3-173

3-173

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 29 JUNI 2006 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van de heer Stefaan Noreilde aan de minister van Mobiliteit en aan de staatssecretaris voor Overheidsbedrijven over «zwartrijden bij de NMBS» (nr. 3-1746)

De voorzitter. - Mevrouw Gisèle Mandaila Malamba, staatssecretaris voor het Gezin en Personen met een handicap, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, antwoordt.

De heer Stefaan Noreilde (VLD). - In de algemene beleidsnota 2006 van de minister van Mobiliteit staat dat de regering iets wil doen aan de groeiende criminaliteit rond het zwartrijden op de treinen. Dat is nodig want veel gevallen van agressie tegenover medewerkers van de NMBS blijken te worden veroorzaakt door een discussie over een ongeldig vervoersbewijs.

Hoeveel zwartrijders hebben de controleurs van de NMBS gevat van 2002 tot op heden?

Welk bedrag aan boetes werd hiervoor in ieder van die jaren uitgeschreven? Hoeveel werd effectief geïnd?

Hoeveel gevallen van agressie tegenover medewerkers van de NMBS naar aanleiding van een discussie over een ongeldig vervoersbewijs werden in ieder van die jaren gemeld? Welke concrete maatregelen werden inmiddels genomen om dit probleem aan te pakken? Werd de inspectiedienst Securail al uitgebreid? Werden de controles op de perrons en in de stations versterkt en is het al mogelijk de toegang tot de treinen tijdelijk te verbieden?

Mevrouw Gisèle Mandaila Malamba, staatssecretaris voor het Gezin en Personen met een handicap, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. - Ik lees het antwoord van de minister.

De cijfers over de vaststellingen `onregelmatigheid reizigers', die de treinbegeleiders de voorbije jaren hebben meegedeeld, hebben niet noodzakelijk betrekking op fraudegevallen. Er worden immers ook vaststellingen gedaan bij `verstrooide' houders van treinkaarten die hun geldig vervoerbewijs tijdens de controle niet aan de treinbegeleider kunnen tonen, maar die er wel degelijk een hebben.

Er werden verschillende maatregelen genomen in geval van niet-betaling. Twee weken na de feiten wordt een herinnering gestuurd om het op het document C 170 vermelde bedrag te innen. Vijfenveertig dagen na de feiten wordt een brief van ingebrekestelling gestuurd voor de inning van de prijs van het traject plus een toeslag van 190 euro. Zestig dagen na de feiten wordt een proces-verbaal opgesteld.

Sommige C 170-dossiers maken het voorwerp uit van collectieve schuldregelingen. Die bedragen worden gespreid over enkele jaren geïnd.

Pour résoudre les problèmes auxquels la SNCB se voit confrontée pour récupérer l'argent des C 170, j'examine avec les services juridiques du groupe SNCB et en concertation avec les ministres de la Justice et de l'Intérieur les possibilités d'un système d'amendes administratives pour certaines infractions.

Un tel système pourra considérablement simplifier les procédures plutôt lourdes que nous connaissons aujourd'hui.

Dit probleem kan worden aangepakt met een aantal preventieve maatregelen.

De werkgroep controlepolitiek en onregelmatigheden met betrekking tot vervoersbewijzen beoogt het simplificeren en uniform maken van de verschillende vervoersbewijzen. Zo krijgen alle gelijkaardige vervoerbewijzen gelijkaardige gebruiksvoorwaarden, om meer klaarheid te brengen bij gebruikers en personeel. Het gebruik van het formulier C 170 voor de vaststelling van een onregelmatigheid wordt ook bestudeerd en op termijn geïntegreerd in IBIS, het persoonlijke verkoopsysteem van de treinbegeleider.

Door de recuperatie van tegoeden C 170 worden tegoeden van onregelmatige reizigers beter opgevolgd.

Er werden preventiecampagnes gevoerd met affiches en stickers die de consequenties van grijs- en zwartrijden aanduiden.

In 2002 werden speciale controlebrigades (BSC) opgericht om de treinen rond Brussel regelmatiger in groepen van 3 of 4 te controleren met als doel de reizigers te ontmoedigen zonder of met een niet ingevuld vervoerbewijs te reizen.

Sedert 2004 werd de BSC-werking uitgebreid naar andere agressiegevoelige streken van het land.

Geregeld worden in grote stations en op gevoelige punten controles gehouden op de perrons voor het vertrek van de treinen om zo conflicten in de treinen te voorkomen. In 2004 werden bij 72 controles 68.762 reizigers gecontroleerd en in 2005 waren dat er 192.514 tijdens 208 controles.

Er worden ook repressieve maatregelen genomen. De Holding Legal Affairs (HLA) verzorgt voor de NMBS-Holding de rechtsbijstand van geagresseerde bedienden. HLA verklaart zich altijd benadeelde partij als eerste signaal aan de vervolgende parketten om het openbaar ministerie te wijzen op de ernst van de feiten. Daardoor wordt HLA ook op de hoogte gehouden van het gevolg dat de vervolgende overheid geeft aan deze agressie. HLA stelt zich burgerlijke partij bij fysieke agressies tegen het treinbegeleidingspersoneel, zowel in eigen naam als in naam van het betrokken personeelslid. Dit impliceert vooral dat de publieke vordering of de strafvordering mede ondersteund wordt door de burgerlijke vordering van de NMBS-Holding en het betrokken personeelslid. Zo krijgt het slachtoffer een gezicht, wat een invloed kan hebben op de strafmaat in geval van veroordeling.

Andere maatregelen kunnen ook bijdragen aan een verbetering van de situatie.

Zo is er benoeming van statutaire treinbegeleiders tot beëdigd ambtenaar met een legitimatiekaart en het opstellen van modellen van processen-verbaal inzake onregelmatigheden in het reizigersverkeer, het nazicht van de processen-verbaal opgemaakt door de treinbegeleiders en het overmaken van die processen-verbaal aan de parketten.

Er worden afbetalingsplannen uitgewerkt voor multirecidivisten met de medewerking van schuldbemiddelaars en OCMW's.

Er wordt contact gehouden met de gerechtelijke arrondissementen waar onregelmatigheden in het reizigersverkeer in het algemeen weinig of niet worden vervolgd ondanks een goed proces-verbaal.

Er gaat correspondentie naar de procureurs en de voorzitters van de rechtbanken om hen te overtuigen van de noodzaak zwartrijders te vervolgen en te bestraffen omdat onregelmatigheden in het reizigersverkeer in veel gevallen aan de basis liggen van fysieke en verbale agressie tegen treinbegeleiders. Het College van procureurs-generaal wordt aangeschreven voor de gerechtelijke arrondissementen waar geen actie wordt ondernomen tegen het zwartrijden en de agressie ten aanzien van treinpersoneel die eruit voortvloeit.

De spoorwegveiligheidsdienst Securail wordt op 1 juli 2006 met 50 veiligheidsagenten uitgebreid. Deze nieuwe personeelsleden zullen worden ingezet in de treinbrigade (26), in het station Antwerpen (8), de Brusselse stations (12) en Charleroi (4).

De veiligheidsagenten van Securail voeren dagelijks preventieve controles uit op de perrons en in de stations. Personen die zorgen voor overlast of die reizigers hinderen of lastigvallen, worden in voorkomend geval uit het station of van de perrons verwijderd. Securail beschikt niet over een wettelijk middel om personen de toegang tot de stations en de treinen te verbieden. Het stationsverbod kan worden uitgesproken door de rechter bij wijze van bijkomende straf.

Het sociaal akkoord tussen de NMBS-Groep en de erkende organisaties voor 2007 voorziet in een verhoging van het personeelsbestand van Securail. In de begrotingscontrole van dit voorjaar heb ik echter bedongen dat al geld wordt vrijgemaakt in het laatste trimester van 2006 zodat deze uitbreiding reeds eind 2006 kan plaatsvinden.