Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-6700

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 9 juli 2012

aan de staatssecretaris voor Staatshervorming, toegevoegd aan de eerste minister, en staatssecretaris voor de Regie der gebouwen, toegevoegd aan de minister van Financiën en Duurzame Ontwikkeling, belast met Ambtenarenzaken

Brussel - Jubelpark - Paviljoen van "De menselijke driften" - Jef Lambeaux - Victor Horta - Restauratie en onderhoud - Toegankelijkheid

Regie der Gebouwen
bescherming van het erfgoed
beeldhouwwerk
architecturaal erfgoed
cultureel erfgoed

Chronologie

9/7/2012Verzending vraag
25/10/2012Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-6699

Vraag nr. 5-6700 d.d. 9 juli 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het Lambeaux-Horta-paviljoen in het Jubelpark in Brussel herbergt de grootste realisatie van de Antwerpse beeldhouwer Jef Lambeaux (1852-1908): het reliëf "De Menselijke Driften". Het enorme witmarmeren werk werd geconcipieerd op het thema van het geluk en de zonden van de mensheid, gedomineerd door de dood. Ondanks de polemiek rond het kunstwerk vol wulpse taferelen besliste de Belgische Staat het werk aan te kopen en in het Jubelpark op te stellen . Jammer genoeg staat het monument sindsdien te verkommeren.

Het Lambeaux-Horta-paviljoen is in een onwaarschijnlijk Belgisch kluwen beland. Het is sinds 1976 een beschermd monument, maar "eigendom van de staat”. De uitbating van het reliëf valt onder het bestuur van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, de Regie der Gebouwen staat in voor het gebouw en het onderhoud, de Grote Moskee heeft tot 2068 vruchtgebruik van het terrein en de bebouwing via de erfpacht, het Brussels Instituut voor Milieubeheer beheert het park".

Het eindresultaat is dat een de meest unieke gebouwen met art-nouveaukenmerken met daarin het meest representatieve werk van de Belgische kunstenaar met wereldfaam, Jef Lambeaux, niet toegankelijk is voor het publiek en dat het staat te verkommeren… Dit gebouw en het prachtige in wit Carraramarmer uitgehouwen beeldhouwwerk verdienen veel beter. In andere landen zou dit een toeristische trekpleister zijn.

Ik had dan ook volgende bijkomende vragen voor de minister/staatssecretaris:

1) Zijn de dringende herstelwerkzaamheden aan zowel het paviljoen, waar planten op groeien, als aan het beeldhouwwerk zelf eindelijk daadwerkelijk voorzien? Zo ja, hoeveel bedraagt het budget, wat wordt er hersteld en wanneer starten en eindigen de werken?

2) Meent de minister dat de Belgische overheid zich als een goed huisvader heeft gedragen ten opzichte van dit culturele erfgoed? Zo ja, kan hij toelichten? Zo neen, waarom niet?

3) Is de minister er voorstander van om dit werk publiekelijk toegankelijk te maken? Zo ja, wanneer gaat dit meesterwerk eindelijk eens definitief en op systematische basis toegankelijk zijn voor het publiek? Zo neen, waarom niet en kan de minister zeer concreet aangeven wat hij hieraan gaat doen?

4) Kan de minister gedetailleerd meegeven welke overheden welk concreet bedrag uittrekken voor de restauratie van het gebouw én van het beeldhouwwerk?

Antwoord ontvangen op 25 oktober 2012 :

  1. De restauratie van het Paviljoen maakt deel uit van een protocolakkoord voor de restauratie en opwaardering van het Jubelpark.

    Het betreft een protocolakkoord tussen onder meer de Regie der Gebouwen (beheerder van de gebouwen van de Federale Staat en ontwerper van de restauratie van het Paviljoen) en de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer – Beliris, die instaat voor de financiering en die als bouwheer fungeert.

    De restauratie van het Paviljoen omvat onder meer de reiniging en de restauratie van de buiten- en binnenparementen uit steen, de vernieuwing van het zinken dak en de glazen koepel, de restauratie van de houten toegangsdeuren en de heraanleg van de toegangstrap in blauwe hardsteen.

    De restauratie van de binnenensembles uit marmerplaten uit Sienna maakt eveneens deel uit van deze werken.

    Om deze ensembles te intact te houden en te bewaren tijdens de werken, zal de Regie der Gebouwen ze opslaan op een hiervoor geschikte en veilige locatie. Dit zal 79 820 euro kosten, BTW inbegrepen.

    Daarna volgen de asbestverwijderingswerken en de restauratiewerken. Voor de uitvoering ervan, zal bouwheer Beliris een opdracht uitschrijven.

    De Regie der Gebouwen kreeg een bouwvergunning voor de uitvoering van deze werken.

    De restauratie van het bas-reliëf van Jef Lambeaux maakt geen deel uit van deze werken.

  2. Het Hortapaviljoen kent een bewogen geschiedenis: van meet af aan waren er tal van conflicten tussen Jef Lambeaux en Victor Horta en tot op vandaag blijft het gebouw het voorwerp van discussie met onder meer de problemen betreffende de concessie ervan aan de vzw “Islamitisch en Cultureel Centrum van België”.

    Al die onzekerheden ten spijt, heeft de Regie der Gebouwen als beheerder van de gebouwen van de Federale Staat, steeds alles in het werk gezet om dit uniek stukje erfgoed intact te houden en zo goed mogelijk te bewaren.

  3. Het museumbeheer van het Paviljoen van de Menselijke Driften is in handen van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis. Tot voor kort was het Paviljoen vlot toegankelijk voor het publiek via diezelfde Musea.

    Wegens de aanvang van de werken is het Paviljoen momenteel niet meer toegankelijk.

    Het is de bevoegdheid van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis om het paviljoen al dan niet toegankelijk te maken, rekening houdende met de exploitatiekost.

  4. De restauratie van het Paviljoen maakt deel uit van een protocolakkoord voor de restauratie en opwaardering van het Jubelpark.

    De Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer – Beliris staat in voor de financiering en treedt op als bouwheer.