatives spécifiques
en vue de prévenir la radicalisation violente. Dans une
prochaine phase, plusieurs secteurs de première ligne seront
invités, en collaboration avec les entités fédérées, à se
concerter sur la concrétisation des initiatives présentées.
|
We
mogen evenwel niet verwachten dat leraren, mensen die werken met
jongeren of sociale werkers individueel beoordelen of het nodig
is iets te ondernemen. Als minister van Binnenlandse Zaken wil ik
hen de hand reiken en hun de nodige steun bieden om aan die
fenomenen op een gerichte manier het hoofd te bieden.
Op
dit ogenblik onderzoek ik de mogelijkheid om een onafhankelijk en
toegankelijk kennis- en adviescentrum op te richten waartoe die
actoren van de eerste lijn zich kunnen wenden met hun vragen en
bekommernissen over dat thema, en dat ook als opdracht zal hebben
opleidingen te verschaffen.
Mijn
keuze voor een integrale en geïntegreerde preventiestrategie
wordt ondersteund door een van de eindaanbevelingen van het
wetenschappelijk onderzoek waarin wordt gesteld dat een
maatschappelijk preventiebeleid absoluut noodzakelijk is om die
fenomenen efficiënt aan te pakken.
Ik
zal bijgevolg het overleg met de respectieve bevoegde ministers
op de verschillende niveaus voortzetten. De heer Furlan,
mevrouw Simonet, de heer Smet – die zeer
positief was in zijn brief – de heer Picqué en
de heer Daerden hebben hun akkoord voor een officiële
samenwerking gegeven.
De
doelstelling bestaat erin met de regionale entiteiten een sterker
beleid te bewerkstelligen en specifieke initiatieven te schetsen
om gewelddadige radicalisering te voorkomen. In een volgende fase
zullen verschillende sectoren van de eerste lijn worden
uitgenodigd, in samenwerking met de regionale entiteiten, om te
overleggen over de uitwerking van de voorgestelde initiatieven.
|
M. le
président. – Je voudrais faire trois remarques.
Première
remarque : si l’on veut diminuer les tentations de
radicalisation d’une minorité, il faudrait arrêter de cibler
l’islam, car cela aboutit à provoquer ces jeunes, souvent au
chômage. C’est tout un processus qui entraîne certains vers
le terrorisme. Il est préférable de créer une meilleure
atmosphère.
Ma deuxième
remarque plaide en faveur de la formation des gens : ce que
nous appelons l’intégrisme radical a deux branches. L’une se
compose de personnes certes très intégristes dans leur
habillement, qui refuseront de vous donner la main, mais dont le
message est très pacifique. L’autre branche, par contre, se
compose de personnes qui véhiculent un discours très violent.
Il faut savoir les distinguer.
Ma troisième
remarque porte sur le recrutement de nos policiers. Dans ma
commune, les agents de quartier qui parlent l’arabe sont deux
fois plus efficaces. Les agents qui viennent d’Eeklo ou de
Dinant sont pleins de bonne volonté, mais ils ont logiquement
besoin d’un certain temps avant d’être efficaces. Quitte à
prêcher dans un désert, je pense qu’il faudrait faire un
effort dans la connaissance de la langue car c’est fort utile :
pensons au policier en civil qui boit une bière dans un café en
écoutant ce qui se dit ; dans les quartiers que j’évoquais,
mieux vaut aller dans un salon de thé et comprendre les langues
des pays d’origine.
Sans vouloir
jeter l’opprobre sur les actions de la ministre, je crois qu’il
y a parfois des évidences dont on ne veut pas tenir compte.
|
De
voorzitter. – Ik wil drie opmerkingen maken.
Ten
eerste: als we de neiging tot radicalisering van een minderheid
willen verminderen, moeten we stoppen met onze pijlen op de islam
te richten, want daarmee provoceren we die jongeren, die dikwijls
werkloos zijn. Via een lang proces worden sommigen onder hen naar
het terrorisme gedreven. Het is verkieslijk een betere sfeer te
scheppen.
Met
mijn tweede opmerking pleit ik voor de opleiding van mensen: wat
we radicaal fundamentalisme noemen heeft twee takken. De ene
bestaat uit mensen die zeker zeer fundamentalistisch zijn in hun
kleding, die weigeren de hand te schudden, maar die een zeer
vreedzame boodschap hebben. De andere tak daarentegen bestaat uit
mensen die een zeer gewelddadig discours uitdragen. We moeten hen
weten te onderscheiden.
Mijn
derde opmerking gaat over de rekrutering van onze agenten. In
mijn gemeente zijn de wijkagenten die Arabisch spreken dubbel zo
efficiënt. Agenten uit Eeklo of Dinant zijn vol goede wil, maar
het duurt begrijpelijkerwijze een tijdje voordat ze efficiënt
zijn. Op gevaar af te prediken in de woestijn, denk ik dat we een
inspanning moeten doen op het vlak van talenkennis, want die is
zeer nuttig: denk maar aan de agent in burger die een biertje
drinkt in een café en intussen luistert naar wat wordt gezegd;
in de wijken waarover ik het had, is het beter naar een theesalon
te gaan en de talen van de landen van herkomst te begrijpen.
Ik
wil de acties van de minister niet met schande overladen, maar ik
denk dat er soms evidenties zijn waar men geen rekening mee wil
houden.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Je remercie la ministre pour sa réponse
claire. Ne nous clouons pas mutuellement au pilori. Notre
objectif est le même : une société caractérisée par le
respect mutuel et le respect des règles, d’où sont bannies la
criminalité et l’agressivité. J’ai aussi une foi solide
dans le contrôle social. C’est pourquoi la vie associative et
les organisations de jeunesse sont tellement importantes. Je
pense moi aussi que nous devons tendre la main aux jeunes
vulnérables mais nous devons veiller à ne pas provoquer une
rupture de confiance. Il ne faut pas que les jeunes aient le
sentiment que les organisations dont ils font partie trahissent
leur confiance car c’est une cause d’isolement. Bien sûr,
chacun de nous est légalement tenu d’informer les autorités
des activités criminelles dont il a connaissance mais c’est
autre chose.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Ik dank de minister voor haar duidelijke
antwoord. We gaan elkaar niet in de hoek duwen. Ik denk dat we
dezelfde doelstelling hebben: komen tot een samenleving met veel
respect voor elkaar én voor de regels, een samenleving waaruit
criminaliteit en agressiviteit worden gebannen. Daar zijn we het
over eens. Ik geloof ook heel sterk in sociale controle. Daarom
zijn het verenigingsleven en de jeugdorganisaties zo essentieel.
Ik ben het er helemaal mee eens dat we kwetsbare jongeren de hand
moeten rijken, maar we moeten oppassen voor een vertrouwensbreuk.
Jongeren mogen niet het gevoel krijgen dat hun eigen organisaties
hun vertrouwen schenden. Dan krijgt men pas isolement. Natuurlijk
is elk van ons wettelijk verplicht de overheid in te lichten als
we weet hebben van criminele activiteiten, maar dat is iets
anders. Nu wordt echter de indruk gewekt dat die organisaties
moeten verklikken.
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – Lisez
correctement les articles de presse.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – U moet de
persartikelen juist lezen.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Je suis convaincu que vous ne vous êtes
pas exprimée en ces termes mais c’est ainsi que ces articles
ont présenté les choses. L’objectif est juste mais si nous
nuisons à la confiance que les gens ont dans ces organisations,
nous nous éloignerons de la société meilleure à laquelle nous
aspirons. J’espère que vous en êtes consciente.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Ik ben ervan overtuigd dat u het niet zo
hebt gezegd, maar dat was wel de teneur van bepaalde artikelen.
De doelstelling is zonder enige twijfel juist, maar als het
vertrouwen in die verenigingen wordt geschaad, dan staan we veel
verder af van een betere samenleving. Ik hoop dat u dat beseft.
|
Mme Zakia
Khattabi (Ecolo). – Je voudrais préciser mon propos afin
d’éviter toute confusion. Je reconnais le rôle des agents de
quartier tout comme celui de la police, lequel ne se limite pas à
la répression. Vous avez vous-même donné des exemples à ce
sujet, monsieur le président.
Nous sommes
évidemment tous sensibles au travail qui doit être fait dans
ces quartiers sur la question de la radicalisation. Mais les
effets de telles déclarations sur le public, même si votre
intention n’est pas celle que l’on vous prête, madame la
ministre, ne contribuent pas à améliorer la vie dans les
quartiers ni à réduire la stigmatisation. C’est sur ce point
que nous voulons attirer votre attention.
Par
ailleurs, j’estime qu’il faut éviter d’épingler les
enseignants, les travailleurs sociaux, etc. comme ressource pour
le ministère de l’Intérieur car cela risque de jeter une
certaine méfiance sur ces fonctions.
|
Mevrouw Zakia
Khattabi (Ecolo). – Ik wil mijn betoog verduidelijken om
misverstanden te vermijden. Ik erken de rol van de wijkagenten en
van de politie, die niet louter repressief is. Mijnheer de
voorzitter, u gaf daar zelf al voorbeelden van.
We
beseffen allen dat in die wijken hard moet worden gewerkt om
radicalisering tegen te gaan. Mevrouw de minister, het
effect van zulke verklaringen op de publieke opinie, ook al zijn
uw intenties niet die welke men u toedicht, draagt niet bij aan
meer sereniteit, noch aan minder stigmatisering. Daarop willen we
uw aandacht vestigen.
Ik
vind overigens dat men onder meer leerkrachten en sociale werkers
niet mag inschakelen voor het beleid van Binnenlandse zaken omdat
die beroepen anders met een zeker wantrouwen zullen worden
bejegend.
|
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «le contrôle et la protection des
entreprises Seveso dans notre pays» (nº 5-282)
|
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de controle en bescherming van de
Sevesobedrijven in ons land» (nr. 5-282)
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Un violent incendie a éclaté
dernièrement dans une entreprise chimique d’emballage de
Moerdijk aux Pays-Bas. Cela a de nouveau attiré l’attention
sur les risques énormes que représentent les entreprises dites
Seveso. La présence d’une entreprise Seveso constitue une
menace permanente pour les riverains. La Belgique compte
371 entreprises Seveso, qui stockent et traitent chacune des
quantités considérables de produits chimiques. Il s’agit
notamment de raffineries, d’entreprises chimiques, de dépôts
de gaz ou de pétrole et de fabriques de munitions. Ces
entreprises sont soumises à des procédures d’autorisation
très strictes, doublées de nombreuses analyses de risques. Des
plans d’urgence particuliers, élaborés par les autorités
publiques et l’entreprise, sont également applicables à ces
entreprises qui sont soumises à un contrôle permanent.
La
ministre peut-elle expliquer comment les inspections et contrôles
des entreprises Seveso se sont déroulés au cours des quatre
dernières années (2007-2010) ? Des irrégularités
ont-elles été constatées à cette occasion ? Si oui, où
et quelles étaient leur nature et leur gravité ?
Organise-t-on régulièrement des exercices pour actualiser et
adapter les plans d’action ? La population en est-elle
informée et y est-elle associée ? Ces exercices vont-ils
de pair avec des campagnes tout aussi régulières d’information
des riverains ? Comment réduit-on les risques de
catastrophe ? Quelles sont les mesures et réglementation
spécifiques à ce sujet ? À Neder-Over-Heembeek, une
entreprise Seveso se trouve à proximité immédiate d’un vaste
quartier résidentiel et est survolée fréquemment par des
avions. A-t-on tenu compte de ces caractéristiques dans les
analyses de risques spécifiques ?
Les
installations d’alarme des entreprises Seveso viennent d’être
soumises à des tests approfondis. Quels en ont été les
résultats ? La ministre connaît-elle des entreprises qui
ne se soucient guère de limiter les risques ? La population
sait-elle comment elle est censée réagir lorsque les sirènes
retentissent ? Des mesures et plans spécifiques sont-ils
prévus pour réduire les risques d’actions terroristes contre
des entreprises Seveso ? Si oui, lesquels ? Si non,
pourquoi et quelles actions la ministre envisage-t-elle ?
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – In Nederland, meer bepaald in Moerdijk,
woedde onlangs een enorme brand in een chemisch
verpakkingsbedrijf. Met die brand werd eens te meer de aandacht
gevestigd op de enorme risico’s van de zogenaamde
Sevesobedrijven. Voor omwonenden betekent een Sevesobedrijf een
permanente en levensbedreigende aanwezigheid. België telt 371
Sevesobedrijven, elk met opslag en verwerking van een
aanzienlijke hoeveelheid gevaarlijke chemische stoffen. Het gaat
onder andere over raffinaderijen, chemiebedrijven, aardolie- en
aardgasdepots en munitiefabrieken. Die bedrijven vallen onder
zeer strenge vergunningsprocedures, waarbij tal van
risicoanalyses worden opgemaakt. Voor die bedrijven gelden
eveneens speciale noodplannen, gezamenlijk opgemaakt door de
overheid en het bedrijf, en een constante controle.
Kan de
minister meedelen hoe de inspecties en controles van de
Sevesobedrijven de laatste vier jaar (de periode 2007-2010)
verliepen? Stelde men bij die controles onregelmatigheden vast?
Zo ja, waar en van welke aard en ernst? Worden er regelmatig
oefeningen georganiseerd opdat de actieplannen actueel en
aangepast zouden blijven? Wordt de bevolking daarover
geïnformeerd en daarbij betrokken? Gaan de oefeningen gepaard
met even regelmatig informatiecampagnes voor de omwonenden? Hoe
wordt het risico op een ramp tot het minimum beperkt, welke
specifieke maatregelen en regelgeving bestaan daaromtrent? In
Neder-Over-Heembeek in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevindt
zich een Sevesobedrijf, in de onmiddellijke omgeving van een
grote woonkern. Dat bedrijf wordt heel frequent overvlogen want
de luchthaven ligt zeer nabij. Hield men daarmee rekening bij de
specifieke risicoanalyses voor dat bedrijf?
Onlangs
werden de alarminstallaties van alle Sevesobedrijven grondig
getest, wat leverden de tests op? Heeft de minister kennis van
bedrijven die de risicobeperking niet zo ernstig opnemen? Is de
bevolking geïnformeerd hoe ze geacht wordt te reageren bij het
horen van de sirenes? Bestaan er specifieke maatregelen en
plannen om de risico’s op terroristische acties tegen de
Sevesobedrijven tot een minimum te beperken? Zo ja, welke? Zo
neen, waarom bestaan die maatregelen en plannen niet en welke
specifieke beleidsvoering plant de minister?
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – L’inspection
des entreprises Seveso classées « seuil élevé »
relève de la compétence d’une équipe composée de
fonctionnaires de la Région concernée et du SPF Emploi, Travail
et Concertation sociale, division du contrôle des risques
chimiques. Celle-ci relève de la compétence de la ministre du
Travail.
Les
gouverneurs de province sont légalement obligés de tester et,
si nécessaire, de revoir et d’actualiser les plans
particuliers d’urgence et d’intervention des entreprises
Seveso à seuil élevé situées sur leur territoire, et ce tous
les trois ans au moins. L’implication et l’information de la
population dépend de la nature de l’exercice. S’agit-il d’un
test de communication, d’un exercice avec engagement réel ou
d’autre chose encore ?
Il
revient au ministre de l’Intérieur d’informer, tous les cinq
ans au moins, la population exposée aux conséquences d’un
accident Seveso sur les risques, les mesures de précaution
prises par l’autorité et l’exploitant, et sur la conduite à
suivre en cas d’accident.
Tant
les exploitants d’une entreprise Seveso à seuil élevé que
l’autorité ont diverses obligations pour éviter les accidents
Seveso et réduire au maximum les conséquences de tels
accidents. Ainsi, les exploitants doivent rédiger un plan
interne d’urgence et un rapport de sécurité. Dans ce dernier,
l’exploitant doit démontrer qu’il gère les risques de ses
installations et qu’il a pris les mesures nécessaires afin de
prévenir des accidents graves et de limiter les conséquences de
tels accidents.
Les
gouverneurs de province sont à leur tour légalement obligés de
rédiger un plan particulier d’urgence et d’intervention pour
toutes les entreprises Seveso à seuil élevé situées dans leur
province. Ces plans sont établis sur la base du rapport de
sécurité des entreprises à seuil élevé et en concertation
avec les acteurs concernés de la cellule provinciale de
sécurité.
Ces
plans doivent inclure entre autres une analyse de risque précise
de tous les scénarios possibles d’accidents et de leurs
conséquences. De cette manière, on peut réagir efficacement en
cas d’incident dans une telle entreprise.
L’octroi
du permis d’environnement et de l’autorisation d’exploitation
d’une entreprise Seveso relève de la compétence du service
désigné à cette fin de la Région de Bruxelles-Capitale.
L’implantation spécifique de l’entreprise concernée doit
par conséquent être examinée en cours de procédure
d’autorisation, en tenant compte de la présence de l’aéroport
et des zones résidentielles proches.
Les
résultats du dernier test du système d’alerte dans la Région
de Bruxelles-Capitale effectué le 6 janvier 2011
mettent en évidence un fonctionnement correct des sirènes. Je
n’ai pas connaissance d’entreprises qui ne prennent pas au
sérieux la limitation des risques. En outre, comme cela a été
dit, la sécurité d’une entreprise est contrôlée tant sur la
base d’exercices du plan d’urgence organisés en interne et
en externe que pendant les inspections des autorités
compétentes.
En
ce qui concerne la protection contre des actions terroristes, les
mêmes principes valent pour ces entreprises que pour d’autres.
Lorsque l’OCAM constate une menace accrue, le centre de crise
impose les mesures de protection nécessaires qui doivent être
exécutées par les agents de police, la police locale,
éventuellement, en fonction du niveau, soutenue par la police
fédérale. En outre, les entreprises prennent aujourd’hui déjà
elles-mêmes des mesures de prévention, tant permanentes que
graduelles, contre les intrus.
Pour
l’échange d’informations entre les entreprises et l’autorité
à propos de menaces et d’actions suspectes, on fait appel au
système early warning entre le centre de crise et le
point de contact central de la FEB.
En
réponse à la question relative à de nouvelles initiatives
politiques dans le domaine de la protection contre le terrorisme,
j’informe que le Conseil des ministres du 19 novembre 2010
a approuvé en première lecture un projet de loi relatif à
l’infrastructure critique et aux autres points d’intérêt
fédéral et d’intérêt local. Il s’agit de la transposition
d’une directive européenne qui doit être finalisée le plus
rapidement possible. Le Conseil d’État a rendu un avis le
9 décembre 2010. Lors du prochain Conseil des
ministres, je proposerai de déposer le projet au parlement.
Cette loi obligera les infrastructures critiques des secteurs de
l’énergie, des transports, des communications électroniques
et des finances à établir un plan de protection contre les
perturbations malveillantes de leurs activités et renforcera
encore la collaboration entre les services publics compétents.
Dans ce domaine également, les ministres respectifs compétents
pour ces secteurs organiseront des inspections.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – De inspectie
van Sevesobedrijven met een hoge drempel valt onder de
bevoegdheid van een inspectieteam samengesteld uit ambtenaren van
het betrokken gewest en van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en
Sociaal Overleg, afdeling van het toezicht op de chemische
risico’s. Laatstgenoemde afdeling valt onder de bevoegdheid van
de minister van Werk.
De
provinciegouverneurs zijn wettelijk verplicht om de bijzondere
nood- en interventieplannen van de Sevesobedrijven met een hoge
drempel op hun grondgebied minstens om de drie jaar te testen en
indien nodig te herzien en bij te werken. Het betrekken en
informeren van de bevolking is afhankelijk van de aard van de
oefening. Is het een communicatietest, een oefening met reële
inzet of nog wat anders?
De minister
van Binnenlandse Zaken moet de bevolking die door de gevolgen van
een Seveso-ongeval kan worden getroffen, minstens om de vijf jaar
informeren over het Sevesorisico, over de getroffen
beschermingsmaatregelen van overheid en exploitant en over de te
volgen gedragslijn bij een ongeval.
Zowel de
exploitanten van een Sevesobedrijf met een hoge drempel als de
overheid hebben verschillende verplichtingen om Seveso-ongevallen
te vermijden en de gevolgen van dergelijke ongevallen tot een
minimum te beperken. Zo dienen de exploitanten een intern
noodplan en een veiligheidsrapport op te stellen. Het
veiligheidsrapport is een document waarin de exploitant dient aan
te tonen dat hij de risico’s van zijn installaties beheerst en
dat hij de nodige maatregelen heeft genomen om zware ongevallen
te voorkomen en de gevolgen van dergelijke ongevallen te
beperken.
De
provinciegouverneurs zijn op hun beurt wettelijk verplicht om
voor alle Sevesobedrijven met een hoge drempel in hun provincie
een bijzonder nood- en interventieplan op te stellen. Het
opstellen van die plannen gebeurt op basis van het
veiligheidsrapport van de hogedrempelbedrijven en in overleg met
de betrokken actoren van de provinciale veiligheidscel.
In die
plannen dient onder andere een duidelijke risicoanalyse te worden
gemaakt van alle mogelijke ongevallenscenario’s die zich kunnen
voordoen en van de gevolgen die hieraan dienen te worden gegeven.
Op die manier kan efficiënt worden gereageerd in geval van een
incident in een dergelijk bedrijf.
Het verlenen
van de milieu- en exploitatievergunning van een Sevesobedrijf
valt onder de bevoegdheid van de hiertoe aangestelde dienst van
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De specifieke inplanting van
het betrokken bedrijf dient bijgevolg tijdens het genoemde
vergunningsproces te worden onderzocht, in het licht van de
aanwezigheid van de luchthaven en de nabije woonkernen.
Uit de
resultaten van de laatste sirenetest in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, op 6 januari 2011, blijkt dat de
sirenes terdege hebben gewerkt. Ik heb geen weet van bedrijven
die de risicobeperking niet ernstig nemen. Bovendien wordt, zoals
eerder aangehaald, de veiligheid van een bedrijf zowel op basis
van de georganiseerde interne en externe noodplanoefeningen als
tijdens inspectiebezoeken van de bevoegde overheden
gecontroleerd.
Wat de
bescherming tegen terroristische acties betreft, gelden voor deze
bedrijven dezelfde principes als voor andere bedrijven. Wanneer
OCAD een verhoogde dreiging vaststelt, schrijft het crisiscentrum
de nodige beschermingsmaatregelen voor die moeten worden
uitgevoerd door de politiediensten, de lokale politie, eventueel,
naargelang van het niveau, ondersteund door de federale politie.
Daarnaast nemen bedrijven vandaag reeds zelf
preventiemaatregelen, zowel permanente als graduele, tegen
ongewenst bezoek.
Voor de
informatie-uitwisseling tussen de bedrijfswereld en de overheid
op het vlak van dreigingen en verdachte handelingen wordt gebruik
gemaakt van het early warning-systeem tussen het
crisiscentrum en het centraal contactpunt van het VBO.
Als antwoord
op de vraag naar nieuwe beleidsinitiatieven op het vlak van
beveiliging tegen terrorisme, kan ik melden dat de Ministerraad
van 19 november 2010 in eerste lezing een voorontwerp
van wet heeft goedgekeurd betreffende de kritieke infrastructuur
en de andere punten van federaal belang en de punten van lokaal
belang. Het gaat om de omzetting van een Europese richtlijn die
dringend moest worden afgerond. De Raad van State heeft op
9 december 2010 advies uitgebracht en op de
eerstvolgende Ministerraad zal ik voorstellen het ontwerp bij het
parlement in te dienen. Door deze wet zullen de kritieke
infrastructuren in de sectoren energie, vervoer, elektronische
communicatie en financiën verplicht een beveiligingsplan tegen
kwaadwillige verstoring van hun activiteiten moeten opmaken en
zal de samenwerking tussen de bevoegde overheidsdiensten nog
worden verstrekt. Ook op dit domein zullen inspecties komen,
georganiseerd door de respectieve ministers die voor deze
sectoren bevoegd zijn.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Je remercie la ministre pour ces
explications. Je lui demande de contrôler effectivement deux
choses. Je n’ai pas l’impression, en effet, que les
entreprises Seveso et la Région de Bruxelles-Capitale
fournissent réellement de bonnes informations aux riverains. Je
m’étonne aussi de l’absence de contrôles structurels. La
réglementation me convainc mais je crains que les règles ne
soient pas toujours respectées dans la pratique et que la
population ne soit pas au courant de ce qu’elle doit faire en
cas de catastrophe.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Ik dank de minister voor deze uitleg. Ik
vraag de minister twee zaken echt te controleren. Ik heb immers
niet de indruk dat Sevesobedrijven en het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest echt goede informatie aan de omgeving verstrekken. Het
verbaast mij ook enigszins dat er niet echt structurele controles
worden uitgevoerd. De regelgeving overtuigt mij wel, maar ik
vrees dat de regels niet altijd in de praktijk worden nageleefd
en dat de bevolking echt niet op de hoogte is van wat ze moet
doen in geval van een ramp.
|
Demande
d’explications de Mme Caroline Désir à la ministre de
l’Intérieur sur «la présence et l’action éventuelles de
policiers ou de services de renseignements tunisiens sur le sol
belge» (nº 5-294)
|
Vraag
om uitleg van mevrouw Caroline Désir aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «mogelijke aanwezigheid en optreden van
Tunesische politie of inlichtingendiensten op het Belgisch
grondgebied» (nr. 5-294)
|
Demande
d’explications de Mme Zakia Khattabi à la ministre de
l’Intérieur sur «la présence de policiers et d’agents des
services de renseignements tunisiens sur le sol belge et leur
collaboration avec nos propres services» (nº 5-302)
|
Vraag
om uitleg van mevrouw Zakia Khattabi aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de aanwezigheid van Tunesische politie
en inlichtingendiensten op Belgisch grondgebied en hun
samenwerking met onze eigen diensten» (nr. 5-302)
|
M. le
président. – Je vous propose de joindre ces demandes
d’explications. (Assentiment)
|
De
voorzitter. – Ik stel voor deze vragen om uitleg samen te
voegen. (Instemming)
|
Mme Caroline
Désir (PS). – Nous suivons évidemment de près
l’actualité politique en Tunisie. Comme vous le savez, la
situation est aujourd’hui particulièrement préoccupante.
Nous savons
en effet que la répression des mouvements sociaux a entraîné,
début janvier, la mort de plusieurs dizaines de manifestants. À
cette occasion, la presse a dénoncé l’action de policiers
tunisiens en civil dans les rues de Bruxelles. Certains d’entre
eux auraient exercé une pression sur des opposants au régime du
président Ben Ali résidant en Belgique. La presse nous
apprenait que cette information aurait été confirmée par une
source au sein de la police fédérale.
Avez-vous
connaissance de la présence et des activités éventuelles de
policiers ou de services de renseignement tunisiens en Belgique ?
Dans l’affirmative, combien sont-ils et dans quel cadre
exercent-ils leur mission ? Dans la négative, avez-vous
pris contact avec votre homologue tunisien pour vérifier ces
informations ?
|
Mevrouw Caroline
Désir (PS). – We volgen van dichtbij de politieke
actualiteit in Tunesië, die momenteel bijzonder zorgwekkend is.
Het
neerslaan van de volksopstand had begin januari de dood van
tientallen manifestanten tot gevolg. Naar aanleiding daarvan
veroordeelde de pers het optreden van Tunesische politieagenten
in burger in de straten van Brussel. Sommigen onder hen zouden
druk uitgeoefend hebben op opposanten van het regime van
president Ben Ali die in België verblijven. Er werd gezegd dat
deze informatie bevestigd zou zijn door een bron bij de federale
politie.
Heeft
u weet van de aanwezigheid en van eventuele activiteiten van
Tunesische politieagenten of inlichtingendiensten in België? Zo
ja, hoeveel zijn het er en wat doen ze hier precies? Zo niet,
heeft u dan contact opgenomen met uw Tunesische collega om die
informatie na te trekken?
|
Mme Zakia
Khattabi (Ecolo). – La presse, à l’occasion de la
couverture médiatique des événements dramatiques qui ont
actuellement lieu en Tunisie, s’est fait l’écho de
témoignages de ressortissants tunisiens ou d’origine
tunisienne, dont il ressort que la communauté tunisienne de
Belgique serait encore et toujours soumise à un certain contrôle
de l’autorité tunisienne par le biais de policiers et/ou
d’agents des services de renseignement infiltrés. Selon le
journaliste, la police fédérale aurait confirmé l’information.
Confirmez-vous
également cette information ? Le cas échéant, pouvez-vous
nous éclairer sur les bases légales organisant cette
collaboration pour le moins curieuse, puisqu’il s’agirait
d’une présence « permanente » en dehors de toute
enquête précise qui justifierait le besoin d’une telle
collaboration.
Voici
quelques semaines, notre assemblée a voté un projet de loi
modifiant l’article 47octies du Code d’instruction
criminelle concernant la collaboration avec des infiltrants
étrangers. À cette occasion, mon groupe s’était déjà
inquiété du manque de balises et avait déposé des amendements
visant à cadrer ce type de collaboration et à éviter qu’elle
ne se fasse avec des États dont on sait qu’ils sont loin de
respecter les droits fondamentaux.
À l’aune
de l’actualité tunisienne qui, en réalité, ne fait que
mettre en lumière ce que d’aucuns savaient déjà, ne
pensez-vous pas qu’il y a lieu de redéfinir les critères
minimum nécessaires à la mise en place de telles
collaborations, dans le but de protéger nos concitoyens ?
|
Mevrouw Zakia
Khattabi (Ecolo). – Naar aanleiding van de dramatische
gebeurtenissen die zich momenteel in Tunesië afspelen,
verschenen in de pers getuigenissen van mensen van Tunesische
afkomst waaruit bleek dat de Tunesische gemeenschap van België
nog in het vizier wordt gehouden van de Tunesische overheid via
politieagenten en/of geïnfiltreerde agenten van de
inlichtingendiensten. Volgens de journalist zou de federale
politie deze informatie bevestigd hebben.
Kan
u dit ook bevestigen? Wat is de wettelijke grondslag voor deze,
op zijn minst vreemde, samenwerking aangezien het zou gaan om een
‘permanente’ aanwezigheid, buiten enig specifiek onderzoek,
dat zo’n samenwerking zou rechtvaardigen?
Enkele
weken geleden keurde onze assemblee een wetsontwerp goed tot
wijziging van artikel 47octies van het Wetboek van
Strafvordering met betrekking tot de samenwerking met
buitenlandse infiltranten. Onze fractie had daarbij al vragen
opgeworpen over de onduidelijke afbakening en ook amendementen
ingediend om dit soort samenwerking te regelen en om te vermijden
dat zou worden samengewerkt met staten die erom bekend staan het
niet zo nauw te nemen met de mensenrechten.
Denkt
u niet dat, nu de actualiteit in Tunesië aan het licht brengt
wat sommigen al wisten, de minimumvereisten voor een dergelijke
samenwerking moeten worden herzien met het oog op de bescherming
van onze medeburgers?
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – À ce jour, la
police fédérale ne dispose d’aucune information relative à
la présence éventuelle, sur le sol belge, de policiers ou de
membres des services de renseignement tunisiens.
En tout état
de cause, si la police fédérale devait se rendre compte de
l’activité illégale de tels fonctionnaires sur le territoire
belge, nos services dresseraient procès-verbal et en
informeraient le Parquet.
Par
ailleurs, la police fédérale n’est pas informée du fait
qu’un policier fédéral belge aurait confirmé cette présence
sur notre territoire.
En ce qui
concerne vos questions relatives au projet de loi en question, je
vous invite à interroger mon collègue, le ministre de la
Justice, qui est compétent dans cette matière.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – Tot op heden
heeft de federale politie geen weet van een eventuele
aanwezigheid op het Belgisch grondgebied van Tunesische
politiemensen of leden van de inlichtingendiensten.
Mocht
de federale politie illegale activiteiten van zulke mensen op het
Belgisch grondgebied opmerken, zouden onze diensten daarvan een
proces-verbaal opstellen en het parket waarschuwen.
De
federale politie heeft ook geen weet van het feit dat een lid van
de Belgische federale politie die aanwezigheid op ons grondgebied
zou hebben bevestigd.
Ik
nodig u uit om uw vragen met betrekking tot het desbetreffende
wetsontwerp te stellen aan mijn collega van Justitie, die
daarvoor bevoegd is.
|
Demande
d’explications de M. Bert Anciaux à la ministre de
l’Intérieur sur «l’importante augmentation des rixes
violentes opposant des jeunes» (nº 5-314)
|
Vraag
om uitleg van de heer Bert Anciaux aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de forse toename van zware
steekpartijen onder jongeren» (nr. 5-314)
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Des articles inquiétants sur une forte
hausse des bagarres de rue avec usage de couteaux, surtout parmi
les jeunes, envahissent les médias. Le port d’un couteau
serait de plus en plus accepté comme une évidence. Cela crée
un cercle vicieux : de plus en plus de jeunes s’arment
pour réagir avec virulence contre un nombre de plus en élevé
d’autres jeunes armés. Une spirale négative particulièrement
dangereuse a ainsi vu le jour et est clairement perçue.
La
ministre est-elle consciente de ce phénomène ? Sait-elle
que le nombre d’agressions à l’arme blanche, avec usage de
couteaux, a fortement augmenté entre 2007 et 2010 ?
Constate-t-elle comme moi une évolution inquiétante ?
Cette évolution est-elle liée à une augmentation des contrôles
du port de couteaux ? Comment ces contrôles sont-ils
effectués, quels en sont les effets ? Confisque-t-on ou
découvre-t-on de plus en plus de couteaux depuis 2007 ? La
ministre dispose-t-elle de chiffres à ce sujet ? Le
nombre de contrôles est-il augmenté en vue de juguler le port
d’armes illégales ? La ministre dispose-t-elle de
chiffres à ce sujet ? Quelle est l’évolution du nombre
de morts victimes de ces agressions depuis 2007 ? Cette
évolution n’exige-t-elle pas une limitation rapide de la vente
de ce genre de poignard, push dagger et canif ? La
ministre estime-t-elle encore prudent que les mineurs puissent
aussi acheter librement ces couteaux ? La ministre
dispose-t-elle d’un plan d’action pour mieux lutter contre ce
dangereux phénomène ? La ministre a-t-elle déjà organisé
une concertation à ce sujet avec la justice ? Les jeunes
sont-ils encore suffisamment dissuadés d’utiliser et de
posséder des armes blanches ? Dans la négative, de quels
instruments la ministre dispose-t-elle pour renforcer la
dissuasion ?
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – Verontrustende berichten over een
ernstige toename van straatgevechten met messen, vooral onder
jongeren, overwoekeren de media. Het dragen van een mes zou
steeds meer als een vanzelfsprekendheid worden aanvaard. Dat
creëert een vicieuze cirkel, waarbij steeds meer jongeren zich
bewapenen om virulent te reageren op steeds meer andere jongeren
die een wapen dragen. Zo ontstaat een bijzonder gevaarlijke,
negatieve spiraal, die zich nu al duidelijk laat voelen.
Is de
minister zich bewust van dit fenomeen? Weet de minister dat het
aantal geregistreerde steekpartijen met messen van 2007 tot 2010
sterk is toegenomen? Deelt de minister mijn vaststelling dat het
hier gaat om een onrustbarende evolutie? Gaat deze evolutie
gepaard met een toename van de controles op het dragen van
steekmessen? Hoe worden ze aangepakt, welke effecten hebben ze?
Worden er sinds 2007 steeds meer messen in beslag genomen of
ontdekt? Beschikt de minister hier over cijfermateriaal? Stijgt
het aantal controles met het oog op het beteugelen van de
illegale wapendracht? Beschikt de minister hier over cijfers? Hoe
evolueert het aantal dodelijke slachtoffers van die steekpartijen
sinds 2007? Smeekt deze evolutie niet om een snelle beperking van
de verkoop van dit soort dolkmessen, palmmessen en vouwmessen?
Oordeelt de minister het nog langer verantwoord dat ook
minderjarigen die messen vrij kunnen kopen? Beschikt de minister
ondertussen over een actieplan om dit gevaarlijke fenomeen beter
te bestrijden? Organiseerde de minister hierover al overleg met
Justitie? Is het afschrikkingseffect van het gebruik en bezit van
steekwapens bij de jongeren nog voldoende groot? Zo neen, over
welke instrumenten beschikt de minister om dat
afschrikkingseffect opnieuw groter te maken?
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – Les chiffres pour
coups et blessures sont les suivants : 641 cas en 2007, 685
en 2008, 696 en 2009 et 123 pour le premier trimestre 2010. Pour
les meurtres et homicides, il y a eu 143 cas en 2007 avec
utilisation d’une arme blanche, 150 en 2008, 153 en 2009 et 45
au cours du premier trimestre 2010.
Vu
l’augmentation de la criminalité parmi les jeunes de moins de
25 ans, principalement dans les villes ainsi que dans et autour
des centres de délassement, le plan national de sécurité a
fixé cette criminalité comme priorité. Cela signifie que tant
la police locale que la police fédérale doivent exercer
suffisamment de contrôles autour de ces centres et dans les
transports publics.
À
l’occasion d’opérations de grande envergure, les services de
police recherchent non seulement de la drogue ou du matériel de
cambriolage mais aussi des armes illégales. Des procès-verbaux
sont dès lors régulièrement dressés pour possession d’armes
interdites ; des couteaux et coups de poing américains
entre autres sont saisis. Il n’existe pas de chiffres
centralisés sur le nombre de contrôles policiers du port
d’armes illégales.
Lorsque,
pendant un contrôle ou un service d’ordre, la police tombe sur
une personne en possession d’un couteau non qualifié d’arme
illégale, elle procède à une saisie administrative de ce
dernier aussi longtemps que nécessaire pour le maintien de
l’ordre public.
Il
n’existe pas davantage de chiffres centralisés sur le nombre
de couteaux saisis ou découverts.
En
ce qui concerne l’éventuel renforcement de la loi sur les
armes, je renvoie à la compétence du ministre de la Justice.
La
prévention d’agressions à l’arme blanche parmi les jeunes
est à mes yeux une tâche importante de tous les organes de la
société qui, d’une manière ou d’une autre, sont concernés
par le contrôle social.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – De cijfers
voor slagen en verwondingen zijn de volgende: 641 gevallen in
2007, 685 in 2008, 696 in 2009 en 123 in het eerste kwartaal van
2010. Voor moord en doodslag waren er 143 gevallen in 2007
waarbij een steekwapen werd gebruikt, 150 in 2008, 153 in 2009 en
45 in het eerste kwartaal van 2010.
In het
Nationaal Veiligheidsplan werd de criminaliteit bij jongeren tot
25 jaar als prioriteit gesteld ‘gezien de toename van deze
criminaliteit in vooral de steden en in en rond uitgaanscentra’.
Dat betekent dat zowel de lokale als de federale politie
voldoende controles moeten uitvoeren in de omgeving van
uitgaansbuurten en op het openbaar vervoer.
Naar
aanleiding van grootscheepse acties gaat de aandacht van de
politiediensten niet enkel uit naar de opsporing van drugs of
inbraakmateriaal, maar ook naar illegale wapens. Het gebeurt dan
ook geregeld dat processen-verbaal worden opgesteld voor verboden
wapenbezit, waarbij onder meer messen en boksijzers in beslag
worden genomen. Er zijn geen gecentraliseerde cijfers beschikbaar
over het aantal politiecontroles naar illegale wapens.
Wanneer de
politie tijdens een controle of tijdens een ordedienst een
persoon aantreft in het bezit van een mes dat niet als illegaal
wapen staat gecatalogeerd, zal zij dit mes bestuurlijk in beslag
nemen, zo lang dat noodzakelijk is voor de handhaving van de
openbare orde.
Ook hier
zijn geen gecentraliseerde cijfers beschikbaar over het aantal in
beslag genomen of ontdekte messen.
Wat het
eventueel aanscherpen van de wapenwet betreft, verwijs ik naar de
bevoegdheid van de minister van Justitie.
Inzake
preventie van steekpartijen onder jongeren, denk ik dat eveneens
een belangrijke taak is weggelegd voor alle maatschappelijke
instanties die op één of andere manier betrokken zijn bij de
sociale controle.
|
M. Bert
Anciaux (sp.a). – Les chiffres montrent clairement une
augmentation. Je me réjouis que le phénomène soit considéré
comme une priorité. J’espère que l’on tiendra la situation
à l’œil. Je réfléchirai quand même à une réglementation
éventuellement plus stricte car nombre de ces armes ne sont pas
illégales mais néanmoins particulièrement dangereuses.
|
De heer Bert
Anciaux (sp.a). – De cijfers zijn duidelijk: er is
inderdaad een stijging. Ik ben blij dat dit als een prioriteit
wordt beschouwd. Ik hoop dat dit verder in het oog wordt
gehouden. Ik ga toch eens nadenken over een eventuele strengere
regelgeving, want veel van die wapens zijn niet illegaal, maar
wel bijzonder gevaarlijk.
|
M. le
président. – Il conviendrait peut-être de légiférer à
propos des armes factices imitant les armes réelles. Des
policiers avec lesquels je me suis entretenu dernièrement ont
attiré mon attention sur le fait qu’il est impossible de faire
la différence entre les deux et jugent dès lors qu’il serait
temps d’interdire la vente libre de ces armes factices. C’est
un autre problème, me direz-vous, mais quand même proche du
sujet qui nous occupe.
|
De
voorzitter. – Misschien moet er een wettelijke regeling
komen voor namaakwapens. Politiemensen zeggen mij dat het
onmogelijk is om namaakwapens van echte wapens te onderscheiden
en daarom vinden ze dat de verkoop ervan moet worden verboden.
Dat is wellicht een ander probleem, maar met raakpunten met dit
onderwerp.
|
Demande
d’explications de M. Huub Broers à la ministre de
l’Intérieur sur «la zone de police AMOW» (nº 5-326)
|
Vraag
om uitleg van de heer Huub Broers aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de politiezone AMOW» (nr. 5-326)
|
M. Huub
Broers (N-VA). – En décembre, le conseil communal de
Wemmel a adopté de justesse la dotation 2011 à la zone de
police AMOW avec 9 voix pour, 5 contre et 9 abstentions.
Malgré
leur présomption irréfragable, les conseillers francophones ont
exprimé leur mécontentement sur la collaboration au sein de
cette zone de la Région flamande. Ils ont demandé une
collaboration avec les zones de police bruxelloises parce que,
selon un conseiller, Wemmel est confrontée en matière de
criminalité à des problèmes semblables à ceux de la Région
bruxelloise.
Selon
la majorité du conseil de Wemmel, ils sont de ce fait – je ne
suis pas en mesure d’établir le lien – confrontés à un
problème linguistique.
Pourtant,
selon les arrêts du Conseil d’État et de la Cour
constitutionnelle, la commune de Wemmel est, d’un point de vue
administratif, une commune unilingue de la Région flamande. La
Cour constitutionnelle s’est prononcée en ce sens dans l’arrêt
26/98 sur la région de langue néerlandaise : « Bien
que les lois coordonnées sur l’emploi des langues en matière
administrative prévoient à l’intention des habitants
francophones des communes périphériques une réglementation
particulière qui les autorise à utiliser la langue française
dans leurs relations avec les services locaux et qui impose à
ces services l’obligation d’utiliser la langue française
dans les circonstances précisées dans ces lois, cette
réglementation ne porte pas atteinte au caractère en principe
unilingue de la région de langue néerlandaise à laquelle ces
communes appartiennent. Ceci implique que la langue qui doit y
être utilisée en matière administrative est en principe la
langue néerlandaise et que des dispositions qui autorisent
l’emploi d’une autre langue ne peuvent avoir pour effet qu’il
soit porté atteinte à la primauté de la langue néerlandaise
garantie par l’article 4 de la Constitution ».
Le
concept de région linguistique n’est donc pas simplement
descriptif. C’est bien un concept juridique. La région de
langue néerlandaise est le territoire où le néerlandais doit
être utilisé dans un certain nombre de domaines que la loi
énumère formellement : l’administration, l’enseignement,
la justice, les entreprises. La région de langue néerlandaise,
y compris Wemmel, est donc unilingue néerlandaise.
Le
bourgmestre, chef de la police, a même une présomption
réfragable de la connaissance du néerlandais. Les facilités
visent uniquement à aider les habitants de cette commune dans
leurs contacts avec les services publics. Incorporer la commune
dans un territoire bilingue constituerait une infraction à
l’emploi des langues en matière administrative et modifierait
de facto la subdivision en régions linguistiques garantie par la
Constitution. Des problèmes juridiques pourraient donc justement
apparaître si la commune était rattachée à une zone bilingue.
Jusqu’à nouvel ordre, un conseiller communal ne peut pas
encore décider à quelle zone linguistique sa commune appartient
ni que sa police fera partie du territoire d’une autre région
linguistique.
Pour
moi, c’est le fonctionnement de la zone de police qui prime. Je
n’en fais donc pas un incident linguistique.
Que
fera la ministre si le conseil adopte une proposition officielle
de rattachement à une zone bruxelloise bilingue ?
Vu
que les budgets des zones de police sont aussi contrôlés par
l’administration fédérale, je voudrais savoir ce qui se
passera si le conseil n’adopte pas la dotation à la zone de
police AMOW. Cela aurait déjà pu être le cas par exemple à
l’occasion d’une révision du budget. La zone serait alors
théoriquement paralysée.
La
ministre reste-t-elle d’avis qu’une commune peut uniquement
faire partie d’une zone de police de son propre arrondissement,
en l’occurrence celui de Hal-Vilvorde ? La ministre
attirera-t-elle l’attention de la commune de Wemmel sur ses
obligations légales en la matière ?
|
De heer Huub
Broers (N-VA). – In december heeft de gemeenteraad van
Wemmel de dotatie 2011 aan de politiezone AMOW slechts nipt
goedgekeurd met 9 stemmen voor, 5 tegen en 9 onthoudingen.
De –
ondanks hun onweerlegbaar vermoeden – Franstalige raadsleden
uitten hun ongenoegen over de samenwerking binnen deze zone van
het Vlaamse Gewest. Zij vragen een samenwerking met de Brusselse
politiezones omdat – ik citeer een bijzonder aantrekkelijk
argument van een raadslid – ‘Wemmel op het vlak van
criminaliteit gelijkaardige problemen heeft als het Brusselse
Gewest’.
Volgens de
meerderheid in de Wemmelse raad zitten ze daardoor – ik kan het
verband niet leggen – nu met een taalprobleem.
De gemeente
Wemmel is volgens arresten van de Raad van State en het
Grondwettelijk Hof nochtans bestuurlijk een ééntalige gemeente
in het Vlaamse Gewest. Zo oordeelde het Grondwettelijk Hof in het
arrest 26/98 over het Nederlandse taalgebied: ‘Hoewel de
gecoördineerde wetten over het gebruik van de talen in
bestuurszaken ten behoeve van Franstalige inwoners in de
randgemeenten in een bijzondere regeling voorzien die hen
toestaat hun betrekkingen met de plaatselijke diensten in het
Frans te voeren en die aan die diensten de verplichting opleggen
om in bepaalde in die wetten nader omschreven omstandigheden het
Frans te gebruiken, doet die regeling geen afbreuk aan het
principieel eentalige karakter van het Nederlandse taalgebied,
waartoe die gemeenten behoren. Zulks impliceert dat de taal die
er in bestuurszaken moet worden gebruikt in beginsel het
Nederlands is en dat bepalingen die het gebruik van een andere
taal toestaan niet tot gevolg mogen hebben dat afbreuk wordt
gedaan aan de door artikel 4 van de Grondwet gewaarborgde
voorrang van het Nederlands.’
Het begrip
‘taalgebied’ is dus niet louter beschrijvend bedoeld. Het is
wel degelijk een juridisch begrip. Het Nederlandse taalgebied is
het gebied waar het Nederlands moet worden gebruikt voor een
aantal domeinen die de wet uitdrukkelijk opsomt: bestuur,
onderwijs, justitie, bedrijfsleven. Het Nederlandse taalgebied,
inclusief Wemmel, is eentalig Nederlands.
De
burgemeester, hoofd van politie, heeft zelfs een weerlegbaar
vermoeden van de taalkennis van het Nederlands. De faciliteiten
zijn alleen bedoeld om de inwoners van die gemeente in hun
contacten met openbare diensten te helpen. De gemeente indelen
bij een tweetalig gebied zou dus een inbreuk zijn tegen het
bestuurlijk taalgebruik en zou de facto de door de Grondwet
gewaarborgde indeling in taalgebieden wijzigen. De juridische
problemen zouden dus net kunnen opduiken als ze bij een
tweetalige zone zouden aansluiten. Tot nader order kan een
gemeenteraad nog niet beslissen tot welke taalzone zijn gemeente
behoort of dat haar politie deel zal uitmaken van een anderstalig
gebied.
Voor mij
primeert de werking van de politiezone. Ik maak hier dan ook geen
taalpolitiek incident van.
Wat zal de
minister doen als de raad een officieel voorstel zou goedkeuren
om aan te sluiten bij een tweetalige Brusselse zone?
Aangezien de
budgetten van de politiezones ook door de federale administratie
gecontroleerd worden, zou ik graag willen weten wat er gebeurt
indien de raad in de toekomst geen goedkeuring zou geven aan de
politiedotatie AMOW. Dit zou bijvoorbeeld al het geval kunnen
zijn bij een budgetherziening. De werking van de zone zou dan in
theorie stilvallen.
Blijft de
minister erbij dat een gemeente slechts kan toetreden tot een
politiezone uit het eigen arrondissement, in casu
Halle-Vilvoorde? Zal de minister de gemeente Wemmel nu al
duidelijk maken wat haar wettelijke verplichtingen ter zake zijn?
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – L’article 9
de la loi sur la police intégrée n’autorise pas une zone de
police à intégrer des communes qui font partie d’une autre
province. La législation est suffisamment claire. Si l’on s’en
écarte, le parlement devra d’abord modifier la loi.
Un
réaménagement d’une zone de police n’est d’ailleurs pas
une décision unilatérale. Le partenaire, à savoir la ou les
zones concernées, doit évidemment marquer son accord.
La
possibilité légale de changer de zone a pris fin au
1er janvier 2011. Toute modification devra
désormais faire l’objet d’une proposition loi ou d’un
projet de loi.
Une
modification du nombre d’arrondissements judiciaires à la
suite d’un redécoupage du paysage judiciaire influencera
peut-être le paysage policier. Il est évidemment prématuré de
se prononcer à ce sujet. Tout dépendra des lois que le
parlement adoptera.
En
ce qui concerne la deuxième question, la loi prévoit un certain
nombre de solutions. Une clé de répartition alternative, la
règle 60/20/20, peut être imposée.
Cette
possibilité figure à l’article 40 de la loi. Une
deuxième possibilité est l’inscription d’office au budget
par le gouverneur. C’est une application du contrôle
spécifique réglé par les articles 71 à 76 de la loi.
Pour ceux que cela intéresse, j’ai ces articles sous la main.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – Artikel 9
van de wet op de geïntegreerde politie laat niet toe dat een
politiezone wordt gevormd bestaande uit gemeenten die behoren tot
een andere provincie. De wetgeving is voldoende duidelijk. Als
daarvan wordt afgeweken, zal het parlement eerst de wet moeten
aanpassen.
Een
herschikking van een politiezone is overigens geen unilaterale
beslissing. Ook de partner, de zones of de zone die men op het
oog heeft, moet uiteraard akkoord gaan.
De wettelijk
gecreëerde mogelijkheid van zoneverandering verliep op
1 januari 2011. Een wijziging zal voortaan het voorwerp
van een wetsvoorstel of wetsontwerp moeten uitmaken.
Een
wijziging van het aantal gerechtelijke arrondissementen ingevolge
een herindeling van het gerechtelijk landschap zal mogelijk een
invloed hebben op het politielandschap. Het is uiteraard nog te
vroeg om hierover uitspraken te doen. Alles zal afhangen van de
wetten die het parlement in de toekomst zal goedkeuren.
Wat de
tweede vraag betreft, voorziet de wet in een aantal oplossingen.
Er kan een alternatieve verdeelsleutel, de 60/20/20-regel, worden
opgelegd.
Die vindt
men terug in artikel 40 van de wet. Een tweede mogelijkheid
is de ambtshalve inschrijving in de begroting door de gouverneur.
Dat is een toepassing van het specifiek toezicht geregeld bij de
artikelen 71 tot 76 van de wet. Voor de geïnteresseerde
leden heb ik die artikelen bij.
|
Demande
d’explications de Mme Fabienne Winckel à la ministre de
l’Intérieur sur «la réglementation sur le transport
transfrontalier professionnel d’euros en espèces» (nº 5-329)
|
Vraag
om uitleg van mevrouw Fabienne Winckel aan de minister van
Binnenlandse Zaken over «de regelgeving over het professioneel
grensoverschrijdend transport van eurocontanten» (nr. 5-329)
|
Mme Fabienne
Winckel (PS). – La proposition de réglementation sur le
transport transfrontalier professionnel d’euros en espèces a
pour objectif de faciliter ce type de transport dans la zone euro
ainsi que la libre circulation de la monnaie unique. Elle devrait
donc harmoniser les différentes réglementations nationales via
un ensemble de règles communes s’appliquant aux opérations
transfrontalières de transport et exclure les opérations
nationales.
L’étude
d’impact de la Commission européenne prévoit que les
concurrents des entreprises de transport de fonds établies
actuellement en Belgique pourront venir de France, du Luxembourg
et des Pays-Bas. Les transporteurs de fonds pourront donc se
déplacer d’une place sécurisée à une autre et desservir des
clients sur leur passage. La seule limite sera que le
transporteur devra provenir de l’étranger et y retourner le
soir, ce qui sera aisé vu la petite taille de la Belgique qui
pourrait être traversée de multiples fois par des transports
transfrontaliers.
Concernant
la rémunération et le régime de sécurité sociale auquel
seront soumis les travailleurs, le projet actuel de règlement
prévoit l’application à tous les transporteurs de fonds
transfrontaliers de la directive 96/71/CE relative au détachement
de travailleurs effectué dans le cadre d’une prestation de
services. L’ESTA, fédération patronale européenne qui
représente 90% de l’industrie du transport de fonds en Europe,
estime à ce sujet que « les règles de protection
financière s’appliquant au personnel de transport de fonds
devraient prendre en compte la valeur de tous les avantages,
financiers et en nature, et non seulement le niveau de salaire et
les heures supplémentaires ». Ce qui inquiète l’ESTA et
les syndicats, c’est que le projet de règlement ne précise
pas la question du salaire minimum.
De plus, le
transport de fonds est une activité exposée à des risques
importants relatifs à la sécurité des convoyeurs de fonds et
de la population. Les États membres appliquent donc des règles
strictes en ce qui concerne le nombre minimal de convoyeurs de
fonds, le blindage des véhicules, la formation des convoyeurs,
les systèmes intelligents de neutralisation de billets, etc.
Le règlement
européen prévoit deux hommes d’équipage pour tout transport
CIT alors qu’il est dorénavant possible en Belgique de faire
du CIT light avec un seul homme. Quelle est la règle qui
prévaudra ? Un seul homme suffirait-il puisque c’est
prévu par la législation belge ?
Les
multinationales qui sont actuellement actives sur le territoire
belge pourraient-elles décider de passer par les pays
limitrophes pour les activités de CIT, surtout si le coût
patronal y est moindre ? N’y aura-t-il pas concurrence
entre les entreprises filiales d’une même multinationale ?
L’application
de la directive 96/71/CE à tous les transports de fonds
transfrontaliers n’entraînera-t-elle pas du dumping social
étant entendu que de nombreux pays offrent une couverture
sociale moins avantageuse que la Belgique ? Le principe de
concurrence sur un pied d’égalité ne sera-t-il pas remis en
cause par ce règlement ?
Le règlement
concerne-t-il le salaire minimum sectoriel ou
interprofessionnel ?
Les règles
de sécurité des États membres les plus exigeants seront-elles
maintenues ?
Vu les
différences entre les modèles de formation appliqués dans
l’ensemble des États membres, ne faudrait-il pas mettre en
place un examen de compétences plutôt que de fixer un nombre
précis d’heures de formation ?
|
Mevrouw Fabienne
Winckel (PS). – Het voorstel van regelgeving over het
professioneel grensoverschrijdend transport van eurocontanten
heeft de vergemakkelijking van dit type transport in de eurozone
en het vrije verkeer van de eenheidsmunt tot doel. Het zou de
verschillende nationale regelgevingen dus moeten harmoniseren via
een geheel van gemeenschappelijke regels die van toepassing zijn
op grensoverschrijdende transportoperaties en nationale operaties
moeten uitsluiten.
De
effectenstudie van de Europese Commissie verwacht dat de
concurrentie voor de huidige in België gevestigde
transportondernemingen zou kunnen komen uit Frankrijk, Luxemburg
en Nederland. De geldtransporteurs zullen zich dus kunnen
verplaatsen van de ene verzekerde plaats naar de andere en de
klanten op hun doortocht bedienen. De enige beperking zal zijn
dat de transporteur in het buitenland gevestigd moet zijn en er
de avond zelf nog moet terugkeren, wat gemakkelijk zal zijn omdat
België zo klein is dat het enkele keren per dag door
grensoverschrijdende transporteurs kan worden doorkruist.
Wat
betreft de bezoldiging en het socialezekerheidsstelsel waaraan de
werknemers onderworpen zijn, voorziet het huidige voorstel van
regelgeving in de toepassing op alle grensoverschrijdende
geldtransporten van de richtlijn 96/71/EG van het Europees
Parlement en de Raad van 16 december 1996 betreffende
de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het
verrichten van diensten. De ESTA (European Security Transport
Association), een Europese werkgeversorganisatie die 90% van de
geldtransportindustrie in Europa vertegenwoordigt, is hierover
van mening dat de regels van financiële bescherming die van
toepassing zijn op het personeel van de geldtransporten, rekening
zouden moeten houden met de waarde van alle voordelen, zowel de
financiële als die in natura, en niet alleen met de lonen en de
overuren. Wat de ESTA en de vakbonden verontrust, is dat het
voorstel van regelgeving niets vermeldt over het minimumloon.
Het
geldtransport is bovendien een activiteit waaraan zware risico’s
voor de transporteurs en de bevolking verbonden zijn. De
lidstaten passen dus zeer strenge regels toe wat betreft het
minimumaantal bewakers bij geldtransporten, de bepantsering van
de voertuigen, intelligente systemen voor de vernietiging van
biljetten, enzovoort.
De
Europese regelgeving voorziet in een ploeg van twee begeleiders
voor elk CIT-transport, terwijl het in België mogelijk is
CIT-light transporten te doen met één begeleider. Welke regel
zal hier doorslaggevend zijn? Zal één begeleider voldoende zijn
omdat het zo bepaald is in de Belgische wetgeving?
Zullen
de multinationals die momenteel op het Belgische grondgebied
actief zijn, kunnen kiezen voor onze aangrenzende landen voor hun
CIT-activiteiten, vooral omdat de werkgeversbijdragen er lager
zijn? Zal er geen concurrentie ontstaan tussen filialen van
eenzelfde multinational?
Zal
de toepassing van de richtlijn 96/71/EG op alle
grensoverschrijdende geldtransporten geen sociale dumping tot
gevolg hebben, aangezien talrijke landen een minder voordelig
socialezekerheidsstelsel hebben dan België? Zal de regelgeving
het principe van de concurrentie op voet van gelijkheid niet op
de helling zetten?
Heeft
de regelgeving betrekking op het sectorale of op het
interprofessionele minimumloon?
Zullen
de strengste veiligheidsregels in de lidstaten gehandhaafd
blijven?
Moet
er, gelet op de verschillen tussen de opleidingsmodellen in de
verschillende lidstaten, geen competentie-examen worden
georganiseerd in plaats van een zeker aantal opleidingsuren te
bepalen.
|
Mme Annemie
Turtelboom, ministre de l’Intérieur. – Ce projet de
règlement n’est pas encore définitif. Il a été approuvé
unanimement en conseil Ecofin et il est actuellement en
discussion au Parlement européen. Mes réponses se fondent dès
lors sur le texte du projet tel qu’il a été déposé au
Parlement européen et porteront seulement sur les questions
relatives à la sécurité et à la formation. Je vous invite à
interroger M. Reynders, ministre des Finances, pour obtenir
plus de détails sur le règlement ainsi qu’à Mme Milquet,
ministre de l’Emploi, pour les questions relatives à l’emploi
et au travail.
Ce règlement
prévoit un système d’autorisations particulier pour les
transports transfrontaliers de billets de banque au sein de la
zone euro. Pour tous les autres transports, les règles de droit
interne des États membres restent d’application. Une
entreprise qui souhaite obtenir une autorisation pour le
transport transfrontalier de fonds doit déjà être autorisée à
pratiquer ce type de transport dans son pays d’origine. Si
aucun système d’autorisation n’existe dans le pays
d’origine, l’entreprise doit prouver qu’elle a exercé du
transport de valeurs dans son pays d’origine pendant au moins
vingt-quatre mois.
Les agents
provenant d’une entreprise étrangère, qui effectueront du
transport transfrontalier dans notre pays, doivent suivre une
formation complémentaire dont le programme et le nombre d’heures
sont définis. Aucun examen n’est prévu. Cette disposition a
été arrêtée après concertation avec les partenaires sociaux
concernés au niveau européen.
Le règlement
offre à la Belgique la possibilité de soumettre le transport
transfrontalier aux mêmes conditions de sécurité que le
transport interne belge.
Le transport
CIT light peut être réalisé avec un seul agent de
gardiennage lorsque le parcours s’effectue sur le territoire
belge. Le transport transfrontalier d’argent, quant à lui,
nécessitera la présence de deux agents de gardiennage.
|
Mevrouw Annemie
Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. – Dit voorstel
van regelgeving is nog niet definitief. Het is in de Ecofin-Raad
unaniem goedgekeurd en wordt thans behandeld in het Europees
Parlement. Mijn antwoorden zijn bijgevolg gebaseerd op de tekst
van het voorstel zoals het in het Europees Parlement is ingediend
en zullen uitsluitend betrekking hebben op de vragen over de
veiligheid en de opleiding. Ik nodig u uit de heer Reynders,
minister van Financiën, te ondervragen voor meer details over de
regelgeving en mevrouw Milquet, minister van Werk, voor meer
uitleg over de werknemersaspecten.
De
regelgeving voorziet in een specifiek vergunningssysteem voor
grensoverschrijdende transporten van bankbiljetten in de
eurozone. Voor alle andere transporten zijn de regels van intern
recht van elke lidstaat van toepassing. Een bedrijf dat een
vergunning voor grensoverschrijdende geldtransporten wil, moet in
zijn land van oorsprong al beschikken over een vergunning voor
dergelijke transporten. Als in dat land van oorsprong geen enkel
vergunningssysteem bestaat, moet het bedrijf bewijzen dat het in
zijn land van oorsprong al gedurende ten minste vierentwintig
maanden waardetransporten heeft verricht.
De
agenten van een buitenlandse onderneming die in ons land
grondsoverschrijdende transporten verrichten, moeten een
bijkomende opleiding volgen waarvan het programma en het aantal
uren vastgelegd zijn. Er is in geen enkel examen voorzien. Deze
bepaling werd op het Europees niveau vastgelegd na overleg met de
betrokken sociale partners.
De
regelgeving biedt België de mogelijkheid het grensoverschrijdend
geldtransport te onderwerpen aan dezelfde veiligheidsvoorwaarden
als het binnenlands transport.
Het
CIT-lighttransport kan worden uitgevoerd met één enkele
bewakingsagent als het parcours volledig op Belgisch grondgebied
ligt. grensoverschrijdend geldtransport vergt de aanwezigheid van
twee bewakingsagenten.
|
(La
séance est levée à 11 h 30.)
|
(De
vergadering wordt gesloten om 11.30 uur.)
|