|
|
Oeganda - Daily Monitor - Persvrijheid - Repressie - Project Muhoozi
Oeganda
persvrijheid
| 11/6/2013 | Verzending vraag |
| 18/9/2013 | Rappel |
| 15/10/2013 | Antwoord |
In Oeganda bestaat er momenteel, zowel in de media als in het parlement, ophef over de gedwongen sluiting van het private mediabedrijf Daily Monitor. De verschillende onderdelen (kranten en radiostations) van Daily Monitor werden op politiebevel gesloten en agenten bewaakten het kantoor. De reden voor de sluiting, die volgens de politie gerechtvaardigd is door justitie, is dat Daily Monitor een compromitterende brief van generaal Sejusa publiceerde. In de brief beweert de generaal ten eerste dat president Museveni zijn zoon klaarstoomt om hem op te volgen als leider van Oeganda. Ten tweede zou er in het grootste geheim gewerkt worden aan project "Muhoozi" (genoemd naar Muhoozi Kainerugaba, de zoon van de president), dat als doel heeft om hooggeplaatste figuren in de politiek en het leger, die tegen de geplande opvolging zouden zijn, uit de weg te ruimen Sejusa zou intussen naar Londen zijn gevlucht, waar hij om bescherming heeft gevraagd. Hij vreest dat het Oegandese regime een groep mannen achter hem aan heeft gestuurd met de opdracht om de generaal te doden.
Na de publicatie werd Daily Monitor op het matje geroepen met de vraag hoe ze aan de brief kwam. Enkele journalisten werden dagenlang ondervraagd, maar de krant weigerde haar bronnen bekend te maken, en dat is ook haar goed recht. Ook radiopresentator Kasirivu werd opgepakt door de politie en enkele dagen vastgehouden omdat hij een item bracht over de generaal. Officieel werd Kasirivu beschuldigd van fraude, maar zelf kreeg hij die beschuldiging nooit te horen. Ook zou er geen bewijs zijn van de zogenaamde frauduleuze gelden. De show moest eerder al worden stopgezet toen hij vier kritische parlementsleden interviewde. Andere mediabedrijven zouden ook geïntimideerd zijn wanneer ze te kritisch waren tegenover het regime of over de mensenrechten in Oeganda spraken. Critici zeggen dat het regime haar grip op de media ten alle prijze wil behouden om ook na de verkiezingen in 2016 aan de macht te blijven. De staatskrant The New Vision zwijgt voorlopig over het incident.
Graag had ik de geachte minister volgende vragen gesteld:
1) Hoe beoordeelt u de sluiting van het mediabedrijf Daily Monitor? Hoe staat het volgens u met de persvrijheid in Oeganda?
2) Hoe beoordeelt u het mogelijke bestaan van het zogenaamde project Muhoozi? Ziet u dit als een bedreiging voor de democratie in Oeganda? Kan u toelichten?
3) Is die kwestie ter sprake gekomen in de internationale politiek, en op welke manier?
1) Twee onafhankelijke kranten, The Daily Monitor en The Red Pepper, publiceerden de aantijgingen van hoge legergeneraal Tinyufeza, alias David Sejusa, die vier personen uit de omgeving van president Museveni ervan betichtte een presidentiële opvolging voor te bereiden voor zijn zoon, Brigadier Muhoozi Kainerugaba, hoofd van de speciale krijgsmacht. In het verlengde van de verschenen persartikels rond deze verklaringen heeft de Oegandese politie een huiszoeking gehouden op 20 mei bij de Daily Monitor krant, en de verwante radiostations KFM en Dembe FM, met 50 gewapende politieagenten. Er werd opdracht gegeven alle operaties stil te leggen en journalisten werden onder druk gezet om de originele documenten rond deze verklaringen voor te leggen.
Een 11-tal dagen na de inval heeft de Oegandese regering de bezetting van de redacties afgeblazen. De onderhandelingen aangevat via de Nation Media Group/Monitor Publications hadden tot een ondertekening door de Daily Monitor geleid, terwijl ze voortlopen met de Red Pepper.
The New Vision heeft in een interessant perscolumn van 29 juni 2013 de voordelen van persvrijheid geschetst.
2) Niet onbelangrijk is dat generaal Tinyefuza presidentiële ambities koestert, gezien er reeds steuncomités voor zijn kandidatuurstelling voor de presidentsverkiezingen van 2016 werden opgericht. Tinyefuza is bijgevolg geen neutrale waarnemer. Het klopt dat de bevordering van Brigadier Muhoozi, zoon van de president, en enkele officieren van zijn generatie, snel is gegaan in de afgelopen 12 jaar, en dat dit een bittere nasmaak laat bij een aantal oudere officieren, die het gevoel krijgen buitenspel gezet te zijn. Daar tegenover wordt gesteld dat Muhoozi niet de enige briljante officier die een duidelijke carrière kent; hetzelfde deed zich voor bij, bijvoorbeeld, de huidige president van de belangrijkste oppositiepartij, generaal Muntu. Er is intern nog geen duidelijkheid of President Museveni zich al dan niet nog kandidaat zal stellen in 2016. De grondwet staat Museveni niet langer toe zich kandidaat te stellen in 2021.
3) Met de Europese Unie (EU) delegatie werd er beslist om een lokale EU verklaring op 22 mei 2013 te verspreiden. Aangezien de gesloten kranten en radiostations werden heropend, zal er geen nieuwe specifieke interventie van de EU of donors komen. Er is echter wel afgesproken dat de ambassadeurs de kwestie individueel ter sprake zullen brengen in gesprekken met de verschillende vertegenwoordigers van de Oegandese overheid: herhaling van het belang van de persvrijheid, buitenmaatse reactie van de Oegandese autoriteiten in de zaak; gevaar van averechtse effecten (verminderd vertrouwen van de donors en investeerders).