Schriftelijke vraag nr. 5-6231

van Gérard Deprez (MR) d.d. 11 mei 2012

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen

De verontrustende stijging van het aantal slachtoffers van zakkenrollers in België

criminaliteit
diefstal
georganiseerde misdaad
bewustmaking van de burgers

Chronologie

Herkwalificatie van :

Vraag nr. 5-6231 d.d. 11 mei 2012 : (Vraag gesteld in het Frans)

Volgens de cijfers van de federale politie die VTM onlangs aan het licht bracht, waren vorig jaar 38.000 mensen het slachtoffer van zakkenrollers in België. Dat is een gemiddelde van meer dan honderd per dag, een recordcijfer en een verhoging met bijna 25 % in vier jaar.

Het profiel van de daders is bij de politie gekend. Ze opereren vaak in bendes, waarvan de leden familie van elkaar zijn en ze gebruiken vaak minderjarigen omdat ze weten dat die sneller vrijkomen.

Volgens Eddy De Raedt van de federale politie zou deze stijging het gevolg zijn van de toenemende aanwezigheid op het Belgische grondgebied van groepen misdadigers uit Oost- en Zuid-Europa.

Het fenomeen zou nog zijn toegenomen door de economische crisis, maar ook door de opvoering van de strijd van de Londense politie tegen dat fenomeen. Londen voert, in de aanloop naar de Olympische Spelen, immers een groot aantal acties tegen deze vorm van criminaliteit, wat volgens de federale politie een deel van de criminele organisaties ertoe heeft aangezet om hun actieterrein naar België te verplaatsen.

1) Bevestigt u deze cijfers en kunt u me informatie verstrekken over de plaatsen waar deze vorm van criminaliteit het meest voorkomt?

2) Zal de Belgische politie, geconfronteerd met deze onrustwekkende stijging, het voorbeeld van Londen volgen en het aantal acties tegen dit fenomeen opdrijven?

3) Zijn er sensibiliseringsacties en -campagnes gepland en zullen die efficiënt zijn?

Antwoord ontvangen op 7 augustus 2012 :

1. Gelieve hierbij een overzicht te willen vinden van de geregistreerde gauwdiefstallen in België:

Hieronder vindt u de spreiding per arrondissement voor het jaar 2011:

Meer dan 42 % van de feiten gebeuren in het Brussels Hoofdstedelijk gewest (19 gemeenten), gevolgd door het gerechtelijk arrondissement Antwerpen (13,6 %), Luik (8,9 %), Brugge (6,4 %) en Gent (5,3 %).

Hieronder vindt u procentueel het overzicht van de plaatsen waar de feiten gebeuren:

2. Het fenomeen van de georganiseerde gauwdiefstallen is een fenomeen dat de laatste jaren onder de aandacht van de politiediensten is gekomen.

Een internationale samenwerking tussen Roemenië en het Verenigd Koninkrijk onder de vorm van een JIT (Joint Investigation Team), heeft de afgelopen jaren en maanden tal van bendes doen verhuizen van Groot-Brittannië naar West-Europese landen, waaronder België. Het verhoogde politioneel toezicht naar aanleiding van de Olympische Spelen in Londen zal deze verschuivingen zeker niet verminderen.

Het fenomeen georganiseerde gauwdiefstallen is opgenomen als “belangrijk fenomeen waarin de rondtrekkende dadergroepen actief zijn”, in de regeringsverklaring van 28 mei2010 “De aanpak van de rondtrekkende dadergroepen – vernieuwde uitdagingen”.

Daarbij wordt in het raam van het versterken van de bestuurlijk preventieve maatregelen de lokale integrale benadering van de georganiseerde gauwdiefstallen benadrukt. Ook de andere in deze regeringsverklaring opgesomde maatregelen inzake aanpak zijn ook van toepassing op de georganiseerde gauwdiefstallen.

Tevens zijn in een aantal zonale veiligheidsplannen (ZVP) 2009-2012 van grootstedelijke politiezones de gauwdiefstallen vermeld als prioritair aan te pakken fenomeen, meestal als onderdeel van de aanpak van de straatcriminaliteit of de jeugddelinquentie. Ook beschikken diverse grootstedelijke politiekorpsen over diensten die zich specifiek bezighouden met de problematiek van de gauwdiefstallen.

Inzake beeldvorming en op onderzoeksmatig gebied wordt er zowel door de lokale politie als de federale politie gewerkt op criminele organisaties die zich onder andere door het gebruik van minderjarigen bezig houden met “kleinere” criminaliteit zoals gewone diefstallen en diefstallen met list maar ook gauwdiefstallen.

Alhoewel het fenomeen gauwdiefstallen niet weerhouden is als prioritair fenomeen in het Nationaal Veiligheidsplan (NVP) 2012-2015, kan toch worden gesteld dat de politiediensten in België alert blijven voor deze problematiek en dat zeker in de grootsteden deze materie zou kunnen worden opgenomen in de nieuw op te stellen ZVP 2013-2016.

3. In het kader van de preventie van gauwdiefstallen worden er op lokaal niveau geregeld sensibilisatiecampagnes opgezet in de verschillende gemeenten en politiezones. Ook op nationaal niveau wordt dit niet uit het oog verloren. Zo stellen wij sensibilisatiemateriaal ter beschikking van de lokale overheden en lanceren wij zelf actiemomenten. In december 2011 werd in samenwerking met de NMBS-Holding een campagneweek gelanceerd waarbij de aandacht in vijf Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS)-stations extra gevestigd werd op gauwdiefstal. In juli 2012 wordt deze campagne herhaald samen met de NMBS-Holding, De Lijn en de deelnemende preventiediensten. Ook in de toekomst blijven wij inzetten op sensibilisatie van de burger om zelf de nodige preventieve maatregelen te nemen. In dat kader overwegen wij een campagne in samenspraak met de openbare vervoersmaatschappijen. Uit de reacties van zowel betrokkenen als burgers bij de campagnes blijkt dat zij dergelijke initiatieven enorm weten te appreciëren en dat dit hen toelaat om hun ervaringen met het fenomeen te delen met de betrokken diensten. Dit levert voor beide partijen een win-winsituatie op: enerzijds verzamelen de preventiediensten heel wat interessante informatie en anderzijds krijgen de burgers nuttige tips en worden ze ook gehoord.