Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7078

van Cindy Franssen (CD&V) d.d. 20 september 2012

aan de staatssecretaris voor Ambtenarenzaken en Modernisering van de Openbare Diensten, toegevoegd aan de minister van Financiën en Duurzame Ontwikkeling, belast met Ambtenarenzaken

StopArmoede.Nu - Maatschappelijk kwetsbare mensen - Overheid - Communicatie - Formulieren - Procedures - Begrijpbaarheid - Vereenvoudiging - Beleid - Middelen - Resultaten

armoede
administratieve formaliteit
sociaal achtergestelde groep

Chronologie

20/9/2012Verzending vraag
25/10/2012Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7062
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7063
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7064
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7065
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7066
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7067
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7068
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7069
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7070
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7071
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7072
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7073
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7074
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7075
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7076
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7077
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7079

Vraag nr. 5-7078 d.d. 20 september 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

StopArmoede.Nu is een actieplatform dat armoede hoog op de politieke agenda wil zetten. Op 13 december 2011 pleitte StopArmoede.Nu in haar eisenbundel voor verstaanbare papieren, eenvoudige procedures en een toegankelijke dienstverlening.

Begrijpbare formulieren en eenvoudige procedures zijn nodig om burgers te laten deelnemen aan de samenleving. Nog te vaak vormen papieren en procedures een hindernis en worden maatschappelijk kwetsbare mensen opnieuw achtergesteld. Vaak missen ze de vaardigheden, de middelen of het sociaal netwerk om hen de weg te wijzen.

StopArmoede.Nu vraagt dan ook dat de overheid eenvoudige formulieren voor de burgers opstelt. Dit betekent (1) dat de kernboodschap van elk document in een begrijpbare taal wordt opgesteld, (2) dat de kernboodschap gemakkelijk is terug te vinden in een document (3) en dat de overheid meer gebruik maakt van bestaande kennis over duidelijke taal.

Reeds in het Algemeen Verslag over de armoede (1994) wordt verwezen naar de 5 B's waaraan de rechtshulpinitiatieven dienen te worden getoetst, waaronder de begrijpbaarheid. Is de informatie en zijn adviezen in een heldere en eenvoudige taal uitgedrukt?

De federale regering beloofde specifiek aandacht te besteden aan haar communicatie ten opzichte van maatschappelijk kwetsbare groepen. In het eerste Federaal plan armoedebestrijding wordt vermeld dat ervaringsdeskundigen ingezet kunnen worden om de communicatie en toegankelijkheid van diensten te verhogen. Ook in actie 99 van het tweede plan wil de federale regering zich engageren om de kwaliteit van de communicatie te verhogen door ervaringsdeskundigen te betrekken bij het screenen van en adviseren over taalgebruik. Over de effectieve maatregelen van de ministers om deze actie tot stand te brengen, is echter geen informatie te vinden.

Graag had ik vernomen:

1) Plant u een vorming of opleiding omtrent het communiceren met maatschappelijk kwetsbare groepen zodat de diensten hun formulieren en procedures vlot en correct kunnen aanpassen?

a) Zo ja, hoe wordt deze georganiseerd? Wie kan deze opleiding volgen en met wie wordt er samengewerkt? Wanneer kunnen vormingssessies gevolgd worden?

b) Zo neen, waarom niet? Welke maatregelen zal u treffen zodat de diensten vlot en op een correcte manier de begrijpbaarheid en toegankelijkheid van hun communicatie kunnen verbeteren?

2) Kan u per dienst en/of beleidsdomein van de federale overheid waarvoor hij/zij bevoegd is, meedelen op welke wijze formulieren, documenten en procedures waarmee burgers in contact komen op hun begrijpbaarheid worden getoetst?

3) Kan u per dienst en/of beleidsdomein van de federale overheid waarvoor hij/zij bevoegd is, meedelen welke formulieren, documenten en procedures waarmee burgers in contact komen al zijn aangepast om de begrijpbaarheid van het formulier, document of de procedure te garanderen? Hoe worden deze aangepast?

4) Kan u per dienst en/of beleidsdomein van de federale overheid waarvoor hij/zij bevoegd is, meedelen of er een inventaris bestaat van formulieren, documenten en procedures waarmee burgers in contact komen die nog op hun begrijpbaarheid moeten worden getoetst en desgevallend worden aangepast? Zo neen, waarom niet? Graag een overzicht van deze lijst.

Antwoord ontvangen op 25 oktober 2012 :

In antwoord op haar vraag heb ik de eer het geachte lid het volgende mee te delen:

I.De Federale Overheidsdienst (FOD) Personeel en Organisatie is een tweedelijns-FOD die zich hoofdzakelijk richt tot de andere federale administraties (HR-diensten, communicatiediensten, verantwoordelijken voor overheidsopdrachten, …) of rechtstreeks tot de personeelsleden van de federale overheid, via verschillende communicatiekanalen (nieuwsbrief, website, …) en staat dus niet rechtstreeks in contact met de doelgroep van uw vraag. Eén entiteit hiervan vormt hierop echter een uitzondering: Selor, het selectiebureau van de federale overheid:

1. Bepaalde elementen van het actieplan zijn opgenomen in de bestaande diversiteitsopleidingen (bijvoorbeeld richtlijnen/aandachtspunten in de communicatie per doelgroep) die Selor aanbiedt aan drie doelgroepen:

a) Interne medewerkers.

b) Externe medewerkers die één of meerdere certificeringmodule(s) volgen (gecertificeerden).

c) Externe klanten die een diversiteitsopleiding aanvragen via het Selor Expertisecentrum.

Interne medewerkers: Voor alle selectieassistenten wordt binnen hun traject tot testbegeleider voorzien in een opleiding rond omgaan met handicap (en eveneens met kwetsbare groepen). Voor nieuwe Selormedewerkers wordt op periodieke basis de Basismodule Diversiteit en de opleiding Diversiteitsmanagement georganiseerd.

Externe medewerkers die één of meerdere certificeringmodule(s) volgen binnen de Selor Academy. Bovenstaande richtlijnen worden meegenomen in bijvoorbeeld de modules Interview en Basismodule Diversiteit. Deze worden 3 à 4 x per jaar georganiseerd.

Externe klanten: op vraag via het Expertisecentrum. Volgende opleidingen worden aangeboden: Diversiteit en selectie & rekrutering van personeel, Handicap en redelijke aanpassingen van tests en Ad-hoctraining.

Al deze opleidingen worden verzorgd door de consultants Diversiteit van Selor. Deze opleidingen kwamen tot stand door een nauwe samenwerking met onder meer externe experten en kandidaten uit de doelgroepen.

2. Sinds februari 2009 heeft Selor een fulltime ervaringsdeskundige in kansarmoede en sociale uitsluiting in dienst bij het team Diversiteit die meewerkt aan bovenstaande doelstelling.

3. Het luik “gelijke kansen” op de Selor-website werd in nauwe samenwerking met de ervaringsdeskundige opgesteld zodat de site overzichtelijk blijft en “klare taal” gegarandeerd wordt.

4. Neen, op dit moment bestaat dergelijke lijst niet. We streven er naar elk document begrijpbaar op te stellen.

Het opleidingsinstituut van de Federale Overheid (OFO) biedt in zijn standaardcatalogus opleidingen rond schrijf- en leesvaardigheden aan.

De standaardopleidingen van het OFO zijn voor alle federale ambtenaren toegankelijk. Ze worden volgens de academische kalender georganiseerd, namelijk van september tot augustus.

Op verzoek van de administraties die klant zijn, kunnen er opleidingen worden georganiseerd volgens hun specifieke behoeften.

Sinds verschillende jaren biedt het OFO vier opleidingen aan inzake lees- en schrijfvaardigheden, dat zijn: “Leesbare overheidsteksten schrijven”, “Brieven, nota’s en e-mails schrijven”, ‘Rapporten schrijven’ en “Schrijven voor het Web”.

De inhoud van die opleidingen werd ontwikkeld door het team van linguïsten van het OFO, bijgestaan door externe linguïsten. De opleidingen zijn bestemd voor alle federale ambtenaren van alle niveaus. In de opleidingen leren de deelnemers de leesbaarheidsprincipes op elk niveau toe te passen. Na negen opleidingsdagen moeten de deelnemers onder meer in staat zijn om rekening te houden met de lezer, duidelijk en correct de kernideeën te formuleren en duidelijke zinnen te schrijven.

Gezien het belang dat de regering toekent aan de vereenvoudiging van administratieve formulieren heeft het OFO onlangs zijn aanbod herzien. Sinds september 2012 zijn de vier genoemde opleidingen in een enkele opleiding gegroepeerd: “Professioneel schrijven’” De vierdaagse opleiding, die voor alle federale ambtenaren is bestemd, geeft inzicht in de problematiek rond overheidsteksten. Met de opleiding willen we de kwaliteit van de teksten verbeteren, lezersgerichte teksten schrijven en schrijftechnieken aanleren.

Daarnaast ondersteunt het OFO een aantal projecten rond schrijfbeleid en schrijven aan maatschappelijk kwetsbare groepen.

Op vraag van de FOD Sociale Zekerheid is een schrijfopleiding opgestart bij het OFO voor “Ervaringsdeskundigen”, mensen die zelf uit maatschappelijk kwetsbare groepen komen. Ze vervullen in verschillende organisaties de taak van “schakel” waarbij procedures, documenten en onthaal vanuit het standpunt van maatschappelijk kwetsbare groepen bekeken wordt.

II. Voor de medewerkers van FEDICT – de Federale overheidsdienst Informatie- en communicatietechnologie – is geen vorming of opleiding omtrent het communiceren met maatschappelijk kwetsbare groepen voorzien.

1.b) Er is geen vorming voorzien omdat Fedict als federale overheidsdienst ten dienste staat van de andere overheidsdiensten en enkel voor een beperkt aantal toepassingen rechtstreeks in contact staat met de burger via zijn service desk en via webformulieren.

2) Fedict communiceert slechts in zeer beperkte mate met de burger.

3) Deze vraag is niet van toepassing op de activiteiten van Fedict.

4) Deze vraag is niet van toepassing op de activiteiten van Fedict.