3-208

3-208

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 15 MAART 2007 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van mevrouw Jacinta De Roeck aan de vice-eersteminister en minister van Begroting en Consumentenzaken over «koppelverkoop in de telecommunicatiesector» (nr. 3-2185)

De voorzitter. - Mevrouw Gisèle Mandaila Malamba, staatssecretaris voor het Gezin en Personen met een handicap, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, antwoordt.

Mevrouw Jacinta De Roeck (SP.A-SPIRIT). - De wet op de handelspraktijken is streng wat de koppelverkoop betreft. België is een van de zeldzame landen met een verbod op koppelverkoop en er zijn nauwelijks uitzonderingen op dit verbod. Recentelijk werden echter twee wijzigingen aangebracht.

De eerste wijziging kwam er in 2005 via een meerderheidsamendement op de telecomwet om het gezamenlijk aanbieden van telefonie, internet, tv-diensten, decoders en modems mogelijk te maken.

Een tweede wijziging kwam er met de goedkeuring van het pakket Internet voor iedereen. De wetgever wijzigde de wet op de handelspraktijken om de koppelverkoop van een pc, software en een eID-kaartlezer mogelijk te maken.

Een recenter fenomeen is echter de koppelverkoop van pc's en software. Pc's worden steeds vaker aangeboden in combinatie met het besturingssysteem Windows van Microsoft. De consument heeft geen keuze: hij moet het besturingssysteem erbij nemen als hij deze of gene pc koopt. Wil hij het besturingssysteem niet, dan moet hij dezelfde prijs betalen.

Als het principe van de telecomwet, dat telecommunicatieproducten ook apart moeten worden aangeboden tegen de gebruikelijke prijs, hier consequent wordt doorgetrokken, betreft dit niet alleen een geval van koppelverkoop, maar ook van concurrentievervalsing. Immers, andere besturingssystemen kunnen niet concurrentieel zijn met een besturingssysteem dat zonder meerkost bij het merendeel van de verkochte pc's wordt aangeboden.

Valt de koppelverkoop van pc's en besturingssystemen onder de wet op de handelspraktijken of onder de telecomwet van 2005? Is de aangehaalde verkooptechniek wettelijk?

Hebben de nationale mededingingsautoriteiten de koppelverkoop van pc's en besturingssystemen al onderzocht? Zo nee, zal de minister dan een initiatief in die zin nemen? Zo ja, hoe ver staat het onderzoek? Wat zijn de voorlopige resultaten en wat zijn de mogelijke sancties?

Mevrouw Gisèle Mandaila Malamba, staatssecretaris voor het Gezin en Personen met een handicap, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. - Het samen aanbieden van computers en besturingssoftware valt onder de artikelen 54 en volgende van de wet van 14 juli 1991 op de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument. Deze praktijk valt niet onder de wet betreffende de elektronische communicatie, die stelt dat één van de bestanddelen van de gezamenlijke aanbieding moet bestaan in `intermediaire interactieve producten'. Deze laatste bepaling werd vooral ingevoerd als gevolg van de convergentie in de elektronische communicatie.

Het verbod op koppelverkoop is onder meer in de wet op de handelspraktijken opgenomen om de consument tegen prijsbewimpeling en nutteloze aankopen te beschermen en normale mededingingsvoorwaarden in te stellen.

Eén van de uitzonderingen op dat verbod betreft het samen aanbieden van producten of diensten die een geheel vormen.

Of iets als een geheel kan worden beschouwd, dient in de eerste plaats te worden nagegaan vanuit het oogpunt van de consument. Van zodra er bij de consument een gewoonte is gegroeid om de onderscheiden producten of diensten tegelijk aan te kopen, zodat zijn aankoopbeslissing niet meer op substantiële wijze beïnvloed wordt door het feit dat de producten of diensten gezamenlijk worden aangeboden, kan men spreken van een geheel in de zin van artikel 55, 1. van de wet betreffende de handelspraktijken.

Bij het merendeel van de consumenten is het nog altijd zo dat er bij de aankoop van een computer van wordt uitgegaan dat die is uitgerust met de nodige besturingssoftware. Het is dus in hoofde van de consument nog altijd gangbaar om de twee samen aan te kopen. Daarom wordt beschouwd dat er in dit geval sprake is van een geheel, aangeboden tegen een totale prijs. Het gaat dus om een toegelaten gezamenlijk aanbod.

De gezamenlijke verkoop van computers en besturingssoftware mag niet leiden tot belemmering van de vrije concurrentie, die de basis vormt van ons economisch bestel. De economische mededinging behoort evenwel tot de bevoegdheid van de Minister van Economie.

Mevrouw Jacinta De Roeck (SP.A-SPIRIT). - Vorige vrijdag werd hier een vergadering gehouden rond armoede. De digitale kloof wordt voor steeds meer mensen een kenniskloof. Eén van de grote problemen voor hen is dat software duur is en meestal gekoppeld aan een pc verkocht wordt. Daardoor behoudt die software ook een dominantie op de markt. Zeker voor bepaalde bevolkingsgroepen is van het belang dat concurrentie tussen softwarepakketten mogelijk is. Dan kunnen die mensen een goedkope, meestal tweedehandse, computer kopen, samen met een betaalbaar en degelijk softwarepakket.