(N.): Vraag gesteld in het Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in het Frans
Volgens artikel 5, § 1, I, 2º, van de bijzondere wet ter hervorming van de instellingen zijn de gemeenschappen bevoegd voor « de gezondheidsopvoeding alsook de activiteiten en de diensten op het vlak van de preventieve gezondheidszorg, met uitzondering van de nationale maatregelen inzake profylaxies ».
Eind 2003 werd via een programmawet een fonds opgericht ter bestrijding van het tabaksgebruik. Daartoe wordt ieder jaar een bepaald bedrag voorafgenomen van de opbrengst van de belasting op de toegevoegde waarde en toegekend aan de begroting van de administratiekosten van het RIZIV.
Een koninklijk besluit van 31 mei 2005 bepaalt de voorwaarden om dit fonds ter bestrijding van het tabaksgebruik aan te wenden. Het bedrag dat vooropgesteld wordt in het kader van het fonds, is bestemd ter financiering van de projecten ter bestrijding van het tabaksgebruik. « Bestrijding van het tabaksgebruik » wordt in het koninklijk besluit als volgt gedefinieerd :
Elke actie die er in het bijzonder op gericht is :
— De gezondheid van de rokers en niet-rokers te bevorderen,
— Te informeren over de nefaste gevolgen van de tabaksrook op de gezondheid van de rokers en de niet-rokers,
— Het verbruik van tabak, speciaal het verbruik door de jongeren, te ontmoedigen,
— De rokers ertoe aan te zetten en te helpen om met roken te stoppen,
— De naleving van de reglementering en de controle daarop aan te moedigen.
Hierbij worden de bevoegdheden van de gemeenschappen toch wel minstens gedeeltelijk miskend.
Is de geachte minister er zich van bewust dat hij zich minstens gedeeltelijk op het terrein van de gemeenschappen bevindt ?
Deze bevoegdheidsoverschrijding blijkt heel duidelijk als we de uitvoeringsmaatregelen bekijken van het koninklijk besluit van 31 mei 2005. Zo is er een ministerieel besluit van 3 november 2005 tot toekenning van een subsidie aan de « v.z.w Univers Santé ». Hierbij wordt een subsidie van 42 000 euro toegekend voor een globaal tabakspreventieproject bestemd voor de universiteiten en hogescholen. Of een ministerieel besluit van 3 november 2005 tot toekenning van een subsidie aan de « Belgische Radio-Televisie van de Franse Gemeenschap » van 10 000 euro als subsidie voor de anti-tabakscampagne in het kader van de operatie « le beau vélo de Ravel ».
De ministeriële besluiten maken ook duidelijk dat er vrij eenzijdig subsidies toegekend zijn aan de Franstaligen. Waren er geen Vlaamse kandidaturen ?
Antwoord : Het Tabaksfonds is federaal en wordt gefinancierd door een toelage van het RIZIV, die 2 miljoen euro bedraagt. De ingediende projecten worden geëvalueerd door een begeleidingscomité. Er wordt gekeken of de projecten overeenstemmen met de prioritaire krachtlijnen van het federaal beleid rond de strijd tegen tabak.
Zo kon het grootste deel van het Tabaksfonds 2005 besteed worden aan de begeleiding van maatregelen die werden genomen in het kader van het federaal plan ter bestrijding van het tabaksgebruik.
Er werd 500 000 euro besteed aan een informatiecampagne voor het publiek en aan de ondersteuning van de handelaars in het kader van het verbod op de verkoop van tabaksproducten aan jongeren onder de zestien;
Een andere schijf van 500 000 euro werd besteed aan de uitwerking van een grootscheepse communicatiecampagne rond de nieuwe tabakswetgeving in de Horeca, voorzien vanaf 2007. Deze campagne is zowel tot de sector als tot het grote publiek gericht.
Ten slotte is er een bedrag van 400 000 euro voorzien voor een sensibilisatiecampagne rond tabaksontwenning bij jongeren. Deze campagne wordt gerealiseerd in samenwerking met de twee gemeenschappen.
Voor het overige gaat het voornamelijk om de financiering van projecten die het tabaksbeheer in openbare plaatsen (waaronder de universiteiten) en in de bedrijven bevorderen.
Het Fonds wordt uiteraard ook aangewend om tabaksontwenning te stimuleren door de invoering van een specifiek zorgaanbod, een gratis oproepnummer en opleidingsmodules voor beroepsmensen uit de gezondheidszorg.
In 2005 werd er een Franstalig project gesubsidieerd dat sport en tabak verbindt. Deze financiering wordt niet hernieuwd in 2006.
Objectief gezien komen er veel meer aanvragen voor ondersteuning van Franstalige kant.