Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8438

van Yoeri Vastersavendts (Open Vld) d.d. 8 maart 2013

aan de staatssecretaris voor de Bestrijding van de sociale en de fiscale fraude, toegevoegd aan de eerste minister

Internationale transporten - Vrachtwagenchauffeurs - Filippijnse chauffeurs - Sociale fraude

zwartwerk
wegvervoer
Letland
Filipijnen
bestuurder
internationaal vervoer over de weg

Chronologie

8/3/2013Verzending vraag
18/7/2013Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8437

Vraag nr. 5-8438 d.d. 8 maart 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Via bronnen uit Scandinavië kwam het bericht binnen dat een in Letland geregistreerd bedrijf Filippijnse chauffeurs werft voor internationale transporten op West-Europa en Scandinavië.

Het werven van Aziatische werknemers door Westerse bedrijven is een fenomeen dat we vooralsnog alleen kenden uit de scheepvaart. De verhoudingen in het wegtransport raken met de inzet van Aziatische chauffeurs nog verder zoek. De salarissen waartegen de Filippijnse chauffeurs te werk gesteld worden, zouden variëren tussen de 650 en 1000 euro per maand. De enige andere reden voor het "sourcen" van Filippijnse chauffeurs zou een acuut chauffeurstekort kunnen zijn. Onze transportsector zit de laatste jaren in een neerwaartse spiraal die zware sociale en economische schade in de sector heeft aangericht. Met de inzet van Aziatische chauffeurs raken we nog dieper in die neerwaartse spiraal en raken de verhoudingen in het wegtransport helemaal zoek. De Filippijnse chauffeurs worden volgens de Nederlandse media reeds ingezet bij onze buren.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Heeft u weet van het inzetten van Filippijnse chauffeurs in ons land via buitenlandse uitzendbedrijven en/of via andere constructies? Kan u desgevallend gedetailleerd toelichten?

2) Hoe reageert u op die nieuwe ontwikkeling en kan u een gedetailleerde lijst geven van de stappen die u heeft genomen en gaat nemen om deze nefaste ontwikkeling in te dijken?

3) Hoe beoordeelt u de constructie waarbij Filippijnse vrachtwagenchauffeurs als kenniswerkers worden binnengehaald en vervolgens de banen van Belgische en andere truckers bedreigen?

4) Bent u bereid al of niet in samenspraak met de andere landen van de Europese Unie die kwestie aan te kaarten alsook ze rechtstreeks voor te leggen aan Letland gezien dit een manifeste vorm van sociale fraude en zelfs mogelijk mensenhandel is? Kan u gedetailleerd toelichten?

Antwoord ontvangen op 18 juli 2013 :

Als antwoord op uw eerste vraag betreffende de vaststelling van het inzetten van chauffeurs van Filipijnse origine in het internationaal transport, vindt u hierna de informatie die werd bezorgd door enerzijds de Directie-generaal Sociale Inspectie van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid en anderzijds de inspectiedienst van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. 

Wat de sociale inspectiedienst van de Federal Overheidsdienst Sociale Zekerheid betreft, heeft deze in de loop van de jaren 2011-2012 geen tewerkstelling vastgesteld van Filipijnse chauffeurs in de sector van het goederen- of personenvervoer. 

Wat de inspectiedienst van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid betreft, stelt deze vast dat het beschreven fenomeen waarbij buitenlandse uitzendbedrijven en/of andere constructies Filipijnse chauffeurs inzetten voor internationale transporten in West-Europa in België vooralsnog niet bekend is.  

Voor wat betreft uw volgende vragen, aangaande de stappen die deze regering heeft ondernomen om dergelijk fenomeen te voorkomen en desgevallend aan te pakken, kan ik stellen dat de sociale fraude binnen de transportsector één van onze prioriteiten is en blijft. Het is dienaangaande mijn positie dat deze sector, die geconfronteerd wordt met een ernstig probleem van sociale dumping en oneerlijke concurrentie, zowel voor werkgevers en werknemers moet worden ontdaan van misbruiken.  

Het kan met andere woorden niet zo zijn dat door het inzetten van werknemers aan een lagere verloning dan het minimaal vastgestelde minimumloon binnen de sector, door het frauderen met aangifte binnen de sociale zekerheid of door andere sociale fraudemechanismen, een al dan niet Belgisch bedrijf een oneerlijk voordeel in de prijszetting verwerft ten aanzien van zijn bonafide concurrenten.  

Om dit te verzekeren, zijn reeds een aantal stappen ondernomen. Op het vlak van regelgeving verwijs ik u naar de invoering van een hoofdelijke aansprakelijkheid voor lonen, sociale en fiscale schulden, naar het verscherpen van de regels betreffende schijnzelfstandigheid en naar de verduidelijking van het verbod op het ter beschikking stellen van werknemers. Voor de eerste twee van de aangehaalde maatregelen wordt momenteel in nauw overleg met de sector aan uitvoeringsbesluiten gewerkt.  

Daarnaast zetten wij ook in op controle, door de verschillende inspectiediensten op hun domein, en gezamenlijk binnen gecoördineerde acties.  

Er dient gepreciseerd te worden dat de controle op de transportsector een prioriteit is voor de sociale inspectiediensten. Dienaangaande wens ik u mee te delen dat op 14 november 2006 een actieplan werd overeengekomen met het oog op het versterken van de samenwerking tussen de verschillende controlediensten, dat zich vertaalde in de coördinatie van de controles op het vlak van het transport over de weg van personen en van goederen. Daartoe werd een permanente coördinatiecel opgericht in de schoot van de dienst Toezicht op de Sociale Wetten van de Federale Overheidsdienst (FOD) Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. 

Worden bedoeld met dit actieplan: de sociale inspectiediensten, de politiediensten, de Douane en Accijnzen alsook de inspecteurs van de FOD Mobiliteit. 

Er worden regelmatige controles georganiseerd per provincie, zowel op de weg als in bepaalde zones waar zich een aanzienlijke concentratie van voertuigen voordoet. 

Het is belangrijk om te weten dat de Sociale Inspectie van de FOD Sociale Zekerheid meer bepaald tussenkomt in het internationaal transport om de naleving te waarborgen van de Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels, en van de Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels. De belangrijkste doelstelling van de uitgevoerde controles bestaat erin na te gaan of de internationale chauffeurs, die Belgische ingezetenen zijn, geen significante activiteit hebben in België, of de maatschappelijke zetel van de transportonderneming, gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Unie geen fictieve zetel is en/of de organische band met hun buitenlandse werkgever nog steeds bestaat. De bedoeling van deze controles is sociale dumping op te sporen die steunt op de bedrieglijke toepassing van de sociale zekerheid van een goedkopere lidstaat ondanks de door de Europese reglementeringen voorziene toepassingsregels. 

Indien in de toekomst op basis van analyses en beschikbare informatie, die met de diverse betrokken partners, de inspectiediensten en het binnen de schoot van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid nieuw opgerichte Team Analyse en Detectie (TADT) wordt uitgewisseld, mocht blijken dat er zich ernstige risico’s voordoen op misbruiken, inbreuken, of niet betaling van de verschuldigde sociale bijdragen, zullen uiteraard verdere acties worden ondernomen. 

Met betrekking tot de Europese dimensie van deze problematiek kan ik u melden dat de eerste stappen worden gezet in een groter dan nationale aanpak van het probleem van sociale dumping. Concreet is uit de samenwerkingsvragen tussen België en Nederland, en de ontmoetingen die ik met mijn Nederlandse ambtsgenoten mocht hebben gebleken dat een nood bestaat aan een afstemming van onze controleactiviteiten en aan een uitwisseling van informatie en goede praktijken tussen onze landen – beiden geconfronteerd met deze problemen van sociale dumping en oneerlijke concurrentie. In dat opzicht wordt momenteel een samenwerkingsverband ontwikkeld in de schoot van de Beneluxunie. Wij blijven uiteraard ook op het Europese en internationale toneel voorvechter van de leefbaarheid van dergelijke, kwetsbare nationale sectoren en het creëren van een eerlijke staat van concurrentie en vrij verkeer binnen de Europese Unie.