Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-903

van Johan Verstreken (CD&V) d.d. 20 april 2016

aan de vice-eersteminister en minister van Ontwikkelingssamenwerking, Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post

Westoever - Projecten en structuren gefinancierd door de Europese Unie en België - Vernieling door Israël - Stand van zaken

ontwikkelingshulp
Palestina
Israël
Europese Unie
Palestijnse kwestie

Chronologie

20/4/2016Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 19/5/2016)
18/5/2016Antwoord

Vraag nr. 6-903 d.d. 20 april 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: ontwikkelingssamenwerking is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle beleidsniveaus. Bovendien is ontwikkelingssamenwerking ingebed in een visie op het Belgische buitenlandse beleid, zoals in het federaal regeerakkoord vermeld wordt. In België is het buitenlands beleid een zaak van alle overheden, gelet op het principe "in foro interno, in foro externo" in hoofde van de deelstaten.

Tijdens de eerste anderhalve maand van 2016 heeft Israël de vernieling van projecten en structuren van de Europese Unie (EU) op de Westoever fors opgedreven. Het aantal vernielde projecten komt nu al overeen met 29% van alle vernielde structuren in heel 2015. Projecten die met Europees geld zijn gesteund, maken drie keer meer kans om door Israël gesloopt of geconfisqueerd te worden. Ook Belgische projecten worden bedreigd. In oktober 2014 sloopte Israël al een elektriciteitsnetwerk, aangelegd met Belgisch ontwikkelingsgeld. De schade wordt geraamd op 55 000 euro en is nog niet vergoed. Ook een kleuterschool in Al Aqaba is met sloop bedreigd. Daar is met Belgisch geld een speeltuin aangelegd.

Ik kreeg graag antwoord op volgende vragen:

1) Welke Belgische projecten zijn vernietigd door Israël of zijn met sloop bedreigd de afgelopen jaren ? Over welk bedrag gaat het ?

2) Wat is het standpunt van de minister inzake de vernieling van projecten, gefinancierd met Europees, en ook Belgisch, geld ?

3) Welk gevolg geeft de Belgische overheid aan deze vernieling ?

Antwoord ontvangen op 18 mei 2016 :

1) De volgende Belgische projecten in Zone C werden vernield door Israël :

– Op 29 september 2014 heeft het Israëlische leger een deel van een elektrisch netwerk te Khirbat Al Taweel (Westelijke Jordaanoever) vernield. Dit was gefinancierd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking en uitgevoerd door de Belgische Technische Coöperatie. Een raming van de schade bedraagt 55 500 euro.

De vernieling van dit humanitair project, dat toegang geeft tot een noodzakelijk goed, namelijk elektriciteit, is tegen het internationaal humanitaire recht. Het heeft een directe impact op de kwetsbare inwoners, omdat het de toegang tot water en hun economische activiteiten verhindert.

Het was de eerste maal dat een Belgisch project vernield werd. De Belgische overheid heeft deze vernieling publiekelijk veroordeeld en uitleg gevraagd bij de Israëlische ambassadeur.

– De Belgische humanitaire hulp ondersteunt ook het Consortium met een bijdrage van 1 200 000 euro. Het Consortium is een multi-donor initiatief waar de humanitaire rechten van de Palestijnse bevolking in Zone C centraal staan. Dit humanitair consortium bevat een luik ondersteuning, namelijk voor de rehabilitatie en constructie van woningen, als preventieve maatregel tegen gedwongen verplaatsingen, en een luik bescherming van de gemeenschappen die meest kwetsbaar zijn voor gedwongen verplaatsing in de Westbank en beantwoordt op die manier aan wat het Europees humanitaire agentschap (ECHO) definieert als een « protectie crisis » (Protective crisis).

Het humanitaire consortium beoogt ook legaal advies te geven en advocacy activiteiten uit te voeren tegen de schendingen van het internationaal humanitair recht in Zone C.

Sedert januari 2015, werden negentien structuren van het Consortium vernield en dertien in beslag genomen. De verliezen bedragen 70 753 euro. Het Consortium wordt ook ondersteund door ECHO en andere Lidstaten van de Europese Unie (EU). België draagt 19 % bij tot het Actie 2015 programma van het Consortium, dus 13 691 euro wordt geschat Belgisch verlies te zijn. Zeventien bijkomende constructies worden momenteel bedreigd door vernieling voor een bedrag van 202 940 euro.

– In februari 2016 werden een aantal hulpgoederen, betaald door België, in beslag genomen in onder meer de Jordaanvallei en bij de bedoeïenen van Abu Nwar in het strategisch gevoelige gebied E1 ten oosten van Jeruzalem.

– In maart 2016 werd een school (humanitaire hulp) vernield die het Consortium aan de bedoeïenen gemeenschap van Khirbet Tana had verleend. Deze gemeenschap is ernstig bedreigd met gedwongen verplaatsing, en dit is tegen het internationaal humanitair recht.

De waarde van de Belgische humanitaire financiering was 7 785 euro.

– Op 12 april 2016 werd een speeltuin vernield in Zaatara. De speeltuin werd geplaatst door de Belgische Technische Coöperatie in het kader van het LGRDP (Local Development Reform and Development Program) fase I project. Dit project maakt deel uit van het Indicatief Samenwerkingsprogramma 2012–2015. Het budget van de speeltuin is 51 366,96 euro.

In het verleden zijn er enkele dreigingen geweest van vernieling of dreiging tot inbeslagname van kleine infrastructuur, gefinancierd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking. De vernieling of inbeslagname werd niet uitgevoerd. Het zijn beiden micro-interventies, uitgevoerd door de Belgische Technische Coöperatie :

– zonnepanelen voor de bedoeïenen gemeenschap Khan Al Ahmar : 5 300 euro ;

– watertanken, toiletten, klaslokaal, en de rehabilitatie van een speeltuin in Al Aqaba dorp. Geplaatst in 2006 ter waarde van ongeveer 20 000 euro.

Voor het overige heeft België geen weet van andere bedreigde projecten, gefinancierd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, in de Westelijke Jordaanoever.

2) De vernieling van Belgische, en EU, projecten is onaanvaardbaar. De Belgische projecten trachten humanitaire noden te lenigen en zijn in lijn met het humanitair internationaal recht. De ministers De Croo en Reynders hebben in maart 2016 hun bezorgdheid getoond omwille van het stijgende aantal vernielingen en inbeslagnames van structuren en humanitaire projecten in zone C. Minister De Croo heeft in maart 2016 de Israëlische ambassadeur ontboden. Minister Reynders heeft bij gelegenheid van zijn bezoek aan Israël in mei 2016 dit onderwerp aangekaart.

België is niet de enige internationale donor waar projecten van vernield zijn, ook andere EU partners en de Europese Commissie hebben hiermee te maken. België neemt daarom actief deel aan het overleg in het EU kader over een compensatiemechanisme bij vernielingen door de Israëlische overheid van projecten gefinancierd door de EU of door de EU Lidstaten.

3) Er zijn op dit ogenblik een belangrijk aantal vernietigingsorders van de Israëlische Civiele Administratie, die nog niet in uitvoering zijn gebracht. In deze fase worden hierbij geen Belgische projecten geviseerd. Deze situatie hangt als een zwaard van Damocles boven het hoofd van de betrokken Palestijnse gemeenschappen. Het consulaat-generaal van België in Jeruzalem volgt eventuele dreigingen van vernieling zeer nauwgezet op.

Naar aanleiding van de vernieling van de speeltuin in Zaatara heeft onze ambassade in Tel-Aviv het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken om uitleg gevraagd.