(N.): Vraag gesteld in het Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in het Frans
Sedert 1 juli 1997 betaalt de Staat de verblijfskosten bij de behandeling van een « behoeftige » — dat is de wettelijke term — in een psychiatrisch ziekenhuis niet meer terug. De OCMW's worden bijgevolg niet meer terugbetaald voor deze kosten die ze aan deze ziekenhuizen moeten betalen voor de behandeling van een behoeftige. Het verblijf in de psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis daarentegen zou niet onder deze beperking vallen.
Deze toestand vloeit voort uit de wijziging van artikel 1 van de wet van 2 april 1965 betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.
Deze wijziging kan zware financiële gevolgen hebben voor de OCMW's rekening houdend met ligdagprijs in een dergelijk ziekenhuis en met de duur van de behandelingen. Ze kan een aantal OCMW's ertoe noodzaken geen behoeftige psychiatrische patiënten meer naar gespecialiseerde ziekenhuizen te sturen. Dat zou ten koste gaan van hun gezondheid en in strijd zijn met het recht op bescherming van de gezondheid overeenkomstig artikel 23 van de Grondwet.
Deze toestand roept nog meer vragen op als de behoeftige naar een psychiatrisch ziekenhuis wordt gestuurd ingevolge een collocatieprocedure. In dit geval legt de procureur des Konings of de rechter de behoeftige op een psychiatrische behandeling te volgen en dit zonder overleg met het OCMW, maar wel op kosten van het OCMW.
Ik zou willen weten :
— hoe deze niet-terugbetaling van de verblijfskosten van behoeftige patiënten in psychiatrische ziekenhuizen wordt gerechtvaardigd;
— of deze maatregel van toepassing is op de psychiatrische afdelingen van de algemene ziekenhuizen;
— op welke manier de OCMW's deze niet-terugbetaling het recht op bescherming van de gezondheid en budgettaire imperatieven met elkaar moeten verzoenen;
— op welke manier de OCMW's bij collocatie gevolg moeten geven aan een rechterlijk bevel, enerzijds, en de vraag tot betaling van de verblijfskosten van behoeftige patiënten in psychiatrische ziekenhuizen, anderzijds.
Antwoord : Als antwoord op haar vragen dient eerst en vooral te worden gepreciseerd aan het geachte lid dat de Staat de kosten voor de behandeling van een behoeftige in een ziekenhuis enkel ten laste neemt indien de behoeftige geen onderstandswoonplaats heeft. De kosten voor de behandeling in een verzorgingsinstelling vallen in principe ten laste van het OCMW van de onderstandswoonplaats van de behoeftige, namelijk het OCMW van de gemeente in het bevolkingsregister waarvan de betrokkene is ingeschreven voor zijn hoofdverblijfplaats, op het ogenblik dat hij in het ziekenhuis wordt behandeld.
De psychiatrische ziekenhuizen, de psychiatrische verzorgingstehuizen en de initiatieven inzake beschut wonen voor psychiatrische patiënten worden thans niet beschouwd als ziekenhuisinstellingen wat betreft de terugbetaling van de behandelingskosten aan de OCMW's. De Staat kan daarentegen maatschappelijke dienstverlening terugbetalen tot het bedrag van het leefloon.
Het feit dat psychiatrische ziekenhuizen in deze wet anders worden behandeld dan verplegingsinstellingen en dat ze gelijkgesteld worden met opvanginstellingen zoals rustoorden en gespecialiseerde instellingen voor personen met een handicap is het resultaat van grondig overleg en een ruim parlementair debat. De wetgever had toen een dubbele doelstelling voor ogen : het oplossen van talrijke interpretatieproblemen en het billijk verdelen van de kosten voor de dienstverlening tussen de verschillende OCMW's.
De kosten voor behandeling in een psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis worden overeenkomstig artikel 4 van de wet van 2 april 1965 terugbetaald door het OCMW van het onderstandsdomicilie of door de Staat.
Vervolgens moet een onderscheid worden gemaakt tussen het probleem van het recht op maatschappelijke dienstverlening, enerzijds, en het probleem van de niet-terugbetaling van de kosten voor behandeling in een psychiatrisch ziekenhuis, anderzijds.
De al dan niet terugbetaling van de kosten voor behandeling in een psychiatrisch ziekenhuis is een louter financieel probleem in verband met de ten laste neming van de kosten voor de behandeling van de behoeftige; dit probleem staat niet gelijk met een weigering tot medische hulpverlening aan een behoeftige.
Ongeacht de terugbetalingsmogelijkheden moeten de OCMW's de nodige hulp bieden opdat de betrokken persoon een leven kan leiden dat aan de menselijke waardigheid beantwoordt.
In geval van een door het gerecht bevolen beschermingsmaatregel moet het OCMW beslissen over de noodzaak van een passende maatschappelijke dienstverlening en in voorkomend geval de behandelingskosten in het concreet geval ten laste nemen, in functie van het onderzoek van de situatie.
Ik ben bewust van de financiële gevolgen van de tenlasteneming van kosten voor het verblijf van behoeftigen in psychiatrische ziekenhuizen en ik heb mijn administratie dan ook gevraagd het probleem te onderzoeken om eventueel voorstellen tot wijziging van de wet te kunnen formuleren.