3-99

3-99

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 3 MAART 2005 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Mondelinge vragen

Mondelinge vraag van de heer Frank Creyelman aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over «de onderbrenging van geïnterneerden in gevangenissen en het plaatsgebrek in de strafinrichtingen» (nr. 3-604)

De heer Frank Creyelman (VL. BELANG). - Justitie kwam deze week andermaal negatief in het nieuws met twee merkwaardige berichten.

Enerzijds haalde een Ieperse magistraat zwaar uit naar Justitie omdat een recidiverende alcoholist geen dag in de gevangenis had gezeten. Nochtans had de magistraat de man veroordeeld tot een relatief zware gevangenisstraf wegens het onvrijwillig doden van een persoon ingevolge dronkenschap. De magistraat verwijt Justitie dat het geen of alvast veel te weinig gevangeniscellen bouwt en zich tevreden stelt met strafvermindering, alternatieve straffen, niet-uitvoering van bepaalde straffen wat uiteindelijk neerkomt op straffeloosheid.

Anderzijds protesteerde OBRA, het centrum dat zich bezighoudt met de opvang van mensen met een handicap, tegen het feit dat een achthonderd geïnterneerden die in feite in gespecialiseerde instellingen thuishoren, in de gevangenis zitten omdat er onvoldoende plaatsen zijn in de gespecialiseerde instellingen. Daardoor krijgen ze geen of nauwelijks medische en psychologische begeleiding.

Zo ontstaat de absurde situatie dat geïnterneerden en zelfs gehandicapten in de gevangenis zitten omdat er voor hen geen plaats is in gespecialiseerde instellingen en misdadigers op vrije voeten lopen omdat er voor hen geen plaats is in de gevangenis.

Hoeveel geïnterneerden zitten er momenteel in Belgische gevangenissen en hoeveel van hen hebben een verstandelijke handicap?

Hoeveel plaatsen zijn er momenteel voor geïnterneerden in gespecialiseerde instellingen en hoeveel plaatsen zullen er in de komende jaren bijkomen?

Hoeveel gevangeniscellen zijn er momenteel? Hoeveel zouden er bij benadering moeten zijn indien alle veroordeelden effectief hun straf uitzitten? Hoeveel cellen zullen er in de komende jaren worden bijgebouwd?

Wordt het niet hoog tijd om het erg lakse paarse beleid af te zweren dat erop neerkomt steeds minder tot effectieve strafuitvoering over te gaan?

Welke maatregelen overweegt de minister om een einde te maken aan de absurde wantoestanden?

Mevrouw Laurette Onkelinx, vice-eerste minister en minister van Justitie. - Het aantal opgesloten geïnterneerden varieert van dag tot dag. Voor de afgelopen maanden kan ik spreken van een gemiddelde van 850 opgeslotenen. Het aantal geïnterneerden met een verstandelijke handicap wordt niet systematisch door Justitie geregistreerd.

De vzw OBRA heeft een studie gemaakt van de Nederlandstalige gerechtelijke expertise over verstandelijke gehandicapten en kwam tot het besluit dat er in Vlaanderen ongeveer 100 geïnterneerden met een verstandelijke handicap opgesloten zijn. De opname van een verstandelijk gehandicapte in een gespecialiseerde instelling kan pas na de erkenning door het bevoegde Vlaams fonds. Aangezien de gespecialiseerde instellingen niet onder de bevoegdheid van Justitie vallen, kan ik dus geen informatie geven over aantallen of over de planning voor de komende jaren.

De administratie voor het gevangeniswezen beschikt op het ogenblik over 8.133 plaatsen. Na de opening van de nieuwe gevangenis te Hasselt zullen er over enkele maanden 8.487 plaatsen zijn. De kwestie van het aantal cellen is niet pertinent omdat er verschillende types van cellen bestaan: individuele cellen, cellen voor twee of voor drie personen enzovoort.

Ik heb er al herhaaldelijk op gewezen dat het probleem van de overbevolking niet kan worden opgelost met de bouw van nieuwe gevangenissen. De criminologische literatuur is het daar unaniem over eens. Het heeft dus geen zin zich af te vragen hoeveel cellen er nodig zijn om alle vrijheidsberovende straffen te kunnen uitvoeren. De vraag heeft daarenboven ook geen zin omdat het aantal opgesloten personen dagelijks varieert en afhankelijk is van enerzijds de instroom, dus de aanhoudingsbevelen en de tenuitvoerlegging van definitieve straffen door het parket, en anderzijds van de uitstroom door de vervroegde invrijheidsstelling.

Volgens de zwartwitvoorstelling van de vraagsteller worden er steeds minder uitgesproken straffen uitgevoerd. Ik leg de verantwoordelijkheid voor die uitspraak bij de vraagsteller. Ik kan slechts met klem opnieuw benadrukken dat ik de beslissingen van mijn voorganger in dat verband in niets heb gewijzigd.

De heer Frank Creyelman (VL. BELANG). - Ik vind het merkwaardig dat het aantal geïnterneerden met een verstandelijke handicap niet door de federale overheid wordt geregistreerd en dat de minister ter zake moet verwijzen naar een studie van een privé-organisatie. Dat is een democratische staat onwaardig.

In plaats van in te grijpen en te voorzien in meer opvangplaatsen voor personen met een verstandelijke handicap, wordt er feitelijk minder snel overgegaan tot effectieve strafuitvoering. Na bijna zes jaar paars beleid is er feitelijk nog niets veranderd. De minister geeft niet het signaal dat ze zou moeten geven. Ze voert niet het harde beleid dat het volk wil. Het ontbreekt aan een lik-op-stukbeleid. Van de regering gaat op dit vlak geen enkele daadkracht uit.