Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8812

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 19 april 2013

aan de minister van Werk

Uitkeringsfraude - Kadaster - Kruispuntbank van de ondernemingen - Databanken - Koppelingen

fraude
zwartwerk
Kruispuntbank van Ondernemingen
werkloosheidsverzekering
minimumbestaansinkomen
gegevensbank
sociale uitkering

Chronologie

19/4/2013Verzending vraag
11/6/2013Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8813

Vraag nr. 5-8812 d.d. 19 april 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Om de pakkans bij fraude met de bijstand te vergroten, worden in Nederland de gegevens van sociale diensten, de studiefinanciering, het handelsregister, de gemeentelijke basisadministratie en het kadaster zo gekoppeld dat uitkeringsfraudeurs sneller kunnen worden opgespoord. Wederom zet Nederland zwaar in op de strijd tegen uitkeringsfraude.

De computersystemen gaan in veel gevallen een alarmmelding geven wanneer iemand met een bijstandsuitkering een te dure auto koopt, heimelijk samenwoont, inkomsten achterhoudt of eigen bezit verzwijgt.

Graag had ik hieromtrent dan ook een gedetailleerd antwoord ontvangen op volgende vragen:

1) Kan de minister een uitgebreid overzicht geven van de databanken die momenteel worden geraadpleegd bij het aanvragen van de respectieve vervangingsinkomens, in het bijzonder enerzijds de werkloosheidsuitkering en anderzijds het leefloon? Kan dit gedetailleerd worden opgelijst?

2) Wordt het kadaster heden geraadpleegd in de strijd tegen de bijstandsfraude bij het leefloon? Zo ja, wat levert dit op jaarbasis op aan onterechte aanvragen en hoeveel bedragen op jaarbasis werden de laatste drie jaar onterecht uitbetaald als leefloon doordat de begunstigde een onroerend patrimonium aanhoudt? Zo neen, waar wacht de minister op en gaat zij dit zo snel als mogelijk invoeren?

3) Wordt de Kruispuntbank ondernemingen heden systematisch én doorlopend geraadpleegd in de strijd tegen de bijstandsfraude bij enerzijds de werkloosheidsuitkering en anderzijds het leefloon? Zo ja, wat levert dit op jaarbasis op aan onterechte aanvragen en hoeveel bedragen op jaarbasis werden de laatste drie jaar onterecht uitbetaald als leefloon doordat de begunstigde een ondernemersactiviteit aanhoudt? Zo neen, waar wacht de minister op en gaat ze dit zo snel als mogelijk invoeren?

4) Welke andere gegevensbanken zullen binnenkort worden gekoppeld aan de uitkeringsbestanden en kan de minister deze gedetailleerd oplijsten en aangeven wanneer deze zullen worden gekoppeld?

Antwoord ontvangen op 11 juni 2013 :

1)             De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) kan enkel overzicht geven over de toegepaste controles bij de toekenning van een werkloosheidsuitkering. De RVA kruist nl. al sinds meerdere jaren de inlichtingen uit zijn eigen databanken (bijvoorbeeld loopbaanonderbreking en werkloosheid) én kruist hij ook zijn gegevens met die van andere databanken van de sociale zekerheid.  

De RVA investeert voortdurend in het optimaliseren van zijn huidige onderzoeksmethodes. 

De RVA zet hierbij in op twee types controle: de a priori – controles en de a posteriori controles, al dan niet in samenwerking met de uitbetalingsinstellingen. 

A priori controles (vóór betaling) :

1.             Preventieve controle door de uitbetalingsinstellingen bij de betaling: detectie van cumul

van werkloosheid met arbeid in loondienst (L950)

2.             Preventieve controle door de RVA bij het toekennen van het recht op

werkloosheidsuitkeringen: detectie van cumul van werkloosheid met zelfstandige activiteit (L302)

3.             Preventieve controle door de RVA bij het toekennen van het recht op

werkloosheidsuitkeringen: detectie van cumul met een pensioen (Pensioenkadaster)

4.             Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen:

detectie van cumul van werkloosheid met zelfstandige activiteit (L302)

5.             Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen:

detectie van cumul met een pensioen (Pensioenkadaster)

6.             Preventieve controle door de RVA bij de betaling van onderbrekingsuitkeringen:

detectie tewerkstelling bij een andere werkgever (L950). 

A posteriori controles (na betaling):

1.       Detectie cumul van werkloosheid met arbeid in loondienst (A850)

2.       Detectie cumul van werkloosheid met ziekte en invaliditeit (A020)

3.       Detectie cumul van werkloosheid met zelfstandige activiteit (A301)

4.       Detectie cumul van loopbaanonderbreking met zelfstandige activiteit (A301)

5.       Detectie van het einde van een tewerkstelling bij de werkgever tijdens

loopbaanonderbreking (A850)

6.       Detectie van het begin van een tewerkstelling bij een nieuwe werkgever tijdens

loopbaanonderbreking (A850)

7.       Detectie cumul van loopbaanonderbreking met een pensioen (Pensioenkadaster) 

2)             De RVA is niet bevoegd voor de betaling van een leefloon. 

De RVA stelt zijn gegevens via de Kruispuntbank van de sociale zekerheid ter beschikking van de FOD Maatschappelijke integratie en de Openbare Centra voor maatschappelijk welzijn (OCMW’s). Dit leidt op zijn beurt tot resultaten bij de Federale Overheidsdienst (FOD) Maatschappelijke integratie aangezien aldus onterechte betalingen van het leefloon aan het licht kunnen komen. 

3)             De RVA maakt bij de uitvoering van haar controles frequent gebruik van de Kruispuntbank Ondernemingen maar op heden bestaat er geen automatische flux. 

De RVA doet wel een systematische controle van de zelfstandige activiteiten (zoals a priori als a posteriori) maar dit gebeurt op basis van de gegevens van de databank L302 (KSZ) wat minstens even efficiënt en doelgericht is. 

Daarnaast wordt de KBO geraadpleegd wanneer in een onderzoeksdossier enige aanwijzing bestaat van het uitoefenen van een hoofd- of nevenactiviteit als zelfstandige, hetzij in hoofde van een werknemer, hetzij in hoofde van een werkgever.  

Hieronder volgen de cijfers geven m.b.t. de resultaten van de a posteriori – onderzoeken cumul werkloosheidsuitkering met een (niet aangegeven) zelfstandige activiteit.

Jaar

Aantal onderzochte dossiers

Aantal niet – conforme dossiers

Teruggevorderde bedragen

2010

23 357

5 742

17 711 841 euro

2011

11 447

4 182

10 768 371 euro

2012

11 813

5 903

12 638 082 euro

1)             De RVA kruist al zijn gegevensbanken met veel andere gegevens banken en gaat op korte termijn geen andere gegevensbanken koppelen aan zijn uitkeringenbestanden maar investeert wel verder in de optimalisatie van de huidige werkmethodes. Dit gebeurt onder andere door het verder kruisen van de huidige gegevensbestanden waarbij wordt onderzocht of hierin niet bepaalde patronen voorkomen (datamining). 

De RVA-controlediensten hebben bovendien toegang tot het Rijksregister van de natuurlijke personen en doen a priori- en a posterioricontroles in verband met nationaliteit, adres en gezinstoestand. Verder hebben ze via enkele platformen toegang tot een hele reeks ondernemingsgegevens en gegevens van werknemers in relatie tot hun werkgever. Sinds kort hebben ze eveneens toegang tot de uitgebreide webinterface van de Kruispuntbank van Ondernemingen waardoor het mogelijk is ondernemingsgegevens te koppelen aan de persoonsgegevens van de zaakvoerders en mandatarissen zoals die voorkomen in het Rijksregister. 

De RVA draagt er zorg voor dat inzake controle zowel het finaliteits- als het proportionaliteitsprincipe en de bescherming van de persoonsgegevens gehandhaafd worden.