Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8671

van Sabine Vermeulen (N-VA) d.d. 3 april 2013

aan de staatssecretaris voor Sociale Zaken, Gezinnen en Personen met een handicap, belast met Beroepsrisico's, en staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Onderzoeksschip Belgica - Vaaruren - Schip Simon Stevin - Toekomstplannen

wetenschappelijk onderzoek
gezondheidsbeleid
boot
Noordzee

Chronologie

3/4/2013Verzending vraag
4/10/2013Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8670

Vraag nr. 5-8671 d.d. 3 april 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het oceanografisch onderzoeksschip Belgica is eigendom van de Belgische staat en ressorteert onder het Federaal Wetenschapsbeleid. Het beheer van het schip en haar wetenschappelijke uitrusting wordt uitgevoerd door de Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee en het Schelde-estuarium (BMM). De BMM staat tevens in voor de planning en de organisatie van de wetenschappelijke campagnes op zee. De Belgische Marine levert de bemanning, zorgt voor de operationele uitbating alsook voor de meerplaats te Zeebrugge, de thuishaven van de Belgica.

Hierover aan u de volgende vragen.

1) Graag een overzicht van het aantal vaaruren sinds 2008? Wat is het doel van het onderzoek en in welke regio?

2) Er wordt steeds vaker een beroep gedaan op de Simon Stevin voor wetenschappelijk onderzoek want blijkbaar ligt de Belgica meer en meer aan de ketting. Wat zijn de redenen hiervoor?

3) Wat zijn de toekomstplannen voor de Belgica? Tot wanneer vaart de Belgica nog? Is een ander (nieuw) onderzoeksschip voor het Federaal Wetenschapsbeleid aan de orde?

Antwoord ontvangen op 4 oktober 2013 :

1) Sinds 1984, jaar van ingebruikname van de Belgica, is het aantal effectief uitgevoerde vaardagen/vaaruren relatief stabiel. De vaartijden van het schip in detail: 175 dagen en 2980 uren in 2008; 177 dagen en 3 030 uren in 2009; 181 dagen en 3 232 uren in 2010; 165 dagen en 2 877 uren in 2011; 159 dagen en 2 829 uren in 2012. Dit betekent een exploitatiegraad van 92 %, rekening houdende met weekends, verloven, onderhoud, enz/ De transittijden zonder wetenschappelijke doeleinden worden niet opgenomen in deze gegevens. 

Er kan dus worden aangenomen dat de Belgica jaarlijks gemiddeld ongeveer 170 dagen op zee vaart voor ongeveer 2 850 uren, tegenover slechts 1 500 uren voor de RV Simon Stevin. Bovendien zit de Belgica 100 à 110 nachten op zee, tegenover de 12 nachten die worden voorzien voor de RV Simon Stevin.  

Het werkgebied van de Belgica omvat hoofdzakelijk het Belgisch Deel van de Noordzee, de Zuidelijke Baai van de Noordzee (Engeland, Nederland), het Kanaal (Frankrijk), de Golf Van Biskaje (Frankrijk, Spanje), Atlantische Oceaan (Ierland, Engeland, Portugal, Marokko). In het verleden werden ook meer noordelijke studiegebieden aangedaan. 

Het uitgevoerde wetenschappelijke onderzoek kadert binnen nationale en internationale onderzoeksprojecten en monitoringsprojecten. Deze zijn beschikbaar via volgende websites: http://www.mumm.ac.be/Downloads/belgica2013_nl.pdf http://www.mumm.ac.be/NL/Monitoring/Belgica/show_programmes.php. 

Ze kunnen ingedeeld worden onder volgende hoofdthema's : 

2) De redenen waarom de Belgica soms niet kan uitvaren zijn te wijten aan mechanische defecten die worden veroorzaakt ten gevolge van de ouderdom van het schip (29 jaar) en de veroudering van uitrustingen. Tot en met het jaar 2012 waren het aantal dagen die verloren gingen ten gevolge van technische problemen (met uitzondering van incidenten) beperkt tot gemiddeld 5 dagen per jaar. In 2013 is het schip echter 4 weken aan de kade moeten blijven. Het onderhoud wordt bemoeilijkt omwille van de verouderingsproblematiek. Dit heeft  een zware impact op de kostprijs van eventuele reparatiewerkzaamheden. Belangrijke investeringen zijn tegenwoordig noodzakelijk om de Belgica zeewaardig te houden en de veiligheid van het ingescheept personeel te verzekeren. De maximale levensduur van een onderzoeksschip wordt door experten geschat op circa 30 jaar.  

De Belgica is het onderzoeksschip dat het meest gebruikt wordt door de Belgische mariene onderzoeksgemeneeschap en tevens leidt tot een aantal wetenschappelijke publicaties. Zoals voor de Zeeleeuw, zal er een samenwerkingsakkoord gesloten worden tussen het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en de Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee (BMM) om o.a. de planning van beide schepen (de RV Simon Stevin en de RV Belgica) op elkaar af te stemmen. De RV Simon Stevin dat de Vlaamse Overheid in 2012 heeft laten bouwen, ter vervanging van de Zeeleeuw, verricht in hoofdzaak dagopdrachten voor de Belgische kust terwijl de RV Belgica campagnes uitvoert van beduidend langere duur, hoofdzakelijk campagnes van maandag tot vrijdag, maar eveneens campagnes van meerdere weken in een veel groter werkgebied. Daarnaast is de Simon Stevin niet groot genoeg om sommige wetenschappelijk opdrachten uit te voeren. Het schip beschikt slechts over plaats voor een achttal onderzoekers. Dit betekent dus dat bepaalde onderzoekscampagnes, met de nodige wetenschappelijke instrumentatie, enkel door de Belgica kunnen worden uitgevoerd.  

3) Zoals eerder aangegeven wordt de maximale levensduur van een onderzoeksschip door experten op 30 jaar geschat. De Belgica is nu 29 jaar oud. Een contract voor het onderhoud van het schip is lopend tot begin 2017. Het schip zal dus nog 4 jaar varen. Na deze periode lijkt het onwaarschijnlijk dat de Belgica verder zal blijven varen gezien de ouderdom van het platform, de kosten voor de onderhouds- en reparatiewerkzaamheden, en de nodige keuringsattesten en verzekeringen.  

In 2009 werd een haalbaarheidsstudie uitgevoerd in opdracht van het Federaal Wetenschapsbeleid om de verschillende opties na te gaan voor de vervanging van de Belgica. Uit deze studie is gebleken dat de enige coherente optie de bouw is van een nieuw oceanografisch onderzoeksschip. Een eerste schets van een nieuw onderzoeksschip werd opgemaakt tijdens deze studie. De informatie is beschikbaar op http://www.belspo.be/belspo/Northsea/newVessel_en.stm omdat de huidige infrastructuur niet meer beantwoordt aan de noden voor modern marine wetenschappelijk onderzoek heeft de Ministerraad op 26 april 2013 de lancering goedgekeurd van de studie over de financiering van de vervanging van het huidige onderzoekschip RV Belgica. Studie die ook rekening moet houden met de kosten van een eventuele renovatie. Deze studie zal uitgevoerd worden door het Federaal Wetenschapsbeleid (in samenwerking met de BMM). Idealiter zou een nieuw onderzoeksplatform ter beschikking moeten worden gesteld aan de onderzoeksgemeenschap in 2017.