Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7714

van Yoeri Vastersavendts (Open Vld) d.d. 15 januari 2013

aan de minister van Middenstand, KMO's, Zelfstandigen en Landbouw

Veeteelt - Hormonenmaffia - Pro-hormonen - Handhaving - Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen - Multidisciplinaire Hormonencel

hormoon
zwarte handel
veeteelt
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Chronologie

15/1/2013Verzending vraag
8/2/2013Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7713

Vraag nr. 5-7714 d.d. 15 januari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Recent heb ik informatie ontvangen over een nieuwe strategie van de hormonenmaffia en de malafide vetmesters in de veeteelt. Naar verluidt wordt steeds meer gebruik gemaakt van prohormonen. Dat zijn synthetische chemische verbindingen die door enzymen in het lichaam worden omgezet in natuurlijke hormonen of in stoffen met een vergelijkbare hormonale werking. Die producten zijn uiteraard verboden en meerdere studies tonen aan dat ze uiterst schadelijk zijn voor de volksgezondheid.

Een groot voordeel voor de hormonenmaffia is dat die prohormonen niet moeten worden ingespoten. De producten worden tussen het voedsel gemengd en ze boosten het natuurlijke hormonale aanmaaksysteem van dieren. Gespecialiseerde politiediensten bevestigden dat in bepaalde gevallen natuureigen hormonen in abnormale hoeveelheden werden teruggevonden. Een bijkomend probleem, gesignaleerd in het rapport van de Multidisciplinaire Hormonencel van 2009, is dat het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) de substanties niet kan detecteren. In 2009 was enkel een laboratorium in Frankrijk daartoe in staat. Het kan niet dat enkele malafide kwekers de goede reputatie van onze veeteelt aantasten. Daarom is een strenge handhaving vereist.

Graag had ik hierover dan ook de volgende vragen gesteld.

1) Hoe reageert de minister op de nieuwe tendens om in de veeteelt prohormonen toe te dienen?

2) Kan ze aangeven of de Multidisciplinaire Hormonencel of diensten binnen het FAVV al dergelijke prohormonen hebben aangetroffen en / of ze het gebruik van prohormonen in de veeteelt reeds hebben kunnen aantonen, per jaar voor de jongste drie jaren? Is er een toename? Kan ze dit toelichten?

3) Heeft het FAVV en / of de Multidisciplinaire Hormonencel kunnen vaststellen dat het aantal natuurlijke hormonen in de onderzochte stalen daadwerkelijk is toegenomen? Kan de minister dit met cijfergegevens voor de laatste drie jaar toelichten? Zo ja, hoe verklaart ze de toename? Zo neen, kan ze dit gedetailleerd toelichten en kan ze aangeven waarom in onze buurlanden, waaronder Nederland, wel een toename wordt vastgesteld?

4) Is in ons land onderzoekscapaciteit aanwezig om prohormonen op te sporen en / of het gebruik van prohormonen aan te tonen? Zo ja, hoeveel exclusieve onderzoeken naar prohormonen heeft het eigen labo gevoerd? Graag kreeg ik de cijfers op jaarbasis. Kan de minister de resultaten toelichten, alsook aangeven welke budgetten daarvoor worden aangewend?

Antwoord ontvangen op 8 februari 2013 :

1) De geruchten omtrent het eventuele gebruik van prohormonen zijn reeds lange tijd bekend bij het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) en de ontwikkeling van een methode om ze op te sporen werd reeds aangevat in 2003.

Omdat prohormonen voorlopers zijn in de synthese van testosteron en estradiol, twee natuurlijke hormonen, komen zij van nature voor in urine en in vlees. Daarom spoort het FAVV-laboratorium van Gentbrugge de prohormonen sinds 2006 op in monsters zoals spuiten, naalden poeders en supplementen.

Sinds 2011 wordt de toediening van natuurlijke estrogenen gecontroleerd en in de loop van 2013 zal de aanwezigheid van androgenen in urine in het FLVVG worden gecontroleerd bij middel van GC-MS/C/IRMS: gaschromatografie-massaspectrometrie/ verbranding / isotoopverhouding massaspectrometrie). Die techniek maakt het mogelijk om systematisch en gelijktijdig een aantal prohormonen op te sporen.

2) Op dit ogenblik loopt bij de rechtbank van Dendermonde een rechtszaak tegen 6 vetmesters in verband met het gebruik van natuurlijke hormonen op grond van in 2006 gedane vaststellingen.

In 2011 werd, na controle op de paardenrenbaan te Langdorp, een persoon veroordeeld voor het bezit van prohormonen die werden aangetroffen in een injectiespuit.

3) De jongste drie jaar waren alle in de slachthuizen en de landbouwbedrijven genomen dierlijke monsters (urine) conform voor de aanwezigheid van natuurlijke hormonen.

De meeste natuurlijke hormonen worden aangetroffen in preparaten (spuiten, naalden):

4) De controle gebeurt systematisch aan de hand van multimethoden en in combinatie met de opsporing van andere hormonale componenten.

Het FAVV voert neemt gerichte urinemonsters van runderen, namelijk bij runderen met een hoog karkasgewicht of die worden gehouden in landbouwbedrijven waar natuurlijke hormonen werden gevonden. Het ging daarbij om vijfenveertig monsters in 2011 en om vijfentachtig monsters in de eerste helft van 2012.

Het voor de opsporing van prohormonen gebruikte budget – dat enerzijds wordt berekend op basis van het koninklijk besluit van 20 december 2012 tot vaststelling van de kostprijs van de intern uitgevoerde analyses en anderzijds op de facturen van externe laboratoria bedroeg :