Schriftelijke vraag nr. 5-8720

van Guido De Padt (Open Vld) d.d. 16 april 2013

aan de minister van Financiën, belast met Ambtenarenzaken

Namaakproducten - Taskforce Namaak - Inbeslagnames - Boetes - Vernietigingen

namaak
beslag op bezittingen
officiële statistiek
armoede

Chronologie

Vraag nr. 5-8720 d.d. 16 april 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Vele mensen laten zich graag verleiden door goedkope namaakproducten. Die valse vorm van luxe is dan ook bezig aan een opmars. 2011 was een recordjaar inzake de inbeslagname van namaakgoederen in België.

België heeft een speciale Taskforce Namaak bij de douane, die valse goederen opspoort. De straffen op de invoer in België van namaakgoederen van buiten de Europese Unie (EU) kunnen oplopen tot 50 000 euro en een gevangenisstraf van maximum drie jaar.

1) Hoeveel namaakgoederen werden in België in beslag genomen in de jaren 2008, 2009, 2010, 2011 en 2012?

2) Zijn er cijfers omtrent de geschatte werkelijke invoer van valse producten?

3) Welke namaakproducten worden het vaakst in beslag genomen?

4) Belgen die namaak kopen in België zelf kunnen niet worden beboet. Waarom is er een verschil tussen het kopen in landen buiten de EU en het kopen in België?

5) De in beslag genomen producten worden nadien vernietigd. Is er al nagedacht aan een alternatief om de goederen die geen gevaar vormen voor de gezondheid te doneren aan initiatieven die kansarme mensen steunen? Waarom is dat tot op heden nog niet gebeurd?

Antwoord ontvangen op 31 juli 2013 :

1) In toepassing van Verordening (EG) nr. 1383/2003 van de Raad van 22 juli 2003, houdt de Algemene Administratie van de Douane en Accijnzen (AAD&A) goederen waarvan vermoed wordt dat zij een inbreuk uitmaken op intellectuele eigendomsrechten tegen. 

Het aantal in beslag genomen goederen op jaarbasis wordt geschat op : 

Deze hoeveelheden zijn uitgedrukt in eenheden. Het betreft dus geen pakketten, fardes, dozen en andere diverse containers. 

2) De AAD&A beschikt niet over cijfers omtrent de geschatte werkelijke invoer van valse producten.  

3) De aard van de in beslag genomen producten is zeer divers. In 2012 betrof het voornamelijk kleren, schoenen, lederwaren, horloges, brillen en materiaal verbonden aan nieuwe technologieën (mobiele telefoons en hun accessoires en uitrusting, games met inbegrip van de spelconsoles). 

4) Het sanctioneren van personen die in België namaak kopen, behoort niet tot de bevoegdheid van de minister van financiën. Niettemin voorziet de wet betreffende de bestraffing van namaak en piraterij van intellectuele eigendomsrechten van 15 mei 2007 (Belgisch Staatsblad 18 juli 2007) in straffen voor ieder die in België in het economisch verkeer met kwaadwillig of bedrieglijk opzet inbreuk maakt op intellectuele eigendomsrechten (hoofdstuk III van de wet, in het bijzonder artikel 8). Elke in België verrichte handeling (bijvoorbeeld kopen, verkopen, verhandelen) die aan deze criteria voldoet is strafbaar. 

Wanneer goederen uit derde landen via België in de Europese Unie worden gebracht, kan de houder van een intellectueel recht opteren voor de toepassing van Verordening (EG) 1383/2003 van de Raad van 22 juli 2003 inzake het optreden van de douaneautoriteiten ten aanzien van goederen, waarvan wordt vermoed dat zij inbreuk maken op bepaalde intellectuele eigendomsrechten en inzake de maatregelen ten aanzien van goederen waarvan is vastgesteld dat zij inbreuk maken op dergelijke rechten. Als uit de toepassing van deze procedure blijkt dat het om namaakgoederen gaat, wordt toepassing gemaakt van afdeling 3, van hoofdstuk II van de hogergenoemde wet van 15 mei 2007 ("vervolging van de inbreuken op de douanewetgeving en strafsancties”). Dergelijke bestraffing valt wel onder de bevoegdheid van de minister van financiën (inbreuken op de douanewetgeving) en straft in essentie zowel de schending van het intellectueel eigendomsrecht, als de illegale extracommunautaire handel. 

5) Namaakproducten zijn veelal ongekend en ongecontroleerd en vaak is vernietiging uit veiligheids- en gezondheidsoverwegingen de enig aanvaardbare oplossing.  

Bovendien is de houder van het intellectuele eigendomsrecht, wiens recht geschonden is, er meestal voorstander van dat de goederen effectief vernietigd worden. 

Niettemin heeft de AAD&A in het verleden reeds toegelaten dat aan namaakproducten een andere bestemming wordt gegeven. Niet alleen wordt toegelaten ze te recycleren maar ook dat ze geschonken worden aan een goed doel of aan hulporganisaties. Dit gebeurt steeds in nauw overleg met de houder van het recht die in de meeste gevallen de administratie verzoekt geen ruchtbaarheid te geven aan een dergelijk initiatief.