(N.): Vraag gesteld in het Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in het Frans
Dementerende bejaarden worden in Nederland op grote schaal vastgebonden of op andere wijze in hun vrijheid beperkt, aldus de gezondheidsjurist Luuk Arends, verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, die uitvoerig onderzoek verrichtte naar de rechtsbescherming van dementerenden.
Veel dementerende patiënten hebben geen familie meer en missen daardoor een wettelijk vertegenwoordiger die voor hen opkomt. Als er nog wel familie is voelt die zich vaak onder druk gezet om toestemming te geven voor vrijheidsbeperkingen, ontdekte Arends.
Van het klachtenrecht wordt dan ook nauwelijks gebruik gemaakt. Dementerenden worden dan ook vaak vastgebonden uit gewoonte of door personeelsgebrek.
In Nederland wordt vrijheidsbeperking toegepast in alle verpleeghuizen, op alle ziekenhuisafdelingen waar dementen worden verpleegd en bij 70 % van de verzorgingshuizen en thuiszorginstellingen. Bijna driekwart van de Nederlandse huisartsen met dementen in hun praktijk worden ermee geconfronteerd bij patiënten thuis of in verzorgingshuizen.
Dat de patiënten zo in hun vrijheid worden beperkt is een gevolg van de zorgzwaarte.
De Nederlandse minister van Volksgezondheid wil, mede naar aanleiding van de adviezen van Arends, een wet maken die de vrijheidsbeperking regelt in de zorg. De inspectie zou krachtens de nieuwe wet iedere melding van dwangtoepassingen effectief moeten controleren.
Ik meen dat mensen in de laatste fase van hun leven goed moeten worden verzorgd. Vastbinden mag enkel als er echt geen andere mogelijkheid is.
Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen :
1. Worden in België dementerende patiënten eveneens in sommige gevallen vastgebonden ? Zo ja, om hoeveel patiënten gaat het op jaarbasis ?
2. Op welke andere wijze worden dementerende patiënten beroofd van hun vrijheid ?
3. Bestaan er dwingende richtlijnen wat betreft het eventuele vastbinden van patiënten en kan de geachte minister dit toelichten ?
4. Wordt er systematisch controle verricht op de vrijheidsberoving van onder meer dementerende patiënten ? Zo ja, hoe verloopt deze controle en wie voert deze controle uit ? Zo neen, waarom niet ?
5. Meent de geachte minister dat de controle vanwege de overheid op de vrijheidsberoving van patiënten waterdicht is ?
6. In Nederland zal de minister van Volksgezondheid een wet maken die de vrijheidsbeperking regelt in de zorg. Meent de geachte minister dat dit ook in België opportuun zou zijn en kan hij/zij dit uitvoerig toelichting ?
7. Beschikt de geachte minister over indicaties dat ook in België familieleden onder druk gezet om toestemming te geven voor vrijheidsbeperkingen ?
Antwoord : Deze parlementaire vraag valt onder de bevoegdheid van mijn collega de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid.