Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-1641

van Martine Taelman (Open Vld) d.d. 9 november 2017

aan de vice-eersteminister en minister van Werk, Economie en Consumenten, belast met Buitenlandse Handel

Malafide webshops - Bestrijding - Blokkeren van de betaaldiensten - Initiatieven in België - Cijfers

elektronische handel
internetsite
computercriminaliteit
fraude
financiële diensten

Chronologie

9/11/2017Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/12/2017)
20/12/2017Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1642
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1643

Vraag nr. 6-1641 d.d. 9 november 2017 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In Nederland begint Justitie met het dwarsbomen van verdachte webshops. Zodra er drie aangiften van internetoplichting over een winkel bij de politie binnen zijn gekomen, worden betaaldiensten ingeseind. Die kunnen de rekeningen van verdachte webshops blokkeren en zo voorkomen dat meer slachtoffers worden gemaakt.

Op dit moment wordt samengewerkt met twaalf betaaldiensten en het openbaar ministerie om betalen via bijvoorbeeld iDeal onmogelijk te maken zonder een justitieel onderzoek af te wachten. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat de diensten zelf actie ondernemen na het seintje van de politie, los van het justitieel onderzoek.

Wat het transversale karakter van de vraag betreft: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die zijn opgenomen in de kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019 en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waar ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Cybercrime is één van de transversale prioriteiten.

Graag had ik u dan ook volgende vragen voorgelegd :

1) Hoe reageert u op het Nederlandse initiatief vanwege Justitie om van zodra er minimaal drie aangiften voor internetoplichting worden ingediend, deze feiten preventief in te seinen bij de betaaldiensten om aldus de rekening van de verdachte webshop tijdelijk te blokkeren teneinde te voorkomen dat er meer slachtoffers vallen ? Kunt u dit uitvoerig toelichten ?

2) Welke acties heeft ons land opgezet om malafide webshops te weren ? Werken wij hieromtrent reeds samen met betaaldiensten ?

3) Hoeveel malafide websites die zich richten op ons land werden de laatste drie jaar op jaarbasis geblokkeerd ? Kunt u deze cijfers toelichten ?

4) Bent u bereid het Nederlandse voorbeeld te volgen en hieromtrent concrete afspraken te maken met de betaaldiensten, enerzijds, en Justitie, anderzijds, om de betaaldiensten van malafide webshops preventief te blokkeren indien er een aantal geloofwaardige klachten zijn binnengelopen ? Kunt u uitvoerig toelichten wat het tijdschema en de inhoud zijn ? Zo neen, waarom niet en kunt u toelichten welke pistes u dan wel opportuun acht om dit fenomeen van oplichting via malafide webshops in te dijken ?

5) Beschikt u over recent cijfermateriaal van het aantal gedupeerden op jaarbasis en van de opgelopen schade ingevolge oplichting via malafide webshops ? Zo neen, hoe kunt u het fenomeen dan inschatten ? Zo ja, kunt u de cijfers en de tendensen toelichten ?

Antwoord ontvangen op 20 december 2017 :

1), 2) & 4) De Economische Inspectie is op de hoogte van dit Nederlands initiatief en volgt dit op. Zij verstuurt reeds kennisgevingen naar de betrokken banken voor bepaalde fraudevormen, wanneer uit het dossier blijkt dat er sprake lijkt te zijn van een overtreding van de Belgische economische wetgeving en / of van het Belgisch strafrecht waarvoor een Belgisch bankrekeningnummer wordt gebruikt. Hierdoor kunnen de banken de nodige maatregelen nemen. Dit is een verregaande vorm van preventie en bleek in het verleden zeer effectief te zijn.

Het implementeren van een systeem naar het Nederlands model vergt allereerst tijd en middelen qua informaticastructuur die momenteel verder worden onderzocht. Het nemen van concrete afspraken met andere betrokken partijen is dus momenteel niet aan de orde.

Ik kan u meedelen dat bij de meerderheid van de meldingen die handelen over malafide websites de verantwoordelijke gevestigd is in het buitenland, waardoor acties ondernemen moeilijker is.

De Economische Inspectie heeft de voorbije jaren van het bestrijden van malafide websites een prioriteit gemaakt :

– ze informeerde de betrokken actoren (bijvoorbeeld hostingproviders, kredietkaartmaatschappijen, enz.) over de modus operandi van de fraudeurs waardoor deze aandachtiger zijn geworden voor het fenomeen en zo nodig de website, bankrekeningnummer, enz., blokkeren ;

– inzetten op preventie via de Facebookpagina Pasoplichting ;

– de Economische Inspectie werkt ook actief samen met politionele diensten en parketten bij de aanpak van het probleem.

3) Er werden door de Economische Inspectie van 2015 tot 2017 respectievelijk 328, 2 599 en 3 060 domeinnamen met de extensie « .be » of « .eu » geblokkeerd wegens de verkoop van namaakgoederen. Deze cijfers stegen de laatste twee jaar sterk, doordat zulke malafide webshops meer proactief werden opgespoord en gesloten. Daarnaast werden ook in individuele onderzoeksdossiers websites geblokkeerd, maar hierover bestaan geen systematische statistieken.

5) De Economische Inspectie heeft betreffende malafide websites volgend aantal meldingen verkregen :

– 2016 : 2 384 ;

– 2017 : 3 460.

Er worden slechts gegevens over financiële schade bijgehouden sinds de start van het Meldpunt (1 april 2016). In het Meldpunt werden sinds 1 april 2016 in totaal 5 721 meldingen ingediend betreffende fraude bij verkoop op het internet. 2 127 van de 5 721 meldingen betroffen meldingen gericht tegen Pamperbox. Momenteel is dit dossier in behandeling bij het bevoegde parket.

Bij 4 263 meldingen werd er gevraagd naar de geleden schade. In 4 090 gevallen werd een antwoord gegeven.

Sinds de start van het meldpunt bedraagt het totaal bedrag dat op deze wijze als schade werd gemeld 3 094 286,96 euro. Deze cijfers zijn als minimum te interpreteren omdat niet alle melders volledige gegevens invullen.