|
|
Verkiezingen - Stemrecht - Rusthuisbewoners - Mobiel stembureau
bejaarde
sociale voorzieningen
verkiezing
stemrecht
deelneming aan de verkiezing
organisatie van verkiezingen
| 19/3/2012 | Verzending vraag |
| 23/4/2012 | Antwoord |
In België verblijven ongeveer 129.000 personen in rusthuizen. Gemiddeld verblijven rusthuisbewoners drie en een half jaar in een rusthuis. Tijd genoeg dus om twee verkiezingen mee te maken, hetzij voor de gemeenteraad, hezij voor de regionale of de federale parlementen.
Nochtans ontvangen de meeste rusthuisbewoners geen oproepingsbrief. Vooral zij missen dus hun afspraak met het stembureau in groten getale, want slechts 10% zou zijn stem kunnen uitbrengen. Het verzorgend personeel werkt op zondag, dag van de verkiezingen, vaak met een beperkte bezetting en kan de bejaarde personen dus onmogelijk naar het stembureau voeren. Voor zover mogelijk moet de familie op dag D daarvoor instaan.
Sommige instellingen zouden rusthuisbewoners buiten hun weten een doktersattest bezorgen . Aangezien kiespropaganda blijkbaar slechts zelden tot in de rusthuizen doordringt, blijven rusthuisbewoners zo van hun stemrecht verstoken.
Eén rusthuisbewoner op drie lijdt aan ernstige oriëntatiestoornissen en/of een verminderd beoordelingsvermogen waardoor het uitgesloten is dat hij of zij op een zinvolle manier nieuwe mandatarissen kiest. Andere bejaarden kunnen echter niet aan de verkiezingen deelnemen, hoewel ze in hun jeugd voor het stemrecht hebben gevochten en erop staan hun opinie te laten gelden, zolang ze nog in staat zijn dat te doen.
Aangezien de levensduur van de bevolking voortdurend toeneemt en iedereen zijn burgerrechten zou moeten kunnen uitoefenen, lijkt de tijd aangebroken om hierin verandering te brengen. Sommige rusthuizen nemen daarom het initiatief een stembureau ter plaatse te organiseren, zodat viermaal meer rusthuisbewoners hun stem zouden kunnen uitbrengen, onder wie heel wat negentigjarigen.
Kan overwogen worden om speciaal voor de zwakste groepen in de samenleving of voor mensen met beperkte mobiliteit zoals in Zweden of in Canada mobiele stembureaus te organiseren, of in elk geval toch stembureaus in alle rusthuizen ?
Eerst en vooral wil ik verduidelijken dat het antwoord hieronder enkel geldig is voor de verkiezingen onder federale bevoegdheid, dit wil zeggen dat de federale wetgevende verkiezingen, de Europese verkiezingen en de Gemeenschaps- en Gewestverkiezingen. Wat de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen betreft, is elk van de drie Gewesten uitsluitend bevoegd voor de wetgeving (“decreten” in het Waalse en Vlaamse Gewest en “ordonnanties” in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest), de reglementering en de organisatie hiervan.
Overeenkomstig met het Kieswetboek (artikel 91, tweede lid), wijst de Provinciegouverneur met instemming van het college van Burgemeester en Schepenen, voor elke stemafdeling een afzonderlijk stemlokaal aan.
Het staat de Provinciegouverneur dus vrij om – in overeenkomst met het college van burgemeester en schepenen – bijvoorbeeld een stembureau te organiseren in een rusthuis en zo het stemrecht te vergemakkelijken voor de oudere personen die er verblijven. Dergelijke initiatieven hebben in het verleden reeds plaatsgevonden in verschillende gemeenten van het land.
Tot slot wil ik vermelden dat mijn administratie, om alle types van kiezers te kunnen bereiken, bij het experiment met het nieuwe elektronische stemsysteem (dat plaatsvond op 27 oktober 2011), een stembureau had geïnstalleerd in een rusthuis te Mechelen.