Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-5015

van Bart Tommelein (Open Vld) d.d. 23 december 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen

Drugs - Extasy (XTC) - Extreem hoge dosis MDMA (methyleendioxymethamfetamine) - Volksgezondheid

verdovend middel
drugverslaving
sterftecijfer

Chronologie

23/12/2011Verzending vraag
14/3/2012Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 5-2089

Vraag nr. 5-5015 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De Nederlandse XTC-markt wordt sinds enige tijd overspoeld door pillen met een extreem hoge dosis van de werkzame stof methyleendioxymethamfetamine (MDMA), aldus het Nederlandse Trimbos Instituut. Zo stierven in Zuid-Limburg in maart 2011 twee mensen aan een overdosis. Dat brengt het aantal XTC-doden in die regio op vier in een half jaar tijd. Normaal gesproken kost XTC per jaar vijf tot tien mensenlevens in Nederland.

In de eerste helft van 2009 bevatte de gemiddelde onderzochte XTC-pil 65 milligram MDMA. Dat " dieptepunt " was volgens het Landelijk Parket te danken aan de sluiting van veel fabrieken in Rusland en China die grondstoffen voor XTC aanleverden.

Maar in 2010 had een kwart van de pillen dat op de testpunten binnenkwam, alweer een dosis van 140 milligram of meer. Dat duidt erop dat de illegale producenten een andere route hebben gevonden om aan de benodigde grondstoffen te komen. Het Landelijk Parket heeft nog geen verklaring voor deze ontwikkeling. Die hoge MDMA-gehaltes zijn gevaarlijk, omdat gebruikers niet weten wat ze slikken. Enkele jaren terug waren de doses laag en dus zijn jongeren wellicht gewend geraakt grotere hoeveelheden pillen ineens te nemen.

Ik verwijs tevens naar het eerder uitvoerig antwoord van de geachte minister op mijn schriftelijke vraag nr. 5-1174 waarbij zij toen aangaf dat de cijfers voor 2010 nog niet ter beschikking waren doch er eveneens een grote variatie in actieve MDMA te merken was. Gezien dit bijzonder alarmerend bericht van het Trimbos Instituut zie ik mij verplicht haar nogmaals te bevragen.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd:

1) Kan de geachte minister aangeven hoeveel de gemiddelde dosis MDMA in XTC-pillen bedroeg in 2010? Hoe verhouden deze zich tot het Nederlandse cijfer van 140 milligram en de eerdere door haar vrijgegeven cijfers?

2) Kan zij aangeven of er sinds begin 2011 eveneens bij ons wederom nog hogere dosissen MDMA in de XTC-pillen werden aangetroffen?

3) Kan zij aangeven hoeveel mensen in ons land zijn overleden tengevolge van een overdosis het van XTC (al of niet gecombineerd) en dit zowel voor respectievelijk 2008, 2009 en 2010? Kan zij die cijfers duiden en aangeven hoeveel mensen in spoed werden opgenomen tengevolge een overdosis XTC en dit voor dezelfde periode op jaarbasis?

4) Is er ook in onze land XTC aangetroffen met actieve ingrediënten vergelijkbaar met het Nederlandse cijfer van 140 milligram of meer sinds januari 2011? Resulteert dit in meer spoedopnames en het aantal sterfgevallen en kan zij dit cijfermatig toelichten?

5) Worden of werden er bijzondere maatregelen getroffen zoals een verhoogde screening of andere initiatieven? Kan de minister toelichten?

Antwoord ontvangen op 14 maart 2012 :

  1. Het Early Warning System on Drugs (EWS) van het Belgisch Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsverslaving (BMCDDA) is een programma van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV-ISP) dat de aanwezigheid en de samenstelling van nieuwe en gekende psychoactieve substanties in België volgt. Momenteel zijn de resultaten van het registratiejaar 2010 (1 januari 2010 – 31 december 2010) nog altijd onvolledig. Behalve het eerste rapport dat capsules met hoge dosissen (120 mg/tablet) 3,4-methyleendioxymethamfetamine (MDMA) vermeldt (zie antwoord op de parlementaire vraag S1174), zou men kennis hebben van acht andere toxicologische stalen waarin MDMA zat. In vier van deze gevallen ging het om tabletten. Voor twee van deze stalen is het aantal mg MDMA per tablet gekend: 0,14 mg MDMA per tablet en 82,88 mg MDMA per tablet. De volledige gegevens voor 2010 worden tegen juli 2011 verwacht.

  2. Tussen januari 2011 en eind april 2011 kreeg het EWS één melding van een hooggedoseerde MDMA. Het betrof een tablet met 151 mg MDMA. Opnieuw werd hierbij het netwerk van laboratoria, straathoekwerkers en preventiediensten verwittigd, in samenwerking met de regionale EWS’en van Eurotox en de Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen (VAD).

  3. Het EWS krijgt van een aantal laboratoria gegevens doorgestuurd in verband met drugs aangetroffen in overleden personen. Hierbij moet echter opgemerkt worden dat de gegevens van het EWS geen uitsluitsel geven over de vraag of die drugs effectief de doodsoorzaak zijn geweest (personen overleden bij een verkeersongeval en die onder invloed van drugs waren, kunnen bijvoorbeeld ook opgenomen zijn in deze cijfers). Bovendien zijn deze gegevens hoogstwaarschijnlijk onvolledig: niet alle postmortale analyses waarbij drugs werden aangetroffen worden overgemaakt aan het EWS. Er kan dus enkel een uitspraak gedaan worden over het aandeel van MDMA in de druggerelateerde postmortale casussen die aan het EWS werden gerapporteerd.

    In 2008 werd in 2,99 % van de gerapporteerde postmortale casussen (twee gevallen op zevenenzestig) MDMA aangetroffen. In 2009 betrof het 1,85 % (1 van de vierenvijftig gevallen). Voor 2010 werd in 4,17 % (één van de vierentwintig gevallen) MDMA aangetroffen. Voor 2010 moeten we opnieuw opmerken dat het om voorlopige resultaten gaat. Gelet op het aantal gevallen, is het überhaupt moeilijk om te besluiten of het aantal overleden personen dat MDMA had genomen al of niet stijgt. (Zie Tabel 1 in de bijlage)

    In 2010 werd naast MDMA, ook GHB, cocaine, amfetamine en benzoylecgonine (een metaboliet van cocaine) gedetecteerd in het post-mortem staal. De andere drie stalen (twee van 2008 en één van 2009) bleken enkel positief voor MDMA.

    Er is bij het EWS geen registratie van het aantal spoedopnames ten gevolge van druggebruik. Deze gegevens worden via het databestand “Minimale Klinische Gegevens” (MKG) verzameld . De verwerking hiervan neemt echter achttien maanden in beslag. Er zijn met andere woorden geen recente gegevens van de spoedgevallendiensten beschikbaar.

  4. Zoals hoger vermeld, zijn er van begin januari tot eind april 2011 twee meldingen bij het EWS binnengekomen van hooggedoseerde MDMA tabletten. Het is vanuit het EWS niet mogelijk om cijfers te geven van het recente aantal spoedopnames ten gevolge van MDMA-gebruik. Er werden bij het EWS geen recente overlijdens ten gevolge van MDMA-gebruik gemeld.

  5. Het EWS weet niet of er bijzondere intitatieven werden genomen om XTC op te sporen.

Referenties.

Antwoord op de parlementaire vraag S1174, gesteld door de heer Tommelein op 4/02/2011.

Bijlagen.

Tabel 1: Post-mortem casussen gerapporteerd bij het EWS, België, 2008-2010.

Jaar

Totaal aantal post-mortem casussen gerapporteerd aan EWS

Absoluut aantal post-mortem casussen met MDMA aanwezigheid

Relatief aandeel casussen met MDMA ten opzichte van  het totaal aantal post-mortem stalen (%)

2008

67

2

2.99

2009

54

1

1.85

2010*

24

1

4.17

*voorlopig resultaat